Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
0ciM (сондай-ак ел1м-жтм) елдеп демографияльщ жагдайдьщ<br />
табиги курылымдьщ козгалысыньщ кескшше тойтарысы<br />
сиякты жэне бул демографияльщ керсетюштерге талдау жасау<br />
елдеп хальщтьщ дамуыныц жагымсыз эсерлерш аныктауга<br />
жэне болуы мумюн киындьщтардан сактандыруга мумющцктер<br />
бередь<br />
Табиги козгалыс мэл1меттерше талдау жасамас бурын<br />
демографияльщ керсетюштершщ ею непзп турлерге бель<br />
неин1н бшу керек, олар: абсолюттгк жэне салыстырмалы.<br />
Абсол ютпк керсетк1штер - бул интервалдьщ уакыттагы немесе<br />
демографияльщ кернпсшщ белгш 6ip уакыттагы, кебшесе 6ip<br />
жылдагы жиьштьп'ы. Мунымен кебшесе белпленген уакыттагы<br />
мысалы 6ip ай, 6ip жылдагы халык саны, ел1м-жтм саны,<br />
кайтыс болгандар жэне т.б. санымен байланысты.<br />
Салыстырмалы керсетюштер езшщ бытыранкылыгымен<br />
сиптатталады да, хальщ санына катынасында олар дурыс<br />
журпз1лмейд1, нэтижесшде хальщ санында есептелшбей калады.<br />
Осы немесе баска да демографияльщ кубылыстьщ салыстырмалы<br />
керсетюштерш аныктау упин формула пайдаланылады.<br />
Мысалы, халыктьщ eciMiH талдау ymiH, б1ршппден, туьшымныц<br />
жалпы коэффициентш аньщтайды:<br />
« = —— хЮОО (1),<br />
J X р<br />
Мундагы,<br />
n - eciMHin жалпы коэффициент!;<br />
N —есептелген кезецдеп туылым саны;<br />
Т - жыл бойгы есептелген кезец узактыгы;<br />
р - хальщтьщ жалпы саны.<br />
Bip жьшгы есептелген коэффициент Т=1 болганда бул<br />
табиги турде азаяды. Демографияльщ жагдайдьщ хальщ санына<br />
белгендеп керсетюпн - ете аз, оны 1000-га кебейтеда (мундай<br />
турде 1000 адамга шаккандагы демографияльщ жагдайдьщ саны<br />
шыгады). Нэтижесшде промиллемен (%о)есептелетш керсетюш<br />
аламыз. OciMHin баска керсеткпш жалпы керсетюштен темендеу<br />
болады да, eciMHin арнайы коэффициент! болып табылады.<br />
42