05.11.2014 Views

Malta l-aktar pajji] fl-UE li ]ied l-impjiegi bi 3.7% - MaltaRightNow.com

Malta l-aktar pajji] fl-UE li ]ied l-impjiegi bi 3.7% - MaltaRightNow.com

Malta l-aktar pajji] fl-UE li ]ied l-impjiegi bi 3.7% - MaltaRightNow.com

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ April, 2011<br />

Intervista 21<br />

na[dmu a[jar<br />

– il-Ma;;ur Jeffrey Curmi<br />

minn pa;na 20<br />

Minbarra t-ta[ri; nag[mlu<br />

xog[ol ta’ rutina: immorru l-<br />

Parlament kuljum u naraw <strong>li</strong><br />

jkun [ieles minn kull periklu<br />

g[ad-deputati, ni//ekkjaw ilposta<br />

u nag[mlu tiftix madwar<br />

<strong>Malta</strong> kuljum.<br />

Dan hu momentum ta’<br />

xog[ol <strong>li</strong> j[al<strong>li</strong>lek ftit [in<br />

g[al ta[ri;. I]da xorta wa[da<br />

nibqg[u attivi g[ax g[al kull<br />

xog[ol <strong>li</strong> jkollna napp<strong>li</strong>kaw<br />

kulma nafu.<br />

{a n;iblek e]empju.<br />

Ikollna [afna theddid jew<br />

o;;etti suspettu]i u f’dawn<br />

i/-/irkostanzi nu]aw l-istess<br />

pro/eduri daqs<strong>li</strong>kieku sibna<br />

bomba ta’ veru. Dan<br />

nag[mluh g[as-sigurtà tassuldat<br />

<strong>bi</strong>ex ma jittie[ed ebda<br />

riskju. Kaxxa suspettu]a ta[t<br />

vettura nittrattawha<br />

b[al<strong>li</strong>kieku hi bomba. Jekk<br />

imbag[ad inkunu nafu <strong>li</strong> ma<br />

kinitx bomba, allura nkunu<br />

[dimna fuqha u app<strong>li</strong>kajna<br />

dak kollu <strong>li</strong> nafu.<br />

Minbarra l-aspett tas-sigurtà,<br />

ka] suspettu] jg[inna nkunu<br />

a;;ornati mal-apparat tag[na.<br />

Dan inqisuh b[ala ta[ri; meta<br />

ma jkollniex opportunità g[atta[ri;<br />

proprju.<br />

It-ta[ri; tag[kom isir<br />

lokalment jew ukoll barra<br />

minn <strong>Malta</strong>^<br />

:eneralment fizzjal jintbag[at<br />

jistudja barra minn<br />

<strong>Malta</strong>. Jien studjajt mal-<br />

British Army i]da g[amilt<br />

korsijiet <strong>fl</strong>-Istati Uniti, fil-<br />

Bel;ju, <strong>fl</strong>-Olanda, <strong>fl</strong>-Italja, il-<br />

:ermanja u fi Spanja.<br />

G[andna numru ta’ nies <strong>fl</strong>-<br />

EOD <strong>li</strong> t[arr;u wkoll barra<br />

minn <strong>Malta</strong>. Dan l-a[[ar kien<br />

hemm fizzjal <strong>li</strong> studja <strong>fl</strong>-Istati<br />

Uniti.<br />

G[andna instructors <strong>li</strong><br />

jg[allmu <strong>li</strong>l membri o[rajn<br />

<strong>fl</strong>-EOD. Fl-Armata g[andna<br />

sistema kif ti//ertifika n-nies<br />

u b’hekk norganizzaw korsijiet<br />

interni <strong>li</strong> huma ta’ <strong>li</strong>vell<br />

g[o<strong>li</strong> [afna.<br />

X’investiment jew xiri ta’<br />

apparat sar minn din ittaqsima<br />

f’dawn l-a[[ar<br />

snin^<br />

{afna dra<strong>bi</strong> jkollna b]onn<br />

apparat ut<strong>li</strong> <strong>li</strong> jiswa [afna<br />

<strong>fl</strong>us. F’dawn l-a[[ar snin i]da<br />

xtrajna robot, x-ray<br />

machines, detectors u dg[ajsa<br />

tal-g[amla RHIB-dinghy. Hu<br />

veru <strong>li</strong> g[andna l-<strong>li</strong>mitazzjonijiet<br />

tag[na i]da ng[id <strong>li</strong><br />

l-affarijiet importanti kollha,<br />

<strong>li</strong> ma nistg[ux ng[addu<br />

ming[ajrhom, huma filpussess<br />

tag[na.<br />

Fil-parti l-k<strong>bi</strong>ra tieg[u, l-<br />

apparat tag[na hu mfassal<br />

fuq dak u]at mill-Armata<br />

Ing<strong>li</strong>]a. Qatt mhuma<br />

<strong>bi</strong>]]ejjed kemm ikollok suldati<br />

ta[t il-kmand tieg[ek u<br />

g[alhekk di;à qed nanti/ipaw<br />

]<strong>ied</strong>a fix-xog[ol tag[na hekk<br />

kif <strong>Malta</strong> qed tipprepara<br />

g[all-Presidenza tal-Unjoni<br />

Ewropea.<br />

Kemm tqisuh perikolu]<br />

ix-xog[ol tag[kom^<br />

X’jinkwetakom fix-xog[ol<br />

de<strong>li</strong>kat <strong>li</strong> tag[mlu^<br />

Xog[olna hu perikolu]<br />

immens u kif g[edt qabel ma<br />

tistax tie[u riskji. Ner;a’<br />

ng[id <strong>li</strong> jekk ji;i ]mien meta<br />

ma tibqax tib]a’ minn dan ixxog[ol<br />

jew tg[id <strong>li</strong> mhux<br />

perikolu], allura jkun i]-<br />

]mien meta se twe;;a’ jew<br />

twe;;a’ <strong>li</strong>l [addie[or. Jekk<br />

hawn nies f’<strong>Malta</strong> <strong>li</strong> jib]g[u<br />

[afna mill-isplussiv huma<br />

a[na g[ax naraw l-effetti<br />

tieg[u. F’kull in/ident <strong>li</strong> jsir,<br />

a[na nkunu l-ewwel nies <strong>li</strong><br />

mmorru u l-a[[ar nies <strong>li</strong><br />

no[or;u miz-zona tal-periklu.<br />

Jinkwetana /ertu splussiv,<br />

relatat mal-log[ob tan-nar, <strong>li</strong><br />

tant hu sensittiv <strong>li</strong> anki jekk<br />

ma ti[ux ]ball hemm /ans <strong>li</strong><br />

jkun hemm in/ident. Xi kultant<br />

l-in/ident ma jin[oloqx<br />

mill-bn<strong>ied</strong>em; il-kundizzjonijiet<br />

tat-temp ukoll jeffettwaw<br />

l-isplussiv <strong>bi</strong>ex jisplodi.<br />

Ri/entement membri<br />

mill-EOD issej[u kemm-il<br />

darba wara splu]jonijiet ta’<br />

kmamar tan-nar u attakki<br />

vjolenti fuq <strong>bi</strong>nja tal-<br />

Gvern. Mil-lat o;;ettiv jew<br />

b’mod ;enera<strong>li</strong>, x’kienu r-<br />

ri]ultati tal-investigazzjonijiet<br />

tag[kom^<br />

Jien nemmen <strong>li</strong> xejn ma jsir<br />

ta’ xejn u, jekk kien hemm<br />

splu]joni, xi [a;a ;ara. :ie<strong>li</strong><br />

jkun ]ball tal-bn<strong>ied</strong>em u ;ie<strong>li</strong><br />

ma jkunx. Il-log[ob tan-nar<br />

hu de<strong>li</strong>kat [afna u hu splussiv<br />

sensittiv [afna. :ie<strong>li</strong> kellna<br />

ka]i meta bn<strong>ied</strong>em [a ]ball u<br />

[oloq splu]joni u ;ie<strong>li</strong> kellna<br />

t-ta[<strong>li</strong>ta tat-tnejn. Jekk ikun<br />

hemm /ertu ta[<strong>li</strong>t u l-bn<strong>ied</strong>em<br />

g[amel xi affarijiet <strong>bi</strong>ex<br />

dak it-ta[<strong>li</strong>t ikun i]jed sensittiv<br />

u allura jkun instabb<strong>li</strong>,<br />

imbag[ad il-kundizzjonijiet<br />

tat-temp se jeffettwaw.<br />

{afna dra<strong>bi</strong> naraw <strong>li</strong> l-<br />

in/ident ikun in[oloq, kemm<br />

min-na[a tal-bn<strong>ied</strong>em <strong>li</strong> jkun<br />

g[amel it-ta[<strong>li</strong>t, kif ukoll<br />

mir-reazzjonijiet tal-kimika <strong>li</strong><br />

;raw mhux wa[idhom i]da<br />

min[abba t-ta[<strong>li</strong>t sensittiv.<br />

Din narawha f’kull ka] <strong>li</strong><br />

se[[ <strong>fl</strong>-a[[ar xhur meta rajna<br />

ftit minn dawn i]-]ew; elementi.<br />

Meta sse[[ splu]joni ta’<br />

natura krimina<strong>li</strong>, kif ;ara<br />

dan l-a[[ar f’<strong>Malta</strong>, u kif<br />

ji;ri <strong>aktar</strong> sikwit barra<br />

minn <strong>Malta</strong>, kemm qed<br />

ikunu intel<strong>li</strong>;enti jew<br />

Xog[ol il-membri tal-EOD hu perikolu] [afna u g[alhekk it-ta[ri; kontinwu hu importanti<br />

sofistikati dawn l-atti krimina<strong>li</strong>^<br />

Ming[ajr ma nag[mel referenza<br />

g[al xi ka]i loka<strong>li</strong> <strong>li</strong><br />

g[adhom ta[t st[arri; mill-<br />

Pu<strong>li</strong>zija, jista’ jing[ad <strong>li</strong> l-<br />

isplussiv m’hemmx b]onn <strong>li</strong><br />

jkun intel<strong>li</strong>;enti g[ax <strong>bi</strong>ddiversi<br />

tipi ta’ splussiv <strong>li</strong><br />

hawn (kemm dak manifatturat<br />

kummer/jalment f’fabbriki<br />

u dak mag[mul b<strong>li</strong>dejn)<br />

hemm materjal tajjeb<br />

<strong>bi</strong>ex it-tnejn ikunu effettivi.<br />

Hekk kif it-teknolo;ija <strong>fl</strong>g[amla<br />

tal-isplussivi qed tin<strong>bi</strong>del,<br />

il-[idma tal-Improvised<br />

Explosive Devices matul issnin<br />

ma n<strong>bi</strong>d<strong>li</strong>tx wisq.<br />

Ba]ikament, meta mag[mul<br />

b’mod semp<strong>li</strong>/i, l-isplussiv<br />

hu dejjem effettiv.<br />

Kif tistrie[u wara xi<br />

splu]joni ta’ kamra tan-nar<br />

<strong>li</strong> tkun [al<strong>li</strong>et il-vittmi^<br />

Ikollkom g[ajnuna psikolo;ika^<br />

Fil-FAM, is-suldati kollha<br />

g[andhom kemm ta<strong>bi</strong>b kif<br />

ukoll kappillan mi<strong>li</strong>tari <strong>li</strong><br />

jg[inu [afna fejn hemm<br />

b]onn g[ajnuna medika jew<br />

spiritwa<strong>li</strong> b[ala parti millwelfare<br />

tag[na.<br />

Ma’ dan insemmi wkoll<br />

inizjattiva tas-servizzi mal-<br />

Fundazzjoni Richmond <strong>li</strong> jipprovdu<br />

anki spe/ja<strong>li</strong>sti g[al<br />

g[ajnuna psikolo;ika. Biss<br />

a[na fostna stess drajna sew<br />

<strong>li</strong>l xulxin u [si<strong>bi</strong>jietna<br />

no[or;uhom fil-bera[.<br />

Nitkellem g[a<strong>li</strong>ja, jien personalment<br />

immur nog[dos<br />

jew nipprattika xi passatemp<br />

ie[or <strong>bi</strong>ex ninsa.<br />

Kemm itikom sodisfazzjon<br />

dan ix-xog[ol u x’tixtiequ<br />

taraw jitjieb fil-[idma<br />

imprezzabb<strong>li</strong> tag[kom^<br />

Dan ix-xog[ol jag[tina sodisfazzjon<br />

k<strong>bi</strong>r. In-nies jistaqsuni<br />

kif nag[mel dan ixxog[ol.<br />

Nag[mlu u ma ng[ixx<br />

ming[ajru! Ma nimma;inanix<br />

nag[mel xog[ol ie[or g[ax<br />

permezz ta’ xog[<strong>li</strong> qed nag[ti<br />

servizz; jien u s[a<strong>bi</strong> nag[mlu<br />

xog[ol <strong>li</strong> mhux kul[add ikun<br />

irid jag[mlu. Qed nag[mlu<br />

xog[ol ta’ riskju u ta’ periklu<br />

u meta ntemmu xi <strong>bi</strong>//a<br />

xog[ol de<strong>li</strong>kata, in[ossu sodisfazzjon<br />

k<strong>bi</strong>r.<br />

Meta ni;bru katavru millba[ar,<br />

ma tafx x’sodisfazzjon<br />

nie[du meta naraw il-qraba<br />

tieg[u jistrie[u. Issa veru<br />

jkunu sabuh mejjet u jkunu<br />

mdejqin i]da meta n[ares<br />

lejhom, g[alkemm ma jkellmunix,<br />

narahom sodisfatti <strong>li</strong><br />

sabu <strong>li</strong>ll-g[a]i] tag[hom.<br />

Sfortunatament ikollna ka]i<br />

meta ma jirnexxilniex insibu<br />

nies <strong>li</strong> kienu g[erqu u l-qraba<br />

tag[hom jibqg[u ddispja/uti<br />

g[al g[omorhom.<br />

L-istess f’kamra tan-nar,<br />

jekk jirnexxilna no[or;u <strong>li</strong>l xi<br />

[add [aj minnha, ikun tant<br />

a[jar. Anki jekk il-persuna<br />

tinstab mejta, u a[na jiddispja/ina,<br />

il-qraba tal-inqas<br />

jistg[u jidfnu <strong>li</strong>ll-ma[bub<br />

tag[hom.<br />

Dwar il-[idma tag[na, qatt<br />

ma tista’ tkun sodisfatt jew<br />

kuntent dejjem jew mija filmija.<br />

Xog[olna mhux wie[ed<br />

ta’ kwantità u g[alhekk<br />

erbg[a min-nies kapa/i<br />

ja[dmu daqs 40 ru[.<br />

Hawnhekk jien inqisni fortunat<br />

[afna <strong>bi</strong>l-kwa<strong>li</strong>tà ta’<br />

suldati <strong>li</strong> huma stazzjonati<br />

mag[na, g[ax it-teamwork<br />

hu l-<strong>aktar</strong> [a;a importanti<br />

fostna. Tne[[i dik millkwadru,<br />

allura jkollok b]onn<br />

<strong>aktar</strong> nies <strong>bi</strong>ex ta[dem. Jien<br />

tal-opinjoni <strong>li</strong> meta tqis <strong>li</strong> fostna<br />

[add ma ji;bed g[a<strong>li</strong>h,<br />

a[na tal-EOD nag[mlu l-<br />

mirak<strong>li</strong> [dejn [addie[or!<br />

F’dawn l-a[[ar sena u<br />

nofs, kellna nies <strong>li</strong> l-[in kollu<br />

g[addejjin kwa]i <strong>li</strong>ving-in<br />

fil-ba]i tag[na. :ie<strong>li</strong> g[amilna<br />

;img[at s[a[ ma nersqu<br />

lejn id-dar. Suldat <strong>fl</strong>-EOD<br />

qed ja[dem mhux <strong>bi</strong>ex i;ib<br />

<strong>bi</strong>ss ir-ri]ultat i]da <strong>bi</strong>ex jg[in<br />

<strong>li</strong>l sie[bu.<br />

Dawk is-suldati <strong>li</strong> jkollhom<br />

esperjenza fil-log[ob tan-nar,<br />

illum il-;urnata g[andhom<br />

opportunità jkunu stazzjonati<br />

mag[na <strong>fl</strong>-EOD. Il-kontribut<br />

potenzja<strong>li</strong> tag[hom fis-sezzjoni<br />

tag[na jg[in [afna fissigurtà<br />

ta’ s[abhom u <strong>bi</strong>ex<br />

ilkoll nag[tu sehem a[jar<br />

b’dak <strong>li</strong> nag[mlu. Dawn innies<br />

huma importanti immens<br />

kemm g[as-sigurtà tal-membri<br />

pre]enti fis-sezzjoni kif<br />

ukoll <strong>bi</strong>ex jag[tu kontribut<br />

a[jar.<br />

{a;a o[ra, <strong>li</strong> wie[ed<br />

jag[mel ]ball, hi xi [a;a<br />

umana u a[na kapa/i nie[du<br />

]ball b[al [addie[or i]da l-<br />

importanti hu <strong>li</strong> wara<br />

nitg[allmu lkoll minn dawn<br />

in-nuqqasijiet. G[alhekk l-<br />

g[ajnuna minn apparat <strong>li</strong><br />

jista’ jkollna permezz ta’<br />

budget akbar, tg[in mhux ftit,<br />

il-[idma tag[na.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!