opperbeheer. mededeelingen van staatkundigen en algemeenen ...

KOLONIAAL VERSLAG Ij» 15.
Mij Ord. van 5 Aug, 1914 (Ind. Si. n". 53-7) — bekrachtigd
l.i.i K. 15. 6 Febr. 1916 n". 10!) (Ind. St. n". 386) — zijn de
biljetten van de Javasche Mank tol wettig betaalmiddel verklaard.
De verplichte metaaldekkirfg van de Bank is l>ij Gouv.
Bt. 5 Aug. 1914 n". 2.r (Ind. St. n". 5;58) tot een vijliló teruggebracht,
terwijl de werkkring der Bank werd uitgebreid tot
liet verleeneu van kredieten of voorschotten in rekeningcourant
tegen onderpand van hypothecaire vorderingen en
andere voor overdracht of beleening vatbare en hij geschrifte
aangegane inechulden (Ind. St. 1916 n°. 5:59).
De uitgifte van Nederlandsch-Indische schatkistbiljetten
is geregeld hij Ord. van 8 Aug. 1914 (Ind. St. n°. 548.). bekrachtigd
l>ij K.B. 14 Oct. 1Ü14 n°. :j:{ (Ind. St. n". 749).
De voorgenomen muntsuivering in Menado, Celebes en
onderhoorigheden en Ternate en onderhoorigheden (Iiul. St.
1914 n". 509) werd uitgesteld (Ind. St. 1914 n°. 547).
Aan den commandant van het leger is machtiging verleend
tol uitvoering van de in artt. -\ en G der ,.Regeling van den
overgang ingeval'van oorlog met een buitenlandschen vijand
van dé organisatie van hel leger in Nederlandsch-Indië op
vuet van vrede tot die op voet van Oorlog" ') bedoelde voorbereidingen
en maatregelen, zonder de in die artikelen bepaalde
tijdstippen ai te wachten (Ind. St. 1914 n°. 540).
Bij de wet van 4 Sept. 1914 (Ned. St. n°. 44-3, Ind. St.
n°. (JiSS) is amnestie verleend aan personen behoorende tot
liet Nederlandsch-Indische leger of' tot de landmacht in de
koloniën Suriname en Curacao, die zich vóór 1 Augustus 1914
hebben schuldig gemaakt aan desertie.
Hij Gouv. Bt. 10 Sept. 1914 n°. lx (Jav. Cf. n°. 72a) is
verboden om mededeelingen openbaar te maken omtrent de
bewegingen in den Nederla'ndsch-Indisehen Archipel van tot
de oorlogvoerende partijen behoorende oorlogsschepen, welk
verbod op 28 Mei 1915 weder is ingetrokken. Een gelijksoortig
verbod is bij Gouv. Bt. 5 Aug. 1914 n°. bx (Jav. Ct. n°. 62/;)
uitgevaardigd met betrekking tot de bewegingen van troepen
of schepen, behoorende tot de land- en zeemacht in Nederlandsch-Indië.
Maatregelen nopens het telegraafverkeer niet en in Nederlandsch-Indië
zijn getroffen bij Gouv. Bt. 6 Aug. 1914 n".
éx (Ind. St. n°.'541) (gewijzigd bij Gouv. Bt. 2(1 Aug. 1914
ii°. 2.r; Ind. St. n°. 572). Het oprichten en gebruiken vin
radiostations werd nadrukkelijk verl>odeii (Gouv. Bt 13
Maart 1915 n°. la;).
Ten einde de Noderlandsche oorlogsschepen en de door de
Koninklijke Marine gecharterde vaartuigen zoo min mogelijk
te belemmeren in hunne vrijheid van beweging, is de quarantaine-ordonnantie
(Ind. St. 1911 n°. 277) op die schepen
voorshands niet van toepassing verklaard (Ind. St. 1914
n°. 584).
Bij K.B. 8 Aug. 1914 n*. 39 (Ind. St. a'. 65G) is eene
regeling getroffen ten aanzien van de verloven van Oost-
Indische ambtenaren die door den oorlogstoestand verhinderd
worden naar Indië terug te keeren.
Ingevolge de tusschen Nederland en Portugal gesloten overeenkomst
nopens het onderwerpen aan scheidsrechterlijke
beslissing van het geschil, ontstaan ter zake van de uit-
•) Deze regeling onderging wijziging bij Ord. van 8 Aug. 1914 (Ind. St.
n°. MS), terwijl de bij Ind. St. 1007 n°. 2fil vastgestelde regeling van de verhouding
en de samenwerking tusschcn de burgerlijke en militaire autoriteiten
is gewijzigd bij Gouv. Bt. 14 Sept. 1914 n°. 24 (Ind. St. n°. 612).
Van botsingen tusschen Chineezeii en inlanders als die
waarvan in K. V. 1913 en 1914. kol. •'{, werd melding gemaakt
werd nagenoeg niets meer vernomen. Alleen.valt hier
te gewagen van ongeregeldheden in de desa Gehang Hilir
(res. Cheribon) op 23 September 1914. waar de Chineezen
door inlanders werden aangevallen, met het gevolg dat een
aantal van de eersten werden Verwond en schade werd toegebracht
aan hunne eigendommen. De deelnemers aan dit
opstootje werden opgevat en, bij gebleken schuld, veroordeeld.
Het optreden van leden van Sarekat Islain-vereenigingen
gaf overigens, hoewel in mindere mate dan iu 19P5,
Hoofdstuk O/fj 1 en -2.
§ 2. JAVA EN ■ADOERA.
legging van art. 3, 10c, van liet op 1 Dctober 1904 namens
genoemde landen geteekend verdrag tot regeling der grenzen
van het wederzijds! h gebied op het eiland Tiinor (vgl. K. V.
1914. kol. 1) werd door tusse.heiikoinst van het bureau van
het Permanente Hof van Arbitrage door de betrokken
Begeeringen de I r L ABDIJ, gezant van Zwitserland ie
Parijs, aangezocht als arbiter in deze aangelegenheid te willen
optreden, die zich bereid verklaarde deze taak te aanvaarden.
Hlijkens de ter zake genezen uitspraak, vereenigde de scheidsrechter
zich volkomen met het door Nederland in deze aangelegenheid
ingenomen standpunt. In de tweede helft van
December 191 1 begaf ïich de resident van Tinior en onderhoorigheden
naar Timor-Dilly ten einde zich met de 1'ortugeesche
autoriteiten iu verbinding te stellen om tot de uitvoering
van de uitspraak te geraken. Bij de daarop gevolgde
besprekingen werd door beide partijen overeenstemming verkregen
nopens de in verband daarmede Ie Verrichten werkzaamheden,
voor welk «hiel door den resident benoemd weiden
de kapitein der infanterie, civiel en militair gezaghebber
van Midden-Timor, H. GrSAHBEBG en de lste-luitenant der
infanterie, gezaghebber van Noord-Middcii-Timor, E. A.
STKINMKTZ, terwijl van Portugeesche zijde weiden aangewezen
de luitenant der genie H. DB MASCAKBKHAS IMÜ.K.S en
de luitenant der infanterie I • I'KKKIHA' IU CI'NIIA. De grensregelingswerkiaamheden,
welke 20 Januari 1915 een aanvang
namen, werden den Ssten Februari d.a.v. beëindigd.
Omtrent onze aanrakingen niet Portugeesch-Timor zie men
voorts §20 en omtrent die niet Sera wak § 14 van' dit
hoofdstuk.
De grensregelingswerkzaamheden op het eiland Sebitik
(vgl. K. Y. 1914, kol. 1 en 2) werden begin Mei 1914
beëindigd.
Het K.B. 28 Oct. 1912 (Ned. St. n°. 323), houdende de
bekendmaking in het Staatsblad van de op 13 November 1908
te Berlijn gesloten herziene Beroer Conventie ter bescherming
van letterkundige en kunstwerken, is in Nederlandsch-
Indië afgekondigd bij Ind. St. 1914. n°. 378. Van de toetreding
van Nederland, met ingang van 1 April 1913, op denzelfdeii
voet als voor het Rijk in Europa, voor Nederlandsch-Indië
tot die conventie werd bij Gouv. Bt. 31 Dec. 1914 n°. 6 (Ind.
St. n°. 797) aanteekening gehouden.
Het op 31 December 1913 tusschen Nederland voor Nederlandsch-Indië,
Duitschland, België, Bolivia, Chili, Columbia,
Cuba. Denemarken, de Dominieaanseho Republiek, Spanje,
Frankrijk, (iroot-Mritannië, Guatemala, Haïti. Honduras,
Italië, Japan, Mexico, Nicaragua. Noorwegen, Paraguay,
Peru, Perzië, Portugal, Rusland, Siam, Zweden, Zwitserland
en Uruguay gesloten en bij de wet van 20 .runi 1914
(Ned. St. n°. 258) goedgekeurd verdrag betreffende de instelling
van eene internationale handelsstatistiek is bekend gemaakt
bij Ind. St. 1914 n°. 720.
Het op 17 Augustus 1914 te 's-Gravenliage tusschen Nederland
en (iroot-Britannië gesloten uitleveringsverdrag, strekkende
tot uitbreiding der toepassing van het Noderiandsc.h-
Hritsehe uitleveringsverdrag van 26 Sept. 1898 (Ned. St.
1899 n". 16) tot eenige Britsche protectoraten in Afrika, is
bekend gemaakt bij Ind. St. 1915 n". 2$9.
Evenals in vorige jaren werd ook in 1914 de Indische
archipel door een aantal oorlogsschepen van vreemde mogendheden
bezocht.
hier en daar nog aanleiding tot rustverstoi ing, MO o. a. in de
afdeelingen Meester-Cornelis en Buitenzoig der residentie
Batavia en in de afileel ingen Hondowoso en Djember der
residentie Besoeki. waar men een enkele maal nog vermeende
zich te moeten mengen in politiezaken, terwijl het ook nog
wel eens voorkwam, dat men bij verondersteld onrecht te
hoop liep. Dergelijke bewegingen werden steeds onmiddellijk
tegengegaan en de schuldigen zooveel mogelijk gestraft.
Van een groot aantal plaatselijke Sarekat Islain-vereen igingen
werden de statuten goedgekeurd en de vereeiügingen
derhalve als rechtspersoon erkend. De belangstelling van de