Najaar 2010 - Financial Executives

Najaar 2010

Interviews: Andrea Willemse, Compilar
Opmaak en druk: RS Drukkerij BV,
Den Haag
Wijzigingen en zetfouten voorbehouden.
Inhoudsopgave
Voorwoord 3
Overzicht per kennisgebied najaar 2010 4
Chronologisch overzicht najaar 2010 6
Programmaraad 8
Praktische informatie 9
In house-cursussen 13
Kennisgebieden cursussen:
- Online learning 15
- General 18
- Corporate governance & risk management 32
- Strategic management 43
- Management accounting & management control 51
- Financial accounting & reporting 65
- BIV & information management 74
- Finance, tax & law 80
- Personal skills 91
Interviews:
- Graziella Wijenbergh 14
- drs. Bernadette Kester 17
- drs. Adri Ruis RA 31
- drs. Marcel Kruger 42
- prof. dr. Tom Groot 50
- Ronald A. Kiima CPA 64
- drs. Rob van den Broek RC 73
- mr. Erik Westerink 79
- Evert Spaans 90
Aanmeldingsformulier 104
Programma Voortgezette Educatie Registeraccountants (VERA) 105
Algemene voorwaarden 106
Samenwerking
Dit cursusaanbod is ontwikkeld door het Controllers Instituut en de cursusafdeling VERA
van het Koninklijk NIVRA. Het Controllers Instituut is een samenwerkingsverband tussen
VRC, FINAD (NIVRA) en NVFE. Door deze samenwerking zijn kennis van de doelgroep en
een kwalitatief hoogwaardig aanbod gewaarborgd. Zowel het Controllers Instituut als
VERA zijn bovendien Cedeo-erkend.
Meer weten/aanmelden?
Kijk voor de meest actuele informatie, uitgebreidere cursusomschrijvingen en beschikbare
plaatsen op onze website: www.financial-executive.nl. Wilt u persoonlijk contact of een advies:
Telefoon: 020 - 301 04 05 (cursusinschrijvingen) of 020 - 301 03 14 (inhoudelijke informatie)
Fax: 020 - 301 02 54
E-mail: info@financial-executive.nl

Voorwoord
De afgelopen 2 jaar bewijzen dat de rol van de financiële professional volop in ontwikkeling
is. De enorme turbulentie die de financiële crisis heeft veroorzaakt heeft ruimschoots zijn
weg naar de reële sfeer gevonden. In veel sectoren is de omzet sterk geraakt. Als het gaat
om het aanscherpen van de organisatie, het terugdringen van kosten, het veiligstellen van
key initiatieven voor de toekomst en intensivering van cashflow beheersing zijn alle hens
aan dek nodig. De controller / CFO vervult een leidende rol bij het maken van keuzes, het
ontwikkelen en uitvoeren van consistente scenario’s. Een prima tijd om het ‘business
partner schap’ waar te maken! Toch verademend vergeleken met de tijd van fixatie op
schandalen, Sarbanes-Oxley etc. We kunnen weer echt met de business bezig zijn! Hier en
daar steekt herstel ook weer de kop op, zijn voorraden afgebouwd. Zij die het snelst de
noodzakelijke aanpassingen hebben kunnen maken, zijn aan de winnende hand.
Ook in de (semi-) publieke sector is het menens: een overheid die tot over zijn oren in de
schuld zit. De invoering van vraaggeoriënteerde sturing in de zorg (laten we het geen
marktwerking noemen, dat is te kort door de bocht!) moet bijdragen aan een efficiëntere
organisatie van de zorgketen. In de non-profit sector is het helpen orchestreren van balans
in de organisatie (m.i. key aspect van het controllerschap) op dit moment minstens zo
uitdagend als in de profitsector.
Ook het “toezicht” doet mee. Afgezien van een groeiende hoeveelheid ‘codes’ waar op enig
moment wel weer in gesnoeid zal moeten worden, gaat het er met name om dat er een
heel duidelijke beweging is naar meer professionaliteit en een frequentere, intensievere
betrokkenheid. Het commissariaat wordt een heuse baan!
In het krachtenveld van het bovenstaande is het duidelijk dat er aan financiële vakmensen
van allerlei pluimage behoefte is. Van de breed georiënteerde, managerial ingestelde
persoon tot de persoon die de kennis van- en ervaring met een specifieke materie vooropstelt.
Als lid van de Programmaraad ondersteun ik van harte dat het Controllers Instituut bewust
bezig is om haar Permanente Educatie programma aan te sluiten op zowel de beginnende
als de meer ervaren professional. Met programma’s die de actualiteit weerspiegelen, voor
de breedte, maar ook gericht op expertise ontwikkeling in specifieke kennisgebieden. Zelf
lever ik dit najaar een bijdrage aan de Mastercourse voor financieel managers rond de
thematiek van ‘Commercial & Corporate Conduct’.
Van harte beveel ik het sterk vernieuwde najaarsprogramma 2010 bij u aan!
drs. Arjan. Kaaks RC
COO/CFO O’Neill Group
3
drs. Arjan Kaaks RC

Overzicht per kennisgebied
Titel
Online learning
Data 2010 PE Pagina
FinanceMentor en Harvard Managementor® 10 1/2/3 per
module
15
General
Coaching en Coaching Update Op aanvraag 13/6 18
Summercourse voor financieel managers NIEUW 20 - 22 juli of 17 - 19 augustus 20 19
Zomeracademie NIEUW 1 juli, 16 juli, 21 juli, 28 juli, 11 augustus,
2 per
20
18 augustus
sessie
Energie: uitdagingen en oplossingen NIEUW 15 november 4 22
Mastercourse voor financieel managers NIEUW 22 - 24 september of 30 november - 2 december 20 23
Mastercourse Publieke sector 3 - 5 november 20 24
General management and leadership for senior financial professionals VERNIEUWD 15 - 19 november 36 25
Masterclass Controlling voor accountants en auditors 29 november - 3 december 36 26
Masterclass Accountancy actueel NIEUW 14 december 6 27
Masterclass Operational excellence for financial executives 20 en 21 september 13 28
Masterclass Inrichting financiële functie 20, 21 september en 8 oktober 20 29
Gedragscode VRC VERPLICHT 21 september of 4 oktober of 2 november of
17 november of 1 december
3 30
Corporate governance & riskmanagement
De rol van de financial in het Solvency II-tijdperk NIEUW Start 14 en 15 oktober 32
Corporate governance voor financial executives 29 en 30 september 12 34
Risicomanagement: een interdisciplinaire benadering NIEUW 8 november 6 35
Masterclass Internal control 11 november 7 36
Risicomanagement 19 november 6 37
Bank risk management 4 oktober 6 38
Riskmanagement in action: Code Banken 13 september 3 39
Public control & governance 11 oktober 5 40
Risicomanagement in de publieke organisatie 2 december 6 41
Strategic management
Risicobewust sturen op strategische resultaten NIEUW 18 november 6 43
Strategisch leiderschap 16, 23 september en 7 oktober 13 44
Strategie en sturing 7 oktober 6 45
Strategische verandering 1 oktober 6 46
Scenarioplanning 2 december 6 47
Strategie in perspectief: een dynamische blik op strategie 4 november 6 48
Het managen van complexe vraagstukken in een publieke omgeving 22 november 6 49
Management accounting & management control
Update Management control NIEUW 13 oktober 4 51
Fundamentals of pricing for controllers 9 en 10 december 12 52
Leveranciers: een vergeten winstbron? NIEUW 23 november 6 53
Management control in winstgerichte organisaties 16 en 17 november 14 54
Sustainability; wat is het toenemend belang voor de controller? NIEUW 16 november 6 55
Congres Innovatiemanagement NIEUW 2 november 6 56
Issues in prestatiemeting en target setting NIEUW 29 november 6 57
Best practice in projectcontrol 6 december 4 58
Beyond Control 30 november 6 59
Controlling the treasury 27 september 3 60
Activity based management 9 november 4 61
Management control in de publieke sector 1 november 6 62
Doelmatigheid en benchmarking in publieke organisaties 17 november 6 63
4

Titel Data 2010 PE Pagina
Financial accounting & reporting
Congres: Financial reporting & regulatory update NIEUW 7 december (post-conference 8 december) 7 (4) 65
Update IFRS VERNIEUWD 14 september 7 66
Basiscursus IFRS 28 - 30 september 20 67
Advanced course on IFRS 16 - 18 november 20 68
Purchase Price Allocation (IFRS 3) 6 oktober 4 69
Basiscursus Solvency II 9 november 4 70
Soft controls NIEUW 30 september 6 71
Congres Verantwoording en verslaggeving bij publieke en non-profitorganisaties 13 oktober 5 72
BIV & information management
Trends in IT, balans tussen ontwikkeling en implementatie NIEUW 5 oktober 3 74
Succesvol management van veranderingen in de financiële discipline VERNIEUWD 13 december 6 75
AO nieuwe stijl 1 november 6 76
Business intelligence: toegevoegde waarde of zinloze investering? NIEUW 15 november 6 77
IT Governance 1 - 3 december 18 78
Finance, tax & law
Mergers and acquisitions NIEUW 6 - 10 december 34 80
Corrupt or not corrupt? NIEUW 4 november 4 81
Strategic finance 11 en 12 november 13 82
Financiële instrumenten: derivaten 14 en 15 december 14 83
Optimalisatie en financiering van werkkapitaal VERNIEUWD 10 november 7 84
Corporate recovery 22 september 8 85
Best practices in valuation 12 en 13 oktober 12 86
Horizontaal toezicht 13 oktober 6 87
Rating advisory NIEUW 30 september 4 88
De controller en subsidies 10 november 4 89
Personal skills
Inzicht in krachtenvelden NIEUW 25 en 26 november 14 91
Waardengedreven veranderen - inspiratie en resultaat 29 en 30 november 14 92
Personal governance 14, 15 oktober en 5 november 20 93
De controller als business partner 20 en 21 september of 8 en 9 november 14 94
Update De controller als business partner 8 december 6 95
Inzicht in Invloed® 30 september en 1 oktober 14 96
Commitment verkrijgen! 12 oktober 6 97
De kracht van non-verbaal gedrag 3 en 4 november 12 98
Effectief tijdbeheer voor controllers 29 september 9 99
Effectief presenteren en rapporteren 13 en 14 december 12 100
Leidinggeven aan financiële professionals 6 en 7 december 14 101
Adviesvaardigheden voor financiële professionals 22 en 23 november 14 102
Projectmanagement 6 oktober 4 103
Speciaal voor de publieke sector
Mastercourse Publieke sector 3 - 5 november 20 24
Public control & governance 11 oktober 5 40
Risicomanagement in de publieke organisatie 2 december 6 41
Het managen van complexe vraagstukken in een publieke omgeving 22 november 6 49
Management control in de publieke sector 1 november 6 62
Doelmatigheid en benchmarking in publieke organisaties 17 november 6 63
Soft controls NIEUW 30 september 6 71
Congres Verantwoording en verslaggeving bij publieke en non-profitorganisaties 13 oktober 5 72
De controller en subsidies 10 november 4 89
5

Chronologisch overzicht
Data 2010 Titel PE Pagina
Op aanvraag Coaching 13 18
Op aanvraag Update coaching 6 18
juli en augustus Zomeracademie NIEUW 2 per
sessie
20
20 - 22 juli Summercourse voor financieel managers NIEUW 20 19
17 - 19 augustus Summercourse voor financieel managers NIEUW 20 19
september t/m december Gedragscode VRC VERPLICHT 3 30
13 september Riskmanagement in action: Code Banken 3 39
14 september Update IFRS VERNIEUWD 7 66
16, 23 september en 7 oktober Strategisch leiderschap 13 44
20 en 21 september Masterclass Operational excellence for financial executives 13 28
20 en 21 september De controller als business partner 14 94
20, 21 september en 8 oktober Masterclass Inrichting financiële functie 20 29
22 september Corporate recovery 8 85
22 - 24 september Mastercourse voor financieel managers NIEUW 20 23
27 september Controlling the treasury 3 60
28 - 30 september Basiscursus IFRS 20 67
29 september Effectief tijdbeheer voor controllers 9 99
29 en 30 september Corporate governance voor financial executives 12 34
30 september Soft controls NIEUW 6 71
30 september Rating advisory NIEUW 4 88
30 september en 1 oktober Inzicht in Invloed® 14 96
1 oktober Strategische verandering 6 46
4 oktober Bank risk management 6 38
5 oktober Trends in IT, balans tussen ontwikkeling en implementatie NIEUW 3 74
6 oktober Purchase Price Allocation (IFRS 3) 4 69
6 oktober Projectmanagement 4 103
7 oktober Strategie en sturing 6 45
11 oktober Public control & governance 5 40
12 oktober Commitment verkrijgen! 6 97
12 en 13 oktober Best practices in valuation 12 86
13 oktober Update Management control NIEUW 4 51
13 oktober Congres Verantwoording en verslaggeving bij publieke en non-profitorganisaties 5 72
13 oktober Horizontaal toezicht 6 87
Start 14 en 15 oktober De rol van de financial in het Solvency II-tijdperk NIEUW 32
14, 15 oktober en 5 november Personal governance 20 93
1 november Management control in de publieke sector 6 62
1 november AO nieuwe stijl 6 76
2 november Congres Innovatiemanagement NIEUW 6 56
3 - 5 november Mastercourse Publieke sector 20 24
3 en 4 november De kracht van non-verbaal gedrag 12 98
4 november Strategie in perspectief: een dynamische blik op strategie 6 48
6

Data 2010 Titel PE Pagina
4 november Corrupt or not corrupt? NIEUW 4 81
8 november Risicomanagement: een interdisciplinaire benadering NIEUW 6 35
8 en 9 november De controller als business partner 14 94
9 november Activity based management 4 61
9 november Basiscursus Solvency II 4 70
10 november Optimalisatie en financiering van werkkapitaal VERNIEUWD 7 84
10 november De controller en subsidies 4 89
11 november Masterclass Internal control 7 36
11 en 12 november Strategic finance 13 82
15 november Energie: uitdagingen en oplossingen NIEUW 4 22
15 november Business intelligence: toegevoegde waarde of zinloze investering? NIEUW 6 77
15 - 19 november General management and leadership for senior financial
professionals VERNIEUWD
36 25
16 november Sustainability; wat is het toenemend belang voor de controller? NIEUW 6 55
16 en 17 november Management control in winstgerichte organisaties 14 54
16 - 18 november Advanced course on IFRS 20 68
17 november Doelmatigheid en benchmarking in publieke organisaties 6 63
18 november Risicobewust sturen op strategische resultaten NIEUW 6 43
19 november Risicomanagement 6 37
22 november Het managen van complexe vraagstukken in een publieke omgeving 6 49
22 en 23 november Adviesvaardigheden voor financiële professionals 14 102
23 november Leveranciers: een vergeten winstbron? NIEUW 6 53
25 en 26 november Inzicht in krachtenvelden NIEUW 14 91
29 november Issues in prestatiemeting en target setting NIEUW 6 57
29 en 30 november Waardengedreven veranderen - inspiratie en resultaat 14 92
29 november - 3 december Masterclass Controlling voor accountants en auditors 36 26
30 november Beyond Control 6 59
30 november - 2 december Mastercourse voor financieel managers NIEUW 20 23
1 - 3 december IT Governance 18 78
2 december Risicomanagement in de publieke organisatie 6 41
2 december Scenarioplanning 6 47
6 december Best practice in projectcontrol 4 58
6 en 7 december Leidinggeven aan financiële professionals 14 101
6 - 10 december Mergers and acquisitions NIEUW 34 80
7 december (post-conference 8 december) Congres: Financial reporting & regulatory update NIEUW 7 (4) 65
8 december Update De controller als business partner 6 95
9 en 10 december Fundamentals of pricing for controllers 12 52
13 december Succesvol management van veranderingen in de financiële
discipline VERNIEUWD
6 75
13 en 14 december Effectief presenteren en rapporteren 12 100
14 december Masterclass Accountancy actueel NIEUW 6 27
14 en 15 december Financiële instrumenten: derivaten 14 83
7

Programmaraad
Om een blijvend kwalitatief hoogstaand cursusaanbod te behouden is de programmaraad opgericht. De programmaraad is kritisch,
adviserend en ondersteunend met betrekking tot het cursusaanbod.
Kritisch
De programmaraad kijkt kritisch naar het cursusaanbod of dit voldoet aan de opleidingsbehoeften van de leden wat betreft inhoud,
vorm (manier van leren) en differentiatie binnen de doelgroep (o.a. branche en loopbaanfase).
Adviserend
De programmaraad geeft gevraagd en ongevraagd advies. Zij is een klankbord voor het bestaande aanbod en de verdere ontwikkeling
ervan. Hierbij worden de trends, ontwikkelingen en thema’s in het vakgebied op de voet gevolgd.
Leden programmaraad
Het CI bestuur benoemt de programmaraad en streeft naar een evenwichtige samenstelling. Criteria zijn onder andere de werkervaring van
de programmaraadleden en kennis van opleidingsbehoeften van leden, trends & ontwikkelingen in het vakgebied. De programmaraadleden
zijn met name RA’s en RC’s die komen uit diverse branches & bedrijven aangevuld met vertegenwoordiging van docenten en wetenschap.
prof. dr. Eddy Vaassen RA
professor, Universiteit Amsterdam
drs. Charles Evers RA
lid RvB, MC Haaglanden
drs. Henny Kapteijn
zelfstandig bestuursadviseur
drs. Jos Huijbregts RC
former MD control, strategy and M&A,
Randstad Holding N.V.
8
drs. Arjan Kaaks RC
COO/CFO, O’Neill Group
prof. dr. Hans Strikwerda
professor UvA, consultant
drs. Roderik Meeder RA
directeur bedrijfsmanagement,
Rabobank Amersfoort
drs. Mark Goedhart RC
zelfstandig organisatieadviseur Heart Way

Praktische informatie
Training & Development voor Financial Executives
Per 1 januari 2007 geldt voor leden van de VRC en accountants in business van het Koninklijk NIVRA, een regeling permanente
educatie . Het Controllers Instituut biedt u in samenwerking met VERA (afdeling Voortgezette Educatie van het NIVRA) een uitgebreid
en uitgebalanceerd aanbod waarmee u ruimschoots aan uw verplichting kunt voldoen.
PE-punten
In beginsel staat ieder uur besteed aan permanente educatie gelijk aan 1 PE-punt. Dit kan bijvoorbeeld het volgen van één uur college
zijn of één uur voorbereidingstijd voor een cursus.
Deelnemers krijgen na afloop een bewijs van deelname ten behoeve van de registratie van activiteiten in het kader
van permanente educatie. Meer informatie over de PE-regeling vindt u op www.ci.nl (onder de rubriek ‘Voor leden/
permanente educatie’).
Kennisgebieden
Het cursusaanbod is ingedeeld naar kennisgebied, te herkennen aan de gekleurde kolommen op de pagina’s.
Hierdoor kunt u snel bladeren naar de kennisgebieden die voor u interessant zijn.
U vindt ook dit najaar in elk vakgebied weer nieuwe en vernieuwde trainingen.
Kijkt u ook naar het vakgebied ‘personal skills’. Als financieel professional en/of manager weet u ondertussen dat u met vakinhoud alleen
niet altijd de resultaten boekt die u voor ogen heeft. Voor de trainingen personal skills werken we samen met enkele gerenommeerde
opleidingsinstituten. Samen bieden wij hoogwaardige trainingen aan die zijn toegesneden op de praktijk van de financial executive. Een
logische aanvulling op uw vakinhoudelijke bagage! Kijk voor het uitgebreide aanbod vanaf pagina 91.
Aanbod cursussen voor de publieke sector
Het aanbod van cursussen voor de publieke sector is fors uitgebreid. Bij het tot stand brengen van een specifiek op de public controller
gericht cursusaanbod is CI-VERA een samenwerking aangegaan met het European Institute for Certified Public Controllers (EICPC).
Leden van het EICPC mogen tegen CI-NIVRA ledenprijs deelnemen aan cursussen die specifiek gericht zijn op de publieke sector. Zie
pagina 5 voor het cursusaanbod onder het kopje ‘Speciaal voor de publieke sector’.
9

Partners
Het aanbod, samengesteld door het Controllers Instituut in samenwerking met VERA, bestaat uit een mix van één- en meerdaagse
programma’s verzorgd door praktijkgerichte docenten en gerenommeerde opleidingsinstituten. Partners waarmee zij onder andere
samenwerken zijn:
Verschillende kennisniveaus en onderwijsvormen
Het aanbod Training & Development voor Financial Executives bestaat uit één- en meerdaagse cursussen die ingedeeld kunnen
worden in 3 niveaus: fundamental, advanced en expert.
Het niveau van de cursus wordt bij een groot deel van de cursussen aangegeven door onderstaande icoontjes:
Expert
Advanced
Fundamental
Wilt u weten of het niveau van de cursus geschikt voor u is, bel voor advies met 020 301 03 14 of mail naar info@financial-executive.nl.
10
Europees Instituut voor
Certified Public Controllers

Daarnaast hebben we voor u de programma’s ingedeeld in verschillende onderwijsvormen. Zo weet u van te voren goed wat u van de
bijeenkomst kunt verwachten.
• Cursus
Lesstof, bestaande uit een samenhangend geheel van onderwerpen, met de nadruk op het bespreken van de eigen situatie en het
uitwisselen van meningen. Er is veel interactie met de docent(en) en de andere deelnemers, vaak mede aan de hand van praktijkcases.
Een cursus bestaat doorgaans uit een halve dag tot vier dagen, waarvan maximaal drie aaneengesloten. Het aantal deelnemers
is, afhankelijk van de cursusopzet, circa tien tot dertig personen.
• Seminar
Dit is een bijeenkomst die doorgaans niet langer duurt dan één dag, met één of twee sprekers die diep ingaan op het thema. Net
zoals bij een congres ligt de nadruk op het overbrengen van kennis en meningen en is de interactie tussen sprekers en deelnemers
beperkt. Het aantal deelnemers varieert van dertig tot zeventig personen.
• Congres
Meerdere sprekers verzorgen presentaties rondom een centraal thema, met de nadruk op het overbrengen van kennis en meningen.
Naast plenaire sessies vinden doorgaans parallelsessies plaats met kleinere groepen, maar in beide gevallen is de interactie tussen
sprekers en deelnemers beperkt. Het aantal deelnemers is in de regel meer dan honderd.
• Mastercourse/class
Eén of meerdere docenten presenteren lesstof die een verdieping biedt op specifieke onderwerpen, bedoeld voor deelnemers die
de basiskennis beheersen: beslist geen beginnersmaterie.
De mastercourse/class kan zowel een theoretisch karakter hebben, als zeer praktijkgericht zijn.
• Training
De nadruk ligt op individuele vaardigheidsoefeningen. Het maximum aantal deelnemers per groep is vijftien of lager.
• Opleiding
Een opleiding bestaat uit meerdere modules die in een vaste volgorde worden aangeboden. De modules bestaan uit verschillende
onderwerpen en zijn niet individueel te volgen. Een opleiding heeft een looptijd van een langere periode (enkele maanden).
De inhoud is interactief, praktijkgericht en bestaat uit kennisoverdracht, ontwikkeling van competenties en vaardigheden.
De opleiding wordt afgesloten met een paper/presentatie en is bedoeld voor maximaal 35 deelnemers.
• Online learning
Leren via internet op een moment dat het u uitkomt! Online learning is alleen toegankelijk voor leden.
• Blended learning
Een combinatie van online learning met één of meerdere modules van Harvard ManageMentor® 10 gevolgd door een curus op
locatie. Blended learning is alleen toegankelijk voor leden.
11

Informatie over Training & Development Financial Executives
• De meest actuele informatie vindt u op onze website: www.financial-executive.nl.
• Leden van het Controllers Instituut informeren wij geregeld via een elektronische nieuwsbrief.
• Uiteraard kunt u ons ook bereiken
- per telefoon: 020 - 301 04 05 (cursusinschrijvingen)
- per telefoon: 020 - 301 03 14 (inhoudelijke informatie)
- per fax: 020 - 301 02 54
- per mail: info@financial-executive.nl
Algemene voorwaarden
Lees vóór inschrijving de algemene voorwaarden voor meer informatie over uw deelname aan onze cursussen, zie pagina 106 en 107.
U kunt de algemene voorwaarden ook nalezen op onze website.
Aanmelden
Bij voorkeur meldt u zich uiterlijk vier weken voor aanvang van een cursus aan. Zo kunnen wij de belangstelling peilen en indien
nodig een extra bijeenkomst plannen. Bovendien dient u zich voor sommige cursussen tijdig voor te bereiden. Aanmelden kan via
onze website www.financial-executive.nl of via het aanmeldingsformulier achter in deze brochure op pagina 104.
Prijzen
De prijzen in deze cursusbrochure gelden tot en met december 2010 en zijn vermeld onder voorbehoud van wijzigingen en zetfouten.
Leden van de VRC, het NIVRA en NVFE, kortweg ‘leden’ genoemd, nemen deel tegen een gereduceerd tarief. Leden van de EICPC
kunnen aan de publieke cursussen deelnemen tegen een gereduceerd tarief. Zie pagina 5 voor het cursusaanbod onder het kopje
‘Speciaal voor de publieke sector’. De prijzen worden bij de cursus vermeld. In de prijzen zijn de documentatie en catering inbegrepen,
tenzij anders vermeld. Bij meerdaagse sessies zijn logies en ontbijt inbegrepen (tenzij anders vermeld); bij inschrijving voor een
meerdaagse cursus geeft u aan of u prijs stelt op hotelaccommodatie. Persoonlijke consumpties, telefoon- en parkeerkosten zijn voor
eigen rekening.
BTW
In het Belastingplan 2010 is er een nieuwe regeling met betrekking tot de BTW-vrijstelling voor beroepsonderwijs van kracht geworden. Op
het moment van het ter perse gaan van dit cursusboekje (14 mei 2010), is er op basis van de beschikbare informatie over deze wetswijziging
door het CI en het NIVRA (VERA) nog geen beslissing genomen. VERA en CI-VERA passen derhalve, in afwachting van nadere regelgeving, de
wettelijk verschuldigde 19% BTW toe voor alle cursussen na 30 juni 2010. Indien er meer duidelijkheid is, wordt u door ons geïnformeerd.
CEDEO
De afgelopen jaren zijn onze cursussen door de deelnemers zeer hoog gewaardeerd. Het Controllers Instituut en VERA zijn
CEDEO-erkend.
12

Inhouse-cursussen
Voor alle controllers, accountants in business en professionals in het financieel-economisch management
Wilt u met meerdere collega’s aan een cursus deelnemen of heeft uw organisatie behoefte aan een programma op maat? Rondom
vrijwel alle financiële thema’s kunnen we een cursus ontwikkelen, in of buiten Nederland.
De voordelen op een rij:
Op maat
De cursus wordt voor u op
maat gemaakt. Zo heeft u
veel grip op het effect
ervan. Wij vertalen uw
wensen naar uw branche,
uw medewerkers en uw
organisatie. Programma,
docenten, data, locatie en
de inzet van een hostess
worden vastgesteld in nauw
overleg met u als opdrachtgever.
Full service
Wij bieden een full service
concept aan. Desgewenst
besteedt u de hele cursusorganisatie
aan ons uit, tot
een social event als programma-onderbrekening
aan toe. U kunt ook slechts
een deel van de werkzaamheden
uitbesteden.
Betrokken deelnemers
De nauwe aansluiting op
uw vraag en de specifieke
situatie bij uw organisatie
vergroot de betrokkenheid
van de deelnemer. U kiest in
overleg met ons welke
medewerkers in aanmerking
komen voor de
cursus. Zij kunnen
desgewenst deels samen en
deels gescheiden worden
opgeleid.
Gunstig tarief
Inhouse-cursussen bieden
aantrekkelijke kostenvoordelen.
Een cursus op
maat is al snel goedkoper
dan deelnemers individueel
een cursus te laten volgen.
U heeft natuurlijk ook
invloed op de prijs doordat
u meebeslist over de duur,
cursusopzet en locatie.
Onderwerp naar keuze
Voor de samenstelling van
een programma kunt u
putten uit alle onderwerpen
uit ons reguliere aanbod
(www.financial-executive.nl).
Wij stellen ook programma’s
samen met financiële of
financieel-economische
onderwerpen die specifiek
voor uw organisatie of
branche gelden.
Engelstalig
CI-VERA ontwikkelt ook
inhouse-cursussen in het
Engels, zodat ook uw
internationale medewerkers
kunnen deelnemen.
Voor onze inhouse-brochure of meer informatie over de mogelijkheden kunt u vrijblijvend contact opnemen met
Daphne Kolk 020 - 301 03 14 of d.kolk@ci.nl
13
Ons netwerk
Wij maken graag gebruik
van onze goede contacten
met topdocenten, partnerorganisaties
zoals universiteiten
en andere beroepsorganisaties
om uw cursus
volledig te laten aansluiten
op uw wensen.
Niveau
Wij stellen programma’s
samen voor controllers en
accountants in business en
kunnen dit ook samenstellen
voor andere
financiële professionals op
HBO+/ WO niveau.

Online learning
Interview Graziella Wijenbergh
Online learning: effectief en efficiënt
KPN Finance Academy is een geaccrediteerd opleidingsinstituut van KPN waar alle KPN financials basisopleidingen kunnen
volgen in verschillende vakgebieden en competenties. Daarnaast kunnen PE-plichtigen aan hun verplichting voldoen.
Vanaf mei 2010 hebben de financials van KPN ook toegang tot vakinhoudelijke online learning van FinanceMentor.
Online learning is één van de speerpunten van KPN Finance Academy. Graziella Wijenbergh van KPN vertelt: “Door middel van
opleidingen willen wij onze medewerkers naar een hoger niveau brengen. Ons motto is: professionals in een professionele
omgeving.”
“Al enige tijd geleden zijn wij het ‘Best in Finance programma” gestart, zegt Graziella. “De reden is dat wij het beste jongentje
van de klas willen zijn. Sleutelwoorden in dit programma zijn effectiviteit en efficiency. FinanceMentor past hier uitstekend
bij. Onze medewerkers kunnen werken aan hun PE-verplichting op een moment dat het hun uitkomt en wij hebben geen
kosten aan bijvoorbeeld zaalhuur. Daarnaast heeft de catalogus een uitstekend niveau.”
Maar er zijn meer punten waardoor FinanceMentor aantrekkelijk is. “De vakgebieden van FinanceMentor en KPN Finance
Academy komen voor een groot deel overeen. Er is een enorm aanbod aan modules, echt verrassend. Ik weet waar onze
financials in geïnteresseerd zijn en zie deze onderwerpen, zoals bijvoorbeeld governance, compliance en performance
management, terug. FinanceMentor kent een diversiteit aan onderwerpen, is actueel en zeer toegankelijk. Kortom, wij zijn
erg trots dat wij FinanceMentor kunnen aanbieden aan onze financials.”
Graziella Wijenbergh, managing director KPN Finance Academy.

FinanceMentor
Vakinhoudelijke online learning
Samen met SmartPros bieden wij u het Engelstalig online learning programma FinanceMentor
aan. Er zijn ruim 80 vakinhoudelijke cursussen geselecteerd speciaal voor onze leden.
Highlights
• Online cursussen op het gebied van internationale Accounting, Audit, Economics,
Management, Finance, Ethics en meer.
• Iedere maand twee tot drie nieuwe cursussen, gericht op actuele onderwerpen.
• De multimedia cursussen hebben een hoge kwaliteit audio en video en zijn voorzien
van samenvattingen, transcripts en tests.
• Gemiddeld 100 PE-punten in de catalogus. Iedere cursus staat voor 1-3 PE-punten.
Voorbeelden van huidige FinanceMentor cursussen zijn:
• Challenges of Financial Reporting in Today’s Environment
• The Price You Pay for IT: From ERP tot Cloud Computing
• From Rules to Principles: What You Need To Know
• Revenue Recognition: Still a Work in Progress?
• The Changing Landscape for Acquisitions and Valuation
• Social Networking: Ignore at Your Own Risk
• Managing cash flows: an operational focus (4 courses)
• Implementing IFRS in the US (3 courses)
• Essential skills for today’s CFO (4 courses)
Fundamental
Wereldwijd maken meer dan 350.000 professionals gebruik van deze cursussen die ook CPEwaardig
zijn voor leden van US professional bodies als het IMA (Institute of Management
Accountants), de FEI (Financial Executives International) en het IIA (Institute of Internal
Auditors).
General 15
Vakinhoudelijke online learning met
FinanceMentor
Prijs leden (let op: prijs in USD)
12 maand abonnement op
FinanceMentor USD 500,- (excl. BTW)
Ruim 80 cursussen in de
catalogus, goed voor
ongeveer 100 PE punten
PE-punten
1 PE-punt per afgeronde Update
course
1, 2 of 3 PE-punten per afgeronde
Fundamental course
Bijzonderheden
Alleen voor leden
Engelstalig
Prijs in USD, te betalen per credit card
Ter informatie: bij een EUR-USD koers
van 1,30 is de prijs bijvoorbeeld € 385
(excl. BTW)
Ga naar onze website www.financialexecutive.nl
voor:
- Volledige lijst van FinanceMentor
cursussen
- Demo cursus: Performance
Management: Improving your
decision making
- Veelgestelde vragen
- Ervaringen van deelnemers

Prijs leden
Full suite (42 modules) € 400
(excl. BTW)
12 maanden geldig of
t/m 31 augustus 2011
5 modules vrij te kiezen € 200
(excl. BTW)
6 maanden geldig
PE-punten
1 PE-punt module
Bijzonderheden: Alleen voor leden,
Engelstalig
Als u al eerder toegang heeft gehad,
kunt u nu opnieuw bestellen met
behoud van uw historie.
Ga naar www.financial-executive.nl
voor een demo van Harvard
ManageMentor® 10 en bekijk de
ervaringen van early adaptors en de
populairste modules.
Aanmelden gaat via het besloten
ledendeel van de website,
houd daarom uw login en password
bij de hand.
Harvard ManageMentor® 10
‘Mentoring from world-class thought leaders available on your desktop, 24/7’
Samen met Harvard Business School Publishing bieden wij u het Engelstalige online
learning programma Harvard ManageMentor® 10 aan.
42 modules op het gebied van management skills: elke module is een aantrekkelijk mix van
tekst, korte video’s van business leaders, audio & dia’s, interactieve activiteit, downloadable
sheets en links. Direct toepasbaar on the job en ontwikkeld in samenwerking met experts
als Robert S. Kaplan, Philip Kotler, V.G. Narayanan en meer.
Modules (1 PE-punt per module)
Budgeting
Business Case Development
Business Plan Development
Career Management
Change Management
Coaching
Crisis Management
Customer Focus
Decision Making
Delegating
Developing Employees
Difficult Interactions
Dismissing an Employee
Diversity
16
Feedback Essentials
Finance Essentials
Goal Setting
Hiring
Innovation and Creativity
Innovation Implementation
Laying Off Employees
Leading and Motivating
Managing Upward
Marketing Essentials
Meeting Management
Negotiating
New Manager Transitions
Performance Appraisal
Fundamental
Performance Measurement
Persuading Others
Presentation Skills
Process Improvement
Project Management
Retaining Employees
Strategic Thinking
Strategy Execution
Stress Management
Team Leadership
Team Management
Time Management
Virtual Teams
Writing Skills
General

General
Interview drs. Bernadette Kester
Nieuw inzicht in jezelf
‘Leadership challenges’ - dat staat op het visitekaartje van Bernadette Kester. Zij daagt financial executives uit een nieuwe
balans te vinden tussen zichzelf en hun omgeving. Bernadette Kester weet uit eigen ervaring wat er speelt op topniveau.
Niet alleen omdat ze zelf in managementfuncties gewerkt heeft, maar ook omdat ze coach is (geweest) van diverse
managers , DGA’s en directie- en bestuursleden in kleine en grote, beursgenoteerde organisaties.
“In mijn werk met financial executives kom ik vaak hetzelfde dilemma tegen. Enerzijds zijn deze mensen het financiële
geweten van hun organisatie, wat een rechte rug vereist. Anderzijds moeten zij hun eigen perspectief ontstijgen om een
grotere bijdrage te kunnen leveren aan strategische vraagstukken. Met hun rationele, analytische benadering moeten zij
kunnen samenwerken met mensen die meer handelen vanuit hun gevoel c.q. de markt. Hoe ga je daarmee om? En hoe
zorg je voor een stevige positie, zonder jouw integriteit te verliezen?”
“Met veel van mijn coachees praat ik over het werken met mensen uit andere culturen. Ook loopbaanvraagstukken komen
vaak aan bod. Zit ik wel op de goede plek? Hoe krijg ik weer nieuwe motivatie? Hoe maak ik een vliegende start in mijn
nieuwe functie?”
Bernadette Kester helpt haar coachees om meer overzicht en inzicht te krijgen. “Een overzicht van je omgeving: de vraagstukken
waarmee je dagelijks te maken hebt. En inzicht in jezelf, in waar je kracht ligt en
wat je drijfveren zijn.” Daarbij gaat het om zaken als leiderschapsstijl, samenwerking,
effectiviteit en invloed. “In een managementpositie ben je vaak eenzaam. Je wordt geacht
alles te weten en te kunnen; moet knopen doorhakken, maar ook sociaal zijn. Als je in je
directe omgeving niemand hebt om mee te sparren, kan een coach dat onafhankelijke
klankbord zijn. Daarbij stimuleert een coach je om zelf tot nieuwe inzichten te komen die
leiden tot effectiever opereren en meer plezier in het werk.”
drs. Bernadette Kester is gecertificeerd executive coach en leiderschapscoach. Zij is bedrijfseconoom/bedrijfskundige
en heeft meer dan 20 jaar ervaring als leidinggevende in diverse
secto ren, met name in de financiële sector.

Coaching
Datum Op verzoek
Code FAL 3857
Tijd(en) 6 x 1,5 uur coaching +
4 uur voorbereidingstijd
Locatie Op verzoek
Prijs leden € 3.700 (excl. BTW)
en niet-leden (voor het gehele
coachingtraject van
6 x 1,5 uur)
PE-punten 13
Coaching Update
Datum Op verzoek
Code FAL 6505
Tijd(en) 4 x 1,5 uur
Locatie Op verzoek
Prijs leden € 2.500 (excl. BTW)
en niet-leden (voor het gehele
coachingtraject van
4 x 1,5 uur)
PE-punten 6
Coaching en Coaching Update
Als leider neemt u dagelijks beslissingen. De consequenties van deze beslissingen kunnen
verreikend zijn en impact hebben op de strategie, de organisatie, de mensen en op uw
eigen positie en rol. Tijd voor reflectie is schaars. Coachingsgesprekken bieden de rust om
in alle openheid en met garantie voor vertrouwelijkheid (persoonlijke) zaken rustig door
te nemen die voor u als leider belangrijk zijn.
Doelstelling
Coaching heeft als doel de effectiviteit van uw leiderschap te verhogen. Door middel van
open vragen, ofwel ‘guided discovery’, wordt de weg geopend naar nieuwe inzichten.
Inhoud Coaching
Het coachingtraject bestaat uit 6 gesprekken van 1,5 uur gedurende een periode van een
half jaar. Tijdens het traject krijgt u ook opdrachten die in totaal circa 4 uur tijd van u vragen.
De gesprekken deelt u zelf met de coach in. Het eerste gesprek is een kennismaking waarin
een verkenning plaatsvindt van de omgeving waarin u opereert en de vraagstukken die u
heeft. Op basis daarvan wordt een (of meerdere) coachingdoelstelling(en) geformuleerd.
U ontvangt van de coach een eindverslag dat gezamenlijk wordt besproken.
Inhoud Coaching Update
Coaching Update is een vervolgtraject van Coaching. Het coaching traject bestaat uit
4 gesprekken van minimaal 1,5 uur gedurende een periode van maximaal een jaar. De
gesprekken deelt u zelf met de coach in.
Openheid en vertrouwelijkheid zijn voorwaarden voor het succes van uw coaching. De
coach vervult wisselende rollen: van luisteraar en adviseur tot warm, soms kritisch, klankbord.
U kunt bijvoorbeeld terecht voor onder andere deze vraagstukken:
Welke omgevingsfactoren bevorderen of belemmeren de veranderingen die ik wil doorvoeren?
Gebruik ik mijn talenten ten volle? Hoe ontwikkel ik me van tactisch leider tot
strategisch / visionair leider? Hoe ga ik om met een lastige doch waardevolle medewerker?
Waarom wil mijn team niet meedoen aan de veranderingen die zo noodzakelijk zijn?
Bestemd voor
Coaching: controllers en accountants met ruime ervaring in een leidinggevende positie.
Update Coaching: controllers en accountants.
Docent(en)
• drs. Bernadette Kester, gecertificeerd executive coach en leiderschapscoach van Strategy
Academy Rotterdam. Als bedrijfseconoom/bedrijfskundige heeft zij 20 jaar ervaring
als leidinggevende in diverse sectoren en met name in de financiële sector
18
Advanced
Expert
General

Summercourse voor financieel managers
Vanwege het grote succes bieden wij u dit jaar opnieuw onze summercourse voor
financieel managers aan. De summercourse biedt u een uitgelezen kans om behalve bij te
blijven op actualiteiten binnen het financieel-economisch management, ook eens in een
heel aangename omgeving van gedachten te wisselen met vakgenoten.
Tijdens de summercourse komen diverse interessante en actuele onderwerpen aan de
orde, gepresenteerd door een selecte groep docenten. Daarnaast bieden het programma
en de locatie u diverse mogelijkheden voor ontspanning: u overnacht in een luxe hotel
met diverse (sport)faciliteiten en u kunt facultatief deelnemen aan een informele groepsactiviteit
tijdens één van de avonden.
Doelstelling
In drie dagen verdiept u zich in de kennisgebieden van het beroep, die in onderlinge
samenhang worden gepresenteerd. U kunt van gedachten wisselen met beroepsgenoten
uit diverse specialismen en discussiëren over de laatste ontwikkelingen op het vakgebied.
Inhoud
De volgende onderwerpen komen onder andere aan bod:
• ontwikkelingen externe verslaggeving
• strategie
• leadership in Finance (transformatie voor de financieel professional)
Bestemd voor
Controllers en accountants in business in (hoger) financieel management.
Advanced
Docenten
De summercourses worden door de volgende docenten verzorgd:
• prof. dr. Henk Langendijk, hoogleraar externe verslaggeving Nyenrode Business
Universiteit en Universiteit van Amsterdam (juli)
• Laurens Storm van ‘s Gravesande RA, Belastingdienst Amsterdam, docent/examinator
NIVRA-Nyenrode en Universiteit van Amsterdam (augustus)
• prof. dr. Jan Bouwens, hoogleraar financial en managementaccounting en voorzitter
accountancy department Universiteit van Tilburg (augustus)
• prof. dr. Tjeu Blommaert, hoogleraar bedrijfseconomie Universiteit Maastricht en
directeur Blommaert Enterprise (juli en augustus)
General 19
Dinsdag 20 t/m donderdag 22 juli 2010 of
dinsdag 17 t/m donderdag 19 augustus 2010
Code FAL 6807
Tijd(en) 13.30 - 20.00 / 09.00 -
19.30 / 09.00 - 16.30 uur
Locatie Juli: Bilderberg Kasteel
Vaalsbroek, Vaals
Augustus: Bilderberg
Europa Hotel,
Scheveningen
Prijs leden € 1.895 (excl. BTW, incl.
logies)
Prijs niet-leden € 2.195 (excl. BTW, incl.
logies)
PE-punten 20
prof. dr. Henk Langendijk

1 juli of 6 juli of 21 juli of 28 juli of
11 augustus of 18 augustus
Jan Pasmooij
Tijd(en) 15.00 - 17.00 uur
Locatie Koninklijk NIVRA,
Amsterdam
Prijs leden € 125 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 150 (excl. BTW)
PE punten 2
Zomeracademie
Korte sessies met actuele onderwerpen en updates in juli en augustus
• Een korte en krachtige cursus aan het einde van de middag?
• Voor een gunstig tarief (€ 125 per cursus) 2 PE-punten halen?
• Keuze uit een gevarieerd programma?
• En dat alles in kleine groepen bij het NIVRA?
XBRL
FAL 8291, donderdag 1 juli 2010
2010 wordt het jaar van de adoptie van XBRL in Nederland. Wereldwijd wordt XBRL al in
meerdere landen gebruikt voor het elektronisch uitwisselen en verstrekken van bedrijfsinformatie
en zijn bedrijven soms al verplicht hun financiële informatie in XBRL formaat aan
te leveren. Het elektronisch uitwisselen en beschikbaar stellen van gegevens heeft echter
directe gevolgen voor de interne processen en de communicatie met de stakeholders. Wat
verwacht de markt en op welke wijze kunnen bedrijven / organisaties hiermee om? Maar
ook wat betekent XBRL voor u als Professional Accountant in Business?
Docent: Jan Pasmooij, manager ICT Knowledge Center van het Koninklijk NIVRA
Impairment testing
FAL 6733, dinsdag 6 juli 2010
Een impairment van goodwill of andere activa kan belangrijke consequenties voor een
onderneming hebben, omdat analisten vragen kunnen gaan stellen over recente
acquisities , aandeelhouders hun geloof kunnen verliezen in de strategie en banken vragen
kunnen gaan stellen of nog wel voldaan wordt aan de voorwaarden van de leningen.
Daarnaast stelt de AFM regelmatig vragen over impairments en realiseren accountants
zich dat het belangrijk is dat de impairment tests goed uitgevoerd worden. Bij het
uitvoeren van een impairment test moeten veel vragen beantwoord worden, bijvoorbeeld
de berekening van de “Value in Use” of “Fair Value less Costs of Sell”, hoe met latente
belastingen omgegaan moet worden, wat een goede disconteringsvoet is etc. In deze
sessie worden de belangrijkste onderdelen van een impairment test besproken waarbij
ook aangegeven wordt hoe in de praktijk met impairment tests omgegaan wordt.
Docent: Frank de Lange, Partner Accounting and Valuation Advisory Services
PricewaterhouseCoopers
Social media: de hype ontrafeld
FAL 8197, woensdag 21 juli 2010
Men gebruikt steeds intensiever het web. Niet alleen om informatie te zoeken maar ook
om te netwerken, te publiceren, te communiceren. Online wordt inmiddels al samen
gegeten en peer-to-peer lesgegeven. Iedereen lijkt het tegenwoordig te hebben over
social media. Maar wat is social media nu precies? Martijn Arts is sinds 1996 internetondernemer
en sinds drie jaar mede-eigenaar van Total Identity. Hij geeft workshops over het
20
Advanced
General

Advanced
gebruik van interactieve media in de professionele context. In deze sessie geeft hij antwoord
op de vragen: Wat is social media? Hoe kan ik het professioneel en effectief gebruiken?
Deze zoektocht is begrijpelijk voor iedereen en toegespitst op ieders eigen kennis,
kunde en ervaring. Social media werken immers alleen als het weinig tijd kost en meer
oplevert dan dat het kost. Na afloop van deze sessie bent u op de hoogte van social media.
Docent: Martijn Arts, internetondernemer en managing director bij Total Identity
Clarity voor de accountant in business
FAL 8198, woensdag 28 juli 2010
De basis voor een goede controle is een professionele oordeelsvorming en een gezonde
kritische houding van de accountant. Uiteraard hoort dat gepaard te gaan met een goed
begrip van de standaarden. Deze standaarden veranderen voor de controle van jaarrekeningen
over 2010. Nederland zoekt bij deze veranderingen aansluiting bij het Clarityproject
van de IAASB. Er zijn standaarden herschreven en waar nodig zijn ook aanpassingen
gemaakt in verouderde standaarden. De nieuwe standaarden worden van kracht voor alle
controles over boekjaren die eindigen op of na 15 december 2010. Het is een vereiste van
de standaarden, om voorafgaand aan de eerste toepassing de nieuwe standaarden goed te
bestuderen. Men moet de samenhang begrijpen om ze verstandig toe te passen bij de
controle . Deze sessie geeft u inzicht in de toepassing van de nieuwe standaarden.
Docent: Jan Thijs Drupsteen RA, Coördinator Regelgeving Accountancy, NIVRA
SME en ontwikkeling IFRS
FAL 6806, woensdag 11 augustus 2010
In deze sessie staan twee zaken centraal. De IFRS standaarden voor het MKB zijn gereed,
alle commentaren zijn verwerkt. In dit deel van de sessie wordt uit de doeken gedaan wat
de belangrijkste verschillen zijn tussen IFRS - SME enerzijds en Dutch Gaap anderzijds.
Verder wordt er in het tweede deel van de sessie stilgestaan bij de komende wijzigingen in
IFRS voor beursgenoteerde ondernemingen. Onder meer komen de nieuwe regels ten
aanzien van Overnames en verwerking van goodwill, segmentatie en de wijzigingen ten
aanzien van financiële instrumenten aan de orde. Wilt u anticiperen op hetgeen binnenkort
gaat wijzigen dat is dit de sessie om te volgen!
Docent: drs. Stefan Betting RA, zelfstandig gevestigd registeraccountant
Accountancy & Controlling: never a dull moment!
FAL 6803, woensdag 18 augustus 2010
Elke dag is er nieuws over ons mooie vakgebied. Over regels (IFRS), innovaties (XBRL),
nieuwe vormen van dienstverlening (Tax Assurance), onafhankelijkheidsproblematiek
(combinatie van in- en externe auditdiensten) of missers van accountants (boekhoudschandalen).
Marcel Pheijffer volgt de actualiteit op de voet. Pheijffer bespreekt actuele
thematiek op een interactieve wijze.
Docent: prof. dr. mr. Marcel Pheijffer, hoogleraar forensic accounting en voorzitter directie
Nyenrode
General 21
1 juli of 6 juli of 21 juli of 28 juli of
11 augustus of 18 augustus
Tijd(en) 15.00 - 17.00 uur
Locatie Koninklijk NIVRA,
Amsterdam
Prijs leden € 125 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 150 (excl. BTW)
PE punten 2
prof. dr. mr. Marcel Pheijffer

Maandag 15 november 2010
Code FAL 8265
Tijd(en) 15.30 - 20.00 uur
Locatie Koninklijk NIVRA,
Amsterdam
Prijs leden € 475 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 525 (excl. BTW)
PE-punten 4
Jerry de Leeuw MSc
Energie: uitdagingen en oplossingen
Stappen naar liberalisering, hoge grondstofprijzen en discussies over menselijke invloed
op het klimaat hebben de organisatie van de energiesector op zijn kop gezet. Veranderend
nationaal en Europees toezicht en gewijzigde politieke belangen hebben dit verder
versterkt . Het hierdoor veranderde energielandschap vereist een volledig nieuwe
benadering en dit heeft verstrekkende gevolgen voor iedereen die professioneel direct
dan wel indirect bij de energiemarkten betrokken is.
Doelstelling
Na afloop van dit interactieve seminar heeft u kennis opgedaan over de Nederlandse en
Europese schaal en de rol die leveranciers, afnemers, handelspartijen en toezichthouders
hierbij spelen. Er wordt onder meer ingegaan op de sterke omzetgroei van derivaten in de
sector. Verder weet u meer over de ontwikkelingen op het gebied van risicomanagement
en op het gebied van compliance en toezicht in de energiesector.
Inhoud
De volgende onderwerpen zullen zeker aan bod komen tijdens dit interactieve seminar:
• overzicht van de energiemarkt en haar participanten
• elektriciteit- en gassector
• markt-fundamentals en knelpunten
• lokale, regionale en wereldwijde ontwikkelingen
• energiehandel en energiederivaten
• risicomanagement
• toezicht
Er is voldoende ruimte om al uw vragen te stellen!
Bestemd voor
Accountants, controllers, consultants en toezichthouders die geïnteresseerd zijn in een
duidelijk en gestructureerd overzicht van de energiesector en voldoende kennis willen
opdoen om als gelijkwaardige gesprekspartner met professionals uit de energiesector aan
tafel te kunnen zitten.
Docent(en)
• Jerry de Leeuw MSc, managing director Mercurious
22
Fundamental
General

Mastercourse voor financieel managers
Tijdens deze driedaagse multidisciplinaire mastercourse presenteren topdocenten lesstof
die een verdieping biedt op specifieke onderwerpen. Zo kunt u met één mastercourse uw
kennis op de verschillende vakgebieden opfrissen. Daarnaast heeft u ruimschoots de
gelegenheid om ervaringen uit te wisselen met vakgenoten.
Doelstelling
Na deze mastercourse bent u op de hoogte van relevante trends en ontwikkelingen op het
financiële vakgebied.
Inhoud
• Sturing op winst
• Classificatie en waardering/ hedge accounting
• Hoe de slagkracht van de onderneming te verhogen
- Wat zijn de vier kernrollen van een leider?
- Hoe verhoogt men de persoonlijke effectiviteit?
• Commercial & Corporate Conduct (alleen december)
Bestemd voor
Controllers en accountants in (hoger) financieel management.
Advanced
Docent(en) zijn onder andere:
De mastercourse voor financieel managers wordt verzorgd door professoren van verschillende
universiteiten en door vooraanstaande financiële professionals uit de praktijk.
Onder andere door:
• prof. dr. Jan Bouwens, hoogleraar financial en managementaccounting en voorzitter
accountancy department Universiteit van Tilburg
• drs. Mike Velthaak RA, senior manager KPMG Audit Financial Services
• Leon van Melick, senior trainer en consultant
• drs. Arjan. Kaaks RC, COO/CFO O’Neill Group (alleen december)
General 23
Woensdag 22 t/m vrijdag 24 september of
dinsdag 30 november t/m donderdag
2 december 2010
Code FAL 3354 (check)
Tijd(en) 13.30 - 20.00 /
09.00 - 19.30 /
09.00 - 16.30 uur
Locatie Bilderberg Résidence
Groot Heideborgh,
Garderen
Prijs leden € 1.895 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 2.195 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 20
prof. dr. Jan Bouwens

Woensdag 3 t/m vrijdag 5 november
Code FAL 3508
Tijd(en) 13.00 - 20.00 /
09.00 - 19.30 /
09.00 - 16.00 uur
Locatie Bilderberg Résidence
Groot Heideborgh,
Garderen
Prijs leden € 1.795 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.895 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 20
Bijzonderheden EICPC-leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
prof. dr. Goos Minderman
Mastercourse Publieke sector
Tijdens deze driedaagse mastercourse gaan hoogleraren en topdocenten in op de actualiteiten
in de publieke- en non-profit sector. Vanuit verschillende vakgebieden worden ontwikkelingen
besproken, inclusief de (her)positionering van de controller.
Doelstelling
Na deze mastercourse bent u op de hoogte van de voor u relevante ontwikkelingen in de
publieke- en non-profit sector.
Inhoud
Vanuit zowel bestuurlijke, strategische als bedrijfseconomische invalshoek komen aan bod:
• Strategische keuzes in publieke en maatschappelijke organisaties. Een interactieve
bijeenkomst waarbij ontwikkelingen worden besproken en de gevolgen daarvan voor
de strategische keuzes van maatschappelijke en publieke organisaties.
• Intern toezicht bij non-profit organisaties en maatschappelijke ondernemingen.
In dit dagdeel wordt ingegaan op het intern toezicht in organisaties in de non-profitsector
en maatschappelijke ondernemingen en wat dit betekent voor de controller.
• Horizontale verantwoording. Er ontstaan allerlei nieuwe samenwerkingsverbanden en
bestuurlijke relaties in Nederland. In dit dagdeel wordt ingegaan op de betekenis van
deze bestuurlijke ontwikkelingen voor de verantwoording bij non-profit organisaties en
maatschappelijke onderneming alsmede de consequenties voor de controllers.
• Overheid en maatschappelijke organisaties. Een lezing met een aansluitende
discussie over wat de overheid moet doen en wat niet?
• Performance measurement bij gemeenten. Aan de hand van aansprekende cases
zullen onder leiding van de docent verschillende vormen van prestatiemeting bij
publieke organisaties worden besproken en de (gedragsmatige) gevolgen daarvan.
Bestemd voor
Controllers en accountants in of gelieerd aan een controlfunctie in de publieke- of nonprofit
sector.
Docent(en)
• drs. Harry ter Braak CMC, organisatieadviseur en hoofddocent strategie en verandermanagement
van de postgraduate opleiding ‘Public Controlling’
• prof. dr. Goos Minderman, hoogleraar Public Governance en Public Law
• drs. Gerrit de Jong, lid van het college van de Algemene Rekenkamer, voorzitter van het
curatorium van de Postgraduate opleiding ‘Public Controlling’
• dr. Tjerk Budding, hoofddocent Management en Financial Accounting aan de postgraduate
opleiding ‘Public Controlling’
• Douwe Buwalda MSc CPC, onderzoeker
Alle docenten zijn werkzaam bij Zijlstra Center, Vrije Universiteit Amsterdam.
24
General

General management and leadership for senior financial
professionals
One-week, senior-level programme for experienced financial professionals
In today’s turbulent and complex business environment senior financial professionals are
expected to have an interdisciplinary perspective on management. Are you ready to
broaden your scope? This General Management and Leadership Programme of The
Controllers Institute and TiasNimbas Business School offers you a great opportunity to
gain the insights you need to deal with the challenges ahead.
Learning objectives
Acting in your capacity as a professional in financial and economic management you will
absorb cutting-edge concepts and knowhow in non-financial aspects of your organisation
within a single week. You will obtain a more profound, thorough understanding of your
own business. You’ll take advantage of the professional experiences of the faculty and your
group members. Extensive attention will also be devoted to personal development.
Content
The content of the programme is tailored to a number of key issues and business areas
that are dominating the senior management agenda: strategy, innovation and operational
excellence. Furthermore we will focus on (your) leadership and stress management. In the
end it is only you who can make the difference.
Intended audience
This programme is designed for professionals in financial and economic management who
have at least ten years professional experience and considerable financial expertise.
Academic Director and faculty
• Academic Director: prof. dr. Arco van de Ven RA, professor in accounting information
systems at TiasNimbas Business School and professor Controlling at Open University of
the Netherlands
• prof. dr. Ron Meyer, professor of Corporate Strategy at TiasNimbas Business School and
managing director of the Center for Strategy & Leadership
• prof. dr. Erik van de Loo, professor leadership and behaviour at VU Amsterdam and
adjunct clinical professor of management at INSEAD. Visiting professor TiasNimbas
Business School
• dr.ir. Marcel van Assen, management consultant at the operations management
advisory group of Berenschot. Visiting faculty member at TiasNimbas Business School
• dr. Walter Van Dyck, associate professor of technology and innovation management at
TiasNimbas Business School
• dr. Theo Compernolle MD. PhD. is an independent consultant, coach, trainer, key-note
speaker and an expert on the emotional and relational aspects of leadership
General 25
Expert
Monday 15 - Friday 19 November 2010
Code FAL 3523
Time 9.00 am - 9.30 pm
Venue Hotel Metropole in
Brussels , Belgium
Price members € 4.950 (excl. VAT,
including overnight stay)
Price others € 4.950 (excl. VAT,
including overnight stay)
CE credits 36
Note English spoken. For more
information, please
contact Daphne Kolk,
programme manager on
+31(0)20 301 0314 or at
info@financial-executive.nl.
prof. dr. Arco van de Ven

Maandag 29 november - vrijdag 3 december
2010
Code FAL 6504
Tijd(en) 09.30 - 20.00 uur
Locatie TiasNimbas Business
School, Tilburg
Prijs leden € 4.950 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 4.950 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 36
Bijzonderheden Voor meer informatie kunt
u contact opnemen met
Daphne Kolk via
info@financial-executive.nl
of 020 301 03 14
prof. dr. ir. Michal Corbey
Masterclass Controlling voor accountants en auditors
one week programme
Overweegt u als RA een overstap te maken naar een financieel managementfunctie of
heeft u deze overstap reeds gemaakt? Wilt u zichzelf verder professionaliseren in deze rol?
In een intensief programma van een week, worden kernelementen uit vakgebieden
behandeld die wel in de RC opleiding maar niet in de RA opleiding aan de orde komen.
Doelstelling
Het programma is gericht op benodigde expertise van een controller aanvullend op de
bestaande kennis van een RA. Doel is de deelnemer op te leiden tot breed geschoolde
denker en doener, zodat deze een effectievere invulling aan de controllersfunctie kan
geven.
Inhoud
• strategisch management (1 dag)
• finance & treasury management (1dag)
• management accounting & control (1dag)
• logistiek management (1 dag)
• informatiemanagement (1 dag)
Bestemd voor
Registeraccountants die werkzaam zijn in (hoger) financieel management of dit ambiëren
en registeraccountants die zich willen oriënteren op de RC-opleiding.
Docenten
Docenten van de RC-opleiding TiasNimbas Business School waaronder o.a.:
• prof. dr. ir. Jos Vermunt, Universiteit van Tilburg
• prof. dr. ir. Michal Corbey, Associate Dean Executive Masters TiasNimbas Business
School
• adjunct prof. Jamie Andersson, TiasNimbas Business School
26
Fundamental
General

Masterclass Accountancy actueel
De masterclass bestaat uit drie onderdelen en zal halfjaarlijks worden aangeboden. Het
betreft de thema’s externe verslaggeving, bestuurlijke informatieverzorging/interne
beheersing en auditing. Tijdens deze masterclass wordt u door drie hoogleraren van de
Nyenrode Business Universiteit bijgepraat over de recente ontwikkelingen op deze drie
vakgebieden.
Doelstelling
Na afloop van deze masterclass bent u op de hoogte van de belangrijkste recente ontwikkelingen
binnen de accountancy en de gevolgen daarvan voor de praktijk.
Inhoud
Externe verslaggeving
• wijzigingen in BW Titel 9
• wijzigingen in Richtlijnen van de RJ
• actuele ontwikkelingen IFRS (onder meer: IFRS SME en fair value accounting)
Bestuurlijke informatieverzorging
• risk management: lessen te trekken uit de kredietcrisis
• ontwikkelingen ten aanzien van het ‘in control’-statement
• ontwikkelingen op het gebied van IT governance en IT control
Auditing
• accountantscontrole in veranderende economische tijden
• update international standards on auditing
• actualiteiten corporate governance
Advanced
Bestemd voor
Registercontrollers, registeraccountants en accountants in business die hun kennis willen
opfrissen op het gebied van externe verslaggeving, bestuurlijke informatieverzorging en
auditing.
Docenten
• prof. dr. Fred de Koning RA RE, hoogleraar bestuurlijke informatieverzorging, Nyenrode
Business Universiteit
• prof. dr. Henk Langendijk, hoogleraar externe verslaggeving, Nyenrode Business
Universiteit en Universiteit van Amsterdam
• prof. dr. Barbara Majoor RA, hoogleraar auditing & assurance, Nyenrode Business
Universiteit
General 27
Dinsdag 14 december 2010
Code FAL 7905
Tijd(en) 13.00 - 20.30 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
PE-punten 6
prof. dr. Henk Langendijk

Maandag 20 en dinsdag 21 september 2010
Code FAL 6503
Tijd(en) 09.00 - 18.00 /
09.00 - 16.00 uur
Locatie TiasNimbas Business
School, Tilburg
Prijs leden € 1.595 (excl. BTW,
excl. logies en diner)
Prijs niet-leden € 1.695 (excl. BTW,
excl. logies en diner)
PE-punten 13
prof. dr. Arco van de Ven
Masterclass Operational excellence for financial executives
Hoe efficiënt zijn uw processen? Wordt uw bedrijf gerekend tot best in class?
In deze tweedaagse masterclass krijgt u inzicht in robuuste en effectieve methoden om de
bedrijfsprocessen te optimaliseren. De uiteindelijke doelstelling is om de bedrijfsvoering
zo te optimaliseren, dat de processen ‘lean’ en ‘agile’ zijn en precies dát opleveren waar de
klant om vraagt. Alle middelen en capaciteiten moeten zo effectief en efficiënt mogelijk
worden ingezet om op het juiste moment de juiste diensten te kunnen leveren. Daarbij
gaat het niet alleen om kostenreductie, maar ook om innovatie en het slim omgaan met
mensen en middelen. Op basis van deze kennis van operational excellence wordt
vervolgens de vertaalslag gelegd naar de financiële functie en vervolgens naar de
consequenties voor de administratieve organisatie en de managementcontrol cyclus.
Doelstelling
Kennis opdoen van actuele theorieën van operational excellence en het vertalen hiervan
naar de consequenties voor de financiële functie.
Inhoud
• strategische positionering operational excellence
• business process management, Lean Six Sigma
• invloed van operational excellence op de administratieve organisatie, risicomanagement
en performance measurement
Bestemd voor
Financiële managers en professionals, auditors en riskmanagers die een beter beeld willen
krijgen van operational excellence om vervolgens een passend management control
systeem te kunnen vormgeven en inrichten.
Docent(en)
• dr. ir. Marcel van Assen, managing consultant Berenschot
• prof. dr. Arco van de Ven RA, hoogleraar bestuurlijke informatievoorziening TiasNimbas
Business School, hoogleraar management in het bijzonder controlling Open Universiteit
Nederland
28
Advanced
General

Masterclass Inrichting financiële functie
Succesvolle organisaties zijn vaak te herkennen aan de kwaliteit van hun financiële functie.
In veel andere organisaties worstelt men nog met rol, positionering en plaats van de
financiële functie. Centraal of juist decentraal opstellen? Willen we businesspartner zijn
maar worden we als waakhond ervaren? Vasthouden of juist loslaten, maar hoe? Kan onze
financiële functie efficiënter en effectiever en hoe dan? Deze masterclass bespreekt de
verschillende manieren waarop een succesvolle financiële functie kan worden ingericht.
Doelstelling
Deze masterclass geeft u inzicht in de kwaliteit en de inrichting van uw eigen financiële
functie. U leert verbeterpunten te signaleren en effectief te implementeren.
Inhoud
• centraal of decentraal organiseren van de financiële functie
• formele organisatie (rollen en positie)
• functionele organisatie (taken, verantwoordelijkheden, competenties)
• leiderschap vanuit de financiële functie
• control-matrix en controllers-handvest
• kwaliteit en kwaliteitsborging
Deze driedaagse masterclass bestaat uit een tweedaags basisprogramma gevolgd door
een losse dag waarin de deelnemers bevindingen bespreken en de puntjes op de ‘i’
worden gezet.
Een opvolgende individuele (maar facultatieve) adviessessie is in de cursusprijs begrepen.
Bestemd voor
Leidinggevende financiële professionals en andere betrokkenen bij het optimaal inrichten
en functioneren van de financiële functie.
Docent(en)
• drs. Jan de Kroon, organisatie-adviseur en directeur Improfin Groep
Advanced
General 29
Maandag 20, dinsdag 21 september en
vrijdag 8 oktober 2010
Code FAL 5532
Tijd(en) 09.30 - 20.00 /
09.00 - 16.30 /
09.30 - 16.30 uur
Locatie Improfin Groep,
Den Bosch
Prijs leden € 1.795 (excl. BTW,
excl. logies)
Prijs niet-leden € 1.995 (excl. BTW,
excl. logies)
PE-punten 20
drs. Jan de Kroon

Dinsdag 21 september, maandag 4 oktober,
dinsdag 2 november, woensdag 17 november,
woensdag 1 december 2010
Code FAL 5572
Tijd(en) 16.00 - 19.30 uur
Locatie Koninklijk NIVRA,
Amsterdam
Prijs leden € 295 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 295 (excl. BTW)
PE punten 3
prof. dr. E. H. J. Vaassen
Gedragscode VRC
Op 1 januari 2009 is de nieuwe gedragscode voor de RC-leden ingegaan. Met goedkeuring
van de nieuwe code is tevens besloten dat alle RC-leden verplicht zijn om een PE-cursus te
volgen over de nieuwe gedragscode. Het belangrijkste doel is ervoor te zorgen dat de
kwaliteit van de RC op topniveau blijft. Iedereen weet dat de RC, dankzij de opleiding tot
registercontroller, de PE-regeling en de Gedragscode VRC, die kwaliteit levert.
Doelstelling
Na afloop is uw kennis over de Gedragscode VRC op het niveau dat voor een goede
beroepsuitoefening is vereist.
Inhoud
In de code wordt ruim aandacht besteed aan gedragsmatige dilemma’s. De code beschrijft
vijf fundamentele beginselen, die richting moeten geven aan het gedrag van de RC. De vijf
beginselen zijn:
• professioneel gedrag
• objectiviteit
• deskundigheid en zorgvuldigheid
• integriteit
• geheimhouding
Bestemd voor
Deze cursus is verplicht voor alle registercontrollers en interessant voor RA’s in business.
Docent(en)
• prof. dr. E. H. J. Vaassen, professor of accounting information systems aan de Universiteit
van Amsterdam
30
General

Corporate governance & risk
management
Interview drs. Adri Ruis RA
Grote veranderingen bij verzekeraars door Solvency II
Op dit moment werken de Europese Commissie en de nationale banken nog aan de inhoud van Solvency II. Maar de
contouren zijn al duidelijk. Waar het op neer komt, is dat de balans en de resultatenrekening vanuit economisch oogpunt
bekeken gaan worden. Daardoor wordt de solvabiliteit meer dan voorheen gebaseerd op basis van de risico’s die de
ondernemingen lopen. Solvency II zal een grote impact hebben op de planning- en controlcyclus en de rapportagestructuren
van verzekeraars. De nieuwe regels zullen in 2012 in beton gegoten zijn. Geen tijd te verliezen voor
verzekerings maatschappijen om zich Solvency II-proof te maken. Adri Ruis: “De verzekeraars werken veel samen bij het
verkennen van de nieuwe regels. Dat is bijzonder voor bedrijven die elkaar normaal flink beconcurreren. Maar het is zeker
verstandig, want de materie is zeer complex en samen kun je er het beste van maken.”
Ook vanuit het CI zijn de krachten in de verzekeringsbranche gebundeld. Sinds vorig jaar bestaat de Branchegroep
Verzekerings maatschappijen, waarbij RC’s en RA’s in business aangesloten zijn die werkzaam zijn bij Nederlandse
verzekeraars . “Uiteraard staat Solvency II hoog op de prioriteitenlijst”, stelt Adri Ruis. “Zo organiseerden wij op 16 juni jl. al
een informatieve seminar over dit onderwerp. ‘Daarnaast start dit najaar de opleiding ‘De rol van de financial in het
Solvency II-tijdperk.’ Een compleet overzicht van deze nieuwe opleiding vindt u op de volgende twee pagina’s. Voor zowel
het seminar als de opleiding werken wij samen met De Nederlandsche Bank.”
In 14 dagdelen geeft de specialistenopleiding inzicht in verschillende aspecten van Solvency II. Adri Ruis: “Solvency II lijkt
vooral een technisch, rekenkundig verhaal. Dat is slechts ten dele waar. Het betekent vooral een andere manier van
organiseren en aansturen. Daarmee heeft de nieuwe regelgeving grote gevolgen voor de
planning- en controlcyclus en de interne en externe rapportagesystematiek. Het is noodzakelijk
om financial professionals inzicht te geven in de nieuwe manier van besturing. Zij
moeten voldoende bagage hebben om met actuarissen en riskmanagers in dialoog te gaan,
richtlijnen te kunnen geven voor de producten en een voortrekkersrol te kunnen vervullen
in het veranderingsproces.”
In de opleiding komen wetenschappelijke inzichten en de praktische toepassing samen.
“De deelnemers worden aan het werk gezet, want in de praktijk ervaar je het beste wat
Solvency II inhoudt”.
drs. Adri Ruis RA werkte als CFO bij Schuitema. Hij is bestuurslid van FINAD en het CI, en is
voorzitter van de Branchegroepen Verzekeringsmaatschappijen en Publieke Sector.

Oktober 2010 - Maart 2011
Code FCR 8395
Wilt u meer informatie over het detailprogramma
van deze opleiding, dan kunt u
onze uitgebreide brochure opvragen via
info@financial-executive.nl of contact
opnemen met Daphne Kolk via 020-3010314.
Bijzonderheden Deze opleiding is in
samenwerking met DNB
Start 14 en 15 oktober
De rol van de financial in het Solvency II-tijdperk
De Branchegroep Verzekeringsmaatschappijen heeft in samenwerking met het Controllers
Instituut en het NIVRA een specialistenopleiding ontwikkeld voor accountants, controllers,
risk managers en interne accountants om zich (verder) te bekwamen tot expert in proces-
en organisatiebeheersing (‘control’), governance, risicomanagement en verslaggeving bij
verzekeringsmaatschappijen. De rol van de financial in het Solvency II-tijdperk staat hierbij
centraal.
Doelstelling
Deze opleiding leidt op tot ‘expert’ accountant in business of ‘expert’ registercontroller bij
verzekerings maatschappijen. Doel van de opleiding is om u als financieel professional werkzaam
in een management(control)functie bij verzekeringsmaatschappijen dan wel uitvoerend
zijn op aanpalende gebieden van risicomanagement, procesbeheersing, governance en
verslag geving in staat te stellen de noodzakelijk benodigde kennis en competenties verder te
ontwikkelen. Na afloop van deze opleiding kunt u een leidende en/of initiërende rol in de
organisatie op een goede wijze invullen. U kunt een voortrekkersrol nemen in het veranderingsproces
dat het gevolg is van invoering van Solvency II in 2012 en een ‘vertaalslag’
maken van ingewikkelde prospectieve uitkomsten van actuariële modellen naar transparante
managementinformatie op basis waarvan het management effectief beslissingen kan nemen.
Inhoud
De opleiding bestaat uit 5 modules en een afsluitende workshop. U sluit de opleiding af
met een paper. Centraal in alle modules staat de veranderende positie van de controller
als gevolg van invoering van Solvency II. De controller zal in staat moeten zijn het veranderingsproces
te doorgronden. De controller moet in het veranderingsproces in staat
zijn de vertreksituatie en gewenste situatie (‘blauwdruk’) met elkaar te verbinden door
middel van een plan van aanpak waarin een implementatieplan is opgenomen.
In de modules worden op hoofdlijnen (mogelijke) ontwikkelingen in strategie, beleid en uitvoering
ten aanzien van de implementatie van Solvency II uiteengezet. De module start met
theorie van de ontwikkelingen op deelgebieden, waarna een praktische uiteenzetting volgt
door middel van behandeling van casussituaties en/of praktijkvoorbeelden bij verzekeraars.
1A) Inleiding en overzicht (1 dagdeel)
In deze module wordt een totaaloverzicht (‘kapstok’) gegeven van de opleiding. Centraal
staat de vraag of en zo ja met welke kennis, kunde en instrumentarium de controller als
informatieregisseur leidend moet zijn in het genereren van stuur- en verantwoordingsinformatie
in het Solvency II-tijdperk.
32
Advanced
Corporate governance & risk management

Advanced
1B) Solvency II en de consequenties op hoofdlijnen (2 dagdelen)
Kort wordt ingegaan op de kwantitatieve en kwalitatieve eisen die Solvency II stelt aan de
bedrijfsvoering. Hiertoe wordt de in het model opgenomen Pillar I, II en III op hoofdlijnen
met korte casussen behandeld. Er wordt een visie gegeven op de consequenties van de
invoering van Solvency II en op het doorgronden en de waardering van Solvency II voor
schade-, leven-, pensioen- en zorgproducten.
2) Verzekeringen en beleggen (2 dagdelen)
In het eerste deel van deze module wordt ingegaan op de betekenis en werking van
financiële instrumenten (‘derivaten’). In het tweede deel van deze module geeft DNB een
toelichting op de (solvabiliteits)eisen die zij stellen vanuit hun toezichthoudende functie
alsmede de wijze waarop omgegaan moet worden met Solvency II-modellen vanuit
toezicht houdersperspectief.
3) Actuariaat voor finance en de positionering van finance (2 dagdelen)
Doel van de module is het opdoen van (meer diepgaande) kennis van Pillars I, II en III van
het Solvency II-model en het vervolgens kunnen plaatsen in de context van de financiële
procesgang (waaronder het kunnen opstellen/beoordelen van een balance sheet en
income statement en het kunnen analyseren van een market value income statement). Ook
het kennis opdoen en kunnen interpreteren van actuariële modellen en het onderscheiden
van de belangrijkste stuurvariabelen in deze modellen vormt een belangrijk onderdeel van
de module.
4) Wet- en regelgeving en verslaggeving (2 dagdelen)
Doel van de module is het opdoen van actuele kennis rond wet- en regelgeving (o.a. Wet
op het financieel toezicht, Solvency Richtlijn, DNB-regelgeving) en (ontwikkelingen in)
jaarverslaggeving van verzekeringsmaatschappijen (BW2, IFRS, RJ).
5) Governance, risicomanagement en procesbeheersing (3 dagdelen)
Doel van deze module is het opdoen van actuele kennis rond ontwikkelingen in governance,
risicomanagement en procesbeheersing. Ingegaan wordt op de stand van zaken en de
uitdagingen die er liggen met betrekking tot de implementatie van Solvency II in de
organisatie van de verzekeraar.
6) Workshop (2 dagdelen)
Afsluiting van de opleiding vindt plaats door middel van een workshop waarbij de cursisten
een paper schrijven en een presentatie geven over een onderwerp wat behandeld is in één
van de opleidingsmodules.
Bestemd voor
accountants in business, (register)controllers, risk managers en interne accountants bij
verzekeringsmaatschappijen.
Corporate governance & risk management 33
Oktober 2010 - Maart 2011
Code FCR 8395
Wilt u meer informatie over het detailprogramma
van deze opleiding, dan kunt u
onze uitgebreide brochure opvragen via
info@financial-executive.nl of contact
opnemen met Daphne Kolk via 020-3010314.
Bijzonderheden Deze opleiding is in
samenwerking met DNB
www.financial-executive.nl

Woensdag 29 en donderdag 30 september
2010
Code FCR 6830
Tijd(en) Dag 1: 09.30 - 17.00 uur
Dag 2: 09.30 - 17.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 1.395 (excl. BTW,
excl. logies)
Prijs niet-leden € 1.395 (excl. BTW,
excl. logies)
PE-punten 12
prof. dr. mr. Marcel Pheijffer
Corporate governance voor financial executives
Corporate governance staat de laatste jaren dagelijks op de agenda van raden van
bestuur, raden van commissarissen, Raden van Toezicht en financial executives. Door
recente boekhoudschandalen, de oplopende discussies rondom topsalarissen van
bestuurders en aanpassingen in wet- en regelgeving (commissie Tabaksblat) gaat er
maatschappelijk gezien steeds meer aandacht uit naar corporate governance.
Doelstelling
De kennis vergroten in de grondbeginselen en mechanismen van corporate governance. Met
behulp van praktische en actuele casuïstiek worden vervolgens de eigen standpunten verder
ontwikkeld. Hierbij wordt up-to-date, praktische kennis op fundamentele gebieden aangeboden.
Het uiteindelijke doel is om een ieder die met of voor raden van commissarissen
werkt beter beslagen ten ijs te laten komen.
Inhoud
De technische en ondersteunende kanten van corporate governance en de omgang met
raden van commissarissen en Raden van Toezicht worden besproken. Aan de orde komen
juridische aspecten (onder andere verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid), accountancy
aspecten (onder andere jaarverslaggeving en klokkenluiders) en de rollen binnen de raad
van commissarissen. Daarnaast wordt een aantal specifieke onderwerpen behandeld, zoals
fraude en de Nederlandse corporate governance code. De technische rol van de nonexecutive
, de menselijke en gedragsrol van de non-executive, de externe omgeving en
strategie vormen de bouwstenen van Nyenrode’s zandlopermodel van corporate
governance , een model dat zich reeds jaren heeft bewezen in bijvoorbeeld de NCD-
Nyenrode Commissarissencyclus.
Bestemd voor
Financial executives die in de dagelijkse praktijk veel met corporate governance te maken
hebben, evenals leden van raad van bestuur, directeuren, accountants, controllers en MTleden.
Docenten zijn onder andere:
• prof. dr. mr. Marcel Pheijffer RA, hoogleraar forensic accounting Nyenrode School of
Accountancy and Controlling
• mr. Hugo Reumkens, partner Van Doorne N.V., lid Corporate Governance commissie van
de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP)
• prof. mr. Steven Schuit, hoogleraar Corporate Governance & Responsibility Nyenrode
Business Universiteit
34
Advanced Expert
Corporate governance & risk management

Risicomanagement: een interdisciplinaire benadering
Het risicolandschap verandert in de huidige economische tijd in een ras tempo. Publicaties
over nieuwe wet- en regelgeving, governance codes, rapporten van bevindingen en
nieuwe aangepaste accounting en auditing standaarden zijn aan de orde van de dag.
Effectief risicomanagement vraagt echter om een geïntegreerde aanpak. Deze cursus
biedt u een overzicht van de relevante ontwikkelingen en laat zien hoe de initiatieven
vanuit ondernemingsrecht, belastingrecht, bank- en effectenrecht en accounting op elkaar
inspelen en op welke wijze u daarmee risico’s effectief kunt managen.
Doelstelling
Deze cursus geeft overzicht en inzicht in de geschiedenis en huidige ontwikkeling van
risico management in en tussen de verschillende disciplines accounting & auditing,
ondernemings recht, belastingrecht en bank- en effectenrecht. Het programma biedt u
handvatten om risico’s meer integraal te analyseren en te managen.
Inhoud
• ontwikkeling risicomanagement in ondernemingsrecht
• ontwikkeling risicomanagement in accounting & auditing
• ontwikkeling risicomanagement in belastingrecht
• ontwikkeling risicomanagement in bank-en effectenrecht
• interconnecties tussen de verschillende vakgebieden
Bestemd voor
Controllers, risk managers en auditors in (hoger) financieel management
Advanced
Docenten
• Marijn van Daelen LLM, docent recht en management, Universiteit van Tilburg
• prof. dr. Christoph van der Elst, hoogleraar recht en management, Universiteit van
Tilburg
• dr. Ronald Russo, universitair docent belastingrecht, Universiteit van Tilburg
• prof. dr. Arco van de Ven RA, hoogleraar bestuurlijke informatievoorziening TiasNimbas
Business School, hoogleraar management in het bijzonder controlling Open Universiteit
Nederland
Corporate governance & risk management 35
Maandag 8 november 2010
Code FCR 8194
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie TiasNimbas Business
School, Tilburg
Prijs leden € 695 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 795 (excl. BTW)
PE-punten 6
Bijzonderheden U ontvangt na afloop het
boek: Risk management
and corporate governance;
interconnections in law,
accounting and tax
prof. dr. Arco van de Ven

Donderdag 11 november 2010
Code FCR 5533
Tijd(en) 13.00 - 21.30 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 840 (excl. BTW,
incl. diner)
Prijs niet-leden € 840 (excl. BTW,
incl. diner)
PE-punten 7
prof. dr. Leen Paape
Masterclass Internal control
Dankzij de financiële crisis wint interne beheersing en risicomanagement aan belang. Het
‘in control’ statement dat organisaties jaarlijks in hun jaarverslagen afgeven lijkt eerder
gebakken lucht. Toezichthouders zoeken naar meer zekerheid en het management wordt
gevraagd zich duidelijker uit te spreken. In deze masterclass krijgt u de laatste inzichten
aangeboden waarmee u in uw organisatie de interne beheersingssystemen en risicomanagement
verder kunt helpen versterken. Deze masterclass behandelt tevens de vraag
hoe men tot een ‘in control’ verklaring komt, welke waarde hieraan kan worden gehecht
en hoe men een verdere integratie tussen governance, risk & compliance kan bereiken.
Doelstelling
Na deze masterclass bent u in staat de processen op het gebied van management control,
internal control en risicomanagement in de organisatie beter te beheersen.
Inhoud
In deze masterclass komen de volgende onderwerpen aan de orde:
• interne beheersing
• wanneer ben je ‘in control’?
• management control system
• (risico) management
• risk assessment proces
• risicorapportages
• governance, risk & compliance
Bestemd voor
Deze masterclass is bedoeld voor managers, risicomanagers, controllers, compliance
officers , accountants en managers internal control.
Docent(en)
• prof. dr. Leen Paape RA RO CIA, hoogleraar Bestuurlijke Informatievoorziening en
directeur van de Nyenrode School of Accountancy & Controlling
36
Advanced
Corporate governance & risk management

Risicomanagement
Risicomanagement als vak begint steeds meer vaste contouren te krijgen. Naar aanleiding
van de kredietcrisis zijn een heleboel kritische vragen gesteld ten aanzien van de zin en
onzin van risicomanagement als zelfstandige discipline. Dit heeft het vakgebied een
enorme vernieuwingsimpuls gegeven. Ook de positionering van de risicomanagement
functie in bedrijven en organisaties is nadrukkelijker geworden en verbeterd.
Doelstelling
Dit seminar leidt u in vogelvlucht langs de laatste ontwikkelingen op het gebied van
risico management. Hierbij staat de praktische invulling voorop, niet de theoretische
modellering.
Inhoud
Dit seminar is de gehele dag gewijd aan risicomanagement. We belichten risicomanagement
vanuit verschillende perspectieven, zowel strategische, governance als inrichtingsaspecten
van risicomanagement passeren de revue.
Bestemd voor
Controllers, accountants en andere financieel professionals
Dagvoorzitter
• prof. dr. Tjeu Blommaert, hoogleraar bedrijfseconomie Universiteit Maastricht en
directeur Blommaert Enterprise
Advanced
Corporate governance & risk management 37
Vrijdag 19 november 2010
Code FCR 6729
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Holiday Inn, Amsterdam
Schiphol
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
prof. dr. Tjeu Blommaer

Maandag 4 oktober 2010
Code FCR 5534
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Mercure Hotel,
Amsterdam Airport
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
Frans van Laar
Bank risk management
Deze cursus biedt de deelnemers een goed beeld van het moderne bank risico management.
We zullen uitvoerig stilstaan bij het renterisico van een bank, het nieuwe kapitaalakkoord
Basel II en het Value-at-Risk concept. Deze cursus combineert plenaire discussies met voorbeelden
en oefeningen.
Doelstelling
Na afloop van de cursus zijn de participanten in staat om:
• Risico, onzekerheid en exposure te definiëren in de context van financiële markten;
• Analyseren van het concept risiscomanagement en de relatie tot de kapitaalmarkt;
• Begrijpen en toepassen van het Value-at-Risk concept om marktrisico te meten;
• Begrijpen hoe het kapitaalakkoord Basel II banken richtlijnen biedt bij het kapitaalvereiste;
• Het renterisico van een bank definiëren en het belang van asset & liability management
onderkennen.
Inhoud
• Plenaire discussie over het business model van een algemene bank;
• Overzicht van de belangrijkste performance maatstaven en ratio’s;
• Identificeren van de belangrijkste bronnen van risico;
• Renterisico: definitie van renterisico, rente curves, gap management;
• Solvabiliteit: definitie van bankkapitaal, verschillende vormen van kapitaal, kapitaal
vereisten en behoefte;
• Basel I: overzicht van de belangrijkste kapitaaleisen;
• Basel II: pilaar I: minimum kapitaaleisen voor krediet-, markt- en operationeel risico,
pilaar II: toezicht, pillar III: marktwerking, Value-at-Risk;
• Economic capital, economic profit en RAROC.
Bestemd voor
Controllers, accountants, treasurers, risk managers en internal auditors
Docent(en)
• Frans van Laar is gedurende 4,5 jaar Investor Relations manager van ABN AMRO
geweest. Daarnaast is hij bij ABN AMRO beleggingsanalist geweest waarbij hij zich
vooral op financiële instellingen en mid/small caps heeft toegelegd. Daarna heeft hij als
managing director bijna 7 jaar het Equity Research team van ING Markets geleid.
38
Advanced
Corporate governance & risk management

Riskmanagement in action: Code Banken
Het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft op 9 september de
Code Banken vastgesteld. De Code richt zich op versterking van de governance binnen
banken, risicomanagement, audit en beloningsbeleid. Wat betekent de invoering van de
Code Banken van 9 september voor u? In deze cursus gaan we in op de risicoparagraaf.
Onderwerpen die aan bod komen zijn:
• Hoe geeft u invulling aan risicomanagement zodat de Raad van Bestuur en de voorzitter
zijn verantwoordelijkheden kan dragen?
• Op basis van welke informatie oordeelt de Raad van Commissarissen over het wel of
niet passen van de bedrijfsactiviteiten in de risicobereidheid van de organisatie?
• Hoe richt u risicomanagement adequaat in zodat de Raad van Bestuur tijdig op de
hoogte is van de materiële risico’s?
Doelstelling
Na deze cursus kunt u bepalen wat de consequenties, mogelijkheden en beperkingen zijn
van de invoering van de risicomanagement paragrafen van de code banken.
Inhoud
Interactieve cursus waarin centraal staat hoe praktisch wordt omgegaan met de theoretische
beperkingen van risicomanagement. Zoals:
Hoe gaan we de risicobereidheid formaliseren, gegeven de beperkingen van technieken
zoals value at risk?
Hoe moeten we de volledigheid en juistheid van risico’s bepalen, gegeven de aanwezigheid
van zwarte zwanen, halo-effecten en onzekerheden?
Hoe moeten we de effectiviteit van het risicomanagement systeem bepalen, gegeven het
belang van de control environment en soft controls?
Hoe zorgen we er voor dat de substance boven de form wordt gesteld en dat de systemen
geen betonnen zwemvesten worden?
Bestemd voor
Controllers, accountants, risk managers en financieel directeuren.
Fundamental
Docent(en)
• prof. dr. Arco van de Ven RA, hoogleraar bestuurlijke informatievoorziening Universiteit
van Tilburg (TiasNimbas) en hoogleraar management in het bijzonder controlling Open
Universiteit Nederland
Corporate governance & risk management 39
Maandag 13 september 2010
Code FCR 6478
Tijd(en) 13.00 - 16.30 uur
Locatie ZuidAs Amsterdam
Prijs leden € 350 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 350 (excl. BTW)
PE-punten 3
prof. dr. Arco van de Ven

Maandag 11 oktober 2010
Code FCR 3383
Tijd(en) 14.00 - 20.00 uur
Locatie Mercure Hotel, Utrecht-
Nieuwegein
Prijs leden € 495 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 595 (excl. BTW)
PE-punten 5
Bijzonderheden U ontvangt het boek ‘de
controlfunctie in de
publieke en non-profit
sector’
EICPC-leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
prof. dr. Goos Minderman
Public control & governance
Nieuw bestuur en toezicht in de publieke sector
Controllers nemen ook bij veel publieke organisaties brede adviserende posities in waarbij
vragen naar doelmatigheid, rechtmatigheid, control en maatschappelijke meerwaarde
centraal staan. Tegelijkertijd verandert de context van de non-profitorganisatie.
Verzelfstandiging of autonomievergroting leidt tot Raden van Toezicht die een kritisch
tegenwicht moeten bieden aan bestuurders en stakeholders. Deze cursus gaat over de
ontwikkelingen op het terrein van controlling én van governance en uiteraard op de
wisselwerking daartussen.
Doelstelling
Deze middag- en avondsessie geeft inzicht in de belangrijkste ontwikkelingen van intern
toezicht (governance), public controlling en de positionering van de controller daarbij.
Inhoud
Public controlling gaat over de toepassing van bedrijfseconomische thema’s en technieken
in de publieke sector: overheden en non-profitorganisaties, zoals zorg, welzijn, onderwijs,
veiligheid. Het terrein van de public controlling maakt een enorme ontwikkeling door
vanwege de verbreding naar niet-financiële gegevens en de verdieping in de zin van
professionalisering . Op vlotte wijze gaan de docenten in op bovenstaande ontwikkelingen
en perspectieven. Zij schenken daarbij aandacht aan diverse trends in controlling en
toezicht en staan uitgebreid stil bij de consequenties van deze ontwikkelingen voor de
controllers zelf. De inhoud wordt verduidelijkt door tal van praktijkvoorbeelden, mede
afhankelijk van de groepssamenstelling. Enkele onderwerpen:
• Wat is public governance en wat kan ik er mee? Een einde aan spraakverwarring en
enkele heel praktische handgrepen voor dit onderwerp.
• Nieuwe ontwikkelingen in de toepassing van bedrijfseconomische begrippen en
thema ’s in de non-profitsector.
• De nieuwe positionering van de controller: een spannend beroep!
Bestemd voor
Accountants en controllers in of om een controlfunctie in de publieke sector.
Programmacoördinator
• prof. dr. Goos Minderman, hoogleraar Public Law en Public Governance, Vrije Universiteit
Amsterdam
40
Corporate governance & risk management

Risicomanagement in de publieke organisatie
Proactiviteit richting de voorkant van de organisatie wordt steeds belangrijker voor de
hedendaagse controller. Het instrument risicomanagement biedt handvatten om een dergelijke
stap te zetten.
Public governance is de drijvende kracht achter risicomanagement. De kernthema’s zijn
hierbij transparantie, verantwoording en zeggenschap. In deze transparante maatschappij
worden bestuurders en management in toenemende mate afgerekend indien er iets in
hun organisatie fout gaat. Het probleem is dat positief nieuws over het algemeen snel de
directie bereikt, maar het potentiële slechte nieuws vaak in de managementlagen blijft
hangen. Cultuur en een helder omschreven risicomanagement proces zijn noodzakelijk
om potentiële verassingen vroegtijdig naar boven te krijgen.
Doelstelling
Na afloop van deze cursus kent u de basisbeginselen van risicomanagement. U heeft
inzicht in het proces, de valkuilen en succesfactoren van de verankering binnen uw organisatie.
U kunt lopende initiatieven binnen uw organisatie beter prioriteren waardoor de
kans op het bereiken van uw doel binnen de organisatie bereikt wordt.
Inhoud
• achtergrond risicomanagement (waar komt het vandaan, COSO, ISO, IBO regeldruk en
controletoren)
• proces van risicomanagement
• risico-identificatie, inclusief risicoperceptie
• risico’s analyseren en kwantificeren
• benoemen van beheersmaatregelen
• creëren van draagvlak voor risicomanagement
• rolverdeling (politiek) bestuur, management, beleidsmedewerker, controller, auditor en
accountant
• praktijkvoorbeelden van overheidsorganisaties
Bestemd voor
Accountants en (public)controllers in of op een controlfunctie in de publieke sector.
Docent(en)
• mr. Robert ’t Hart, directeur Nederlands Adviesbureau voor Risicomanagement
Corporate governance & risk management 41
Donderdag 2 december 2010
Code FCR 5890
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie NBC, Nieuwegein
Prijs leden € 450 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 550 (excl. BTW)
PE-punten 6
Bijzonderheden EICPC-leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
mr. Robert ’t Hart

Strategic management
Interview drs. Marcel Kruger
Risicobewust sturen op resultaat
Bestuurders en managers hebben zich de afgelopen tien jaar vooral gericht op performance management. Goede resultaten
waren het streven, waarbij bonussystemen stimuleerden dat bestuurders alles op alles zetten om de opbrengsten te
maximaliseren .
Inmiddels is de keerzijde daarvan duidelijk. Marcel Kruger: “Wie het onderste uit de kan wil halen, komt gemakkelijk in de
verleiding om onverantwoorde risico’s te nemen. Zeker op langere termijn kan dat desastreuze gevolgen hebben. Dat zien
we in de financiële sector, maar het geldt net zo goed voor andere organisaties, ook in de publieke sector. Zorginstellingen
bijvoorbeeld die hun aanbod flink uitbreiden om zich te profileren in de markt, maar de kwaliteit van de basiszorg uit het
oog verliezen. Of overheidsorganisaties die maatschappelijke effecten najagen waarmee ze politiek kunnen scoren, maar
hun wettelijke taken niet meer rechtmatig uitvoeren. Daarom zou elke organisatie performance management en risicomanagement
integraal moeten benaderen.”
“Elke strategische keuze brengt risico’s met zich mee. In een risicobewuste strategie is er een gezonde balans tussen het
gewenste resultaat en de bijkomende risico’s. Wij gebruiken de risk assessment map om in kaart te brengen welke risico’s er
kleven aan het streven naar bepaalde prestaties. De risk appetite map helpt bij het scherp krijgen van de risicobereidheid
van de organisatie. Deze pragmatische instrumenten ondersteunen de discussie over het ambitieniveau van de organisatie
en maken een weloverwogen keuze mogelijk.”
Marcel Kruger ervaart dat veel mensen liever denken in termen van kansen, winst en groei dan
in risico’s en bedreigingen. Maar de ‘sense of urgency’ van risicobewust ondernemen is groter
dan ooit. “Natuurlijk moet een organisatie de kansen pakken en streven naar goede resultaten.
Maar dan wel op een bewuste, verantwoorde manier.”
drs. Marcel Kruger is partner bij Decido, een adviesbureau dat zich richt op verbetering van de
besturing en de resultaatgerichtheid van organisaties.

Risicobewust sturen op strategische resultaten
Performance management meets risk management.
Bestuurders en managers beschikken vaak over een gezonde ambitie om hun visie te
realiseren . Maar hoe wordt binnen uw organisatie de balans bereikt tussen gewenste
resultaten en verantwoorde risico’s? Welke strategische risico’s loopt uw organisatie en hoe
bepaalt u wat de ‘risk appetite’ (risicobereidheid) is? Hoe neemt men in uw organisatie meer
risicobewust beslissingen, zonder het vervelende gevoel te hebben dat ‘niets kan’ of kansen
te laten liggen? En welke rol kunt u hierbij spelen als controller of financieel manager?
Doelstelling
Deze cursus leert u om meer balans aan te brengen tussen gewenste resultaten en verantwoorde
risico’s en integreert de veelal losstaande disciplines van performance
management en risk management.
Inhoud
Risico is een noodzakelijk onderdeel van de strategie. Er moet permanent inzicht zijn in de
gewenste (on)balans tussen risico’s en resultaat. Een risicobewuste strategie houdt expliciet
rekening met verschillende vormen van risico, de invloed van deze risico’s op de strategische
doelstellingen en het bijbehorende gewenste gedrag (reactievermogen) om risico’s het
hoofd te bieden. Deze verbanden worden in kaart gebracht met behulp van de risk
assessment map en de risk appetite map. Twee krachtige instrumenten over strategische
risico ’s en risicobereidheid én risicobewust sturen en risicobewust gedrag over te brengen
op management en medewerkers. Tijden de cursus komen de volgende punten aan bod:
• performance management en riskmanagement
• stellingen en discussie over de integratie van beide werelden
• opstellen risk assessment map en discussie over strategische risico’s en beheersmaatregelen
in relatie tot de bestaande portefeuille van strategische projecten
• opstellen risk appetite map en discussie over risicobereidheid en controls
• risicobewust sturen met performance indicatoren en risk indicatoren
• rapportage waarin performance en risk management zijn geïntegreerd
• stimuleren van risicobewust gedrag
• diagnose eigen organisatie: hoe risicobewust is uw organisatie?
Bestemd voor
Controllers en financieel managers die in hun organisatie meer balans willen aanbrengen
tussen gewenste resultaten en ver antwoorde risico’s.
Docent(en)
• drs. Marcel Kruger, partner Decido
• drs. Merlijn Gillissen, partner Decido
Advanced
Strategic management 43
Donderdag 18 november 2010
Code FSM 8263
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie NBC, Nieuwegein
Prijs leden € 495 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 595 (excl. BTW)
Pe-punten 6
drs. Merlijn Gillissen

Donderdag 16, 23 september en
donderdag 7 oktober 2010
Code FSM 3447
Tijd(en) 16.00 - 20.00 uur
Locatie Strategy Academy,
Rotterdam
Prijs leden € 2.095 (excl. BTW,
incl. afsluitend diner op
7 oktober)
Prijs niet-leden € 2.195 (excl. BTW,
incl. afsluitend diner op
7 oktober)
PE-punten 13
Bijzonderheden Maximaal 8 deelnemers
Uw aanmelding wordt
gescreend door de docent
prof. dr. Bob de Wit
Strategisch leiderschap
Effectieve leiders hebben het vermogen hun eigen perspectief en voorkeuren te ontstijgen.
Dat valt niet mee in een wereld waarin meningen zwaarder lijken te wegen dan feiten. Het
vereist de houding om permanent constructief ontevreden te zijn over de eigen prestaties
en het vermogen om zichzelf te blijven ontwikkelen.
Doelstelling
Deze cursus op expert-niveau is erop gericht de effectiviteit van uw leiderschapsstijl te
verhogen door uw ‘onzichtbare plafond’ te doorbreken.
Inhoud
Strategisch leiderschap betekent leidinggeven aan de strategische koers van de organisatie.
De cursus bestaat uit drie bijeenkomsten en een persoonlijk feedbackgesprek. Samen met
maximaal zeven medecursisten worden ervaringen besproken en in een persoonlijk gesprek
zal een ontwikkelplan worden gemaakt. Aan het einde van deze expertcursus heeft u:
• inzicht in uw stijl van strategieontwikkeling
• inzicht in uw eigen leiderschapsstijl
• een actieplan om uw onzichtbare plafond op het gebied van leiderschap te doorbreken
Als voorbereiding op de cursus vult u twee assessments in, de Strategy Profiler en de
Leadership Profiler , ontwikkeld door Strategy Academy. Deze testen meten uw stijl van
strategie ontwikkeling en uw leiderschapsstijl. De testen worden in een persoonlijk feedbackgesprek
aan u teruggekoppeld. Zowel het gesprek als de testgegevens worden strikt vertrouwelijk
behandeld.
Het is mogelijk om in aansluiting op de cursus tegen vergoeding een reeks coachingsgesprekken
te boeken. Hierin worden inzichten uit de cursus vertaald in een verbetering
van de persoonlijke stijl en effectiviteit. Ook hiervoor kunt u PE-punten verkrijgen.
Bestemd voor
Senior financial executives.
Docent(en)
• prof. dr. Bob de Wit, professor of strategic leadership Open Universiteit Nederland en
directeur Strategy Academy/Strategy Works
44
Expert
Strategic management

Strategie en sturing
Hoe brengt u de organisatie in lijn met de strategie?
Advanced
Een robuuste strategie helpt bedrijven en instellingen om zich te verzekeren van continuïteit
en groei in tijden van crisis, concurrentie en complexiteit. Heel wat briljante strategieën
blijven echter niet meer dan papieren tijgers. Hoe slagen managers er in om een strategie
ook daadwerkelijk tot leven te brengen in hun organisatie? Hoe kneedbaar is de organisatie
eigenlijk? Wat is hierin de rol van ‘top down’ sturing enerzijds, en zelfsturing anderzijds?
Doelstelling
Na deze cursus kunt u met meer gemak doordringen tot de essentie van de manier waarop
strategische sturing bij uw eigen organisatie en/of dat van uw klanten plaatsvindt. Op basis
hiervan zult u in staat zijn om een gebalanceerde discussie te voeren over hoe strategie en
organisatie nauwer op elkaar aangesloten kunnen worden.
Inhoud
U wordt bekend gemaakt met het natuurlijke spanningsveld tussen sturing en zelfsturing in
organisaties en wat het effect daarvan is op de strategische mogelijkheden van bedrijven
en instellingen. Verschillende concepten en praktijkvoorbeelden worden besproken.
Als deelnemer zult u aan de hand van verschillende business cases verkennen hoe
managers in verschillende situaties zijn omgegaan met sturing en zelfsturing om hun
strategie gerealiseerd te krijgen - of daarin jammerlijk te falen. Hierbij combineert u actie
met reflectie en worden inzichten uit de managementliteratuur gekoppeld aan uw eigen
ervaringen en dat van de andere deelnemers.
Bestemd voor
Externe accountants, accountants in business en controllers die te maken hebben met
vraagstukken rond strategie en organisatie, of dit vakgebied nader willen verkennen.
Docent(en)
• dr. Martijn Rademakers is managing director van het Center for Strategy & Leadership in
Rotterdam en adjunct faculty of strategic management bij RSM Erasmus University
Strategic management 45
Donderdag 7 oktober 2010
Code FSM 5530
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Mercure Hotel,
Amsterdam Airport
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
dr. Martijn Rademakers

Vrijdag 1 oktober 2010
Code FSM 5518
Tijd(en) 09.30 -17.00 uur
Locatie Openbare Bibliotheek,
Amsterdam
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
Bijzonderheden Maximaal 16 deelnemers
www.financial-executive.nl
Strategische verandering
Strategische verandering is een permanent item op de agenda van het management. De
omgeving verandert, uw organisatie verandert: soms met horten en stoten, een andere
keer geleidelijk. Welke modus van verandering past bij uw organisatie? Hoe doen andere
organisaties het? In deze cursus wordt het veld van strategische verandering verkend,
gebruikmakend van zowel de strategieliteratuur als de praktijk van een unieke ‘live’ case
op locatie in Amsterdam.
Doelstelling
Na deze cursus beschikt u over:
• Inzicht in de belangrijkste kwaliteiten en valkuilen van revolutie en evolutie als
verander modus;
• Begrip van verschillende aanvliegroutes voor verandering: eerst de strategie veranderen,
en dan de organisatie, of andersom?
• De krachtige en rijke ervaring van een ‘live’ case, als deelnemer bij een organisatie te
gast.
Inhoud
De cursus bestaat uit twee onderdelen. In de ochtend zal een aantal concepten en cases
uit de strategieliteratuur bediscussieerd worden. Het middagdeel is gereserveerd voor de
‘live’ case over de nieuwe en innovatieve Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA). Op
basis van een rondleiding, gastpresentatie en discussie met het top management van OBA
zult u als deelnemer de weg naar - en de resultaten van - de strategische veranderingen
bediscussiëren. Hierbij kunt u het tijdens de ochtend geleerde aan de praktijk toetsen.
Onderwerpen die aan bod komen zijn:
• De tegengestelde logica van revolutionaire en evolutionaire verandering;
• De 7 barrières tegen strategische verandering;
• Het belang van strategische verandering om concurrerend te blijven.
Bestemd voor
Controllers, accountants en financiële professionals die betrokken zijn bij de besluitvorming
en realisatie van strategische verandering en vernieuwing in hun organisatie.
Docent(en)
• dr. Martijn Rademakers, managing director van het Center for Strategy & Leadership en
adjunct faculty Strategic Management bij RSM Erasmus University
46
Advanced
Strategic management

Scenarioplanning
Successen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst!
U heeft de organisatie op een bepaalde manier ingericht en afgestemd op de omgeving.
De planning is gebaseerd op het extrapoleren van huidige processen: de ‘strategische visie’
bestaat uit een afwijking naar boven of naar beneden. Maar deze omgeving verandert
onverwacht. Onder deze nieuwe omstandigheden staat u opeens voor een opgave waar
uw organisatie niet op voorbereid is. Het wordt daarom belangrijker om zich als organisatie
snel te kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden. Ontwikkelingen sneller
signaleren , soepeler kunnen inspelen op kansen en bedreigingen. Daarin kunnen organisaties
zich sterk onderscheiden van hun concurrenten.
Doelstelling
Deze cursus is een introductie op de thema’s scenariodenken en scenarioplanning. Vanuit
de concepten en theorieën leert u wat de voordelen en mogelijkheden zijn, maar ook de
valkuilen en risico’s. U leert hoe u kunt analyseren waar de kwetsbare processen in uw
organisatie zich bevinden en hoe u zich kunt wapenen voor de toekomst.
Inhoud
Bij scenarioplanning gaat het om de identificatie en analyse van mogelijke externe
gebeurtenissen of effecten met een grote impact op uw bedrijf. U krijgt voorbeelden te
zien van scenario’s, hoe zij ontwikkeld worden, tot welke strategische keuzes zij kunnen
leiden en welke gevolgen deze hebben. In plaats van uit te gaan van één toekomstbeeld,
leert u denken in termen van scenario’s: enkele uiteenlopende, doch realistische toekomstbeelden.
Vanuit deze toekomstbeelden kan men conclusies trekken over de optimale
bedrijfsvoering in elk scenario. Scenarioplanning is het vertalen van deze uitkomsten in
maatregelen die het management nu moet nemen om straks snel en adequaat te reageren.
Na een korte uiteenzetting over achtergronden, doelen en praktische voorbeelden van
scenariodenken en -planning, speelt u een managementgame waarin u de gevolgen van
(onzekerheid over) externe ontwikkelingen ervaart. Daarna gaan we in op de relatie tussen
externe ontwikkelingen en interne processen. We besteden aandacht aan gevoeligheidsanalyses,
de koppeling met strategie en de keuze van beleidsinstrumenten. U stelt zelf een
implementatieplan op, zodat u bij terugkeer op de werkplek een vliegende start kunt
maken.
Bestemd voor
Controllers en financieel directeuren die met lijn- en/of procesmanagers willen meedenken
over de toekomst en over effectieve beleidsmaatregelen.
Docent(en)
• drs. Merlijn Gillissen partner Decido
Fundamental
Strategic management 47
Donderdag 2 december 2010
Code FSM 3555
Tijd(en) 09.00 - 17.00 uur
Locatie Mercure Hotel, Utrecht-
Nieuwegein
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
drs. Merlijn Gillissen

Donderdag 4 november 2010
Code FSM 8294
Tijd(en) 09.30 - 17.30 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 675 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 675 (excl. BTW)
PE-punten 6
Bijzonderheden Verwachte voorbereidingstijd
1 uur
prof. dr. Fred van Eenennaam
Strategie in perspectief: een dynamische blik op strategie
Each strategy is perfect, until the first confrontation with the enemy
Theoretisch perfecte strategieën krijgen in de praktijk te maken met de dynamiek van de
omgeving en van de concurrenten. De ware kracht van een gekozen strategie moet dan
blijken. Visies op en theorieën over strategie zijn talrijk, vaak met verschillende veronderstellingen
en uitgangspunten. Veelal zijn de frameworks en concepten prescriptief
van aard. Goede hantering van het model moet leiden tot de juiste strategie, waarbij de
interne organisatie wordt afgestemd op de externe omgeving.
Doelstelling
U krijgt inzicht in de huidige strategische concepten en in het omgaan met strategische
onzekerheid.
Inhoud
In de cursus staan discussie en interactie aan de hand van recente cases van gerenommeerde
bedrijven, zoals Google, centraal. De cursus richt zich op het verkrijgen van strategisch
inzicht en plaatst strategie in een dynamische context. Aan bod komen onder andere het
omgaan met onzekerheid, concurrentiegedrag en de gevolgen daarvan voor het bepalen van
strategie.
Daarnaast gaat de docent in op de achtergronden van veelvoorkomende concepten binnen
strategie. U ontvangt voorafgaand een reader met verschillende artikelen en cases, deze
dient u voor aanvang van de cursus voor te bereiden.
Bestemd voor
Alle financiële professionals die meer willen weten over strategie en de werking ervan in
de praktijk.
Docent(en)
• prof. dr. Fred van Eenennaam, professor strategy and dynamics of strategy at Nyenrode
Business Universiteit
• dr. Richard Janssen, lecturer strategy and dynamics of strategy at Nyenrode Business
Universiteit
48
Advanced
Strategic management

Het managen van complexe vraagstukken in een
publieke omgeving
Vrijwel elke dag komen we via de media in aanraking met complexe vraagstukken.
Verandering in het onderwijssysteem, hervormingen in de gezondheidssector, de
eventuele verhoging van de pensioenleeftijd en de aanleg van Maasvlakte II zijn concrete
voorbeelden van enorme vraagstukken waarbij er een groot aantal verschillende
perspectieven in het spel zijn, de impact van keuzes groot is en de informatievoorziening
omvangrijk maar vaak ondoorzichtig is
Financials werkzaam in deze publieke sector werken vaak aan dossiers en vraagstukken
die minder meeslepend lijken, maar eveneens gepaard gaan met een hoge mate van
complexiteit . Het verbinden van verschillende, en vaak tegenstrijdige doelen behoort tot
de moeilijkste processen en is cruciaal in het managen van complexe vraagstukken.
Inhoudelijke professionals hebben verbinden meestal niet als kernvaardigheid. Door het
“ontbreken” van marktoverwegingen en concurrentie (in de publieke sector) ontbreekt de
noodzaak tot verbinden vaak. Daarnaast is er de invloed van politieke ideologie en de
dominantie van de 4 jaarlijkse electorale cyclus die het verbinden van tegengestelde
doelen voor publieke organisaties extra lastig maakt. Inzicht in de kenmerken van
complexe vraagstukken is van groot belang voor controllers om de eigen effectiviteit in
een breder kader te begrijpen en verhogen. Zo kan de gehanteerde financiële aanpak in
lijn worden gebracht met het projectmanagement. Dit vraagt om strategisch denkvermogen
om het complexe vraagstuk te duiden en de eigen rol en positie daarin te
bepalen en effectiever te opereren.
Doelstelling
De cursus zal zich richten op de volgende doelstellingen:
• Inzicht in de aard van complexe vraagstukken;
• Het vermogen om vraagstukken te organiseren m.b.v. gestructureerde denkramen;
• Inzicht verkrijgen in praktische relevantie van actuele vraagstukken.
Inhoud
Er zal aan de hand van het theoretische artikel ‘Strategy as a Wicked Problem’ (Camillus,
J.C. 2008, Harvard Business Review, May: 99-131) worden gewerkt met cases;
• de London Heathrow casus
• persoonlijke casussen van complexe vraagstukken, die tijdens de cursus behandeld worden
Bestemd vooor
Controllers, accountants en financieel managers werkzaam in de publieke sector
Docent(en)
• drs. Marcel van Gils en drs. Roel Meijers (Strategy Academy)
Strategic management 49
Maandag 22 november 2010
Code FSM 6731
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Novotel Brainpark,
Rotterdam
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE punten 6
Bijzonderheden EICPC-leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
drs. Marcel van Gils

Management accounting &
management control
Interview prof. dr. Tom Groot
Management control beweegt mee
Het vakgebied management control is flink in beweging. De technische, instrumentele insteek is passé. Management
control vormt een wezenlijk onderdeel van de bedrijfsvoering en kan van grote waarde zijn bij de realisatie van de
strategie . De allocatie van budgetten, de beoordeling van prestaties, de beloning van het management en andere controlsystemen
ondersteunen de strategische doelstellingen.
Tom Groot: “De management-controlinstrumenten zijn van oudsher gericht op het vermijden of oplossen van problemen.
Maar een verkeerde keuze of een al te rigide toepassing van een instrument kan soms juist leiden tot problemen. Neem nu
de budgettering in een innovatieve organisatie. In zo’n omgeving is het van belang dat je snel kunt inspelen op ontwikkelingen.
Een strakke budgettering kan de flexibiliteit en daarmee het concurrerend vermogen in de weg staan. De
aandacht voor het beoordelen van ondernemingsprestaties op basis van meer softe factoren, zoals het lerend vermogen
van de organisatie, is groeiende. Hoe geef je daar invulling aan? Hoe kun je afspraken maken en vastleggen?”
Een ander instrument waarvoor veel aandacht is, is de prestatiebeloning. “Dat systeem ligt behoorlijk onder vuur. Er wordt
nu gezocht naar alternatieve manieren om mensen te motiveren. Daarbij blijkt dat euro’s lang niet altijd de beste ‘trigger’
vormen om beter te presteren. Veel managers voelen zich meer gestimuleerd door het vooruitzicht van een groter
ontwikkel potentieel of meer flexibiliteit.” Daarmee gaat management control hand in hand met functies als HRM,
communicatie en IT. “Zo’n breed perspectief is goed, want het draagt bij aan de samenhang en coördinatie in de organisatie.”
In de cursus is veel aandacht voor de eigen dilemma’s van de deelnemers. Hun vragen en
problemen komen ruimschoots aan bod. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan nieuwe
trends en ontwikkelingen, en publicaties die in het vooruitzicht liggen. Tom Groot:
“Management control wordt complexer en uitdagender, en daardoor steeds boeiender.”
prof. dr. Tom Groot is hoogleraar management accounting aan de Vrije Universiteit Amsterdam en
voorzitter van de vakgroep Accounting. Daarnaast is hij directeur van het Amsterdam Research
Center in Accounting (ARCA).

Update management control
Met nieuwe onderzoeksresultaten
In deze cursus wordt inzicht gegeven in de meest aansprekende recente ontwikkelingen
op het gebied van management control. We kijken daarbij naar nieuwe onderzoeksresultaten
op onderdelen van management control systemen. Deze cursus is bedoeld voor
ervaren professionals in lijn- en stafposities die verantwoordelijk zijn voor planning en
besturing van organisaties.
Doelstelling
Na deze cursus heeft u inzicht in de actuele situatie op het gebied van management control
en bent u weer op de hoogte gebracht van de nieuwste wetenschappelijke resultaten en
inzichten in het vakgebied.
Inhoud
Recente ontwikkelingen op het gebied van management control zoals:
• de inrichting, werking en de effecten van budgettering in organisaties
• vormgeving van beheersingsinstrumenten in verschillende bedrijfssituaties
Bespreken van de onderzoeksresultaten op onderdelen van management control, zoals:
• verschillende vormen van prestatiemeting en -beoordeling
• de invloed van nieuwe informatie over kosten en opbrengsten
Bespreken van de ervaringen met management control in specifieke bedrijfssituaties,
zoals:
• in strategische samenwerking
• onder specifieke bedrijfsstrategieën
Bestemd voor
Controllers, accountants en overige financieel professionals
Advanced
Docent(en)
• prof. dr. Tom Groot, hoogleraar Management Accounting aan de Faculteit Economische
Wetenschappen en Bedrijfskunde van de Vrije Universiteit te Amsterdam
• prof. dr. Henri Dekker, hoogleraar Management Control aan de Faculteit Economische
Wetenschappen en Bedrijfskunde van de Vrije Universiteit te Amsterdam
Management accounting & management control 51
Woensdag 13 oktober 2010
Code FMA 8012
Tijd(en) 13.30 - 18.00 uur
Locatie VU, Amsterdam
Prijs leden € 195 (excl. BTW)
Prijs niet leden € 250 (excl. BTW)
PE-punten 4
www.financial-executive.nl

Pol Vanaerde
Donderdag 9 en vrijdag 10 december 2010
Code FTL 3787
Tijd(en) 09.30 - 17.00 /
09.00 - 17.00 uur
Locatie Improfin Groep,
Den Bosch
Prijs leden € 1.195 (excl. BTW,
excl. logies)
Prijs niet-leden € 1.395 (excl. BTW,
excl. logies)
PE-punten 12
Fundamentals of pricing for controllers
Een juiste prijsstelling van producten en diensten is één van de belangrijkste waardecreatoren
voor organisaties maar blijft in veel Europese ondernemingen onderbelicht.
Toch levert een verbetering met 1% op prijs een gemiddelde impact van 15% op het Ebit
van organisaties. Zo levert performance pricing een hogere value added dan de meeste
acquisities of kostenprogramma’s. Doordat in de meeste organisaties de pricing geen
eenduidige eigenaar heeft, blijft er verrassend veel geld op tafel liggen.
Doelstelling
Deze cursus vult de bestaande kennis van kostprijzen en kostensystemen aan vanuit het
perspectief van andere functionele domeinen, waaronder marketing en sales. Het gaat
verder dan de controller normaal gesproken kijkt. U heeft een beter inzicht in het belang
en de impact van de prijsstelling op de organisatie en haar kasstromen. Besproken worden
prijsstrategieën, prijsstellingmechanismen in relatie tot de relatieve marktpositie, mede op
basis van best practices van aansprekende organisaties. Na afloop bent u beter in staat te
functioneren als sparring partner van CEO’s en commercieel directeuren.
Inhoud
Het programma gaat in op verschillende aspecten van pricing. Aan de orde komen
onderwerpen als prijsbeleid, de keuze voor volume of marge, prijsstrategieën, prijsverantwoordelijkheid,
de organisatie van het prijsproces en verschillende prijsvormingstechnieken.
Voldoende om na afloop van het programma de pricing van de eigen organisatie
te doorgronden, te veranderen of te verbeteren.
Bestemd voor
Deze cursus is geschikt voor financieel directeuren, controllers, auditors.
Docent(en)
• Pol Vanaerde, directeur Vanaerdeconsulting en voorzitter van het European Pricing
Platform
52
Fundamental
Management accounting & management control

Leveranciers: een vergeten winstbron?
Inkoop van operationele kostenpost naar financieel strategisch instrument
Advanced
De crisissituatie heeft ook haar sporen nagelaten voor de strategische positie van veel
organisaties. De roep om urgente managementacties is groot. Maar niet alleen ingegeven
vanuit de korte termijn of het traditioneel handelen. Dat geldt ook voor de bijdrage van de
leveranciers en de rol van inkoop hierbij. Inkoop wordt nog té veel als een operationele
activiteit ervaren. Succesvolle organisaties benutten de innovatieve kracht van leveranciers
voor de realisatie van hun doelen. De 21e eeuw uitdagingen vragen echter om het afscheid
nemen van de 20e eeuw inkoop-aanpak en -organisatie. Hoe kunt u in deze tijd de
meerwaarde van de leveranciers beter benutten?
Doelstellingen
Deze cursus geeft u inzicht in de rol en bijdrage van inkoop aan het realiseren van organisatiedoelstellingen.
Inhoud
Tijdens dit programma wordt de onderschatte toegevoegde waarde van de inkoopfunctie
in organisaties uitgewerkt: van kostenpost naar een (financieel) strategisch instrument.
Hiervoor is een aansluiting nodig met het executive en beleidsniveau alsmede een
integrale samenwerking met alle andere disciplines in een organisatie. De optimalisatie
van de samenhangende en verschillende beleidsuitgangspunten staan hierbij centraal. De
leverancierskosten zijn hierbij meer dan alleen de factuurkosten, maar ook de interne
proceskosten . Op basis van een inzichtelijke ‘spend’ kunnen grootse verbeteractiviteiten
ter optimalisatie van bijvoorbeeld de liquiditeitspositie worden gerealiseerd. Flexibiliteit,
onzekerheid, ketenaanpak en marktfluctuaties kunnen met ondernemend inkoopmanagement
meer ‘in control’ komen. Er wordt tevens kennis gemaakt met de nieuwste
inzichten en ervaringen in de praktijk. Een directe relatie naar de praktijkvraagstukken
wordt door het ‘workshop’ karakter van het programma gewaarborgd.
Bestemd voor
Controllers en accountants uit de private en publieke sector die meer willen weten over de
rol en bijdrage van inkoop aan het realiseren van organisatiedoelstellingen: een grootse
uitdaging.
Docent(en)
• prof. dr. ing. Jacques Reijniers MBA, hoogleraar inkoopmanagement NEVI-leerstoel aan
Nyenrode Business Universiteit en directievoorzitter van het NIC.
Management accounting & management control 53
Dinsdag 23 november 2010
Code FMA 8262
Tijd(en) 13.30 - 21.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
PE-punten 6
prof. dr. ing. Jacques Reijniers MBA

Dinsdag 16 en woensdag 17 november 2010
Code FMA 3617
Tijd(en) 10.00 - 20.00 /
09.00 - 16.00 uur
Locatie Bilderberg Résidence
Groot Heideborgh,
Garderen
Prijs leden € 1.495 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.695 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 14
Bijzonderheden U ontvangt het boek
‘Management accounting
& control’
prof. Luc Keuleneer
Management control in winstgerichte organisaties
Effectief besturen en beheersen
Welke actuele ontwikkelingen en inzichten zijn er in het effectief besturen en beheersen
van winstgerichte organisaties? Welke concepten en technieken passen succesvolle
ondernemingen toe en welke lering kunt u daaruit trekken? Deze vragen staan centraal
tijdens de tweedaagse cursus.
Doelstelling
Na afloop heeft u gedegen kennis van de actuele concepten en technieken voor management
control en de toepassingsmogelijkheden daarvan.
Inhoud
Er wordt gebruik gemaakt van cases om onderstaande onderwerpen te bespreken:
• het doel van management control
• succesvol plannen, budgetteren en forecasten
• interactief gebruik als tegenhanger van diagnostisch gebruik van control systemen
• ontwikkelingen in performance management
• accounting en control in intrafirm en interfirm-relaties
Bestemd voor
Controllers en financieel managers/directeuren van winstgerichte ondernemingen.
Docent(en)
• prof. Luc Keuleneer MBA, directeur KPMG Brussel en hoogleraar financieel management
Vrije Universiteit Amsterdam
• prof. dr. Frans Roozen, hoogleraar Vrije Universiteit Amsterdam, partner Strategic
Management Centre
• prof. dr. Ed Vosselman, hoogleraar accounting faculteit managementwetenschappen
Radboud Universiteit Nijmegen
54
Advanced
Management accounting & management control

Sustainability; wat is het toenemend belang voor de controller?
Fundamental
Controllers krijgen te maken met eisen en wensen van duurzaamheid. Deze kunnen
afkomstig zijn van partijen buiten het bedrijf, zoals de overheid, en partijen binnen het
bedrijf, bijvoorbeeld de eigen medewerkers. De duurzaamheidseisen en -wensen kunnen
gaan over ‘planet’ en ‘people’ gerelateerde onderwerpen. Bij ‘planet’ gaat het om milieugerelateerde
zaken zoals het verminderen van afval en het terugbrengen van milieubelastende
emissies. Bij ‘people’ gaat het om welvaart en welzijn gerelateerde zaken, zoals
beloning, kinderarbeid en veiligheid. Deze ontwikkelingen hebben invloed op de wijze
waarop bedrijven beleidsmatig en registratief moeten (of kunnen) omgaan met duurzaamheid.
Dit raakt de controller in zijn rollen van (uitvoerend) financieel specialist en van
adviseur van het managementteam.
Doelstelling
Deze cursus vergroot uw kennis in de maatschappelijke, wettelijke en beleidsmatige
aspecten van duurzaamheid. Daarnaast geeft de cursus inzicht in de mogelijkheden om de
duurzame ontwikkeling te ondersteunen en te versterken in interne en externe processen.
Inhoud
De onderwerpen:
• Betekenissen van duurzaamheid en duurzame ontwikkeling;
• De algemene onderwerpenagenda van duurzaamheid en hun achtergronden;
• Belangrijke nieuwe wet- en regelgeving en beleidsvoornemens vanuit Nederland en
Europa waarmee bedrijven rekening moeten -gaan- houden;
• Het maken en bespreken van een impact- en afhankelijksanalyse voor het eigen bedrijf.
Bestemd voor
Controllers en financieel specialisten die meer willen weten over duurzaamheid en daar
een actieve rol in willen spelen.
Docent(en)
• drs. Rob Wetzels, program director center for sustainability Nyenrode Business
Universiteit
• drs. Ard Hordijk, researcher center for sustainability Nyenrode Business Universiteit
Management accounting & management control 55
Dinsdag 16 november 2010
Code FMA 8136
Tijd(en) 13.30 - 21.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
PE-punten 6
drs. Rob Wetzels

Dinsdag 2 november 2010
Code FMA 7982
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Mercure Hotel, Utrecht-
Nieuwegein
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
prof. dr. Tjeu Blommaer
Congres Innovatiemanagement
Overheid, bedrijven en instellingen zullen zich meer dan ooit moeten richten op innovatie.
Zonder innovatie is er stilstand, en dus achteruitgang. Innovatie is een creatief proces dat
veel organisaties graag stimuleren maar niet structureren. Om succesvol te zijn in innoveren
is het echter essentieel innovatie in te bedden in de onderneming. Relevante issues voor
accountants en controllers in innovatiemanagement betreffen de rol van de financiële
discipline , accounting en control.
Doelstelling
Na afloop van dit congres kunt uw eigen organisatie of klanten adviseren over de inbedding
van innovatie in de onderneming en haar planning & control cyclus. Hiermee kan innovatie
een structureel onderdeel van de onderneming worden en wordt het succes van de
inspanningen ervan meer en/of eerder mogelijk gemaakt.
Inhoud
Dit congres belicht innovatiemanagement vanuit verschillende perspectieven en heeft
betrekking op producten en diensten, het productieproces, organisatiestructuren en
business modellen.
De volgende vragen zullen aan bod komen:
• Kunnen alom bekende financiële instrumenten als transfer pricing, balanced scorecard
en budgettering zonder aanpassing in een innovatieve omgeving worden ingezet of
vertragen/frustreren deze financiële instrumenten juist het innovatieproces?
• Wat zijn de alternatieven?
• Wat zijn de ervaringen binnen innovatieve bedrijven als ASML, Shell en Philips hieromtrent?
Sprekers delen graag hun praktijkervaringen en visie met u.
Bestemd voor
Controllers, accountants en andere financieel professionals van zowel kleine, middelgrote
als grote ondernemingen.
Dagvoorzitter
• prof. dr. Tjeu Blommaert, hoogleraar bedrijfseconomie Universiteit Maastricht en
directeur Blommaert Enterprise
56
Advanced
Management accounting & management control

Issues in prestatiemeting en target setting
Een overzicht van recent empirisch onderzoek
Resultaatgerichte controlstructuren zijn gemeengoed in bedrijven en steeds meer ook in
non-profit en overheidsorganisaties. In dergelijke controlstructuren nemen prestatiemeetsystemen
en de daarin opgenomen prestatietargets een zeer voorname plaats in. In deze
cursus worden de resultaten van recent empirisch onderzoek naar prestatiemeting en
target setting behandeld. Dit onderzoek werpt nieuw licht op de issues die hier spelen.
Doelstelling
Deze cursus geeft u nieuwe inzichten en stelt organisaties in staat de effecten van hun
prestatiemeetsystemen beter te doorgronden en de effectiviteit van die systemen te
verbeteren .
Inhoud
Bij het ontwerp van prestatiemeetsystemen spelen drie belangrijke vragen een rol:
Advanced
• Welke prestatiemaatstaven gaan we gebruiken?
• Hoe hoog leggen we de lat en wat is de juiste hoogte van de targets?
• Moeten we de hoogte van de targets intern bepalen of kunnen we daarbij steunen op
externe normen, bijvoorbeeld via benchmarking?
Tijdens de cursus gaan wij in op deze vragen en koppelen dit aan de resultaten van recent
empirisch onderzoek.
Bestemd voor
Controllers en anderen die betrokken zijn bij het ontwerp van prestatiemeetsystemen in
organisaties.
Docent(en)
• prof. dr. Roland F. Speklé, hoogleraar management accounting & control Nyenrode
School of Accountancy & Controlling
Management accounting & management control 57
Maandag 29 november 2010
Code FMA 8191
Tijd(en) 13.30 - 21.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
PE-punten 6
prof. dr. Roland Speklé

Maandag 6 december 2010
Code FMA 3520
Tijd(en) 15.00 -19.30 uur
Locatie Mercure Hotel, Utrecht-
Nieuwegein
Prijs leden € 395 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 495 (excl. BTW)
PE-punten 4
drs. Michel Verhoeven
Best practice in projectcontrol
Met welke controlaspecten moet u rekening houden om uw project te laten slagen!
De verwachting was dat er massaal treinen richting Duitsland zouden gaan rijden of met
hoge snelheid naar België. De realiteit is echter anders op de Betuwelijn en HSL ...
Dit geeft meteen de essentie weer van deze advanced course ‘Best practice in projectcontrol’.
Welke controlaspecten bepalen het succes van een project? De strategie (richting)
van de organisatie, de snelheid van besluiten nemen en de governance-structuur zijn
slechts een greep uit de veelheid van controlaspecten die ervoor kunnen zorgen dat een
project aan de verwachting voldoet. In deze cursus wisselen theorie en praktijk zich af,
rond een uitdagende business case van Philips. Deze case laat u zelf ervaren wat het is, om
een controller te zijn van een complex en strategisch belangrijk project. In de discussie
toont zich de goede controller!
Doelstelling
Na afloop van deze advanced course bent u in staat om de vraag te beantwoorden hoe
men een project qua control kunt inrichten, zodat het verwachte resultaat eruit komt.
Inhoud
Het referentiekader:
• Project + control = projectcontrol?
• De toolkit van projectcontrol
De case van Philips:
• Is er een businesscase?
• Wat zijn de bepalende factoren voor het succes?
• Zijn er spanningsvelden?
De discussie:
• U ervaart zelf in de discussie welke controlaspecten een project tot een succes maken!
Bestemd voor
Registercontrollers en registeraccountants in business die zich bezighouden met projecten.
Docent(en)
• drs. Herman olde Bolhaar, voormalig CFO van Philips (onder andere van de televisie en
beeldbuizenactiviteiten)
• drs. Michel Verhoeven RC, zelfstandig controller en docent/trainer C@SE&T BV
58
Advanced
Management accounting & management control

Beyond Control
Goed management van capabilities is rendabele investeringen en halen van budgetten.
De toekomstige financiële resultaten van de onderneming worden bepaald door het
vermogen (capabilities) van een organisatie om de strategie te realiseren. Dit vermogen
moet gemeten en gemanaged worden. De CFO en de controller dienen zowel de
materiële , als de immateriële zaken die met elkaar dit vermogen vormen, te meten en te
managen. Als deze capabilities goed worden gemanaged, dan worden de budgetten
gehaald en zijn de investeringen rendabel.
Doelstelling
Structurele winstgevendheid (sustainable profit) van een bedrijf is een combinatie van het
huidige financiële resultaat en de afstemming van de organisatie op de strategie (strategic
alignment). In deze cursus wordt het gedachtengoed van Kaplan en Lachotzki uitgewerkt.
De achterliggende gedachte is dat de CFO en de controller - geobsedeerd door de
waarheid achter de getallen - oog moeten hebben voor de beschikbaarheid en de
kwaliteit van de capabilities. Zo kunnen zij de realiteitszin en de haalbaarheid van het
budget en de investeringsvoorstellen beoordelen. Met name in de huidige tijd van
economische onzekerheid, ligt de sleutel op het vlak van intensiteit: het gestructureerd
verdiepen in de operationele en mens gerelateerde kant van de ‘business’. Dit betekent
meer dan ooit sterke betrokkenheid creëren en een vinger aan de pols houden bij de
uitvoering van de strategie. U wordt vertrouwd gemaakt met deze gedachten. Daarnaast
gaat de docent in op de vraag hoe men dit alles concreet kan maken en worden een aantal
direct toepasbare instrumenten aangereikt.
Inhoud
• structurele winstgevenheid
• strategic alignment
• rol en verantwoordelijkheid van de CFO en van de controller
• aanwezigheid en kwaliteit van de capabilities
• voorbeeldbedrijven (Numico, Vopak, gemeente Den Haag en anderen)
Bestemd voor
CFO’s, financial executives en business controllers.
Advanced
Docent(en)
• prof. Fred Lachotzki, hoogleraar business policy & strategic alignment Strategy Center
Nyenrode Business Universiteit
Management accounting & management control 59
Dinsdag 30 november 2010
Code FMA 3521
Tijd(en) 13.30 - 21.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
PE-punten 6
prof. Fred Lachotzki

Maandag 27 september 2010
Code FMA 3288
Tijd(en) 14.00 - 17.30 uur
Locatie Mercure Hotel,
Amsterdam Airport
Prijs leden € 295 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 350 (excl. BTW)
PE-punten 3
Raoul Schepers
Controlling the treasury
De treasury-afdeling vertegenwoordigt bovengemiddelde risico’s en heeft grote invloed
op de ondernemingsresultaten en compliance. Treasury control is daarom een absolute
noodzaak. De cursus helpt de controller grip te krijgen op de treasury-processen.
Doelstelling
Deze cursus geeft u inzicht in de treasury-processen, de organisatie ervan en de risico’s. Na
afloop van de workshop heeft u een duidelijk en praktisch hanteerbaar framework voor de
opzet en inrichting van een goede treasury control, ongeacht de omvang van de treasuryorganisatie.
Inhoud
Controlling the treasury is in elke organisatie een bijzondere opgave. De onbekendheid
met treasury-technieken, het jargon, de snelheid waarmee posities kunnen wisselen en
soms de afwezigheid van duidelijke referentieprijzen voor mark-to-market waardering. Het
zijn maar een paar van de omstandigheden die het voor een controller moeilijk maken
grip te krijgen op treasury-processen. Het betreft:
• treasury-processen en hun specifieke risico’s
• beleidsformulering en limitering van bevoegdheden
• organisatie-inrichting en verdeling van verantwoordelijkheden
• opzet van autorisatie en procuratie
• systeeminrichting en kwaliteitsborging
• uitwerking van een treasury control framework
Bestemd voor
CFO’s, controllers en treasurers met enige basiskennis van treasury management die de
beheersbaarheid van de treasury processen willen verbeteren.
Docent(en)
• Raoul Schepers RA, senior associate treasury management Orchard Finance Consultants
60
Advanced
Management accounting & management control

Activity based management
Het bureau verlaten en rondkijken op de werkvloer - dat is de kern van activity based
costing (ABC) als kostencalculatiesysteem. Op de werkvloer worden immers de kosten
veroorzaakt . De échte kracht van ABC ligt in in de toepassing van bevindingen uit de
analyses : activity based management (ABM). Dit seminar gaat over de (on)mogelijkheden
van ABC als modern kostencalculatiesysteem en ABM als managementinstrument.
Doelstelling
U leert de toepassingsmogelijkheden van ABC en ABM in organisaties kennen en beoordelen.
Inhoud
Zicht op de werkelijke kostenveroorzakers (cost drivers) is een absolute voorwaarde om
verantwoorde beslissingen te kunnen nemen. Al sinds de jaren tachtig heeft activity based
costing (ABC) bijgedragen aan de revitalisering van kostencalculatiesystemen. Wat maakt
dit systeem zo bruikbaar? In het bedrijfsleven en in de publieke sector zijn bovendien
‘zuivere ’ toepassingen van ABC gerealiseerd; wat zijn de voor- en nadelen hiervan?
De grootste kracht van ABC ligt in de toepassing van de bevindingen uit de analyses:
activity based management (ABM). Met de inzichten uit ABC kan men een effectievere en
efficiëntere bedrijfsvoering realiseren en de daarmee verbonden kosten en kostenveroorzakers
beheersen.
Dit seminar gaat over de (on)mogelijkheden van ABC als modern kostencalculatiesysteem
en ABM als managementinstrument, afgezet tegen andere systemen. Ter illustratie
bespreken de docenten diverse toepassingen ervan bij bedrijven in de industriële en
financiële sector. Hierbij zal de nadruk liggen op activity based management en minder op
de calculatorische aspecten.
Bestemd voor
Financiële professionals, zoals controllers en accountants, die bij de bedrijfsvoering
betrokken zijn. ABC/ABM is relevant voor alle sectoren, ook voor de publieke sector.
Fundamental
Docent(en)
• prof. dr. Cees van Halem, hoogleraar management accounting & control Erasmus
Universiteit Rotterdam
• drs. Angelique Vlaswinkel RA, manager business control verzekeren Achmea, divisie
pensioenen
• drs. ir. Miranda van Eckeveld, senior controller UWV
Management accounting & management control 61
Dinsdag 9 november 2010
Code FMA 3336
Tijd(en) 15.00 - 20.00 uur
Locatie NH Atlanta, Rotterdam
Prijs -leden € 425 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 475 (excl. BTW)
PE-punten 4
prof. dr. Cees van Halem

Maandag 1 november 2010
Code FMA 3820
Tijd(en) 13.30 - 21.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW,
incl. diner)
PE-punten 6
Bijzonderheden EICPC-leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
prof. dr. Roland Speklé
Management control in de publieke sector
Onder invloed van ‘New Public Management’ is de aandacht voor prestatiemeting in
organisaties in de publieke sector sterk toegenomen. Veel publieke organisaties maken
gebruik van prestatiecontracten en van prestatiemanagementsystemen die zijn ontwikkeld
in het bedrijfsleven, zoals de balanced scorecard en het INK-model. De vraag is
echter of en in hoeverre deze instrumenten werken, en of dit instrumentarium niet ten
koste gaat van de effectiviteit van andere controls die in de publieke sector worden
gebruikt.
Doelstelling
Deze cursus reikt theoretische en praktische handvatten aan die u kunt inzetten bij de
beoordeling van de effectiviteit van bestaande controlstructuren in de publieke sector. U
vergroot uw vermogen om de uit analyse ontstane inzichten te vertalen in ‘evidence-based’
aanbevelingen met praktische herkenbaarheid en betekenis.
Inhoud
In deze cursus wordt ingegaan op prestatiemeting, de problemen die daarbij bestaan in
de publieke sector, en -vooral- op de verschillende manieren waarop prestatie-informatie
kan worden gebruikt ter ondersteuning van de effectiviteit van de organisatie. Daarbij
wordt sterk gesteund op recent empirisch onderzoek van de docent naar het gebruik van
prestatiemeetsystemen in de publieke sector en de invloed daarvan op de performance.
Bestemd voor
Controllers en managers in overheid/non-profit organisaties die betrokken zijn bij
management controlvraagstukken in hun organisatie.
Docent(en)
• prof. dr. Roland Speklé, hoogleraar management accounting & control Nyenrode
Business Universiteit
62
Management accounting & management control

Doelmatigheid en benchmarking in publieke organisaties
Controllers en financieel managers die werkzaam zijn bij de overheid of in de non-profitsector
worden in toenemende mate geconfronteerd met efficiency- en effectiviteitsvraagstukken.
In vergelijking met de private sector zijn deze vraagstukken complexer van
aard. Ze vragen een andere benadering. De rol van prestatiemeting, prestatiesturing en
prestatieverantwoording is daarbij niet meer weg te denken en cruciaal in het moderne
management van publieke organisaties.
Doelstelling
De cursus verschaft u inzicht in de problematiek van de bepaling van doelmatigheid en
doeltreffendheid bij overheid en non-profitorganisaties en de betekenis van het instrument
benchmarking daarbij.
Inhoud
In de cursus zetten de docenten enkele theoretische uitgangspunten bij het bepalen van
doelmatigheid en doeltreffendheid van het handelen van overheidsorganisaties uiteen.
Aan de hand van eisen die moeten worden gesteld aan het bepalen van doelmatigheid en
doeltreffendheid, wordt bezien welke vorderingen er op dit terrein zijn geboekt. Aan de
hand van praktijksituaties en simulaties wordt stilgestaan bij de mogelijkheden en
belemmeringen die controllers en financieel managers in de publieke sector in de praktijk
kunnen ervaren. Verder wordt uitgebreid ingegaan op de verschillende toepassingsmogelijkheden
van benchmarking van publieke organisaties of van processen binnen
deze organisaties. Enkele onderwerpen zijn:
• doelmatigheid in de publieke sector
• het opzetten van doelmatigheidsonderzoek
• prestatiemeting
• prestatiemanagement
• benchmarking
Bestemd voor
Controllers en accountants in of om een control-functie in de publieke- of non-profitsector.
Docent(en)
• dr. Henk Klaassen, universitair hoofddocent opleiding bestuurskunde Erasmus
Universiteit Rotterdam
• dr. Rick Anderson CFM, universitair docent NIVRA Nyenrode, lector controlling
Hogeschool InHolland
Management accounting & management control 63
Woensdag 17 november 2010
Code FMA 3416
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Novotel Brainpark,
Rotterdam
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
Bijzonderheden EICPC-leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
dr. Rick Anderson

Financial accounting & reporting
Interview Ronald A. Kiima CPA
“Accounting can be a bit dry sometimes; I try to make it more fun!”
“In a post-Enron, post-Worldcom world, ‘Earnings Management’ is often considered a dirty term,” says Ronald Kiima CPA,
a speaker at our upcoming Financial Reporting & Regulatory Update Conference for a fourth consecutive year. “During my
‘Earnings Management’ session, I will clarify for the attendees what you CANNOT do in the way of managing earnings, i.e.,
what is a violation of the U.S. federal securities laws, and what you CAN do and which would actually be viewed by the SEC
as being consistent with fulfilling one’s fiduciary responsibilities to shareholders. And, given that accounting and financial
reporting topics can be a bit dry, I utilize some thought-provoking hypothetical scenarios in my session to illustrate the
DO’s and DONT’s. Thus, I challenge the attendees to identify what the pivotal issues are in each scenario and to think
outside of the box.”
During Mr. Kiima’s second conference session, “SEC Recent Developments,” he will discuss recent regulatory changes
affecting SEC registrants as well as various corporate initiatives being pursued by the SEC’s new leadership under President
Obama. “Consistent with my predictions at last year’s conference, the most notable development this year to date has been
the change in mindset at the SEC regarding IFRS convergence and related revisions to the ‘Roadmap’ set forth by the prior
administration. The main obstacle does not so much lie with the convergence of accounting standards which continues to
progress as the IASB and FASB largely work hand-in-hand these days. The overwhelming obstacle continues to lie with the
politics: Who is going to enforce compliance? Who is going to be the world regulator? This is the major jurisdictional issue
that the U.S., Europe and other parts of the world have yet to substantively address and which inevitably will be highly
controversial .”
“This conference is not only relevant for accounting and audit professionals working with non-
U.S. registrants listed on U.S. exchanges (i.e., foreign private issuers). Its for anyone who deals
with accounting and financial reporting compliance issues and looks for guidance from both
the U.S. and European sides of the pond.”
Ronald A. Kiima CPA is a former Assistant Chief Accountant with the SEC’s Division of Corporation
Finance, where he served for over eight years. He is currently President of Kiima Incorporated, a
private consulting firm specializing in SEC accounting, disclosure and compliance issues, and is a
prominent international speaker on SEC related matters.

Congres: Financial reporting & regulatory update
Recent developments in the US & Europe
The financial turmoil of the past few years may finally be settling down, but the regulatory
and governmental response to that turmoil is only beginning. Find out what may be in
store for European- and US-listed public companies at this timely, one-day conference.
Experts from the US regulators, the Big 4 accounting firms and industry panelists will
update you on the latest rule changes from the standard setters and the regulators and
give you a window into what may be on the horizon for public companies in 2011 and
beyond.
Learning objectives
• learn about the latest developments from the regulators
• gain knowledge of critical SEC, FASB and PCAOB reporting requirements
• get updated on recent changes to IFRS
• learn how the regulators on both sides of the Atlantic view earnings management
• examine what is on the horizon for global financial reporting
• get an update on the rules for fair value accounting (post-conference, half-day workshop)
Programme
Conference Tuesday 7 December 2010
09.00- 17.30 hrs.
• The Financial Crisis Aftermath: Impact of
Financial Reporting
• IFRS Update
• Earnings Management
Breakout sessions:
• SEC hot buttons update or Internal Controls
& Corporate Governance
• SEC Enforcement or Fraud Risk Management
Post Conference Wednesday 8 December 2010
09.00 - 13.00 hrs.
• Fair Value Regulatory Update
• Valuation Issues
Intended audience
Accountants, auditors, financial analysts, financial controllers, regulatory compliance
officers , directors of finance and corporate accounting, chief financial officers.
Lecturer(s) are:
• Jose R. Hernandez, senior partner, Freeh Group International
• Ronald A. Kiima president of Kiima Incorporated (former SEC Associate)
• David Szafran, secretary general, Institute of Registered Auditors, Royal Institute (Belgium)
• Alexander M. Vasilescu, Regional Trial Counsel, Division of Enforcement, SEC
• Pieter Veuger, partner PricewaterhouseCoopers LLP
Financial accounting & reporting 65
Conference: Tuesday 7 December 2010
Post Conference: Wednesday 8 December 2010
Code FAR 8264
Time 09.00 - 17.30 /
09.00 - 13.00 h
Venue Sheraton Amsterdam
Airport Hotel
Price members One day Conference
and others 7 December: € 795
(excl. VAT)
Post Conference
8 December: € 395
(excl. VAT)
CE-credits Day 1: 7 CE-credits
Day 2: 4 CE-credits
Early bird discount:
€ 695 (excl. VAT) for first day or
€ 990 (excl. VAT) for both days
if you subscribe before
30 September 2010!

Dinsdag 14 september 2010
Code FAR 6825
Tijd(en) 10.00 - 19.30 uur
Locatie Mercure Hotel, Utrecht-
Nieuwegein
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 7
prof. dr. Leo van der Tas
Update IFRS 2010
De International Financial Reporting Standards (IFRS) blijven volop in beweging, het
afgelopen jaar met name als gevolg van de financiële crisis en de impact daarvan op de
verslaggeving van financiële instrumenten. Daarnaast wordt een aantal nieuwe
standaarden en interpretaties voor het eerst van toepassing vanaf 1 januari 2010.
Bovendien is een behoorlijk aantal Exposure Drafts en Discussion Papers verschenen. In
deze cursus wordt ingegaan op de hectische ontwikkelingen van het afgelopen jaar en
wordt tevens stilgestaan bij de op korte termijn te verwachten standaarden.
Doelstelling
Door de grote snelheid waarmee de veranderingen plaatsvinden, kunt u het overzicht
kwijtraken. Na deze cursus bent u weer helemaal bij en weet u wat er in de nabije toekomst
gaat veranderen.
Inhoud
Alle wijzigingen in IFRS die in 2009 van kracht zijn geworden en die op 1 januari 2010 van
kracht zullen worden passeren de revue. Daartoe behoren onder meer de nieuwe IFRS 3
Business Combinations en IAS 27 inzake consolidatie, de wijziging van IAS 31 inzake joint
ventures, share-based payment transacties in groepsverband en related-party disclosures
en de reeks van wijzigingen in diverse standaarden als gevolg van het jaarlijkse
improvements project en diverse IFRIC interpretaties. Daarnaast zal worden ingegaan op
de discussies rondom de fair value waardering van financiële instrumenten en de meest
recente ontwikkelingen en voorstellen ten aanzien van de herziening van IAS 39. Ook de
voorgestelde wijzigingen op het gebied van consolidatie komen aan de orde. Een en
ander zal worden geïllustreerd aan de hand van voorbeelden en korte cases.
Bestemd voor
Accountants, controllers en financieel professionals die reeds IFRS-kennis hebben opgedaan
en die in één dag bijgepraat willen worden over de ontwikkelingen in de afgelopen periode.
Docent(en)
• prof. dr. Leo van der Tas RA, vaktechnisch partner Ernst & Young, voormalig lid van IFRIC,
voorzitter Ernst & Young IFRS Policy Committee en hoogleraar Erasmus Universiteit
Rotterdam
• prof. drs. Egbert Eeftink RA, partner KPMG, lid KPMG Global IFRS Panel, hoogleraar Vrije
Universiteit Amsterdam
66
Advanced
Financial accounting & reporting

Basiscursus IFRS
Fundamental
Beursgenoteerde ondernemingen publiceren sinds 2005 hun geconsolideerde cijfers
volgens International Financial Reporting Standards (IFRS). Andere ondernemingen
mogen dit op vrijwillige basis doen. Ook in de Nederlandse verslaggeving zijn veel
elementen uit IFRS overgenomen. Deze basiscursus maakt u vertrouwd met de beginselen
van IFRS.
Doelstelling
Het doel van deze intensieve cursus is u vertrouwd te maken met de beginselen van IFRS in
de volle breedte. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de verschillen met Nederlandse
verslaggevingsgrondslagen.
Inhoud
• algemene ontwikkelingen in IASB, inclusief herstructurering, erkenning IFRS door EU,
SEC, IOSCO en ontwikkelingen in Nederland, framework IFRS, first time application,
conversie-issues, presentation (IAS 1), inclusief stelsel- en schattingswijziging
• provisions
• consolidation
• revenue recognition (IAS 18, inclusief ruiltransacties uit IAS 16)
• employee benefits (IAS 19)
• financiële instrumenten (IAS 32 en 39)
Bestemd voor
Iedere financiële professional die goed op de hoogte wil zijn van de International Financial
Reporting Standards.
Docent(en)
De cursus wordt onder andere verzorgd door:
• prof. dr. Henk Langendijk, hoogleraar externe verslaggeving Business Universiteit
Nyenrode en Universiteit van Amsterdam
Financial accounting & reporting 67
Dinsdag 28 t/m donderdag 30 september 2010
Code FAR 3607
Tijd(en) 10.00 - 19.00 /
09.00 - 19.00 /
09.00 - 16.00 uur
Locatie Bilderberg Résidence
Groot Heideborgh,
Garderen
Prijs leden € 1.995 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 2.295 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 20
prof. dr. Henk Langendijk

Dinsdag 16 t/m donderdag 18 november
2010
Code FAR 3799
Tijd(en) 13.00 - 20.00 /
09.00 - 19.30 /
09.00-16.00 uur
Locatie Bilderberg Hotel
’t Speulderbos, Garderen
Prijs leden € 1.995 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 2.295 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 20
www.financial-executive.nl
Advanced course on IFRS
Meerdaagse casuïstiek, vervolg op de Basiscursus IFRS
Ondanks een gedegen basiskennis van IFRS loopt u in de praktijk soms tegen complexe
situaties aan, bijvoorbeeld daar waar de bestaande Nederlandse regelgeving en IFRS in
hoge mate van elkaar verschillen. Juist deze complexe situaties worden tijdens deze
advanced course casuïstiek met u doorgenomen. De laatste dag wordt geheel besteed aan
financiële instrumenten.
Doelstelling
U krijgt meer grip op onderwerpen die in de praktijk als lastig worden ervaren en op
onderwerpen die leiden tot grote verschillen tussen Nederlandse regelgeving en IFRS. Aan
de hand van diverse cases oefent u met de toepassing van uw kennis in de praktijk.
Inhoud
• share based payments & first time application
• business combinations
• revenue recognition: verantwoording van financiële prestaties onder IFRS (IAS 18)
• employee benefits
• financiële instrumenten
• impairment
Bestemd voor
Wij adviseren u om alleen deel te nemen aan deze advanced course indien u reeds
beschikt over gedegen basiskennis van IFRS, hetzij via een meerdaagse basiscursus of
anderszins.
Docent(en)
De cursus wordt onder andere verzorgd door:
• prof. dr. Henk Langendijk, hoogleraar externe verslaggeving Business Universiteit
Nyenrode en Universiteit van Amsterdam
68
Advanced
Financial accounting & reporting

Purchase Price Allocation (IFRS 3)
IFRS 3 vereist dat in geval van een overname een Purchase Price Allocation (PPA) wordt uitgevoerd.
Dat betekent dat alle identificeerbare bezittingen, schulden en voorwaardelijke
verplichtingen op “fair value” gewaardeerd moeten worden. Dit betreft ook de bezittingen
en de verplichtingen die nog niet op de balans stonden, zoals bijvoorbeeld klantrelaties
en merknamen. Een PPA omvat daarom zowel het identificeren als het waarderen van de
relevante bezittingen en schulden.
Het uitvoeren van een PPA is een complex proces. Sommige bedrijven voeren dit proces
zelfstandig uit, terwijl andere bedrijven, vooral bij grote overnames, een beroep doen op
adviseurs. In beide gevallen is het echter voor personen die betrokken zijn bij de overname,
van groot belang het PPA proces goed te begrijpen. Een efficiënte samenwerking
met de adviseurs is namelijk alleen mogelijk als het PPA proces goed begrepen wordt.
Daarnaast kunnen bepaalde keuzes tijdens het PPA proces grote invloed hebben op de
balans en toekomstige winst- en verliesrekeningen.
Doelstelling
Deze cursus verschaft u inzicht in de relevante regelgeving van IFRS 3, voornamelijk IFRS 3,
IAS 36 & 38. Na deze cursus:
• Bent u in staat relevante bezittingen en schulden te identificeren.
• Begrijpt u hoe deze items gewaardeerd moeten worden.
• Weet u welke keuzes binnen het PPA proces invloed hebben op de balans en de toekomstige
winst- en verliesrekeningen.
Inhoud
Aan de hand van verschillende praktijkvoorbeelden wordt eerst de regelgeving rond het
identificeren van relevante bezittingen, schulden en voorwaardelijke verplichtingen
besproken. Daarna wordt ingegaan op verschillende, praktische methodieken voor het
waarderen van immateriële vaste activa. Tot slot wordt uitgebreid aandacht besteed aan
de gevolgen van een PPA voor de balans en winst- en verliesrekening.
Bestemd voor
Controllers en CFO’s die betrokken zijn bij overnames.
Advanced
Docent(en)
• dr. Maarten Pronk, PricewaterhouseCoopers, accounting & valuation advisory services
Financial accounting & reporting 69
Woensdag 6 oktober 2010
Code FAR 3814
Tijd(en) 15.00 - 20.00 uur
Locatie Mercure Hotel,
Amsterdam Airport
Prijs leden € 295 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 350 (excl. BTW)
PE-punten 4
www.financial-executive.nl

Dinsdag 9 november 2010
Code FAR 5524
Tijd(en) 15.00 - 20.00 uur
Locatie Mercure Hotel, Utrecht-
Nieuwegein
Prijs leden € 395 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 450 (excl. BTW)
PE-punten 4
drs. Joke Bakker-Jansen
Solvency II
Waarschijnlijk moeten verzekeraars vanaf oktober 2012 voldoen aan de vereisten van
Solvency II en in boekjaar 2013 aan de vereisten van IFRS Fase II. Onlangs heeft de
Europese Unie de nieuwe Solvency II richtlijnen voor verzekeraars aangenomen. Bij de
toepassing van de geavanceerde meettechnieken onder Solvency II krijgen verzekeraars
veel beleidsvrijheid om hun risico’s te meten en te managen en daarmee hun kapitaalsvereisten
te beïnvloeden. Hiermee heeft Solvency II invloed op veel medewerkers in
organisaties . Dit seminar brengt u op de hoogte van de hoofdzaken van Solvency II.
Doelstelling
Na dit seminar bent u op de hoogte van de hoofdzaken van Solvency II, de relatie met IFRS
(de huidige IFRS 4) en de status van IFRS Fase II. Tevens kent u de praktische consequenties
voor verzekeraars op basis van de “lessons learned” uit Basel II (vergelijkbare regelgeving
voor banken welke al per 1 januari 2008 is geïmplementeerd).
Inhoud
Drie peilers vormen tezamen Solvency II: quantitative capital requirements, qualitative
supervisory review en market discipline. Controlling, IT- en internal-auditafdelingen van
verzekeraars hebben direct te maken met de geavanceerde meettechnieken van de
diverse risico’s van verzekeraars en de controle van een strategisch, meestal complex en
relatief kostbaar implementatieproject dat zich over meerdere jaren uitstrekt. Externe
accountants van verzekeraars dienen de gevolgen van Solvency II te kennen voor de
controle van verzekeraars, maar zullen in het implementatietraject ook naar project
control willen kijken. Onderwerpen die aan bod komen:
• Hoofdlijnen van Solvency II en de status van de ontwikkeling in regelgeving;
• Het meten van de diverse risico categorieën onder Solvency II;
• Praktische consequenties voor verzekeraars gezien de “lessons learned” van Basel 2;
• Verwachte verschillen en overeenkomsten tussen Solvency II en IFRS;
• Verwachte audit implicaties
Bestemd voor
Controllers en interne accountants die werken bij verzekeraars, accountants in business en
externe accountants.
Docent(en)
• drs. Joke Bakker-Jansen RA, Blueweaver
• ir. Veronique Hijl RC, beleidsmedewerker van De Nederlandsche Bank
70
Fundamental
Financial accounting & reporting

Soft controls in de publieke sector
Iedere controller heeft er ervaring mee: zorgvuldig ontworpen controlprocessen blijken in
de praktijk minder effectief dan verwacht. Bij de inrichting van organisaties ligt de nadruk
vooral op het ontwerpen en implementeren van structuren, procedures en systemen.
Knelpunten die wijzen op het niet “in control” zijn zitten echter niet zelden in de zachte
aspecten van de bedrijfsvoering. Hoewel het belang van deze soft controls voor de
inrichting van organisaties inmiddels algemeen wordt erkend is sturing op deze controls
binnen de beroepsgroep (nog) niet gebruikelijk.
Doelstelling
In deze cursus onderzoeken we wat soft controls zijn, welke rol zij spelen bij de interne
beheersing van organisaties, de relatie tussen hard en soft controls en wat dit betekent
voor de controller in zijn / haar rol als adviseur voor het management.
Inhoud
Onderwerpen die aan de orde komen zijn:
• Wat zijn soft controls?
• Wat is de invloed van soft controls op de interne beheersing?
• Is sturen op soft controls mogelijk?
• Soft controls en de rol van de controller als adviseur van het management;
• Organisatiegericht, resultaatgericht, omgevingsgericht en mensgericht sturen;
• Sturen op soft controls vraagt om samenwerking van verschillende stafafdelingen.
Bestemd voor
Controllers en accountants in of gelieerd aan een controlfunctie in de publieke- of nonprofit
sector.
Docenten
• drs. Inge van der Meulen, organisatie adviseur De Pampus Foundation
• drs. Jan Otten, managing partner ACS
Financial accounting & reporting 71
Donderdag 30 september 2010
Code FAR 8451
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie NIVRA, Amsterdam
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
Bijzonderheden EICPC-leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
www.financial-executive.nl

Woensdag 13 oktober 2010
Code FAR 6810
Tijd(en) 10.00 - 17.30 uur
Locatie VU, Amsterdam
Prijs leden € 550 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 650 (excl. BTW)
PE-punten 5
Bijzonderheden Van 16.30 - 17.30 uur is er
een netwerkborrel. EICPC
leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
prof. dr. Goos Minderman
Congres Verantwoording en verslaggeving bij publieke
en non-profitorganisaties
De verantwoording en (externe) verslaggeving bij publieke en non-profitorganisaties is sterk
in ontwikkeling. Organisaties worden geacht niet alleen meer “verticaal” hun verslaggeving
in te richten, maar ook horizontaal. Er komen steeds meer best practices beschikbaar over
verantwoording, aan de hand van prijzen zoals de Kordes trofee, het Glazen Huis en de
Transparantprijs. Ten slotte zijn er de nodige ontwikkelingen in de regelgeving. Verslaggevingsrichtlijnen
die oorspronkelijk afkomstig zijn uit het bedrijfsleven krijgen steeds meer
doorwerking in de publieke en non-profit sector. Ook de internationale richtlijnen voor
verslaggeving binnen de publieke sector, de IPSAS, klinken steeds verder door.
Doelstelling
Na dit congres bent u op de hoogte van de voor u relevante ontwikkelingen in de
publieke- en non-profit sector.
Inhoud
Op deze dag wordt ‘s ochtends aandacht besteed aan verticale en horizontale verantwoording,
IPSAS en aanpassingen in Titel 9 Boek 2 BW. Wat houden deze governance en verslaggevingsregels
in? Zijn ze adequaat? Leiden ze tot de gewenste transparantie voor democratische
controle en draagt dit bij aan de legitimatie van de organisatie? En geven ze bovendien het
noodzakelijke inzicht om te oordelen en te beslissen? Dit zijn vragen waarop deze dag wordt
ingegaan. De ochtend bestaat uit een plenair theoretisch gedeelte over de verantwoording
(externe verslaggeving) van publieke organisaties. Na de lunch bieden we workshops aan met
aandacht voor praktijkcasussen. We behandelen de kenmerken van publieke organisaties en
de gevolgen daarvan voor verantwoording en (de externe) verslaggeving en de Internationale
standaarden voor externe verslaggeving van publieke organisaties (IPSAS). Ook gaan we in op
best practices op het vlak van verslaggeving. U kunt zich inschrijven voor:
• workshop voor zorginstellingen • workshop voor woningcorporaties
• workshop voor onderwijs • workshop voor rijk en gemeentes
Indien er voor een bepaalde workshop niet voldoende animo is, behoudt de organisatie
het recht om een workshop te annuleren.
Bestemd voor
Accountants, controllers en financieel managers/directeuren die betrokken zijn bij
publieke en non-profitorganisaties.
Docent(en)
Het congres kenmerkt zich met topsprekers, o.a.:
• prof. dr. mr. Goos Minderman, hoogleraar aan de postgraduate opleiding tot controller
in de publieke- en non-profitsector van de Vrije Universiteit Amsterdam
• dr. Tjerk Budding, hoofddocent Accounting Postgraduate opleiding tot public controller VU
72
Financial accounting & reporting

BIV & information management
Interview drs. Rob van den Broek RC
ICT verandert de wereld
Ken je Layar al? Stel: je loopt door Amsterdam Buitenveldert omdat je daar een huis wilt kopen. Je opent Layar op je mobiele
telefoon en deze applicatie laat je alle objecten zien die in de omgeving te koop staan. Een kaartje leidt je naar het huis van
je keuze en met een druk op de knop bel je de makelaar. Je kunt ook zien welke supermarkten er in de buurt zijn en tot hoe
laat ze geopend zijn, waar bushaltes, pinautomaten en bijzondere architectonische objecten zijn.
Een van de vele voorbeelden die aantonen dat de wereld verandert onder invloed van ICT. Rob van den Broek: “ICT is niet
meer alleen de computer; het gaat om internet en mobiele diensten. Via internetprofielen kunnen bedrijven hun informatie
en producten volledig toesnijden op de individuele consument. Neem de koelkast van de toekomst. Die geeft de supermarkt
een seintje dat de melk, appels en kaas op zijn. Als jij thuis bent van je werk, wordt de nieuwe voorraad gebracht.”
Het strategisch belang van ICT wordt daarmee steeds groter. Hoe zorgt een bedrijf dan dat het de juiste beslissingen
neemt? Rob van den Broek: “Elke IT-verandering begint bij een aantal basale vragen. Wat is relevant of noodzakelijk voor je
bedrijfsvoering of om kostenvoordeel te behalen? Wat gebeurt er binnen en buiten de organisatie? Wat doen bedrijven in
dezelfde sector? Kun je hier en daar nog een pleister plakken op je huidige systemen? En vooral: welke risico’s in termen
van tijd, geld en kwaliteit loop je als je de IT-verandering wil doorvoeren? Over dat soort zaken wordt vaak onvoldoende
nagedacht. Ook als het proces loopt, blijven deze vragen relevant. Want de wereld verandert continu en dat kan je proces
beïnvloeden.”
Een valkuil is volgens Rob van den Broek de (te) grote invloed van leveranciers. “Het spreekt
voor zich dat zij niet onafhankelijk zijn. Toch laten veel bedrijven zich bij de keuze van
pakketten of bij implementaties volledig leiden door de adviezen van leveranciers. Dat kan
leiden tot verkeerde keuzes of enorme budgetoverschrijdingen.” IT-governance is hier het
toverwoord. “Raden van Commissarissen houden vele vingers in de pap, maar vreemd
genoeg vaak niet op het gebied van IT. Terwijl 75% van de bedrijfsvoering daarvan
afhankelijk is.”
drs. Rob van den Broek RC is strategieconsultant, IT­ondernemer en ­investeerder en auteur van
artikelen over de invloed van IT op bestuurlijke informatievoorziening. Hij is voormalig
coördinator Bestuurlijke Informatievoorziening ­ IT Control (Universiteit van Amsterdam).

Dinsdag 5 oktober 2010
Code BIV 8229
Tijd(en) 15.30 - 19.00 uur
Locatie Mercure Hotel,
Amsterdam Airport
Prijs leden € 350 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 395 (excl. BTW)
PE-punten 3
www.financial-executive.nl
Trends in IT, balans tussen ontwikkeling en implementatie
De afhankelijkheid van informatietechnologie (IT) bij organisaties wordt elk jaar groter.
Hoewel de vaardigheden om effectief met IT te werken bij steeds meer medewerkers
aanwezig zijn, wordt ook het scala aan toepassingsmogelijkheden steeds groter.
Doelstelling
Na afloop van dit seminar beschikt u over (hernieuwde) kennis van en inzicht in de invloed
van IT-ontwikkelingen op bedrijfsprocessen en -strategie. Met dit inzicht bent u beter toegerust
invloed uit te oefenen op IT-inhoudelijke beslissingen en op de beheersing van de
consequenties in de praktijk. Dit seminar bouwt voort op de cursus AO nieuwe stijl, maar
is los daarvan goed te volgen.
Inhoud
De volgende onderwerpen komen aan bod:
• trends in IT vanuit intern en extern perspectief
• vertaling trends naar bedrijfsstrategie en -processen
• risicoanalyse op hoofdlijnen van veranderprocessen met IT
• beheersingsmaatregelen bij deze veranderprocessen
• praktijkvoorbeelden voor effectieve en efficiënte invoering van de beheersingsmaatregelen
Bestemd voor
Financiële professionals, zowel accountants en controllers als adviseurs die te maken
hebben met interne verandertrajecten met een sterke IT-component of een sterke externe
invloed van IT-ontwikkelingen op strategie en processen.
Docent(en)
• drs. Rob van den Broek RC, strategieconsultant, IT-ondernemer en -investeerder,
voormalig coördinator ‘bestuurlijke informatievoorziening - IT Control’ Universiteit van
Amsterdam, auteur van artikelen over invloed van IT op bestuurlijke informatievoorziening
• drs. Peter Noordam, auteur van diverse artikelen over bestuurlijke informatievoorziening /
administratieve organisatie, medeauteur van het succesvolle boek Trends in IT, docent en
coördinator ‘ICT en de operational auditor’ Universiteit van Amsterdam
74
Fundamental
BIV & information management

Succesvol management van veranderingen in de financiële
discipline
Wat bepaalt het succes van de implementatie van een nieuw accountinginstrumentarium
of een risicomanagement systematiek? De nadruk ligt veelal op het ontwerp van het
nieuwe systeem. In de praktijk valt vaak de implementatie en het effectieve gebruik van
deze systemen tegen. Oude werkwijzen blijven bestaan, de nieuwe instrumenten worden
slechts partieel gebruikt en instrumenten worden vervangen door de opkomst van nieuwe
hypes. In deze cursus wordt op basis van verschillende perspectieven besproken hoe
veranderingen verlopen en welke ‘drivers’ en ‘barriers’ hierbij een rol spelen. We staan uitdrukkelijk
stil bij uw eigen rol als veranderaar. Persoonlijke ervaringen van de deelnemers
en cases worden gebruikt om de theorie te vertalen naar het succesvol management van
veranderingen in de financiële discipline.
Doelstelling
Deze cursus geeft overzicht en inzicht in het verloop van veranderprocessen van accounting
en administratieve systemen. Door het toepassen van verschillende perspectieven worden
handvatten gegeven voor het succesvol aansturen van veranderprocessen in het accountingveld.
Inhoud
• ontstaan en verspreiding van management instrumenten, legitimiteit en efficiency
• het verloop van veranderprocessen
• drivers en barriers van accounting change
• vertaalslag van theorie naar praktijksituaties
Bestemd voor
Controllers en internal auditors in (hoger) financieel management
Advanced
Docenten
• prof. dr. Bernard Verstegen, hoogleraar Bedrijfseconomie Open Universiteit Nederland
• prof. dr. Arco van de Ven RA, hoogleraar Bestuurlijke informatievoorziening TiasNimbas,
hoogleraar management in het bijzonder controlling Open Universiteit Nederland
BIV & information management 75
Maandag 13 december 2010
Code BIV 8188
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie TiasNimbas Business
School, Tilburg
Prijs leden € 695 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 795 (excl. BTW)
PE-punten 6
prof. dr. Bernard Verstegen

Maandag 1 november 2010
Code BIV 3519
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Novotel Brainpark,
Rotterdam
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 6
prof. dr. Arco van de Ven
AO nieuwe stijl
Het vakgebied administratieve organisatie (AO) is sterk in ontwikkeling. De boekhoudschandalen
van onder andere Enron, Worldcom en Ahold hebben geleid tot onderkenning
van het vakgebied en toenemende aandacht voor het belang ervan. Wet- en regelgeving,
zoals de Sarbanes Oxley-Act in de Verenigde Staten en de code Tabaksblat in Nederland,
verplichten organisaties de AO periodiek te evalueren en gebreken te rapporteren. Maar
levert dit nu meer zekerheid op en wat is een goede AO? De afgelopen periode laat zien
dat ook bedrijven die ‘in control statement’ hebben afgegeven, failliet kunnen gaan of door
de overheid gered moesten worden. De standaardmaatregelen als controletechnische
functiescheiding en geautomatiseerde controles leiden vaak tot een starheid van
handelen . Dit remt flexibiliteit en innovatief gedrag in organisaties af. En wellicht nog
belangrijker: deze maatregelen leveren niet altijd de beoogde effectiviteit. De klassieke AO
schiet hierbij tekort; tijd voor een AO nieuwe stijl! Er is een denk- en werkwijze ontwikkeld
voor het ontwerpen en beoordelen van de administratieve organisatie. Hierbij is rekening
gehouden met de strategie en omgevingsfactoren van de organisatie. AO nieuwe stijl
houdt rekening met de wisselwerking tussen het specifieke karakter van de organisatie en
de (on)mogelijkheden van het inzetten van beheersmaatregelen om te komen tot een
effectieve en efficiënte interne beheersing.
Doelstelling
Na afloop van deze cursus bent u in staat te overzien hoe de effectiviteit en efficiency van
de administratieve organisatie kunnen worden geanalyseerd.
Inhoud
• Beïnvloeding van de administratieve organisatie door: strategievorming, organisatiestructuur,
processtructuur, beheersingsmaatregelen en factoren zoals leiderschapsstijl,
control-stijl, strategie en kerncompetities;
• Vastlegging van de administratieve organisatie door: het transparant maken en
verbinden van doelstellingen en risico’s, sturing en beheersingsmaatregelen en
managementinformatie over effectiviteit en naleving;
• Analyse en verbeteringen van de administratieve organisatie: relatie met methoden
zoals COSO en balanced control approach, waarbij nadrukkelijk aandacht wordt
besteed aan de grenzen en beperkingen van de formele systemen.
Bestemd voor
Financial executives die betrokken zijn bij de inrichting, evaluatie en verbetering van de
administratieve organisatie.
Docent(en)
• prof. dr. Arco van de Ven RA, hoogleraar Bestuurlijke informatievoorziening TiasNimbas,
hoogleraar management in het bijzonder controlling Open Universiteit Nederland
76
Advanced
BIV & information management

Business intelligence: toegevoegde waarde of zinloze
investering?
Business intelligence (BI) is een techniek voor het verzamelen en analyseren van informatie
ter ondersteuning van beslissingen. De toepassing van BI heeft de afgelopen jaren een grote
vlucht genomen. Vrijwel iedere organisatie heeft inmiddels flink geïnvesteerd in BI, met
wisselend succes. De vraag dient zich aan of het zinvol is om hierin (verder) te investeren, of
dat er efficiëntere en effectievere oplossingen zijn voor beslissingsondersteunende
informatie .
Doelstelling
Na deze cursus weet u wat de toepassingsmogelijkheden en -onmogelijkheden van BI zijn.
En u weet welke investeringen gemoeid zijn met BI implementaties. U leert hoe u het
rendement op deze investeringen kunt vergroten. En welke alternatieve manieren van
informatievoorziening er zijn om de besliskracht in uw organisatie te vergroten.
Inhoud
De volgende onderdelen komen aan bod:
• Wat zijn de toepassings(on)mogelijkheden, laatste ontwikkelingen en de valkuilen bij
implementaties van BI?
• Opdracht ‘Stel de BI business case op’: breng het besparingspotentieel en de potentiële
opbrengsten van BI in kaart voor een fictieve organisatie;
• Welke alternatieve vormen van rapportages zijn er die de besliskracht kunnen vergroten?
• Opdracht ‘Ontwerp de managementrapportage’: bepaal welke informatie en welke
rapportage vorm de grootste toegevoegde waarde heeft voor het management van een
fictieve organisatie;
• Zelfdiagnose: bepaal middels een scan de volwassenheid van uw eigen organisatie op
‘rendement uit BI’. Na de cursus krijgt u een concreet stappenplan voor verbetering
opgestuurd.
Bestemd voor
Controllers, financieel managers en accountants, die de toegevoegde waarde van business
intelligence voor hun organisatie willen vergroten, of voor het vraagstuk staan om hierin
(verder) te investeren.
Docenten
• drs. Marcel Kruger, partner Decido
• drs. Lars Coppens, senior BI adviseur Jugo
Fundamental
BIV & information management 77
Maandag 15 november 2010
Code BIV 8192
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Tulip Inn, Amersfoort
Prijs leden € 495 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 595 (excl. BTW)
PE-punten 6
drs. Marcel Kruger

Woensdag 1 t/m vrijdag 3 december 2010
Code BIV 5891
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit, Breukelen
Prijs leden € 1.995 (excl. BTW,
excl. logies)
Prijs niet-leden € 1.995 (excl. BTW,
excl. logies)
PE-punten 18
www.financial-executive.nl
IT Governance
Advanced
Geautomatiseerde informatiesystemen spelen een steeds belangrijker rol in ondernemingen
en andere organisaties. Zo kunnen bedrijven door strategic alignment concurrentievoordelen
behalen. Ook kan gebruik worden gemaakt van in standaardpakketten
opgenomen best practices voor de ondersteuning van bedrijfsprocessen en de daaraan
gekoppelde beheersingsmaatregelen. Voor een goed beheer van informatiesystemen
bieden best practices (waaronder ITIL) eveneens interessante mogelijkheden.
Doelstelling
De cursus IT Governance is erop gericht in drie dagen een breed overzicht te bieden van
de ontwikkelingen op het gebied van IT Governance en de cursisten enige vaardigheid te
laten opdoen in de toepassing daarvan aan de hand van cases.
Inhoud
De volgende onderwerpen komen aan de orde:
• systeem- en informatiearchitectuur en daarbij te maken keuzes
• investeringsbeslissingen ten aanzien van ICT, waaronder investeringen in ERP-systemen
• organisatie van ICT en de plaats daarvan in (of buiten) de organisatie
• implementatie en gebruik van ERP-systemen en de daarin opgenomen application controls
• beheersing van ICT, onder meer door gebruik te maken van best practices
• service level agreements en prestatiemeting
Dagindeling:
Dag 1: Een overzicht van de verschillende aspecten van IT Governance;
Dag 2: Best practices voor internal control in ERP-systemen, analyse problemen migratietrajecten;
Dag 3: Beheersing ICT-activiteiten en prestatiemeting.
Bestemd voor
RC’s en RA’s die te maken krijgen met de beheersing van ICT-projecten, -organisaties en
-systemen dan wel met het beoordelen van betrouwbaarheid van de output. Een redelijke
kennis van interne beheersing en corporate governance wordt bekend verondersteld
alsmede een algemene basiskennis op het gebied van ICT.
Docenten
• prof. dr. Fred de Koning RA RE, professor of Accounting Information Systems, Nyenrode
School of Accountancy and Controlling
• drs. Jan van Praat RA RE, lecturer Accounting Information Systems, Nyenrode School of
Accountancy and Controlling
• drs Gerben de Roest RE, manager KPMG Information Risk Management
• drs Chris Barbiers RA RE, lecturer Accounting Information Systems, Nyenrode School of
Accountancy and Controlling
78
BIV & information management

Finance, tax & law
Interview mr. Erik Westerink
Fusie of overname: kansen en risico’s afwegen
In 1990 werd het Amsterdam Institute of Finance (AIF) opgericht. Hiermee beschikt Nederland over een vermaard trainingsinstituut
waar finance-specialisten en topmanagers van over de hele wereld terecht kunnen voor gespecialiseerde
opleidingen . In samenwerking met het AIF organiseert het CI het programma Mergers and Acquisitions. In de toekomst
zullen AIF en CI ook andere programma’s gezamenlijk aanbieden.
Het huidige landschap van fusies en overnames vertoont significante verschillen met een paar jaar geleden, voor de crisis.
Erik Westerink: “Ondernemingen en beleggers voeren een meer conservatief beleid op het gebied van financiering. Er is
minder financieringruimte bij banken en in de markt. Ook de rol van private equity is duidelijk meer bescheiden. De meeste
acquisities van de afgelopen tijd, zeker de grotere van boven 400 miljoen euro, zijn gedaan door kapitaalkrachtige
ondernemingen die hun positie willen versterken. Deze strategische kopers zoeken naar partijen die waarde kunnen toevoegen
aan hun activiteiten. Zij zoeken naar synergie.”
“Fusies en overnames zijn vaak complex en brengen grote risico’s met zich mee. Tegelijkertijd is het een uitstekende manier
om de groei van de onderneming te versnellen en de strategische positie te versterken”, aldus Erik Westerink. “Een grondige
due diligence is dan ook essentieel. Het spreekt voor zich dat de Finance-afdeling daarbij een cruciale rol heeft. Je voorkomt
kostbare vergissingen door een betrouwbaar en compleet overzicht te hebben van de kansen en risico’s op strategisch,
financieel, juridisch en operationeel gebied. Zo kun je met vertrouwen tot besluiten komen.”
mr. Erik Westerink is CEO/managing partner van Parcom Capital. Hij is voormalig Philips directeur
Fusies & Overnames en CEO van de business group Lighting Electronics. Erik Westerink is tevens
voorzitter van het bestuur van Amsterdam Institute of Finance.

Monday 6 to Friday 10 December 2010
Code FTL 8306
Time 09.00 - 17.00 h (Days 1, 2,
3 & 5)
09.00 - 20.00 h (Day 4)
Venue Amsterdam Institute of
Finance, Amsterdam
Price members € 4,750 (excl. VAT)
(no overnight stay
included )
CE-credits 34
Note English spoken
www.financial-executive.nl
Mergers and acquisitions
Mergers and Acquisitions offers participants a broad perspective of the M&A process - from
legal and strategic aspects, to structuring and negotiating a deal. Participants will build a
solid M&A basis through a combination of theory and practice in the form of case studies,
group work and negotiation exercises.
Objectives
By attending this program, you will:
• Understand the strategic and economic considerations in mergers and acquisitions
• Become familiar with the principal legal aspects of both private and public M&A
• Explore the valuation models employed by buyers and sellers of companies
• Examine the various aspects of successful deal structuring
• Participate in negotiating a deal
Content
Day 1
• M&A Competitive Advantage and
Corporate Expansion
Day 2
• Legal Aspects
Day 3
• Merger Motives and Consequences
• Valuation
• Deal Structuring
80
Day 4
• Using Market Information to Assess Deal
Synergies and the Probability of a
Successful Deal
• Strategic Issues - Takeover Defenses
• Choosing Takeover Candidates
• Bidding Strategies
• Deal Protection
Day 5
• Merger Negotiation
• Merger Integration
Advanced
Intended audience
Applicable to participants coming from a broad range of disciplines in finance, corporate
and strategic planning, advisory work, and financial regulatory bodies.
Lecturer(s)
• John A. Boquist, Professor of Finance in the Kelley School of Business at Indiana
University and regular visiting faculty member at INSEAD
• Paul Cronheim, lawyer with the firm De Brauw Blackstone Westbroek, he specializes in
corporate law, mergers and acquisitions, arbitration and corporate governance
• Pierre Dussauge, Professor of Strategic Management at HEC School of Management,
Paris
Finance, tax & law

Corrupt or not corrupt?
Corruptie is niet het eerste waar accountants aan denken bij het uitvoeren van hun werkzaamheden.
Toch betreft corruptie een belangrijk frauderisico, waarmee u rekening
moeten houden. In Nederland kennen we een groot aantal bepalingen over corruptie.
Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen ambtelijke en niet-ambtelijke corruptie. De
eerstgenoemde variant is het bekendst. Denk hierbij aan de bouwfraude. De tweede
variant , niet-ambtelijke corruptie, is minder bekend. Het risico dat deze corruptievorm zich
manifesteert bestaat met name in relatie tot in- en verkoopfuncties. Het meest markante
voorbeeld van de afgelopen jaren is de zogeheten ‘vastgoedfraude’. Grote ondernemingen
en pensioenfondsen werden slachtoffer van fraude doordat bijvoorbeeld fondsbeheerders
te duur inkochten of te goedkoop verkochten. Uiteraard ten laste van de organisatie waarvoor
zij werkten, in ruil waarvoor ze een zogeheten ‘kick-back’ of steekpenning ontvingen.
Ook van belang is de Amerikaanse Foreign Corrupt Practices Act (FCPA, 1977). Het
bijzondere van de FCPA is dat deze een vergaande extraterritoriale werking heeft. En daarmee
ook Nederlandse bedrijven kunnen raken die zaken doen met Amerika.
Doelstelling
Dit seminar geeft u een brede kijk op corruptie. Hierbij worden zowel de verschijningsvormen
van corruptie besproken, als de juridische aspecten én verschillen daarin tussen
Nederland en Amerika.
Inhoud
In dit seminar bekijken we corruptie vanuit meerdere invalshoeken:
• Wat zijn de verschillen tussen ambtelijke en niet-ambtelijke corruptie?
• Wat zijn de bepalingen in het strafrecht?
• Wat zijn de culturele en juridische verschillen in vergelijking met de Amerikaanse
aanpak ?
Bestemd voor
Accountants in business, controlerend accountants, compliance-officers, forensisch
accountants en toezichthouders. Dus eigenlijk voor iedere financieel professional die bij
wil zijn in zijn vak!
Docent(en)
• prof. dr. mr. Marcel Pheijffer RA, hoogleraar forensische accountancy Business
Universiteit Nyenrode en Universiteit Leiden
• prof. dr. Peter Diekman RA, hoogleraar compliance aan de Erasmus Universiteit
Rotterdam
Advanced
Finance, tax & law 81
Donderdag 4 november 2010
Code FTL 8062
Tijd(en) 15.30 - 20.00 uur
Locatie Mercure Hotel,
Amsterdam Airport
Prijs leden € 425 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 475 (excl. BTW)
PE-punten 4
prof. dr. mr. Marcel Pheijffer

Donderdag 11 en vrijdag 12 november 2010
Code FTL 3343
Tijd(en) 10.00 - 19.00 /
09.00 - 16.00 uur
Locatie Bilderberg Hotel
’t Speulderbos, Garderen
Prijs leden € 1.595 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.795 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 13
Bijzonderheden U ontvangt het boek ‘Risk
Management’
prof. Luc Keuleneer
Strategic finance
De financieel manager als strategisch partner
Een onderneming moet steeds sneller reageren op veranderende omstandigheden om
succesvol te zijn en mag daarbij niet geremd worden door te gedetailleerde financiële
procedures en systemen. Voor de financieel manager betekent dit een steeds grotere
spagaat tussen twee traditionele rollen - die van ‘financieel bedrijfseconomisch geweten’
en die van ‘business partner’. De moderne manager denkt mee in een ruimer kader dan zijn
voorgangers. Denk hierbij aan ontwikkelingen op het gebied van corporate governance,
compliance, risicomanagement en veranderende regelgeving in verslaggeving.
Doelstelling
Na afloop van deze tweedaagse cursus kunt u de rol van ‘financieel geweten van de
onderneming ’ en die van volwaardige ‘business partner’ helder onderscheiden en bij de
juiste gelegenheid inzetten.
Inhoud
Draagt uw financieel beleid bij aan de creatie van ondernemingswaarde? Kunt u aantonen
dat waardecreatie ook daadwerkelijk het gevolg is van uw financieel beleid? Daarnaast
moet uw financieel beleid passen binnen het strategisch kader van de onderneming en
zult u een kritische bijdrage aan die strategie moeten leveren. Bovendien bent u als
executive mede-verantwoordelijk voor het in control houden van de onderneming. Hoe
kunt u beide rollen in uw functie combineren?
• is mijn onderneming in control?
• strategisch management voor financieel managers
• fusies en overnames
• ethiek in het financieel zakenleven
• is er waardecreatie door een goede financiële structuur?
• verslaggeving en wat er mis kan lopen
Bestemd voor
Iedere financiële professional die zich in de combinatie van finance en strategie wil
verdiepen , zoals (financieel) managers, accountants, (non-)executive board members,
consultants .
Docent(en)
• programmacoördinator: prof. Luc Keuleneer MBA, directeur KPMG Brussel, rechter
Rechtbank van Koophandel Brussel en hoogleraar financial management en treasury
management Vrije Universiteit Amsterdam
• prof. dr. Tjeu Blommaert, hoogleraar bedrijfseconomie Universiteit Maastricht en
directeur Blommaert Enterprise
• Hans Buysse, partner Syncap en voorzitter BVFA
82
Advanced
Finance, tax & law

Financiële instrumenten: derivaten
Fundamental
Weinig financiële zaken zijn zó ondoorgrondelijk als derivaten en de verslaggeving daarover.
Ondertussen is het derivatengebruik alleen maar verder toegenomen. In deze cursus
worden de basisprincipes en verslaggevingsaspecten van derivaten uitgelegd.
Doelstelling
Het verschaffen van voldoende kennis om derivaten en ontwikkelingen daarin te begrijpen
en toe te passen.
Inhoud
´Mistig specialisme. Sommigen zien een systeemrisico wegens gebrek aan zicht. Terecht of
onnodige paniek? De compromissen rond IAS 39 verhogen de helderheid in ieder geval
niet. En dan is er de vraag nog of accountants voldoende toegerust zijn voor dit specialisme.
Accountants onderling, hun cliënten en ook regelgevers zijn het over veel oneens, behalve
over het feit dat zowel de afgeleide financiële instrumenten zelf als de manier waarop die in
de jaarrekening weergegeven worden ingewikkeld zijn.´
Vele ingewijden zijn het nog steeds eens met bovenstaand citaat, want het derivatengebruik
neemt steeds verder toe. Treasurers zetten derivaten vaker in als hedgeinstrument
om risico’s af te dekken, bijvoorbeeld bij ongewenste gevoeligheid voor prijsschommelingen
op de valuta- en de grondstoffenmarkten of bij krediet- en renterisico’s.
De eerste dag van deze tweedaagse gaat over de kennis van derivaten, waarbij de docenten
een overzicht geven van populaire derivaten en ingaan op de basisprincipes hoe derivaten
begrepen en gewaardeerd kunnen worden. De tweede dag staat volledig in het teken van
verslaggevingaspecten.
Bestemd voor
Een ieder die met derivaten te maken heeft: accountants, controllers en andere financial
executives.
Docent(en)
• prof. Luc Keuleneer MBA, directeur KPMG Brussel, rechter Rechtbank van Koophandel
Brussel en hoogleraar financial management en treasury management aan de Vrije
Universiteit Amsterdam
• drs. Erik Hoogcarspel RA, directeur audit financial services KPMG Amstelveen
Finance, tax & law 83
Dinsdag 14 en woensdag 15 december 2010
Code FTL 3828
Tijd(en) 10.00 - 20.00 /
09.00 - 16.30 uur
Locatie Bilderberg Résidence
Groot Heideborgh,
Garderen
Prijs leden € 1.395 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.595 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 14
drs. Erik Hoogcarspel

Rolf Michon
Woensdag 10 november 2010
Code FLT 8196
Tijd(en) 09.00 - 17.30 uur
Locatie Mercure Hotel,
Amsterdam Airport
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 7
Bijzonderheden Voorbereidingstijd 1 uur
Optimalisatie en financiering van werkkapitaal
Private equity investeerders, activistische aandeelhouders en andere financiers sporen
bedrijven in toenemende mate aan tot het genereren van cash. Dit kan onder meer bereikt
worden door een optimalisatie van het werkkapitaal. Ook voor de financiering vormt het
werkkapitaal een belangrijk gegeven.
Doelstelling
Deze cursus laat de deelnemer op een interactieve manier kennismaken met de belangrijkste
aspecten van optimalisatie en financiering van werkkapitaal.
Inhoud
In de ochtend ligt het accent op werkkapitaalmanagement, in de middag op financiering
van werkkapitaal. Voor beide dagdelen ontvangt u een vooraf toegestuurde business case.
Aan de hand van de cases, bespreekt u groepsgewijs de invloed van bijvoorbeeld procesverbeteringen,
incentivesystemen en de control functie op het werkkapitaalmanagement.
Na presentatie van uw visie op de case aan de overige deelnemers bespreken de docenten
diverse mogelijkheden om op een betere manier het werkkapitaalbeheer te organiseren
c.q. de financiering van het werkkapitaal in te richten.
Bestemd voor
CFO’s, CEO’s, controllers en treasurers die op een praktische wijze willen ervaren wat er
nodig is om een cashgerichte bedrijfscultuur te creëren of betrokken zijn bij financieringsvraagstukken.
Docent(en)
• drs. Monique Busch RC, senior associate consultant, Orchard Finance
• ir. Rolf Michon MFE, directeur, Orchard Finance
84
Advanced
Finance, tax & law

Corporate recovery
Wat te doen bij een onderneming in zwaar weer?
Als het met een onderneming minder goed gaat of het voortbestaan wordt bedreigd, is snel
en adequaat handelen vereist. Op basis van een objectieve analyse en een afweging van alle
(on)mogelijkheden zal er een helder uitgewerkt verbeter- of continuïteitsscenario moeten
komen. De samenwerking met betrokken banken, kredietverzekeraars, lease- en factormaatschappijen,
fiscus en overige crediteuren kan vaak bijzonder constructief zijn. Soms
moet worden uitgeweken naar een crediteurenakkoord of een doorstart na een faillissement .
Hoe dient u zich op te stellen in deze juridisch en fiscaal complexe situatie en hoe kunt u toegevoegde
waarde leveren in dit krachtenveld van (ogenschijnlijk) tegengestelde belangen?
Doelstelling
U maakt kennis met het complexe proces van reorganiseren in zwaar weer, eventueel
leidend tot faillissement en doorstart. U leert om signalen te interpreteren en financiële,
juridische en fiscale risico’s te herkennen. Hierna kunt u een klankbord zijn voor de
ondernemer in zwaar weer.
Inhoud
Diverse gerenommeerde sprekers belichten dit onderwerp vanuit hun vakgebied en
jarenlange praktijkervaring op het gebied van corporate recovery als adviseur, bankier,
arbeidsrechtjurist en curator. Tijdens deze cursus zullen de thema’s mede aan de hand van
een casus worden besproken. De volgende onderwerpen komen onder andere aan de orde:
• Welke partijen spelen een rol in het proces van corporate recovery?
• Welke signalen geven aan dat het minder gaat met een onderneming?
• Hoe gaat de afdeling bijzonder beheer van een bank te werk?
• Welke mogelijkheden zijn er om te reorganiseren buiten faillissement?
• Wat zijn de specifieke arbeidsrechtelijke aspecten?
• Hoe werkt een faillissement en wat is er nodig voor een succesvolle doorstart?
• Wat is de positie van de fiscus en welke regelingen zijn er mogelijk?
Bestemd voor
Openbaar accountants, accountants in business en controllers.
Fundamental
Docent(en)
• drs Robert Smits RA en drs. Jantine Hak, partners bij Krüger & Partners
• dhr Chris West, voormalig bijzonder beheer bankier en zelfstandig adviseur
• mr Max Keulaerds, partner bij BarentsKrans Advocaten en Notarissen en voorzitter van
Vereniging Arbeidsrecht Advocaten Nederland
• mr Romano Hagen, belastingadviseur bij Van der Zwet Accountants en Adviseurs
• mr Carin Scheuder, partner bij De Advocaten van Van Riet
Finance, tax & law 85
Woensdag 22 september 2010
Code FTL 8199
Tijd(en) 09.30 - 20.00 uur
Locatie Novotel Brainpark,
Rotterdam
Prijs leden € 695 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 795 (excl. BTW)
PE-punten 8
www.financial-executive.nl

Dinsdag 12 en woensdag 13 oktober 2010
Code FTL 3833
Tijd(en) Dag 1: 13.30 - 21.00 uur,
dag 2: 09.30 - 17.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 1.495 (excl. BTW,
excl. logies, incl. diner)
Prijs niet-leden € 1.495 (excl. BTW,
excl. logies, incl. diner)
PE-punten 12
drs. Ed Sprokholt
Best practices in valuation
Hoewel de basisprincipes van de meest gebruikte waarderingsmethoden welbekend zijn,
blijkt men in de waarderingspraktijk constant tegen fundamentele problemen aan te
lopen. Toepassing van deze methoden vergt een diepgaand begrip dat vaak ontbreekt.
Goed onderlegde tegenpartijen en adviseurs weten soms handig gebruik te maken van
dergelijk onbegrip. Belangrijke beslissingen zoals de aan- of verkoop van een bedrijfsonderdeel
of zelfs de gehele onderneming worden dan ook vaak genomen op basis van
waarderingen die de werkelijkheid geen recht doen.
Doelstelling
Dit seminar biedt een beter inzicht in de technische details van een waardering in de
context van fusies en overnames, LBOs & MBOs, en in de procesmatige aspecten van
waardering .
Inhoud
De meest gebruikte methoden worden middels gedetailleerde voorbeelden in MS Excel
uitgebreid toegelicht, waarbij de nadruk op de volgende aspecten ligt:
• Fusies & overnames: essentiële onderdelen van de bedrijfswaardering in een fusie- en
overnametraject worden behandeld zoals:
- waarderingsproces, waardestuwers en prijsbepalende factoren
- verband tussen strategie, waardestuwers, projecties en waardering
- bepaling van discontovoeten
- gebruik van multiples
- inschatting van synergiewaarde
- instrumenten ter beheersing van behavioral biases
• LBOs & MBOs: private equity investeerders en leveraged finance bankiers benaderen
waardering veelal anders dan in de leerboeken wordt beschreven; de verschillen en
valkuilen komen aan bod.
Bestemd voor
Finance en accounting professionals en adviseurs die bekend zijn met de basisprincipes
van waardering en die beter inzicht willen krijgen in:
• Het gebruik van de verschillende waarderingsmethoden in de praktijk;
• De keuzes die gemaakt dienen te worden;
• De wetenschappelijke en praktische onderbouwing van deze keuzes.
Docenten
• drs. Ed Sprokholt, assistant professor finance Nyenrode Business Universiteit
• drs. Hans Haanappel, valuation consultant & lecturer Nyenrode Business Universiteit
86
Advanced
Finance, tax & law

Horizontaal toezicht
De wereld om ons heen verandert razendsnel. Trends als globalisering, digitalisering,
maatschappelijk verantwoord ondernemen en dergelijke zijn niet nieuw meer. Processen
verlopen steeds sneller en er is meer informatie mee gemoeid. Dit alles raakt alle (rechts)
personen, ook overheidsinstanties als de Belastingdienst. Het aantal contactmomenten
tussen de fiscus en belastingplichtigen stijgt enorm. De snelheid van handelen die nu
vereist is en de hoeveelheid te verwerken informatie is immens!
Kan de Belastingdienst dat nog wel bijhouden of is er sprake van een versleten wapenarsenaal?
De Belastingdienst kent deze vragen en wil een antwoord bieden. Een belangrijk
antwoord is het zogeheten horizontaal toezicht: een ontwikkeling van wantrouwen naar
vertrouwen.
Doelstelling
In no-time wordt u vertrouwd gemaakt met het nieuwe begrippenkader. Dat is nodig
omdat iedere accountant en diens klanten met de nieuwe toezichtsvorm te maken krijgt.
Inhoud
U krijgt antwoord op de volgende vragen:
• Wat is horizontaal toezicht?
• Wat is de ‘winst’ ervan voor ons als belastingplichtigen?
• Wat is de strekking van een zogeheten tax control framework?
• Wat is tax assurance precies?
• Wat is een convenant Horizontaal Toezicht?
• Wat is de rol die de accountant en belastingadviseur hierbij kunnen vervullen?
Bestemd voor
Elke accountant en adviseur, niet alleen uit zakelijk oogpunt maar ook als belastingplichtige.
Iedereen krijgt hiermee te maken, dat is zeker!
Advanced
Docent(en)
• prof. dr. mr. Marcel Pheijffer RA, hoogleraar forensische accountancy Buisness
Universiteit Nyenrode en Universiteit Leiden
• Meindert Brunia RA, organisatie-, bestuurs- en veranderkundige, betrokken bij
Horizontaal Toezicht
• drs. Arthur de Hart RC MoC, manager compliance & administratieve organisatie bij
Corus Staal IJmuiden
Finance, tax & law 87
Woensdag 13 oktober 2010
Code FTL 8195
Tijd(en) 13.30 - 19.30 uur
Locatie Mercure Hotel,
Amsterdam Airport
Prijs leden € 595 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 695 (excl. BTW)
PE-punten 5
prof. dr. mr. Marcel Pheijffer

Donderdag 30 september 2010
Code FTL 8295
Tijd(en) 14.30 - 20.00 uur
Locatie Nyenrode Business
Universiteit , Breukelen
Prijs leden € 460 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 460 (excl. BTW)
PE-punten 4
prof. dr. Jaap Koelewijn
Rating advisory
Rating advisory lijkt in toenemende mate een belangrijke rol te gaan spelen zowel voor
accountants als controllers. Beide beroepsgroepen hebben behoefte aan het vergroten
van hun kennis ten aanzien van ratings. Ratings zijn immers niet alleen bij financieringsvraagstukken
van kredieten en de kredietverschaffing belangrijk, maar kunnen ook bij het
risicomanagement, de prestatiemeting en de verbetering van de sturing op waardecreatie
van groot belang zijn. Door radicale aanpassingen van de globale economieën, politieke
en technologische veranderingen en als gevolg van Basel II en de kredietcrisis, worden
accountants en controllers geconfronteerd met het toegenomen belang van kredieten en
de kredietverschaffing. Bij al deze veranderingen spelen credit ratings een centrale rol.
Tijdens de cursus wordt u door een topdeskundige bijgepraat over de ontwikkelingen van
kredietverschaffing en de betekenis die credit ratings hebben op de globale en de Nederlandse
economie.
Doelstelling
Na deze cursus weet u meer over het nog relatief onbekende vak van rating advisor en bent
u op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Tevens weet u welke verbetering ratings op
de sturing van de risico’s, de prestatiemeting en de waardecreatie kunnen hebben.
Inhoud
Onderwerpen zijn onder andere:
• De invloeden van de globale financiële markten op de Nederlandse kredietmarkt.
• Ontwikkelingen binnen de Nederlandse kredietmarkt.
• Wholesale lending, retail lending niet bancaire kredietverlening.
• De betekenis van credit risk bij banken en voor de niet bancaire kredietverlening.
• De veranderende rol van de accountant binnen de kredietketen.
• Wat is een creditrating? Soorten, toepassingsmogelijkheden, betrouwbaarheid, risico’s.
• De functiescheiding tussen rating analisten en rating adviseurs.
• Toepassingsmogelijkheden van ratings bij de ondernemingsanalyse, de ondernemingsplanning
en de ondernemingswaardering.
• Een casus van een controller die een eigen rating policy heeft geïmplementeerd en de
resultaten.
Bestemd voor
Accountantmedewerker en -vennoot, internal auditors, accountants in business, controllers
Docent(en)
• prof. dr. Jaap Koelewijn, universitair docent en onderzoeker aan de Vrije Universiteit in
Amsterdam en hoogleraar aan de Nyenrode Business Universiteit.
• Fritz Witt CRA, rating advisor en voorzitter van de Nederlandse normencommissie voor
rating services bij de ISO / NEN.
88
Fundamental
Finance, tax & law

De controller en subsidies
U wordt regelmatig geconfronteerd met projecten en organisaties die geheel of gedeeltelijk
zijn gefinancierd met Europese en nationale subsidies. Ook kan het zijn dat u medeverantwoordelijk
bent voor het verstrekken van subsidies of dat sprake is van cofinanciering.
Bij veel subsidies worden specifieke eisen gesteld: aan de activiteiten, aan de subsidieverantwoording,
aan de inrichting van de AO/IC en aan de onderliggende administratie.
Hierbij komen onderwerpen aan de orde als financieel beheer, rechtmatigheid en nietfinanciële
informatie. De ervaring leert dat de uitvoering van een subsidieproject niet altijd
even vlekkeloos verloopt. Er is enthousiasme als de aanvraag voor subsidie is gehonoreerd,
er heerst teleurstelling als de realisatie van de toegezegde subsidie veel lager uit valt. Het
subsidieveld is voortdurend in beweging. Op nationaal niveau wordt het Rijksbrede
subsidie kader uitgerold, separate subsidieverantwoordingen worden ingeruild voor
aanvullende informatie in de reguliere jaarverantwoording en tot slot wordt de accountantsverklaring
bij een subsidie afrekening ingeruild voor andersoortige accountantsproducten.
Doelstelling
Deze cursus geeft houvast over de vraag hoe een met succes ingediende subsidieaanvraag
omgezet kan worden in een volledige realisatie van de aangevraagde subsidie. Aan de
orde komen de relevante wet- en regelgeving, de wijze waarop omgegaan kan worden
met de verschillende verplichtingen, zoals de normering voor de interne controle, de
declaratie en de verantwoordingen. Ook wordt ingegaan op de relevante bepalingen van
de Algemene Wet Bestuursrecht.
Inhoud
• Concrete vragen die in de cursus aan de orde komen:
• Welke soorten subsidies bestaan er allemaal?
• Welke eisen kunnen subsidies en de samenhangende regelgeving stellen?
• Wat moet ik opnemen in de subsidieverantwoording en mijn administratie?
• Hoe moet ik het controleprotocol bij een subsidieregeling interpreteren?
• Hoe liggen de verhoudingen tussen de subsidieverstrekker, de subsidieaanvrager en de
controleinstanties?
• Wat is de samenhang tussen de jaarrekening en de subsidieverantwoording?
• Wat zijn actuele ontwikkelingen op gebied van het Rijksbrede subsidiekader en Single
information Single audit (SiSa)?
Bestemd voor
Controllers, accountants, auditors en financieel professionals in of gelieerd aan een controlfunctie
in de publieke- of non-profit sector.
Docent(en)
• George Straatman, partner audit public sector, Deloitte Accountants B.V.
Finance, tax & law 89
Woensdag 10 november 2010
Code FTL 6808
Tijd(en) 15.00 - 20.00 uur
Locatie Koninklijk NIVRA,
Amsterdam
Prijs leden € 450 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 495 (excl. BTW)
PE-punten 4
Bijzonderheden EICPC-leden kunnen zich
inschrijven voor de
CI/NIVRA ledenprijs
www.financial-executive.nl

Personal skills
Interview Evert Spaans
Grip op het krachtenveld - bereik je doel
Je werkt als controller bij een grote retailorganisatie. Er wordt je gevraagd een business case op te stellen over een grote
investering, laten we zeggen een complete restyling van de winkels. Je leidinggevende, de financieel directeur, vindt het
onverstandig dat zo’n enorme investering überhaupt overwogen wordt aangezien de markt slecht is en de marges enorm
onder druk staan. Bij het koffieapparaat ontmoet je de commercieel directeur die je razend enthousiast de eerste schetsen
van de nieuwe winkels laat zien. Hij denkt dat de restyling absoluut noodzakelijk is om de marktpositie te verbeteren en de
concurrentie het hoofd te blijven bieden. Wat doe je?
Je bent goed in je vak, hebt integriteit hoog in het vaandel staan en laat je niet makkelijk van de wijs brengen. ‘Ik baseer me
op de feiten en cijfers; daarmee leid ik de lezers wel naar de juiste keuze’, zou je kunnen denken. Een logische redenatie,
aldus Evert Spaans. Toch is hij het niet met je eens. “Het gaat uiteindelijk niet om wat er op papier staat, maar om wat de
ontvanger ermee doet. Je zult commitment moeten krijgen voor jouw standpunten. Elke ontvanger heeft zijn eigen doelen,
belangen en afwegingen. Ieder individu reageert vanuit zijn eigen context en zal zo de besluitvorming beïnvloeden. Daardoor
is recht niet altijd recht en krom niet altijd krom.”
Als financial executive heb je een adviesfunctie. Daarbij zul je altijd rekening moeten houden met wie er tegenover je zit.
Evert Spaans noemt dit het krachtenveld. “Het gaat om ‘ik en de groeperingen om mij heen’, waarin elk individu een unieke
positie inneemt. Vergelijk het met een schaakbord, waarin jij een van de schaakstukken bent. Als jij je verplaatst naar een
ander veld, heeft dat consequenties voor de andere stukken; de posities veranderen. In onze
trainingen bekijken we op strategisch niveau wat er in de omgeving gebeurt. Cases uit de
dagelijkse praktijk van de deelnemers vormen de basis. Daarbij behandelen we zaken als
overtuigings kracht, argumenteren, netwerken en integriteit. Zo krijg je grip op het krachtenveld
om je heen en vergroot je de kans om commitment te krijgen voor het doel dat jou voor
ogen staat.”
Evert Spaans, senior trainer en adviseur Bureau Zuidema

Inzicht in krachtenvelden
Effectiever omgaan met ‘politiek’ binnen en rondom uw functie en organisatie. Plezier
krijgen in het spel. Vanuit uw organisatie en uw functie streeft u bepaalde doelen na. Soms
zijn er krachtenvelden werkzaam die het bereiken van die doelen in de weg kunnen staan.
Die krachtenvelden ontstaan doordat mensen vanuit andere overtuigingen, opvatting en
behoeftes mogelijk andere doelen nastreven. Nog lastiger wordt het als die weerstanden
gebaseerd zijn op onzichtbare in de persoon verankerde drijfveren. Wat zijn krachtenvelden
en hoe ontstaan ze? Hoe krijg je er grip op en kun je krachtenvelden zelfs vóór je
laten werken.
Doelstellingen
• U ontwikkelt inzicht in hoe politieke krachten uw werk beïnvloeden en kunnen
frustreren ;
• U krijgt een model aangereikt waarmee u krachtenvelden in beeld kunt brengen en
analyseren;
• U ontwikkelt inzicht in de achtergronden van actoren die actief zijn binnen uw
krachten veld;
• U verdiept zich in competenties die van belang zijn om krachtenvelden te doorgronden;
• Uw beelden ten aanzien van integriteit binnen uw werk heeft u kritisch tegen het licht
gehouden.
Inhoud
Het programma omvat 2 dagen en een terugkomdag. In het eerste blok wordt de theorie
van de krachtenvelden aangereikt. Deze wordt voortdurend gespiegeld aan een door u
zelf in te brengen casus. U ontdekt dat een krachtenveld is samengesteld uit actoren die
vanuit hun eigen drijfveren keuzes maken die de door u te bereiken doelen in de weg
kunnen staan. De theorie wisselen we af met diverse opdrachten en oefeningen, waarin u
zich kunt bekwamen in competenties die van belang zijn om krachtenvelden te doorgronden
en meer naar uw hand te zetten. Bij de terugkomdag staat uw eigen casus
centraal , waarbij we met behulp van een intervisiemethode deze aan de hand van het
krachtenveldenmodel nader zullen uitdiepen.
U wordt verondersteld een eigen casus in te brengen. Deelnemers krijgen hiertoe een
voorbereidingsbrief toegezonden. Verwachte tijdsinvestering is een uur.
Bestemd voor
Controllers, accountants en andere financial executives die werkzaam zijn in een omgeving
waarin politiek en strategie een rol spelen.
Docent(en)
• Evert Spaans, senior trainer en adviseur Bureau Zuidema
Fundamental
Personal skills 91
Donderdag 25 en vrijdag 26 november 2010
Code FPS 8261
Tijd(en) 09.30 - 19.30 /
09.00 - 17.00 uur
Locatie Bilderberg Hotel
’t Speulderbos, Garderen
Prijs leden € 1.695 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.795 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 14
Bijzonderheden Verwachte voorbereidingstijd
1 uur.
Maximaal 10 deelnemers.
www.financial-executive.nl

Maandag 29 en dinsdag 30 november 2010
Code FPS 3868
Tijd(en) 09.30 - 19.30 /
09.00 - 17.00 uur
Locatie Bilderberg Résidence
Groot Heideborgh,
Garderen
Prijs leden € 1.595 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.695 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 14
www.financial-executive.nl
Waardengedreven veranderen - inspiratie en resultaat
Gebaseerd op de methode Spiral Dynamics
Waarden zijn de belangrijkste drijfveren van mensen. Bij het realiseren van een gewenste
verandering is inzicht in wat uzelf en anderen motiveert essentieel. Het sturen van verandering
is effectief als u aansluit op waarden: dit geeft inspiratie, beweging en resultaat.
U vermindert de kans op weerstand. Deze training op basis van Spiral Dynamics geeft u
het vereiste inzicht en de vereiste vaardigheden.
Doelstelling
U leert in deze training:
• Herkennen en meten van waardensystemen van uzelf, uw team en uw organisatie;
• Optimaal vormgeven van een gewenste verandering met Spiral Dynamics;
• Creëren van inspiratie, beweging en resultaat door aan te sluiten op aanwezige
waarden systemen.
Inhoud
Voorafgaand aan de training vult u online de waardenaudit in. Dit geeft u inzicht in de
waardensystemen van uzelf, uw team en uw organisatie. De training is zeer interactief,
dynamisch en praktijkgericht. Onderwerpen zijn:
• Spiral Dynamics: principes van het waardengedreven realiseren van veranderingen
• het Graves waardenmodel: wat zijn de waardensystemen van mensen
• het meetbaar en daarmee stuurbaar maken van zachte aspecten als waarden en cultuur
• resultaten van uw persoonlijke waardenaudit
• de kracht en valkuilen van verschillende waardensystemen
• het afstemmen van uw communicatie op waarden
• verandercasus
• werken aan eigen casuïstiek / verandervraagstukken: creëren van inspiratie en resultaat
Bestemd voor
Financiële professionals die het inzicht in wat henzelf en anderen drijft willen vergroten en
veranderingen in hun teams en organisaties effectiever willen realiseren.
Docenten
• drs. Paul Hilhorst, senior trainer en organisatieadviseur van De Boer & Ritsema van Eck
• ir. Nienke Plompen, adviseur en trainer (o.a. gecertificeerd NLP trainer) bij De Boer &
Ritsema van Eck
92
Fundamental
Personal skills

Personal governance
Om uw doelen te bereiken is vakinhoudelijke kennis alleen niet voldoende. De manier
waarop u overkomt is minstens zo belangrijk. Van de moderne financiële professional
wordt binnen organisaties steeds meer een pro-actieve rol verwacht. U moet uzelf krachtig
profileren als een kundig adviseur en sparringpartner. Maar hoe wint u anderen voor u?
Welke kwaliteiten zet u hiervoor in? Hoe overwint u weerstanden en vooral: hoe overtuigt
u anderen?
Doelstelling
Na deze training heeft u inzicht in uw persoonlijke aandachtspunten en realiseert u uw
doelen (in groepsverband) door inzet van performance, overtuigingskracht en doelgerichte
communicatie.
Inhoud
In deze driedaagse training (twee aaneengesloten dagen en één opvolgdag) leert u
patronen in het gedrag van mensen te herkennen, aan de hand van de ‘typologie van
Leary’ en de ‘teamrollen van Belbin’. U leert uw boodschap succesvol aan de andere partij
over te brengen door een juiste inzet van uw performance, overtuigingskracht en
communicatie . U leert omgaan met verschillende belangen en door bewuste observatie
van het gedrag van uw gesprekspartner hierop effectief te (re-)ageren.
Enkele onderwerpen:
• hoe zet ik mezelf op de kaart?
• omgaan met weerstanden
• sturing geven: assertiviteit en feedback
• wat zijn de valkuilen en hoe ga ik daar mee om?
• typologie van Leary
• inzicht in beïnvloeden en zicht houden op het doel
• teamrollen van Belbin
• omgaan met personen en teams: communicatie en resultaat
Bestemd voor
Financiële professionals die hun persoonlijke effectiviteit, performance en samenwerking
met teamleden blijvend willen verbeteren.
Docenten
• ir. Peter Herfkens, associate trainer Improfin Groep
Fundamental
Personal skills 93
Donderdag 14 en vrijdag 15 oktober en
vrijdag 5 november 2010
Code FPS 3387
Tijd(en) 09.30 - 20.00 /
09.00 - 16.30 /
09.00 - 16.30 uur
Locatie Improfin Groep,
Den Bosch
Prijs leden € 1.995 (excl. BTW,
excl. logies)
Prijs niet-leden € 2.095 (excl. BTW,
excl. logies)
PE-punten 20
www.financial-executive.nl

Maandag 20 en dinsdag 21 september 2010
of maandag 8 en dinsdag 9 november 2010
Code FPS 3862
Tijd(en) 09.30 - 20.00 /
09.00 - 16.30 uur
Locatie Bilderberg Hotel
De Keizerskroon,
Apeldoorn
Prijs leden € 1.195 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.295 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 14
Bijzonderheden Incl. acteur op dag 2
“Weten wat je eigen discportret
is en het kunnen
plaatsen van mensen binnen
dit profiel, kan je zeker
voordeel bieden, zowel in werk-
als privésituaties”.
Jan Wisselo RA, Wolter & Dros B.V.
De controller als business partner
Van de controller wordt in toenemende mate verwacht dat hij of zij als business partner
fungeert. Dit betekent een nieuwe rol, die om nieuwe vaardigheden en een andere manier
van denken vraagt. Tijdens deze training krijgt u inzicht in uw eigen vaste denkpatronen
en leert u hoe u creatiever kunt worden in de samenwerking met het management en bij
het nemen van (strategische) beslissingen. Verder gaan we in op de diverse rollen van de
controller en de communicatiestijl die daar bij past.
Doelstelling
Na deze training kent u diverse effectieve communicatiestijlen voor de uiteenlopende
rollen die een controller heeft. Tevens vergroot u het inzicht in uw eigen denkpatronen en
leert u hoe u uw collega’s binnen het management team kunt inschatten en invloed kunt
uitoefenen.
Inhoud
• gevaren van routinematig denken
• inzicht in de krachtenvelden en oerinstincten binnen uw organisatie
• de nieuwste psychologische inzichten gebruiken om te bereiken wat u wilt
• problemen vanuit meerdere perspectieven kunnen bekijken
• diverse rollen van de controller herkennen en op het juiste moment toepassen
• vergroot uw overtuigingskracht door uw collega’s beter te doorgronden
• hoe word ik een betere gesprekpartner op strategisch niveau?
• de juiste vragen stellen en het eigen standpunt bepleiten
U ontvangt na afloop van de training een persoonlijk rapport met een beschrijving van uw
gedragsprofiel.
Bestemd voor
Controllers/financiële professionals die zich verder willen ontwikkelen tot een effectieve
adviseur en business partner binnen hun eigen organisatie.
Docent(en)
• Gert-Jan Spenkelink, directeur Scope & Skills en zelfstandig trainer
94
Fundamental
Personal skills

Update De controller als business partner
De nieuwste ontwikkelingen rondom uw rol als business partner
De training “De controller als business partner” is in het afgelopen jaar door veel deelnemers
bezocht, waarbij velen van u de wens uitspraken dat er een vervolg aan zou
worden gegeven.
Doelstelling
Het doel van de update is de aangereikte stof op te frissen en de nieuwste (psychologische)
inzichten te bieden over de rol van business partner. Daarnaast is er veel ruimte voor eigen
(case)inbreng en het uitwisselen van ervaringen en tips. Na deze training kent u diverse
effectieve communicatiestijlen voor de uiteenlopende rollen die een controller heeft.
Tevens vergroot u het inzicht in uw eigen denkpatronen en leert u hoe u uw collega’s
binnen het management team kunt inschatten en invloed kunt uitoefenen.
Inhoud
• inzicht in de krachtenvelden en oerinstincten binnen uw organisatie
• de nieuwste psychologische inzichten gebruiken om te bereiken wat u wilt
• diverse rollen van de controller herkennen en op het juiste moment toepassen
• vergroot uw overtuigingskracht door uw collega’s beter te doorgronden
• hoe word ik een betere gesprekpartner op strategisch niveau?
• de juiste vragen stellen en het eigen standpunt bepleiten
Bestemd voor
Controllers, financiële professionals die zich verder willen ontwikkelen tot een effectieve
adviseur en business partner binnen hun eigen organisatie en de tweedaagse training “De
controller als businesspartner” al hebben gevolgd.
Docent(en)
• Gert-Jan Spenkelink, directeur Scope & Skills en zelfstandig trainer
Advanced
Personal skills 95
Woensdag 8 december 2010
Code FPS 6481
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Mercure Hotel, Utrecht-
Nieuwegein
Prijs leden € 550 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 650 (excl. BTW)
PE-punten 6
“De cursus biedt me inspiratie
en houvast om effectief te
blijven communiceren met al
mijn partners”.
Edwin van Sprudel RA, groepscontroller

Donderdag 30 september en
vrijdag 1 oktober 2010
Evert Spaans
Code FPS 3276
Tijd(en) 09.30 - 19.30 /
09.00 - 17.00 uur
Locatie Bilderberg Hotel
De Keizerskroon,
Apeldoorn
Prijs leden € 1.695 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.795 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 14
Bijzonderheden Verwachte voorbereidingstijd
2 uur
Inzicht in Invloed®
In de dynamische samenhang van uw organisatie tussen strategie, structuur, cultuur en
systemen bent u op zoek naar een antwoord op de vraag, ‘hoe krijg ik het voor elkaar dat...’.
In deze training gaat u actief aan de slag met uw persoonlijke leerdoel. Welk type bent u,
welke stijlen heeft u in huis en welke kunt u beter ontwikkelen? Vind een antwoord op uw
persoonlijke vraag!
Doelstelling
Na het volgen van deze training:
• Krijgt u zaken voor elkaar op basis van persoonlijke invloed in plaats van macht;
• Bent u zich bewust van uw eigen gedragsstijl en het effect daarvan op anderen;
• Kunt u uw gedrag flexibel inzetten en afstemmen op de situatie en de gesprekspartner;
• Krijgt u anderen mee op een opbouwende manier, zodat ze zich niet gedwongen
omgepraat of omgekocht voelen;
• Wint u makkelijker het vertrouwen van anderen, draagt uw ideeën helder over,
motiveert en inspireert uw mensen.
Inhoud
Het programma is opgebouwd rondom vijf invloedstijlen en twaalf daaraan ontleende
soorten gedrag. U ontdekt wat uw sterk ontwikkelde stijlen zijn en welke stijlen u nog
(verder) kunt ontwikkelen.
U kiest oefeningen die passen bij uw leerdoel: een zelfsturend leerprogramma. Afhankelijk
van de individuele leerdoelen volgt iedereen een eigen leerweg; u ontmoet telkens andere
mensen uit de training bij verschillende oefeningen. Situaties die in de training geoefend
worden zijn onder andere leidinggeven, problemen oplossen, inspireren en motiveren,
trainen van assertiviteit, corrigeren en ideeën overdragen.
U werkt tijdens de training met een door uzelf ingebrachte situatie uit uw werk. De training
bestaat voor 80% uit oefeningen en 20% theorie. Er worden ook rollenspelen en simulaties
gespeeld. Voorafgaand aan de training verzamelt u met vragenlijsten informatie over de
wijze waarop u op anderen overkomt. De uitkomsten helpen zicht te krijgen op uw
leerdoel(en). Tevens wordt u geacht van te voren de theorie te hebben doorgenomen.
Verder beschrijft u van te voren een kritische invloed situatie (KIS), die in het laatste dagdeel
wordt geoefend.
Bestemd voor
Controllers, accountants en andere financial executives met ruime ervaring als leidinggevende.
Docent(en)
• Evert Spaans, senior trainer van Bureau Zuidema
96
Fundamental
Personal skills

Commitment verkrijgen!
Het nemen van (strategische) beslissingen is een belangrijke taak voor een MT of directie.
De financiële professional/controller speelt vanuit financieel oogpunt een belangrijke rol
bij deze besluitvorming. Vaak wordt deze besluitvorming gezien als een rationeel en
logisch proces waarbij het beste besluit wordt genomen. Wellicht hebt u echter in de
praktij k gemerkt dat het niet altijd lukt om commitment te krijgen voor uw analyses en
adviezen. Welke factoren zijn van invloed bij het verkrijgen van commitment en hoe krijgt
u daar grip op?
Doelstelling
Deze training geeft u inzicht in hoe beslissingen worden genomen en welke onbewuste
processen daarbij een rol spelen. De doelstellingen zijn:
• inzicht krijgen in de onbewuste processen bij besluitvorming
• effectief leren beïnvloeden van beslissingen
• blinde vlekken herkennen bij managers en bij uzelf
• inzicht in de belevingswereld van anderen en van uzelf vergroten
• omgaan met weerstand
Na deze training kent u diverse effectieve communicatiestijlen voor de uiteenlopende
rollen die een financiële professional/controller heeft. Tevens vergroot u het inzicht in uw
eigen denkpatronen en leert u hoe u creatiever kunt worden als business partner binnen
het management team. Om de principes toe te kunnen passen krijgt iedereen de gelegenheid
om eigens situaties in te brengen in een kort rollenspel.
Inhoud
• inzicht in blinde vlekken bij ons functioneren
• informatie presenteren die aansluit op de denkwijze van uw klanten
• het kunnen onderbouwen van onze mening als het moet
• omgaan met de gevaren van groepsdenken en selectieve informatieverwerking
• realisatie van een effectieve beslissingsmethodiek, voor zakelijk en privé
• toepassen van verbluffend eenvoudige principes bij het krijgen van commitment
• korte rollenspellen met nabootsing van situaties uit de eigen praktijk
Bestemd voor
Financiële professionals/controllers die zich verder willen ontwikkelen tot een effectieve
adviseur en business partner binnen hun eigen organisatie.
Docent(en)
• Gert-Jan Spenkelink, directeur Scope & Skills en zelfstandig trainer
Fundamental
Personal skills 97
Dinsdag 12 oktober 2010
Code FPS 5886
Tijd(en) 09.30 - 17.00 uur
Locatie Tulip Inn, Amersfoort
Prijs leden € 495 (excl. BTW)
Prijs niet-leden € 595 (excl. BTW)
PE-punten 6
Gert-Jan Spenkelink

Woensdag 3 en donderdag 4 november 2010
Code FPS 3860
Tijd(en) 09.30 - 17.00 /
09.00 - 17.00 uur
Locatie Improfin Groep,
Den Bosch
Prijs leden € 1.195 (excl. BTW,
excl. logies)
Prijs niet-leden € 1.395 (excl. BTW,
excl. logies)
PE-punten 12
www.financial-executive.nl
De kracht van non-verbaal gedrag
Wist u dat meer dan de helft van uw communicatie bestaat uit non-verbale uitingen? Bent
u zich ervan bewust wat u non-verbaal laat zien? Wilt u leren optimaler gebruik te maken
van uw non-verbale communicatie in onderhandelingen, adviestrajecten of personeelsgesprekken?
In deze training nemen experts u mee in de taal van het lichaam.
Doelstelling
• U kunt uw eigen non-verbale gedrag effectief inzetten;
• U kent het beoogde effect van uw eigen non-verbale gedrag op gesprekspartners;
• U herkent belangrijke non-verbale signalen (gezicht, romp en ledematen) en u vraagt
effectiever bij non-verbale signalen;
• U neemt meer open en empathisch waar;
• U vermijdt vooroordelen doordat u deze tijdig herkent.
Inhoud
De eerste dag van deze tweedaagse training staat in het teken van uw eigen non-verbale
communicatie en de effecten daarvan. De tweede dag is gericht op non-verbale
communicatie in interactie met anderen. Met videobeelden, fotomateriaal en gewoon met
elkaar leert u wat non-verbaal gedrag uzelf en de ander vertelt. Tijdens de training komt
onder andere aan de orde:
• individuele analyses van non-verbaal gedrag
• het herkennen van non-verbale strategieën
• open en empathisch kunnen waarnemen
• het verbeteren van uw eigen non-verbale persoonlijke kwaliteiten
• het effect van persoonlijke strategie in communicatie
• oordeelsvorming
• gespreksinterventies naar aanleiding van waarnemingen van non-verbaal gedrag
Bestemd voor
Financiële professionals/controllers en financieel managers die de effectiviteit van hun
gesprekken willen vergroten.
Docent(en)
• ir. Peter Herfkens, associate trainer Improfin Groep
98
Fundamental
Personal skills

Effectief tijdbeheer voor controllers
Veel controllers werken hard en volgens een bepaalde routine. Maandafsluitingen,
begrotings rondes en jaarrekeningen zorgen voor constante werkdruk en deadlines. Zij
willen echter hun (interne) klanten graag meer adviseren en met hen sparren over
financiële beslissingen, maar komen daar niet genoeg aan toe. Daarom gaat in
tegenstelling tot de meeste trainingen over timemanagement, deze training niet alleen
over de organisatie van tijd, maar vooral ook over de organisatie van u zelf.
Doelstelling
Wat is het verschil tussen dringende en belangrijke zaken op basis van effectiviteit i.p.v.
alleen efficiency. Bovendien maakt u een inventarisatie van uw eigen producten en
diensten en mogelijke routinematigheid in het aanbod. Het voordeel van deze aanpak is
dat er veel meer resultaat met minder inspanning wordt behaald en er meer tijd overblijft
voor zaken die de controller belangrijk vindt. Na het volgen van deze training:
• Bent u zich bewust van en krijgt u inzicht in uw eigen manier van werken;
• Kunt u tijd vrij maken voor lange termijn vraagstukken;
• Beheerst u de vaardigheden zoals het omgaan met deadlines, ‘nee’-zeggen en delegeren;
• Weet u wat uw klanten werkelijk willen en kunt u meer als businesspartner optreden.
Inhoud
Voorafgaand aan de training op locatie leert u via de online learning module “Timemanagement”
van Harvard ManageMentor® 10 de principes om efficiënt met uw tijd om te
gaan. In de training op locatie gaat het om effectief omgaan met uw tijd - de juiste dingen
doen:
• de principes van effectieve personen
• tijdsbesteding in kaart brengen
• het 80/20 principe:
- bepalen van de eigen uit te voeren taken
- welke 20% bepalen 80% van het resultaat
- de kracht van de hefboomwerking
• ‘nee’ durven zeggen en de ‘vraag-achter-de-vraag’ achterhalen
• tijd vrij maken betekent effectief delegeren en communiceren
• de timemanagement-matrix
• persoonlijk actieplan opstellen en uitvoeren!
Bestemd voor
Controllers en andere financieel professionals.
Docent(en)
• Gert-Jan Spenkelink, directeur Scope & Skills en zelfstandig trainer
Fundamental
Personal skills 99
Woensdag 29 september 2010
Code FPS 3877
Tijd(en) 09.30 - 19.30 uur
Locatie Bilderberg Hotel
De Keizerskroon,
Apeldoorn
Prijs leden € 695 (excl. BTW),
inclusief 1 module
Harvard ManageMentor® 10
PE-punten 9
Bijzonderheden Dit is een ‘blended’ cursus
en bestaat uit 1 uur
online learning en 8 uur
cursus op locatie. De
cursus is alleen toegankelijk
voor leden.
Gert-Jan Spenkelink

ir. Ben Zwaga
Maandag 13 en dinsdag 14 december 2010
Code FPS 3572
Tijd(en) 09.30 - 17.00 /
09.00 - 17.00 uur
Locatie Improfin Groep,
Den Bosch
Prijs leden € 1.195 (excl. BTW,
excl. logies)
Prijs niet-leden € 1.395 (excl. BTW,
excl. logies)
PE-punten 12
Effectief presenteren en rapporteren
Eén van uw werkzaamheden is het overbrengen van boodschappen.
De wetmatigheid waaraan presenteren en rapporteren moet voldoen is op zich helder,
maar er zijn wel spelregels. In deze training leert u de inhoud, structuur en opbouw van
een presentatie te bepalen. Hoe brengt u de inhoud vervolgens mondeling of schriftelijk
over? Onder meer groepsdynamica en spreekangst komen aan de orde bij presenteren,
terwijl we bij rapporteren inzoomen op zaken als schrijfstijlen en lay-out.
Doelstelling
Tijdens deze training leert u boeiend en overtuigend presenteren en rapporteren.
Inhoud
• structuur en opzet van een succesvolle presentatie
• effectief gebruik van hulpmiddelen
• omgaan met groepsdynamiek, spreekangst en plankenkoorts
• spelregels voor schriftelijk communiceren
• verschillende schrijfstijlen voor verschillende doeleinden
• het belang van opzet en lay-out
Bestemd voor
Iedere financiële professional die in zijn of haar werk met regelmaat te maken heeft met
presenteren en rapporteren.
Docent(en)
• ir. Ben Zwaga, associate trainer Improfin Groep
100
Fundamental
Personal skills

Leidinggeven aan financiële professionals
Fundamental
Vaak wordt beweerd dat leidinggeven aan professionals een kwestie is van vergroten van
de vrijheid en zelfstandigheid om tot een kwalitatief betere prestatie te komen. Het ligt in
de lijn van de verwachting dat de professional zal streven naar volledige autonomie.
Volledige vrijheid noch een strakke aansturing resulteren in een optimale prestatie. Met
welke stijl kunt u hierin de balans vinden en de prikkel bieden die de professional de juiste
richting geeft? Hoe ontwikkelt u uw persoonlijk leiderschap om in uw rol als leidinggevende
uw kwaliteiten optimaal in te zetten? Effectief leiderschap ontstaat wanneer de
leider leiderschap biedt dat aansluit bij de behoefte van zijn volgers en van de organisatie.
Doelstelling
Tijdens deze training onderzoekt u de verschillende stijlen van leidinggeven en het effect
hiervan op de professional en zijn speelveld. U leert effectief aansluiten bij de drijfveren
van het individu teneinde hem of haar op de juiste manier te kunnen (ver)leiden.
Inhoud
• leiderschap: cruciale inzichten (gebaseerd op auteurs als Covey, Maister en Collins)
• inleiding prestatiemanagement: vertalen van strategische organisatiedoelen naar
individuele prestatie afspraken
• de kunst van het volgen (onderzoek Berenschot)
• masterclass met gastspreker: de weerbarstige praktijk van de professional
• leiderschap en professionaliteit: omgaan met dilemma’s en anderen daarbij ondersteunen
• 360 graden feedback: eigen leiderschapsvaardigheden onderzocht en vertaald naar een
individuele Balanced Scorecard
• leercentrum: het ontwikkelen van vaardigheden naar effectiever leiderschap
Bestemd voor
Financiële professionals die zich als leidinggevende verder willen ontwikkelen. Een rol als
leidinggevende in de praktijk is een voorwaarde omdat we in de training werken met
casuïstiek uit uw eigen praktijk.
Docent(en)
• drs. Paul Wouters, trainer, coach en organisatieadviseur Sensation & Reflection BV
• een senior trainer van Berenschot
Personal skills 101
Maandag 6 en dinsdag 7 december 2010
Code FPS 3522
Tijd(en) 09.30 - 19.30 /
09.00 - 17.00 uur
Locatie Bilderberg Hotel
’t Speulderbos, Garderen
Prijs leden € 1.895 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.995 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 14
Bijzonderheden Maximaal 12 deelnemers
drs. Paul Wouters

Maandag 22 en dinsdag 23 november 2010
Code FPS 3592
Tijd(en) 09.30 - 19.30 / 09.00 -
17.00 uur
Locatie Bilderberg Hotel
’t Speulderbos, Garderen
Prijs leden € 1.895 (excl. BTW,
incl. logies)
Prijs niet-leden € 1.995 (excl. BTW,
incl. logies)
PE-punten 14
Bijzonderheden Maximaal 12 deelnemers
www.financial-executive.nl
Adviesvaardigheden voor financiële professionals
Als financieel professional zult u merken dat het soms moeilijk is uw adviezen geaccepteerd
te krijgen. Inhoudelijk is er niets mis met uw advies, maar uw opdrachtgever wil er toch niet
echt aan of bergt het met veel zorgvuldigheid in de kast. Wij geloven dat het een kunst is
om niet alleen inhoudelijk het juiste pad te bewandelen, maar tegelijkertijd ervoor te
zorgen dat de adviezen ook daadwerkelijk op de juiste plaats landen. In deze training
richten we ons dan ook op de manier waarop u uw advies brengt, hierbij staat de relatie
tussen de professional en zijn opdrachtgever centraal.
Doelstelling
In deze training leert u vaardigheden aan met als doel de acceptatie van uw advies te
vergroten . U leert vooraf het krachtenveld en de verschillende belangen inschatten zodat
u de juiste “adviesroute” kunt kiezen.
Inhoud
• de positie en rollen van de adviseur (intern en extern)
• de fasen van het adviesproces
• stakeholdermanagement: het krachtenveld leren inschatten en op basis hiervan uw
adviesstrategie kiezen
• aansluiten bij de opdrachtgever: herkennen van weerstanden of onzekerheid
• onderzoek naar eigen adviesstijl en leren schakelen in stijlen
• gespreksvaardigheden: niveaus in communicatie
• conflicthantering
De training start met een 360 graden feedbacktest speciaal gericht op financieel adviseurs.
De uitslag geeft direct richting aan uw persoonlijke leerdoelen voor de training. Het
programma sluit enerzijds aan op uw ervaringen en tegelijkertijd stimuleert het u nieuwe
vaardigheden te ontwikkelen.
Bestemd voor
Financiële professionals die hun effectiviteit als adviseur willen vergroten. Een rol als
adviseur in de praktijk is een voorwaarde omdat we in de training werken met eigen
praktijk casuïstiek.
Docent(en)
• drs. Paul Wouters, trainer, coach en organisatieadviseur Sensation & Reflection BV
• een senior trainer van Berenschot
102
Fundamental
Personal skills

Projectmanagement
Fundamental
Als financiële professional bent u zelf vaak betrokken bij projecten. Implementatie van
SOX, een nieuw ERP-systeem, de planning- en controlcyclus zijn hier voorbeelden van. Ook
verder in de organisatie waar u werkt, zijn projecten een veel voorkomende werkwijze.
Hoe borgt u control binnen een project? En kan een project bijdragen aan het ‘in control’
zijn van de organisatie? Deze cursus bestaat uit een deel zelfstudie (voorbereiding) via
online learning en een deel via een cursus op locatie waarbij theorie en veel praktijk elkaar
afwisselen.
Doelstelling
Na afloop van deze cursus kunt u ‘in control’ zijn bij projecten doordat u op de hoogte
bent van de controlvariabelen en u deze praktisch kunt toepassen.
Inhoud
Voorafgaand aan de cursus op locatie, volgt u de online module ‘projectmanagement’ van
Harvard ManageMentor® 10 (ongeveer 1 uur voorbereiding, zie ook pagina’s 18 en 19 van
het cursusboekje). In de daaropvolgende cursus wordt deze voorbereiding uitgediept,
waarna u een praktische case uitwerkt. In deze praktische uitwerking ervaart u de controlvariabelen
die projecten tot een succes kunnen maken.
Bestemd voor
Registercontrollers en accountants in business die zich bezig (gaan) houden met projecten.
Docent(en) & prework
• Prework: de online module ‘Projectmanagement’ van Harvard ManageMentor® 10
• Docent: drs. Michel Verhoeven RC, zelfstandig controller en docent/trainer C@SE&T BV
Personal skills 103
Woensdag 6 oktober 2010
Code FPS 3567
Tijd(en) 16.00 - 19.30 uur
Locatie Tulip Inn, Amersfoort
Prijs leden € 350 (excl. BTW),
inclusief 1 module
Harvard ManageMentor® 10
PE-punten 4
Bijzonderheden Dit is een ‘blended’ cursus
en bestaat uit 1 uur
online learning en 3 uur
cursus op locatie. De
cursus is alleen toegankelijk
voor leden.
drs. Michel Verhoeven

Aanmeldingsformulier Training & Development Financial Executives
Cursus: Cursuscode: Datum: Prijs: e Overnachting: ja / nee *
Cursus: Cursuscode: Datum: Prijs: e Overnachting: ja / nee *
Naam, voorletters en titel(s):
Voornaam: M / V *
Privé-adres: Telefoon privé:
Postcode en woonplaats:
E-mailadres: 06-nummer:
Functie: RA / RC / Geen van beide *
Werkzaam bij:
Adres: Telefoon zakelijk:
Postcode en plaats:
Factuuradres:
Additionele factuurgegevens:
De algemene voorwaarden zijn van toepassing. Zie pagina 106.
* Omcirkelen wat van toepassing is
Dit formulier kunt u faxen naar: 020 - 301 02 54
U kunt zich ook elektronisch aanmelden via www.financial-executive.nl, of dit formulier (zonder postzegel) sturen naar:
Controllers Instituut, Antwoordnummer 1618, 1000 VB Amsterdam. Meer informatie vindt u op www.financial-executive.nl
Datum:
Handtekening:

Programma Voortgezette Educatie Registeraccountants (VERA)
Naast de kennisgebieden voor financial executives die in dit programmaboekje centraal staan, kunt u voor overige onderwerpen
terecht bij de afdeling VERA van het NIVRA. Kijk voor meer informatie, en het volledige cursusaanbod, op www.nivra.nl/vera
Data Titel
Accountancy algemeen
diverse data Leergang de controle onder controle NIEUW
9 september Due diligence
29 september VERA/ SRA seminar Financieren ná de crisis NIEUW
4 oktober Advanced course fraude
Recht
20 september Wet op het financieel toezicht
21 september Aansprakelijkheid van bestuurders, commissarissen en in concernverband
27 september Actualiteiten Successiewet NIEUW
9 november Flexibele rechtsvormen voor de onderneming
Externe verslaggeving
7 september Actuele ontwikkelingen op het gebied van omzetverantwoording
3 november IFRS 3 business combinations
9 november Risicomangement en -rapportage: het ‘in control statement’
8 december Actualiteiten externe verslaggeving VERNIEUWD
Belastingrecht
7, 14 en 28 september Leergang VpB voor accountants
13 september Transferpricing
23 september VpB in 2010
30 November 2010 Accountant en income taxes in de jaarrekening
Publieke sector
9 september Harmonisatie oveheidsverslaggeving met IPSAS
14 oktober Accountantscontrole not -for-profitorganisaties
2 november In control statement en de publieke sector
11 november Actualiteiten volkshuisvesting VERNIEUWD
ICT & assurance
22 en 23 september Control van veranderingsprogramma’s en (ICT-)projecten
5 oktober Risicomanagement van pensioenfondsen
10 november Actualiteiten accountantscontrole op pensioenfondsen VERNIEUWD
16 november De accountant als adviseur van familiebedrijven
Bedrijfseconomie
12-14 oktober Financial risk & treasury management
10 november PCNA/VERA-congres NIEUW
Persoonlijke effectiviteit
30 september en 1oktober Leiderschap, coaching en talentontwikkeling
Kijk voor meer informatie op www.nivra.nl/vera.
Let op: op bovenstaand cursusaanbod zijn de cursusvoorwaarden van VERA van toepassing; deze vindt u op www.nivra.nl/vera en in het VERA­programmaboekje.
105

Algemene voorwaarden cursussen CI/VERA
Artikel 1. Algemeen
Deze algemene voorwaarden zijn van toepassing op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van het Controllers Instituut (hierna te noemen ‘CI’) en Koninklijk NIVRA, afdeling
VERA (hierna te noemen ‘VERA’ en tezamen met CI ‘CI/VERA’) met een deelnemer met betrekking tot het (doen) verrichten van diensten door CI/VERA, waaronder begrepen - doch niet
gelimiteerd tot - het verzorgen van cursussen, opleidingen, seminars, trainingen, workshops, congressen, conferenties, summercourses en mastercourses (hierna te noemen ‘cursussen’)
alsmede het ter beschikking stellen van personen, ruimten en materialen, e.d. en alle daaruit voortvloeiende geschillen.
Artikel 2. Aanmelding
Een deelnemer kan zich aanmelden via de internetsite www.financial-executive.nl, door te klikken op de cursus van zijn of haar keuze of via het aanmeldingsformulier afgedrukt in de
brochure Training & Development Financial Executives. De brochure of een separaat aanmeldingsformulier kan men bij het CI of VERA aanvragen.
De overeenkomst tussen de deelnemer en CI/VERA komt tot stand door de schriftelijke of elektronische bevestiging door CI/VERA aan de deelnemer van diens schriftelijke of
elektronische aanmelding.
Een deelnemer kan een volledig ingevuld aanmeldingsformulier per fax (020 3010254), per e-mail (info@financial-executive.nl) of per post aan het Controllers Instituut of aan VERA versturen:
Controllers Instituut, antwoordnummer 1618, 1000 VB Amsterdam. Aanmeldingsformulieren waarop geen geldig e-mailadres is ingevuld, worden niet in behandeling genomen.
Aanmelding voor de cursussen die plaatsvinden in Nederland, België, Suriname, Aruba of op de Nederlandse Antillen is mogelijk tot één dag voor aanvang van de cursus. Indien aanmelding
geschiedt binnen 10 werkdagen voorafgaand aan aanvang van de cursus, behoudt CI/VERA zich het recht voor het cursusmateriaal pas na afloop van de cursus aan de deelnemer
te versturen.
Voor cursussen die plaatsvinden in andere dan bovengenoemde landen kunnen deelnemers zich aanmelden tot 60 dagen voor aanvang van de cursus.
Aanmeldingen worden in volgorde van binnenkomst behandeld; indien een deelnemer niet kan worden geplaatst ontvangt desbetreffende deelnemer daarvan schriftelijk, elektronisch
of telefonisch bericht.
Degene die zich heeft aangemeld verbindt zich voor de gehele cursus.
Elke deelnemer ontvangt elektronisch dan wel per post een deelnamebevestiging aan de cursus binnen 10 werkdagen na ontvangst van de aanmelding.
CI/VERA contracteert met de individuele cursist, niet met het kantoor c.q. de werkgever waarvoor de cursist werkzaam is. Het staat de cursist vanzelfsprekend vrij om de factuur door het
kantoor c.q. de werkgever te laten voldoen (“factuuradres”) maar de cursist blijft zelf te allen tijde verantwoordelijk voor volledige en tijdige betaling.
Artikel 3. Prijzen
De uitingen in de door CI/VERA gepubliceerde brochures, folders en andere communicatiemiddelen zijn bindend, tenzij in een schriftelijke overeenkomst een andere prijs is overeengekomen.
CI/VERA heeft het recht de prijzen te allen tijde te wijzigen, met dien verstande dat na bevestiging van een cursus de op dat moment geldende prijs zal blijven gelden, tenzij de cursus
wordt geannuleerd en naar een latere datum wordt verschoven (zie artikel 6), in welk geval de ten tijde van de nieuwe bevestiging geldende prijs van toepassing is. Genoemde prijzen
luiden in euro’s. CI/VERA is niet gehouden aan druk- en zetfouten in eerder genoemde brochures, folders en andere commerciële uitingen.
Voor Registeraccountants die vallen in categorie G als bepaald in artikel 2 lid 1 van de Algemene Contributieverordening en voor Registercontrollers die niet actief bij het arbeidsproces
betrokken zijn, geldt op schriftelijk verzoek aan het CI/VERA een korting van 30 procent op de prijs.
Artikel 4. Betalingsvoorwaarden
Tenzij uitdrukkelijk anders is overeengekomen dient de deelnemer 100 procent van het cursusgeld uiterlijk binnen 30 dagen na dagtekening van de factuur, doch indien de cursus
binnen deze termijn aanvangt, in elk geval een werkdag voorafgaand aan aanvang van de cursus te (laten) voldoen.
Indien het verschuldigde cursusgeld niet tijdig is voldaan, heeft CI/VERA het recht de overeenkomst niet uit te voeren dan wel voortijdig te beëindigen. Alsdan wordt een overeenkomst
beschouwd als door de deelnemer te zijn geannuleerd en zijn de annuleringspercentages van toepassing zoals vermeld in artikel 5.
Artikel 5. Annulering door deelnemer
Gehele of gedeeltelijke annulering van een overeenkomst door een deelnemer dient schriftelijk plaats te vinden. Voor de vaststelling van de annuleringskosten wordt uitgegaan van de
datum van ontvangst van het schrijven dan wel de email.
Indien een deelnemer een overeenkomst geheel of gedeeltelijk annuleert voor of op de overeengekomen datum/data van uitvoering, dan is de deelnemer de volgende annuleringskosten
verschuldigd:
• tot 15 dagen voor de datum /data van de cursus: 100 procent van het overeengekomen bedrag;
• 30 tot 16 dagen voor de datum/data van de cursus: 50 procent van het overeengekomen bedrag;
• 31 dagen of langer voor de datum/data van de cursus: kosteloos.
Bij verhindering kan een deelnemer zich zonder bijkomende kosten laten vervangen door een ander, mits schriftelijk of elektronisch gemeld vóór aanvang van de cursus. De deelnemer
blijft de gehele oorspronkelijke cursusprijs verschuldigd.
106

Artikel 6. Annulering c.q. wijziging door CI/VERA en/of VERA
CI/VERA heeft het recht zonder opgave van reden wijzigingen (waaronder, doch niet uitsluitend de inhoud, de opzet, de docenten, het materiaal, de datum, het tijdstip, de locatie) aan te
brengen in aangekondigde cursussen en aangekondigde cursussen af te gelasten.
In geval van afgelasting van een cursus heeft de deelnemer recht op terugbetaling van het volledige door de deelnemer aan CI/VERA betaalde bedrag.
In geval van wijziging van de datum, het tijdstip of de locatie van een cursus wordt de deelnemer schriftelijk of elektronisch geïnformeerd.
Tenzij anders overeengekomen, kan een deelnemer binnen 14 dagen na dagtekening van het schrijven of email betreffende de wijziging kosteloos annuleren door middel van een
schrijven of email, in welk geval de deelnemer recht heeft op terugbetaling van het volledige door de deelnemer aan CI/VERA betaalde bedrag.
Artikel 7. Aansprakelijkheid
CI/VERA spant zich in om alle activiteiten kwalitatief optimaal te verrichten, zowel inhoudelijk als organisatorisch. Niet uitgesloten kan worden dat desondanks foutieve inhoudelijke
informatie wordt verstrekt, hetzij door de docent tijdens de cursus, hetzij in het schriftelijk materiaal dat als onderdeel van de activiteit aan de deelnemer wordt verstrekt. CI/VERA sluit
iedere aansprakelijkheid hiervoor uit, tenzij sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid zijdens CI/VERA en/of haar leidinggevenden.
De gehele contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid van CI/VERA jegens de deelnemer aan een cursus is beperkt tot aansprakelijkheid met betrekking tot directe schade
(waaronder niet begrepen indirecte schade, gevolgschade, verminderde goodwill, bedrijfsstagnatie en geldelijk verlies of geldelijke schade); met een maximum van het totaalbedrag aan
vergoedingen die de deelnemer uit hoofde van de overeenkomst aan een cursus aan CI/VERA heeft voldaan, tenzij sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid zijdens CI/VERA en/of
haar leidinggevenden.
De deelnemer vrijwaart CI/VERA tegen alle vorderingen van derden - waaronder begrepen doch niet beperkt tot de werkgever dan wel werknemers van de deelnemer - die hetzij
rechtstreeks hetzij indirect voortvloeien uit de in het kader van de overeenkomst verrichte werkzaamheden.
Artikel 8. Permanente Educatie
CI en VERA zijn CEDEO erkende cursusinstellingen. Het cursusaanbod wordt als erkende cursus aangemeld bij CEDEO.
CI/VERA verstrekt een deelnemer die deel heeft genomen aan een cursus een deelnamebewijs indien de deelnemer de presentielijst bij aankomst en vertrek tekent.
Een cursus is, tenzij anders overeengekomen, geen aangemelde cursus door een erkende onderwijsinstelling in de zin van de nadere voorschriften permanente educatie zoals
gepubliceerd op de website van het Nederlands Instituut van Registeraccountants (www.nivra.nl).
Artikel 9 Overmacht
1. In het geval dat CI/VERA door overmacht wordt verhinderd om de overeengekomen dienstverlening / werkzaamheden geheel of gedeeltelijk uit te voeren, heeft CI/VERA het recht
om de uitvoering van de overeenkomst op te schorten of de overeenkomst geheel of gedeeltelijk te ontbinden, dit naar keuze van CI/VERA, zonder dat CI/VERA tot vergoeding van
enige schade is gehouden.
2. Onder overmacht wordt mede - maar niet uitsluitend - verstaan verhinderingen aan de zijde van de docent, zoals verhindering door (persoonlijke) omstandigheden als ziekte of
overlijden van de docent dan wel naasten van de docent en omstandigheden in weer of verkeer die een vertraging of verhindering van de docent veroorzaken.
Artikel 10. Verwerking van persoonsgegevens
Als een deelnemer zich aanmeldt voor een cursus uit het aanbod van CI/VERA worden de persoonsgegevens gebruikt bij het samenstellen van een deelnemerslijst (persoonsnaam en
naam werkgever). Tevens worden de gegevens van personen die geen Registeraccountant of Registercontroller zijn opgenomen in het klantenbestand om de deelnemer in de toekomst
te kunnen informeren over het CI/VERA cursusaanbod. Indien een deelnemer bezwaar heeft tegen het opnemen van gegevens in het klantenbestand dan kan de deelnemer dat door
middel van een separaat schrijven of door middel van een email aangeven. De gegevens van een deelnemer worden niet zonder toestemming van de desbetreffende deelnemer aan
derden verstrekt, tenzij enig wettelijk voorschrift hiertoe verplicht.
Artikel 11. Intellectueel eigendom
Het is niet toegestaan om enig(e) van of namens CI/VERA in het kader van de cursus verkregen informatie en (werk)materiaal, al dan niet met inschakeling van derden, geheel of ten dele
te verveelvoudigen, te openbaren of te exploiteren. Het maken van beeld- en/of geluidopnamen tijdens de cursus is uitdrukkelijk verboden.
Amsterdam, augustus 2009 - versie 6
Controllers Instituut/NIVRA afdeling VERA
Postbus 7984
1008 AD Amsterdam
T 020 3010405
F 020 3010254
E info@financial-executive.nl

Training & Development FINANCIAL EXECUTIVES
Programma Controllers Instituut
Najaar 2010
Postbus 7984
1008 AD Amsterdam
T 020 - 301 04 05 (cursusinschrijvingen)
T 020 - 301 03 14 (inhoudelijke informatie)
F 020 - 301 02 54
E info@financial-executive.nl
I www.financial-executive.nl