S. aureus - Faculty of Pharmacy, Mahidol University

กบทคัดยอการตรวจสอบเชื้อจุลินทรียกอโรคในอาหารโดยวิธีมัลติเพล็กซพีซีอารจิราภรณ เหรียญทอง, นภสร จรุงธนาภิบาลอาจารยที่ปรึกษา: มัลลิกา ชมนาวังภาควิชาจุลชีววิทยา คณะเภสัชศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดลคําสําคัญ: multiplex PCR, food-borne pathogen, DNA polymeraseเชื้อจุลินทรียกอโรคในอาหารที่กอใหเกิดปญหาไดบอยในระบบสาธารณสุขของไทย ไดแกStaphylococcus aureus, Bacillus cereus และ Salmonella spp. อาจพบปนเปอนในอาหารทั่วไปเชน ผัก เนื้อสัตวตางๆ ไข ผลิตภัณฑจําพวกนมและอาหารปรุงสําเร็จบางชนิด หากรับประทานอาหารที่ปนเปอนเชื้อจุลินทรียเหลานี้เขาไปอาจทําใหเกิดอาการอาหารเปนพิษ เกิดทองรวงรุนแรง คลื่นไสอาเจียน และปวดทอง ไดการศึกษานี้มีวัตถุประสงคเพื่อตรวจสอบเชื้อจุลินทรียกอโรคในอาหารโดยวิธีมัลติเพล็กซพีซีอาร ซึ่งเปนวิธีทดสอบที่มีความจําเพาะเจาะจงและใหผลการตรวจสอบที่รวดเร็วมากขึ้นกวาวิธีที่เคยมีในอดีต การทํา PCR นั้นสามารถเจาะจงไปถึงยีนกอโรคของเชื้อจุลินทรียชนิดนั้นๆได เชน ยีน sea ของเชื้อ S.aureus ยีน invA ของเชื้อ Salmonella หรือ ยีน nheA สําหรับ B. cereus เปนตน ซึ่งการที่สามารถกําหนด sequence ของยีนในการทํา PCR นี้ทําใหการตรวจสอบหาเชื้อจุลินทรียที่ปนเปอนมีความจําเพาะเจาะจงและมีความไวตอเชื้อสูง จากการทดลองพบวาการใชวิธีมัลติเพล็กซพีซีอารทดสอบกับเชื้อจุลินทรียที่เพาะเลี้ยงขึ้นในหลอดทดลองใหผลที่มีความจําเพาะเจาะจงสูงและเปนที่นาเชื่อถือ แตเมื่อนํามาทดสอบกับตัวอยางอาหารจริงโดยใชผักสดหลายๆชนิด พบวา ผลการทดลองที่ไดนั้นยังไมเปนที่นาพอใจเนื่องจาก ผลการทดลองที่ไดในแตละครั้งยังมีความคลาดเคลื่อนอยูบาง ทั้งนี้อาจเปนเพราะวาสภาวะการตรวจสอบตัวอยางอาหารจริงที่นํามาทดลองนั้นยังไมเหมาะสมเพียงพอตอการนํามาใชเปนมาตรฐานในการตรวจสอบ ซึ่งหากนําสภาวะการตรวจสอบนี้มาศึกษาปรับปรุงเพิ่มเติม ก็จะสามารถพัฒนาไปเปนสภาวะมาตรฐานในการตรวจสอบเชื้อจุลินทรียกอโรคในอาหารไดตอไป