S. aureus - Faculty of Pharmacy, Mahidol University

2โรคอาหารเปนพิษจากเชื้อจุลินทรียทบทวนวรรณกรรมโรคอาหารเปนพิษมีสาเหตุสําคัญจากการปนเปอนของเชื้อแบคทีเรียในอาหาร ความรุนแรงของโรคขึ้นอยูกับปริมาณของเชื้อ และชนิดของสารพิษที่เชื้อขับออกมา เมื่อมีอุณหภูมิที่เหมาะสมตอการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียในอาหารจะทําใหเชื้อโรคสามารถแบงตัวเพิ่มจํานวน และผลิตสารพิษไดอยางรวดเร็วจนมีปริมาณมากพอที่จะทําใหเกิดอาการปวยได ตัวอยางเชื้อโรคที่เปนสาเหตุสําคัญ ไดแก1. Staphylococcus aureus เปนแบคทีเรียแกรมบวก เมื่อดูดวยกลองจุลทรรศนจะเห็นเปนแบคทีเรียรูปรางกลม มักพบเปนคูเกาะกันดวยสายสั้น ๆ เปนกิ่งหรือเปนลักษณะพวงองุน บางสายพันธุสามารถสรางสารพิษที่เปนโปรตีนซึ่งทนตอความรอนไดดี และเปนสาเหตุใหเกิดอาการเจ็บปวยในมนุษย ซึ่งโรคอาหารเปนพิษจากเชื้อ Staphylococcus นั้นมีชื่อเรียกคือStapyhloenterotoxicosis และ Staphylorenterotoxemia (6)รูปที่ 1 แสดงลักษณะของเชื้อ Staphylococcus aureus1.1 แหลงที่พบและสาเหตุการเกิดโรค เชื้อ S. aureus จะมีชีวิตอยูในอากาศฝุนละออง ขยะมูลฝอย น้ํา อาหาร หรืออาหารบรรจุเสร็จ สภาวะแวดลอมภายนอกมนุษยและสัตวซึ่งมนุษยและสัตวนั้นเปนแหลงปฐมภูมิของเชื้อชนิดนี้ โดยจะพบอยูตามทางเดินหายใจ ลําคอ เสนผมและผิวหนัง อาจพบเชื้อชนิดนี้ไดถึง 60-80 %ในผูที่สัมผัสโดยตรงกับผูปวยหรือผูที่สัมผัสกับ