KOLONIAAL VERSLAG 1015. 19& Hoofdstuk O, afd. 1. l'.ir, onderaf deel ing Pajokoemboeh, waar alle<strong>en</strong> kapitaalkrachtig<strong>en</strong> in staat zijn tot voortzetting <strong>van</strong> de teelt. De uitvoer <strong>van</strong> Padaug bedroeg 160 975 K.G., teg<strong>en</strong> 26199 K.G. in 1913. Ook in Banka <strong>en</strong> onderhoorighed<strong>en</strong> nam de aanplant geleidelijk af door de lage prijz<strong>en</strong>, waardoor ook in de Rokan<strong>en</strong> Kampar Kiri-strek<strong>en</strong> (Oostkust <strong>van</strong> Sumatra) de belangstelling voor deze teelt verflauwde. Sago. De sagoteelt is ter Oostkust <strong>van</strong> Sumatra alle<strong>en</strong> <strong>van</strong> beteek<strong>en</strong>is in de af deeling B<strong>en</strong>gkalis, waar de aanplant zich meer <strong>en</strong> meer uitbreidt. De uitvoer beliep 1-146 kojang, teg<strong>en</strong> 3079 kojang in 1913. De geringe uitvoer in 1914 was e<strong>en</strong> gevolg <strong>van</strong> de omstandigheid, dat door d<strong>en</strong> terugslag <strong>van</strong> d<strong>en</strong> oorlog met verlies werd gewerkt, zoodat <strong>en</strong>kele fabriek<strong>en</strong> (wasscherij<strong>en</strong>) tot inkrimping of staking <strong>van</strong> het bedrijf moest<strong>en</strong> overgaan. Op uit. 1914 bedroeg het aantal fabriek<strong>en</strong> 7. Door de weinige zorg voor geleidelijke uitbreiding <strong>van</strong> d<strong>en</strong> aanplant nam de sagobereiding in de resid<strong>en</strong>tie Djambi belangrijk af. Teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> uitvoer <strong>van</strong> 332 026 K.G. ruwe <strong>en</strong> 6643 K.G. gezuiverde sago in 1913, bedroeg<strong>en</strong> die cijfers in 1914 slechts 73 333 <strong>en</strong> 686 K.G. In Riouw <strong>en</strong> onderhoorighed<strong>en</strong> vormt de sagoteelt e<strong>en</strong> belangrijk middel <strong>van</strong> bestaan voor de inlandsche bevolking in de afdeeling<strong>en</strong> Karimo<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lingga, in de b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong>strek<strong>en</strong> <strong>van</strong> Indragiri <strong>en</strong> in het voormalig landschap Kateman op d<strong>en</strong> vast<strong>en</strong> wal <strong>van</strong> Sumatra. Vóór 1914 werd al de ruwe. op e<strong>en</strong>voudige wijze door de inlandsche bevolking gewassch<strong>en</strong> <strong>en</strong> door Cbineesche handelar<strong>en</strong> opgekochte .sago ter verdere afwerking naar Singapore vervoerd, doch sedert de oprichting' door Chineez<strong>en</strong> <strong>van</strong> sagowasseherij<strong>en</strong> wordt verreweg het grootste deel thans als zuivere sago uitgevoerd. Het aantal sagofabriek<strong>en</strong> bedraagt in de afdeeling Karimo<strong>en</strong> 4, in Lingga 5 <strong>en</strong> in de b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong>strek<strong>en</strong> <strong>van</strong> Indragiri 1. De geheele uitvoer beliep aan zuivere <strong>en</strong> ruwe sago achtere<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>s 7 694 300 <strong>en</strong> 1 048 340 K.G. De voor de zuivere sago behaalde prijz<strong>en</strong> bedroeg<strong>en</strong> f 3 tot f 8 per pikol. Uit de Westerafdeeling <strong>van</strong> Borheo werd uitgevoerd 1283262 K.G., teg<strong>en</strong> 2 435 693 K.G. in 1913. De sago-(roembia-)teelt -onderging op Billiton e<strong>en</strong>ige uitbreiding door bijplant <strong>van</strong> 5085 boom<strong>en</strong>. Andere overjarige gewass<strong>en</strong> <strong>en</strong> bosiiivoortbr<strong>en</strong>gsel<strong>en</strong>. I)e aanplant <strong>van</strong> kapok geschiedt schier overal voor eig<strong>en</strong> gebruik. Uit Oost- <strong>en</strong> West-Nias (Tapanoeli), waar vrij uitgebreide aanplanting<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangetroff<strong>en</strong>, vond uitvoer in e<strong>en</strong>igszins to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de mate plaats. In Palembang kom<strong>en</strong> mede vele aanplanting<strong>en</strong> voor, waaraan echter weinig zorg wordt besteed <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> uitbreiding werd gegev<strong>en</strong>. De oogst bedroeg in Palembang 3714 pikoi, teg<strong>en</strong> 3048 pikol in 1913, terwijl uitgevoerd werd 200 698 K.G., teg<strong>en</strong> 218 962 K.G. in 1913. De uitvoer <strong>van</strong> pinang uit B<strong>en</strong>koel<strong>en</strong> bedroeg 3283 K.G., teg<strong>en</strong> 2932 K.G. in 191-3. Omtr<strong>en</strong>t de vrij belangrijke pinangteelt in Atjeh <strong>en</strong> onderhoorighed<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>s ont<strong>van</strong>g<strong>en</strong>. Ter Oostkust <strong>van</strong> Sumatra breidt de aanplant zich uit, voornamelijk op de eiland<strong>en</strong> <strong>en</strong> aan de kust der ouderafdeeling Siak. Langs de tolkantor<strong>en</strong> vond uitvoer plaats <strong>van</strong> 4 214 256 K.G., teg<strong>en</strong> 2 837 961 K.G. in 1913. Uit Palembang, waar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige uitbreiding <strong>van</strong> d<strong>en</strong> aanplant plaats had, werd uitgevoerd 41 939 pikol. De prijs wisselde af <strong>van</strong> f 3,60 tot f 7 per pikol. De uitvoer uit de Westerafdeeling <strong>van</strong> Borneo beliep 2 881140 K.G., tég<strong>en</strong> 3 457 588 K.G. in 1913. In de afdeeling Bandjermasin (Zuider- <strong>en</strong> Oosterafdeeling <strong>van</strong> Borneo), meer in het bijzonder in het district Riam Kanan, lever<strong>en</strong> de uitgebreide .«W/i-aanplanting<strong>en</strong> voor de bevolking e<strong>en</strong> goed middel <strong>van</strong> bestaan op. De uitvoer <strong>van</strong> kinabast uit Sumatra's Westkust bedroeg 1473 pikol, teg<strong>en</strong> 1252 pikol in 1913. Aan gomdamar werd uit dat gewest uitgevoerd 8425 pikol (in 1913 12 424 pikol) <strong>en</strong> uit Palembang 520 549 K.G. (in 1913 365 480 K.G.). In B<strong>en</strong>koel<strong>en</strong> werd 10 818 K.G. cardamon (teg<strong>en</strong> 9277 K.G. in 1913) gewonn<strong>en</strong> <strong>en</strong> in Palembang 1450 K.G. (teg<strong>en</strong> 3800 K.G. in 1913). De gemiddelde prijs bedroeg f 33 per pikol. De uitvoer <strong>van</strong> gomh<strong>en</strong>zoé bedroeg uit Sumatra's Westkust 55 931 K.G., teg<strong>en</strong> 38 600 K.G. in 1913. Aan djeloeto<strong>en</strong>g voerde Palembang uit 2 042 904 K.G. <strong>en</strong> aan rotan 4136 254 K.G., teg<strong>en</strong> 6127 045 <strong>en</strong> 5 314 109 in 1913. Uit Sumatra's Westkust werd 41817 pikol rotan uitgevoerd, teg<strong>en</strong> 44 957 pikol in 1913. Op Billiton onderging de rotan-aanplant e<strong>en</strong>ige uitbreiding door bijplant <strong>van</strong> 17 935 stuks. Ook in de Zuider- <strong>en</strong> Oosterafdeeling <strong>van</strong> Borneo had uitbreiding plaats. Zeer belangrijk is in de afdeeling Koealakapoeas de uitvoer geweest, die e<strong>en</strong>e waarde <strong>van</strong> f 129 582 verteg<strong>en</strong>woordigde. De poero<strong>en</strong> (nipah) wordt in g<strong>en</strong>oemd gewest meer <strong>en</strong> meer aangeplant. De <strong>van</strong> de blader<strong>en</strong>, voornamelijk voor verpakking <strong>van</strong> tabak <strong>en</strong> suiker, vervaardigde matt<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> goed<strong>en</strong> aftrek. Uit de district<strong>en</strong> Margasari <strong>en</strong> Kloea werd<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong>lijk 1350 315 <strong>en</strong> 120 000 stuks matt<strong>en</strong> uitgevoerd. Van e<strong>en</strong>ige beteek<strong>en</strong>is is in de Zuider- <strong>en</strong> Oosterafdeeling <strong>van</strong> Borneo ook de uitvoer <strong>van</strong> atap (dakbedekking), welke daar vervaardigd wordt <strong>van</strong> de roembia-palm. Aan atap werd uitgevoerd 4 485 400 stuks. Uit de Palembangsche B<strong>en</strong>ed<strong>en</strong>land<strong>en</strong> had e<strong>en</strong> vrij belangrijke uitvoer <strong>van</strong> arènsuiker plaats, ter waarde <strong>van</strong> f 29 175. Aan caoutchouc <strong>en</strong> ffetafipertja werd in het geheel uit Sumatra's Westkust uitgevoerd 16 886 K.G. Door de lage prijz<strong>en</strong> begint in Tapanoeli de belangstelling voor de teelt <strong>van</strong> Ficus elastica te tan<strong>en</strong>, wat ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s het geval is ter Oostkust <strong>van</strong> Sumatra, waar door de bevolking- meer aandacht aan de Hevea branli<strong>en</strong>tit -wordt geschonk<strong>en</strong>. De aanplanting<strong>en</strong> daar<strong>van</strong> breid<strong>en</strong> zich in Siak, Kampar Kiri <strong>en</strong> Rokan uit.'In Selat Pandjang <strong>en</strong> op e<strong>en</strong> gedeelte <strong>van</strong> het eiland Rangsang wordt het aantal nog niet tapbare boom<strong>en</strong> geschat op + 100 000. De uitvoer bedroeg 14 702 K.G. caoutchouc. In de onderafdeeling Tebingtinggi (Palemoangsche Bov<strong>en</strong>land<strong>en</strong>) nem<strong>en</strong> de /taj'et-aanplanting<strong>en</strong> gestadig in om<strong>van</strong>g toe. T<strong>en</strong>gevolge <strong>van</strong> de daling der rubberprijz<strong>en</strong> ging de opbr<strong>en</strong>gst achteruit <strong>en</strong> bedroeg zoowel voor g<strong>en</strong>oemde onderafdeeling als in Moesi Oeloe, waar bijplant in geringe mate plaats had, in het geheel slechts 320 pikol, leg<strong>en</strong> ± 2351 pikol in 1913. De prijz<strong>en</strong> liep<strong>en</strong> tussch<strong>en</strong> f 40 <strong>en</strong> f 135 per pikol, teg<strong>en</strong> f 50 tot f 150 in 1913. In Komering Oeloe breidt de para-rubber (Hevea Brasili<strong>en</strong>sis)-teelt zich voortdur<strong>en</strong>d uit. Uit Djambi, waar e<strong>en</strong>ige uitbreiding <strong>van</strong> d<strong>en</strong> rubberaanplant plaats had <strong>en</strong> de opbr<strong>en</strong>gst to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de was, werd uitgevoerd 124 724 K.G., teg<strong>en</strong> 40 961 K.G. in het voorafgegane jaar. In Riouw <strong>en</strong> onderhoorighed<strong>en</strong>, meer bepaaldelijk in de Koeantan-district<strong>en</strong>, werd<strong>en</strong> de aanplanting<strong>en</strong> steeds vergroot <strong>en</strong> werd <strong>van</strong> <strong>en</strong>kele reeds e<strong>en</strong>e opbr<strong>en</strong>gst verkreg<strong>en</strong>. Uitgevoerd werd 158 pikol. In de onderafdeeling Sambas (Westerafdeeling <strong>van</strong> Borneo) werd dooide bevolking op groote schaal rubber geplant. De aanplanting<strong>en</strong> zoowel <strong>van</strong> hevea als <strong>van</strong> ficus word<strong>en</strong> in de resid<strong>en</strong>tie Zuider- <strong>en</strong> Oosterafdeeling <strong>van</strong> Borneo voornamelijk in de afdeeling<strong>en</strong> Oeloe So<strong>en</strong>gei, Bandjermasin, Doeso<strong>en</strong>land<strong>en</strong> <strong>en</strong> Koealakapoeas aangetroff<strong>en</strong>. In de onderafdeeling Tandjo<strong>en</strong>g <strong>van</strong> eerstg<strong>en</strong>oemde afdeeling bedraagt het aantal boom<strong>en</strong> reeds 450 Ó00, waar<strong>van</strong> echter nog zeer weinig tapbaar zijn. Door alang-alang-brand<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> daar ongeveer 11 000 boom<strong>en</strong> vernield. Omtr<strong>en</strong>t de teelt <strong>van</strong> bamboe <strong>en</strong> m<strong>en</strong>gkoedoe valt niets bijzonders te vermeld<strong>en</strong>. 2e. GOUVERNEMENTS CAOUTCHOUCONDER- NEMING TE LANGSAR (AT-IEH). De beplante oppervlakte <strong>van</strong> de onderneming bestond bij liet einde <strong>van</strong> 1914 uit: aanplant 1908 329 60 /500 bouws; aantal boom<strong>en</strong> 75 822 1909 138 3 "/JOO „ „ „ 38 290 1911 7 l "/5o» ,, „ ,, -2 028 1913 6""/500 „ „ „ 1562 ,, 1914 iy /500 ,, ,, ,, 4 755 Totaal...... 501"°/50 ,, 122 457
KOLONIAAL VERSLAG 1»15. 197 Hoofdstuk 0, iifd. I <strong>en</strong> II. 198 Getapt werd<strong>en</strong> 13 441 782 hoorn<strong>en</strong>, waar<strong>van</strong> de opbr<strong>en</strong>gst j beliep 27 241 K.G. droge caoutchouc. Op uit. 1913 war<strong>en</strong> die | cijfers onderscheid<strong>en</strong>lijk 1998 942 <strong>en</strong> 5640. De geoogste rubber bestond uit: 21 946.2 K.G. latex-rubber = 80.56 % 979.9 ,, lump-rubber = 3.6 % 3 341.9 ,, scraps-rubber - 12.26%
- Page 1 and 2:
KOLONIAAL VERSLAG VAN 1915. I. NEDE
- Page 3 and 4:
inlandsche bevolking in deze bewegi
- Page 6 and 7:
KOLONIAAL VERSLAG 1015. In de afdee
- Page 8 and 9:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 15 in de ko
- Page 10 and 11:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 19 Hoofdstu
- Page 12 and 13:
KOLONIAAL VERSLAG 1015. 23 Hoofdstu
- Page 14 and 15:
KOLONIAAL VERSLAG l»15. 27 Hoofdst
- Page 16 and 17:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 31 Hoofdstu
- Page 18 and 19:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 85 Hoofdstu
- Page 20 and 21:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 39 Hoofdstu
- Page 22 and 23:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 43 Hoofdstu
- Page 24 and 25:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 47 Hoofdstu
- Page 26 and 27:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 51 Hoofdstu
- Page 28 and 29:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 55 Hoofdstu
- Page 30 and 31:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 59 Hoofdstu
- Page 32 and 33:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 68 Met intr
- Page 34:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 67 Hoofdstu
- Page 37 and 38:
73 (zie Ind. St. 1914 nos. 357, 657
- Page 39 and 40:
KOLONIAAL VERSLAG 1915. 77 Hoofdstu
- Page 41 and 42:
81 Hoofdstuk In de residentie Zuide
- Page 43 and 44:
85 Hoofdstuk H. De hoofden van de d
- Page 45 and 46:
epel, in dit gewest boven de format
- Page 47 and 48: m Hoofdstuk J, iifd. I. de \i rorde
- Page 49 and 50: Hoofdstuk J, afd. I. § 4. BESTUUR
- Page 51 and 52: 101 Hoofdstuk J, afd. II on III. Ov
- Page 53 and 54: KOLONIAAL VERSLAG 1915. 105 Hoofdst
- Page 55 and 56: 10'J Hoofdstuk J, afd. V en VI. V.
- Page 57 and 58: 113 Hoofdstuk nement f 28 000 en aa
- Page 59 and 60: 117 Hoofdstuk De hoogere burgerscho
- Page 61 and 62: 121. Hoofdstuk van wie ér 6 daagde
- Page 63 and 64: KOLONIAAL VERSLAG 1915. 125 Hoofdst
- Page 65 and 66: 129 Hoofdstuk K, afd. II. De herste
- Page 67 and 68: KOLONIAAL VERSLAG 1915. 133 Hoofdst
- Page 69 and 70: 137 Hoofdstuk K, afd. VI. De voor 1
- Page 71 and 72: 141 Hoofdstuk L, afd. I. GEWEST. La
- Page 73 and 74: 145 Hoofdstuk 1,, afd. I. KOLONIAAL
- Page 75 and 76: KOLONIAAL VERSLAG 1»15. 149 Hoofds
- Page 77 and 78: KOLONIAAL VERSLAG 1915. 153 Hoofdst
- Page 79 and 80: KOLONIAAL VERSLAG 1915. 157 Hoofdst
- Page 81 and 82: 161 Hoofdstuk M, afd. I. Aanslag Af
- Page 83 and 84: 165 Hoofdstuk M, afd. I on II. 1911
- Page 85 and 86: 169 Hoofdstuk X. ]¥. BURGERLIJKE E
- Page 87 and 88: KOLONIAAL VERSLAG 1913. 178 Hoofdst
- Page 89 and 90: 177 Hoofdstuk O, afd. I. 178 van de
- Page 91 and 92: 181 bekend staand»' tuinen nam eve
- Page 93 and 94: KOLONIAAL VERSLAG 1915. 185 Hoofdst
- Page 95 and 96: 189 Hoofdstuk Door de aanstelling v
- Page 97: KOLONIAAL VERSLAG 13)8 5. 198 Hoofd
- Page 101 and 102: 201 Hoofdstuk 0, iif.l. IJ. streken
- Page 103 and 104: 205 30 April 1915 n°. 9 in Ind. St
- Page 105 and 106: 209 / Hoofdstuk l- . Zoölogisch la
- Page 107 and 108: 213 Hoofdstul Opleiding il) den lan
- Page 109 and 110: 217 beid van liet blad Ie wenschen
- Page 111 and 112: 221 1914 13 894 995 Amsterdamsche p
- Page 113 and 114: KOLONIAAL VERSLAG 1915. 225 Hoofdst
- Page 115 and 116: 229 Hoofdstuk O, afd. VI. Nijverhei
- Page 117 and 118: 283 Hoofdstuk O, afd. VI. Als voren
- Page 119 and 120: 237 Hoofdstak P, afd. I. 238 De voo
- Page 121 and 122: 241 Hoofdstuk P, afd. I. Het statio
- Page 123 and 124: 245 Hoofdstuk P, afd. I. ten behoev
- Page 125 and 126: M0 Hoofdstuk '•landt reizigers en
- Page 127 and 128: 2?>:i Tjilamaja e.n Tjikampek—"Wa
- Page 129 and 130: 257- Hoofdstuk P, afd. III. van het
- Page 131 and 132: KOLONIAAL VERSLAG 1015. 261 Hoofdst
- Page 133 and 134: Ver beterblad. 265 Omtrent de uitko
- Page 135 and 136: KOLONIAAL VERSLAG 1015. 269 370 Mij