ГЕОГРАФИЯ6Ы

максатында) есептеп шыгару ушш ец мацызды сипаттама
больш табылады.
Халыктьщ жынысы бойынша курылымы. Жогарыда
айтылгандай, эр жаца туган 100 кызга шакканда 104-107 ер баладан
келедц. Физиологтардыц niicipi бойынша, сэбшпк жаста
ер баланьщ организм! кыз баланыц организмшен элаздеу болып
келед1 жэне ер балалардыц алгашкы ем1ршде ел1м-жтм
кеб1рек болады. 0м1рдщ аргы сатысында елт-жтмнщ Typi
езгереда: дамыган елдерде жаракаттану мен кэсштк аурулардыц,
сондай-ак алкоголизм мен темею тартудыц себептер1 бойынша
еркектердщ ел1м-жтм1 жогарылау бола беред1; дамушы елдерде
эйелдер ел1м-жтм1 кебгрек байкалады. Бул эйелдердщ ерте
некеге отыруынан, бала тууынан, ауыр ецбекпен айналысуынан,
мардымсыз тамактануынан жэне когамдагы кукыгыныц еркектермен
тец емеетшнен больш табьшады.
Дуние жуз1 бойынша еркектер б1ршама кеб1рек, оныц
саныньщ артыктыгы 20 млн адам шамасында немесе 1000
эйелге 1009 еркек келедг Еркектердщ мундай Kenriri, цегащец
шетелдк Азияньщ колдауынан больш отыр (1000 эйелге 1042
еркек), Еуропада квршю баскаша. Эйелдердщ ец кеп артыктыгы
Ресейде байкалады—9 млн адамга артык (1000 эйелге 890 еркек).
Ал Кдзакстанда эйелдердщ артыктыгы 556 мьщ адам болган
(1000 эйелге 930 еркек). Барлык жерде жастардыц арасында еркектер
кеб1рек те, ал ересек адамдар арасында эйелдер кебфек
болып келедц.
Ce6e6i, ani кунге дешн еюнпп дуниежузшк согыстыц зардабы
байкалуда: согыска катыскан елдердщ ересек адамдарыныц
арасында эйелдер саныныц артыктыгы байкалады (эр 100
эйелге 50-60 еркектен). Жеарлж пен жалгызбастык кептеген
элеуметпк-психологиялык мэселелер тугызады.
Халыктьщ жыныстъщ курылымына кепи-кон айтарльщтай
эсер етед1: бул жагдайда еркектер эйелдермен салыстырганда
шымырлау келедц, кепп-кон кай жакка багыт алмасын, еркектер
кебгрек болады. Осыган байланысты жацадан игершген аудандарда
кала мен ауыл халкыныц жыныстык курылымынын
айырмашылыгы байкалады.
53