You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2 UIT DIE WOORD<br />
Die risiko om met God te trek<br />
4 REDAKSIONEEL<br />
Wêreldgelykvormigheid<br />
6 HOOFARTIKEL<br />
Korrupsie vanweë morele verval<br />
8 HOOFARTIKEL<br />
Verbond en kategese<br />
10 BRANDPUNT<br />
Die doodry-seisoen<br />
FOKUSARTIKELS<br />
12 Ek wens tog so om ’n Bybelse selfbeeld te<br />
hê ...<br />
14 Ek wens tog so om ’n mens van integriteit<br />
te wees ...<br />
16 Ek wens tog so om vol lewensvreugde te<br />
wees ...<br />
18 Ek wens tog so om meer bedagsaam en<br />
tegemoetkomend te wees ... Fil 1:9-11 as<br />
leidraad<br />
20 Die antwoord op die vraag hoe ek meer<br />
tegemoetkomend en bedagsaam kan<br />
wees<br />
22 Ek wens tog so om dankbaar en<br />
vergenoegd te wees ...<br />
inhoud<br />
inhoud<br />
24 Ek wens tog so ons kan in harmonie met<br />
mekaar leef ...<br />
26 Ek wens tog so om ’n skoon gewete te hê<br />
... Eerste perspektief<br />
28 Ek wens tog so om ’n skoon gewete te hê<br />
... Tweede perspektief<br />
DISKUSSIE<br />
30 Die noodsaak vir ware eenheid in die<br />
GKSA<br />
AKTUEEL<br />
32 Perspektiewe op Calvyn en die kerklied<br />
34 Sinodebesluit oor die Descensus<br />
SKRIFSTUDIE<br />
36 Die selfbekendstelling van Christus aan<br />
die gemeente in ... FILADELFIA<br />
ANDER<br />
39 Oupa Frans en die Feesbybel<br />
40 In dankbare herinnering - PJ STEYN<br />
41 BOEKBESPREKING<br />
Ewige waarhede<br />
42 Briewe van ons lesers<br />
44 Personalia<br />
Wel en wee<br />
46 Lief en Leed<br />
Op die Kerkwerf<br />
48 Kleinadvertensies<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 3
- uit die Woord - Dr. Neels Smit (Noordbrug) (preek op 10 Januarie 2010 in Noordbrug)<br />
Die risiko om met God te<br />
trek<br />
Lees: Eksodus 33:12-17 Teks: Eksodus 33:15<br />
“As U nie Self saamgaan nie, moet U ons nie van hier af laat wegtrek nie.”<br />
Ons kom hier bymekaar om na God te vra. Wat sal ons in hierdie<br />
jaar beleef? Wat lê vir ons voor? Ons kom en ons vra na God.<br />
Moses het ook na God gevra: “As U nie Self saamgaan nie, moet U ons<br />
nie van hier af laat wegtrek nie.” Moses pleit om God se persoonlike<br />
nabyheid. Vir hom was God reeds te ver. Die Tent van Ontmoeting is<br />
eenkant toe verwyder – vanweë die volk se afstand van God. Hy kan nie<br />
alleen met hierdie volk die woestyn in nie. God se wet was skaars gegee,<br />
toe het dit al in skerwe teen die klippe gelê. God moet saam. In daglig en<br />
in nagdonkerte.<br />
Ons vra ook na God. God moet saam, vorentoe, die onbekende in. Maar<br />
hoe sien ons God se nabyheid? Hou ons genoeg rekening met die risiko<br />
wat dit inhou, die vlam wat ons kan brand?<br />
Ons bid dikwels om God se nabyheid. Ons het ’n jaar gelede, twee jaar<br />
én drie jaar gelede tot Hom gebid om ons nie alleen te laat voortgaan,<br />
om met ons saam te gaan op die pad vorentoe. Het ons dit gedoen vir<br />
persoonlike voordeel? Wou ons God by ons hê ter wille van ons gerief,<br />
eie veiligheid, vooruitgang, oorvloed, meer weelde? Of dalk net ter wille<br />
van ’n rustige en goeie lewe?<br />
Hoe het jy God se nabyheid gesien? Om jou eie onthalwe? Om jóú<br />
voordeel? Vir Moses het Hy gesê: “Julle is so ’n moedswillige volk dat<br />
Ek nie sal saamtrek na hierdie land wat oorloop van melk en heuning<br />
nie, want dan verdelg Ek julle op pad daarheen.”<br />
• Opportunisme reken slegs op die persoonlike voordeel wat God se<br />
nabyheid kan bied.<br />
• Geloof hou rekening met die gevolge wat God se nabyheid kan inhou.<br />
God se nabyheid is nie net die koel reëntjie wat uitsak ná ’n midsomersdag<br />
nie, nie net die vertroude klanke van ’n skemeraand op ’n plaaswerf as<br />
die dag tot rus kom nie. Ook nie net die sagte hand wat aanraak, die<br />
salwende Woord wat vertroos nie. God se liefde kan ’n vuur wees wat<br />
brand. Sy nabyheid kan ’n lig wees wat verblind, sy Woord ’n opdrag wat<br />
bind. Hou jy ook hiermee rekening wanneer jy om sy nabyheid bid? Kyk<br />
wat kan God se nabyheid aan sy kind doen –<br />
• Abraham moes op Moria ’n mes trek – teen sy seun.<br />
• Jeremia is in ’n tronk gegooi omdat hy God se Woord verkondig het.<br />
• Paulus is hóéveel keer tot die op die rand van volslae breekpunt<br />
gedryf.<br />
Dietrich Bonhoeffer, ’n teoloog wat vanweë sy verset teen die Nazi-be-<br />
wind in ’n tronk gegooi is, waar hy<br />
kort voor die beëindiging van die<br />
Tweede Wêreldoorlog opgehang is<br />
(’n martelaar van die moderne tyd),<br />
het God se nabyheid in daardie<br />
tronk só beleef:<br />
“God, U het my nie met rus gelaat<br />
nie, U het my agtervolg, U het nou<br />
hier, dan weer daar in my pad kom<br />
staan. Sonder dat ek iets vermoed<br />
het, het U my vasgegryp. U sleep<br />
my, óns, weg as ’n buit. U maak<br />
ons op u triomfwa vas en sleep ons<br />
agter U aan sodat ons geskonde en<br />
gebroke aan u triomftog deelneem.<br />
Kon ons weet dat u liefde só seermaak,<br />
dat u genade só hard is? Toe<br />
U oor my kom, was dit klaar met<br />
my. U het my aan U verbind in lief<br />
en leed.”<br />
En dan hy voeg hy daaraan toe:<br />
“God, waarom is U so vreeslik naby<br />
aan ons?”<br />
Maar wat beteken God se nabyheid<br />
dan? Wat beteken dit dat Hy saam<br />
met ons op die pad vorentoe gaan?<br />
Om iets daarvan te verstaan, kyk<br />
ons na die alternatief:<br />
• As Abraham in U gebly het ...?<br />
Kan jy jou dán ’n volk vir God indink?<br />
• As hy nie sy seun wou offer nie<br />
...? As die profesie sou misluk<br />
van ’n Vader wat bereid was om<br />
sy Seun te offer, sou jy jou die<br />
werklikheid van dié Offerande<br />
kon voorstel?<br />
• As Moses nie met die volk<br />
daarvandaan verder getrek het<br />
nie ...?<br />
4 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
• As Paulus nie “omgedraai” het op pad na Damaskus toe nie ...? Sou jy<br />
dán die Christelike kerk van die eeue kon bedink?<br />
Al hierdie lyne trek saam in één vraag: As die Seun van God nie die beker<br />
van die kruisiging tot die laaste druppel gal leeggedrink het nie ...? As Hy<br />
nie deur die verskriklike dood van Godsverlatenheid gegaan het, en toe ’n<br />
leë graf agtergelaat het nie?<br />
Dit gaan oor God se nabyheid op die pad vorentoe. Kom ons gaan verder.<br />
Waar is nabyheid te vind?<br />
• Dáár waar God se hand ons aan die hart ruk.<br />
• Dáár waar ons stukkend breek.<br />
• Dáár waar ons na Hom roep.<br />
Dit is juis as God met ons saamgaan dat ons anders is as al die ander, het<br />
Moses gesê. Ons andersheid lê in God se vreeslike nabyheid. Wanneer<br />
ons deur sy nabyheid opgeneem word na die toppe van die berge, waar<br />
ons Hom in blydskap en diep dankbaarheid loof, maar ook wanneer donker<br />
wolke skaduwees op ons vensters laat val. Wanneer ons geskonde en<br />
gebroke met God se triomftog saamgesleep word. Om Hom deur alles te<br />
prys, dit maak ons anders.<br />
Ons lewe bestaan uit kontraste, lig en donkerte, blydskap en pyn, waarheid<br />
en onwaarheid. En waar God met ons trek, waar sy lig skyn, daar breek<br />
die donker telkens op, stuk vir stuk uit ons lewe. En dit maak seer, soms<br />
- uit die Woord -<br />
kwaad. Maar daar waar jou woorde<br />
ophou, sal jy ervaar dat sý Woord<br />
begin. Daar waar jou planne opgeraak<br />
het, gaan sy Raad voort. Daar<br />
waar jy swik, daar tel sy Vaderhand<br />
jou op – al skop jy dikwels nog teen<br />
Hom.<br />
Om met God te trek, gaan om sy<br />
wil vir jou, sy plan met jou lewe, sy<br />
deel wat Hy vir jou uitmeet, soms<br />
vol blydskap, soms bitter. Om met<br />
God te trek, gaan daarom dat ons<br />
aan die hoogste doel van ons lewe<br />
mag beantwoord: om Hom in alles<br />
te verheerlik – in die vreugde en<br />
voordeel wat ons toekom, maar ook<br />
in skade, teëspoed, beproewing –<br />
óók deur die dood.<br />
Waarom het ons hierheen gekom<br />
om na God te vra?<br />
Eenvoudig – omdat ons nie anders<br />
kan nie. DK<br />
Gebed<br />
Vader, U het ons tot hiertoe gelei. U was altyd by ons. Toe ons rede gehad het om te lag, en toe ons moedeloos<br />
wou word. Toe ons getreur het.<br />
Ons weet nie wat die nuwe jaar vir ons inhou nie. Ons kom na U toe. As dit vir ons ’n jaar mag word waarin<br />
ons u nabyheid verrassend mag leer ken, laat ons dan in U bly wees. Maar wanneer u nabyheid in ons inskuur om<br />
die donkerte in ons weg te breek, laat ons dan nie woordeloos word nie, Here, maar laat ons U dán ook verheerlik.<br />
Mag ons nog dit van U vra: laat tog niks oor ons kom wat vir ons te erg sal wees om te dra nie. Maar gebruik<br />
alles wat oor ons kom om die donkerte in ons weg te breek, dat u lig in ons en deur ons mag skyn. As u nabyheid<br />
selfs vir ons vreeslik sou word, wil U ons juis daardeur algaan dieper insig in u genade laat verkry.<br />
Vader, laat ons nie van hier af wegtrek as U nie Self saamgaan nie!<br />
Ons vra dit deur u Heilige Gees, in die Naam van Jesus Christus, ons Verlosser, ons Koning, ons Here tot in<br />
ewigheid! Amen.<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 5
- redaksioneel -<br />
Wêreldgelykvormigheid<br />
Daar sit iets droewigs en hartseer in die woord<br />
verwêreldliking. Dit vertel immers van die<br />
skande van die Christendom in die wêreld. Die<br />
skande van ontrouheid aan die opdrag van God om<br />
soos vreemdelinge en bywoners in hierdie wêreld te<br />
verkeer (Heb 11:9, 13).<br />
Die groot hartseer<br />
Die groot hartseer is ...<br />
• dat die kinders van God die lig van die Woord verlaat<br />
om hulle in die skemerte tuis te maak van die gees<br />
wat oor hierdie sondige wêreld heers, elke bose<br />
gees in die lug (Ef 6:12);<br />
• dat gelowiges van Christus se leër na die vyand se<br />
duistere magte oorstap (Joh 3:15);<br />
• dat die juwele van die geloof ingeruil word vir die<br />
glassplinters van die leuen;<br />
• dat die dors gelowiges weglok van die ewig-helder<br />
lewende water na die troebel bronne vol satanslyk<br />
en helse besoedeling.<br />
’n Baie ou hartseer<br />
Dit is ’n baie ou hartseer hierdie, wat tranestrepe en<br />
droewige letsels laat langs die geskiedenispaaie van<br />
die mensdom. Tranedruppels van hartseer klad ook<br />
van God se beskrywing oor sy volk en kinders.<br />
• Langs die pad van God se volk sien ons deur die<br />
geslagte die gevalle helde: Adam, Kain, Simson,<br />
Saul, Demas en so baie ander.<br />
• In die moderne tyd sien ons die groot skare Christene<br />
wat God net as ’n ornament op die rak hou<br />
terwyl hulle met die dinge van die wêreld baljaar.<br />
• In die begin van die derde millennium is die prentjie<br />
nog donkerder, want dit het die tyd geword van die<br />
heerskappy van die wêreld en die breuk met God.<br />
Hierdie heerskappy van die wêreld het vandag sy<br />
besliste deurwerking onder kerkmense, waaronder<br />
ook Gereformeerdes.<br />
Ons moet dink aan die droefheid van God oor die wêreldgelykvormigheid<br />
van sy kinders.<br />
Wanneer is jy wêreldgelykvormig?<br />
Is dit ...<br />
• as jy vrolik sing en die mense vir jou grappe skaterlag?<br />
• as jy lê en bruin band op die strand, of met jou 4x4<br />
in die veld jaag?<br />
• as jy die polsritme van die poptreffer geniet?<br />
• as jy met ’n blikkie bier in die hand op Kyalami sit en<br />
motorwedrenne geniet?<br />
• as jy gaan visvang, of jag, of met jou kragboot gaan<br />
ski?<br />
• as jy luilekker langs die krieketveld sit en die wedstryd<br />
geniet?<br />
• as jy juig met die Springbokke se oorwinnings?<br />
• as jy en jou vrou fyn uitgevat is vir ’n skemerkelkie?<br />
Is dit waarin wêreldgelykvormigheid geleë is? Lê die<br />
keuse tussen die wêreld wat jy geniet, en God? Is dit<br />
wêreldgelykvormig wees as jy daagliks lewe met alles<br />
wat gebeur en aangebied word?<br />
Die antwoord lê nie in God óf die wêreld nie. Nie die<br />
daaglikse lewe óf my terugtrek van die wêreld in die<br />
kokon van ontvlugting nie. Dit is nie ’n óf ... óf nie. Dit is<br />
én ... én. Jy moet God in gehoorsaamheid en oorgawe<br />
dien, terwyl jy op die aarde besig is om jou roeping te<br />
vervul. God het die ganse skepping gegee sodat die<br />
mens dit kan gebruik, daaruit leef, dit geniet as ’n gawe<br />
van God (Gen 2:15; 3:17-19).<br />
Paulus gee die antwoord<br />
As Paulus skryf: “Julle moenie aan hierdie sondige<br />
wêreld gelykvormig word nie”, bedoel hy nie dat die<br />
mens nie aardse dinge mag gebruik of geniet nie (Rom<br />
12:2). Die hele skepping behoort aan die Here. Alles<br />
wat God geskep het, het Hy tot beskikking van die mens<br />
gestel. Die mens mag en moet die dinge wat God geskep<br />
het, gebruik. Dit moet egter tot eer van God se<br />
Naam gebruik en geniet word (Pred 12:13; 1 Kor 10:31;<br />
Kol 3:17; 1 Pet 4:11).<br />
Die styl waarin die gelowige op aarde lewe, moet ’n<br />
geloofstyl wees; die gesindheid waarmee die verloste<br />
kind van die Here die aardse gebruik, moet ’n dankbaarheidsgesindheid<br />
wees vanweë die verlossing in Jesus<br />
Christus.<br />
• God vernuwe die denke.<br />
• God vernuut die hart.<br />
• God skep ’n nuwe gees.<br />
• God skep ’n nuwe innerlike.<br />
Vanweë hierdie vernuwing wat God bewerk, sien die<br />
mens die aardse nie as die hoofdoel nie. Verwêreldliking,<br />
wêreldgelykvormigheid vind plaas wanneer die<br />
aardse dinge vir jou belangriker is as jou gehoorsaamheid<br />
en diens aan die Here. Dit is:<br />
6 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
• wanneer jy God vergeet en in die aards-wêreldse<br />
jou enigste doel en betekenis vind;<br />
• wanneer jy jou vertroue op aardse dinge stel, of jou<br />
sekerheid en sekuriteit in ander dinge soek as net<br />
in die Here;<br />
• wanneer jou lojaliteit eerder by die aardse dinge lê<br />
as by die dinge van God se koninkryk;<br />
• wanneer jy God uit jou lewe verstoot het en net vir<br />
aardse dinge strewe.<br />
Vanweë die sonde maak die mens van die wêreld gebruik<br />
op ’n wyse wat gewoonlik selfsugtig en sleg is,<br />
want dit soek nie die eer van God nie, maar die voordeel<br />
en genot van dié wat in dwaasheid die pad van Satan<br />
stap. Dít is nie die pad vir die verloste kind van die<br />
Vader nie. Op hierdie pad word God nie vereer en<br />
- redaksioneel -<br />
“Die styl waarin die gelowige op aarde lewe, moet ’n geloofstyl wees;<br />
die gesindheid waarmee die verloste kind van die Here die aardse gebruik,<br />
moet ’n dankbaarheidsgesindheid wees vanweë die verlossing in Jesus<br />
Christus.”<br />
gedien nie. Daarom staan daar “GEEN TOEGANG” op<br />
hierdie pad vir die gelowiges.<br />
Paulus sê: Moenie aan hierdie wêreld gelyk word nie.<br />
Moet nie die kleur van die aardse aanneem nie. Geskep<br />
na die beeld van God, herstel en vernuut deur die bloed<br />
van Christus, vervul met die Heilige Gees, moet die<br />
gelowige in alles na die eer van God vra. Die vraag<br />
moet wees: Hoe kan ek God dien en eer in alles wat ek<br />
in hierdie wêreld, in die daaglikse lewe, doen?<br />
Wanneer die oë, hart en hande so op God gerig is,<br />
lewe jy nie die styl van die wêreld nie, maar dié van die<br />
nuwe aarde. Dit is ’n lewenstyl waarin God in alles<br />
vereer word – in hierdie wêreld. CNM<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 7
- hoofartikel -<br />
Korrupsie vanweë<br />
morele verval<br />
Feitlik daagliks hoor ons<br />
oor die nuus, in die<br />
koerante en op TV van<br />
korrupsie in Suid-Afrika.<br />
As ons optelsommetjies<br />
maak, is daar<br />
miljarde der miljarde<br />
Rand by betrokke.<br />
Waar daar vir ons<br />
gevoel aanvanklik<br />
maar net kennis<br />
geneem is van die<br />
korrupsie wat plaasvind,<br />
word dit al meer en<br />
meer bekend dat die<br />
regering daadwerklik<br />
wil optree.<br />
Daar word wêreldwyd<br />
lysies gemaak van<br />
watter land of watter<br />
kontinent die mees<br />
korrupte is. Dan blyk dit<br />
dat Afrika die<br />
“louere” inoes, en dat<br />
Suid-Afrika sterk vir die<br />
voorste plekke<br />
kompeteer.<br />
Dan slaan ons ons<br />
hande saam en vra<br />
waar alles begin het<br />
en waarheen alles lei.<br />
Bybelse ondersoek<br />
• In die tyd van Noag sien God die groot verdorwenheid van die mens<br />
(Gen 6:5-7). God sien dat hulle net slegte dinge bedink. God laat dit<br />
opskryf: “Die aarde was korrup (verdorwe) in die oë van die Here, vol<br />
geweld” (Gen 6:11).<br />
• ’n Bybelse ondersoek bring ons by Salomo. Die tempel van God het op<br />
Sionsberg gestaan. Dan is daar die Kedrondal, en dit bring jou by die<br />
Olyfberg. Salomo het aan die suidelike hang van die Olyfberg ’n altaar<br />
opgerig waar sy vrouens, wat heidene was, tot hulle afgode kon offer<br />
(1 Kon 11:7; 2 Kon 23:13). In Hebreeus staan dit bekend as “die berg<br />
van ontheiliging” of ook “die berg van korrupsie”.<br />
• Van Israel sê God dat hulle versot is op korrupsie en omkoopgeskenke<br />
(Jes 1:23; Jer 6:28; Deut 32:5; Ps 58:3).<br />
• God duld geen korrupsie nie (Ps 94:20).<br />
Soos alle sonde ontstaan korrupsie in die hart van die mens (Jak 1:13-15;<br />
Matt 15:18-20). Daarom sê die Spreukeskrywer: “Wees veral versigtig<br />
met wat in jou hart is, want dit bepaal jou hele lewe” (Spr 4:23).<br />
• Christus waarsku die mense om nie vir hulle skatte op die aarde bymekaar<br />
te maak nie (Matt 6:18-21).<br />
• Paulus kom en hy verbind rykdom met versoekings wat sinlose en<br />
skadelike begeertes is wat die mens in die verderf kan stort (1 Tim 6:9-<br />
10).<br />
• Paulus skryf ook van die geldgieriges, grootpraters, trotsaards en lasteraars<br />
wat volgens ons weer aspekte of aanleidende oorsake is van<br />
korrupsie (1 Tim 3:1-2).<br />
• Die wêreldse, sondige mense noem Paulus “ontaarde en korrupte<br />
mense” (Fil 2:15).<br />
Betekenis van die woord “korrup”<br />
In Afrikaans is daar die volgende sinonieme vir korrup: beginselloos, gewetenloos,<br />
immoreel, omkoopbaar, sleg, bedorwe, verdorwe. In beide die<br />
Ou en Nuwe Testament is die kernbetekenis van korrup “pervers” (sleg,<br />
verdorwe, verword, verdraai).<br />
Korrup wees is ’n toestand van geestelike verdorwenheid, onder andere<br />
vanweë sedeloosheid, oneerlikheid, leuenagtigheid, selfsugtigheid, omkoopbaarheid.<br />
Hieruit blyk dat korrupsie op alle vlakke van die lewe voorkom,<br />
nie net op die terrein van die politiek en die landsregering nie.<br />
Korrupsie is duidelik ’n misdaad waarin daar twee of meer partye is wat ’n<br />
onwettige transaksie met mekaar aangaan om hulleself te verryk, of om<br />
uit die ooreenkoms soveel as moontlik wins te maak. By meeste gevalle<br />
van korrupsie is omkoopgeld betrokke. Met R50 of R100 word die ver-<br />
8 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
keersman omgekoop om jou nie vir jou oortreding te beboet nie. Met ’n<br />
R1 000 of meer kan ’n stadsraadslid omgekoop word om jou tender vir ’n<br />
groot projek te laat slaag. So kan ons die een voorbeeld na die ander<br />
noem van mense se korrupte optrede tot eie voordeel en eie wins. Dit kan<br />
op enige vlak van die samelewing plaasvind: by die verkiesing van sportspanne<br />
of by die verkiesing van leiers, die verkryging van ’n identiteitsboekie<br />
of ’n paspoort of ’n visum.<br />
’n Toestand van sedelike swakheid en verdorwenheid<br />
Korrupsie is ’n toestand van sedelike swakheid of verdorwenheid, wat<br />
gekenmerk word onder andere deur sedeloosheid, oneerlikheid, gewetenloosheid,<br />
omkopery, onregverdige begunstiging of nepotisme. Korrupsie<br />
is geestelike verdorwenheid (Gen 6:11-12).<br />
Korrupsie word ten diepste bedryf deur ’n gebrek aan gesonde morele<br />
waardes van die landsburgers. Iemand wat korrup is en van korrupsie ’n<br />
gewoonte maak, het sy band met God verbreek. Hy probeer om onverdiende<br />
wins vir homself te behaal deur omkopery.<br />
Onstabiele politieke sisteme<br />
Alhoewel korrupsie wêreldwyd voorkom, blyk dit tog dat in Afrika die korrupsiekrisis<br />
die hoogste is. Die optrede van regeringsleiers getuig daarvan.<br />
In die lande van Afrika is die oorsaak onder andere armoede, onstabiele<br />
regerings, burgerlike gemeenskappe wat innerlik swak is, gebrek aan politieke<br />
mededinging.<br />
Die “tien gebooie” teen korrupsie<br />
Prof. Bennie van der Walt noem in Woord en Daad die<br />
volgende “tien gebooie” teen korrupsie:<br />
➊ Jy mag nie omkoop nie.<br />
➋ Jy mag nie afpers nie.<br />
➌ Jy mag nie nepotisme pleeg nie.<br />
➍ Jy mag jou nie aan tribalisme skuldig maak nie.<br />
➎ Jy mag nie onderwysbedrog pleeg nie.<br />
➏ Jy mag nie jou werk afskeep nie.<br />
➐ Jy moet eerlik wees in al jou sakebedrywighede.<br />
➑ Jy mag nie regeringseiendom misbruik nie.<br />
➒ Jy mag nie politieke misdade pleeg nie.<br />
➓ Jy moet almal regverdig behandel.<br />
Korrupsie het nare gevolge<br />
Vanweë die hoë intensiteit van korrupsie in Suid-Afrika<br />
is die nare gevolge daarvan reeds wyd bekend. Deur<br />
korrupsie word die respek vir die regering van die dag<br />
sigbaar ondermyn. Duidelik word dit gesien in die onbeholpenheid<br />
waarmee regeringsinstansies korrupsie<br />
benader, en die feit dat daar nog nie daarin geslaag is<br />
om die tempo waarteen korrupsie plaasvind, te tem nie.<br />
Waar ’n demokrasie reg en geregtigheid moet laat plaasvind,<br />
kom daar vanweë korrupsie onreg en bedrog. Om<br />
geld, besittings en posisies te verkry deur enige vorm<br />
van korrupsie, beteken dat jy iets ontvang wat jy nie<br />
verdien nie en ook nie verwerf het nie.<br />
- hoofartikel -<br />
Sonder enige twyfel is korrupsie een<br />
van die bydraende oorsake van ongesonde<br />
ekonomiese ontwikkeling,<br />
veral in Afrika.<br />
Christene se antwoord<br />
As gelowiges moet ons weet dat<br />
korrupsie nie man-alleen deur die<br />
gereg, die staat of die regering en –<br />
instansies bestry kan word nie. Nie<br />
alleen moet elke Christen oor sy eie<br />
hart en gedagtes heers nie, maar jy<br />
moet ook die gesonde leer in die<br />
Woord van God aan ander verkondig.<br />
Daarby moet jy iemand wees wat<br />
vergenoeg is met wat jy het en teenoor<br />
God ook dankbaar daarvoor.<br />
Veral is dit vir gelowiges nodig om<br />
die hele saak in die gebed tot God<br />
te bring, en Hom te smeek om ons<br />
land van hierdie euwel te bewaar.<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 9<br />
CNM
- hoofartikel -<br />
Verbond en kategese<br />
So pas het die katkisasieklasse vir 2010 in die verskillende gemeentes begin. Die Here moet geloof<br />
word dat omstandighede in Suid-Afrika en die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika sodanig is dat daar<br />
vryheid is om die kinders van die kerk kategeties te kan onderrig. In alle gemeentes moet daar<br />
besonderlik gesorg word dat die verbondskinders na die beste van die kerkraad se vermoë in die<br />
katkisasie onderrig word. Die feit dat die katkisasiekinders verbondskinders is, maak die saak nog<br />
dringender. Kategete en ouers moet dalk weer ’n slag oor die verbond en die kategese nadink, want<br />
kategese is verbondsonderrig.<br />
Betekenis van die verbond<br />
Die verbond is ’n saak van lewende troos vir<br />
diegene wat “uit swakheid in sondes val, sodat<br />
hulle nie aan die genade van God twyfel of in<br />
sondes bly lê nie” (Doopsformulier). In die saak van<br />
die genadeverbond moet ons nie die aanvegtinge wegredeneer<br />
of die sondeswakheid wegdefinieer nie. In sy<br />
denke het die mens die neiging om gebrokenheid en<br />
skeeftrekkinge te probeer harmoniseer. Die verbond<br />
van God verteenwoordig een van die groots-moontlike<br />
disharmonieë: God en sondaar word in een asem<br />
genoem. God skaam Hom nie om hulle God genoem<br />
te word nie. Só is die verbond van God. Die verbond<br />
dien om die heil wat van die Here is en ook van Hom<br />
alleen kan kom, in die lewe van elke gelowige ’n werklikheid<br />
te maak. Daaruit mag die verlostes lewe en sterwe.<br />
God kom na die mens met sy aanbod van genade.<br />
Hier moet jy duidelik onderskei:<br />
• Die aanbod van genade is vir alle mense.<br />
• Maar die belofte van genade is nét vir die uitverkorenes.<br />
God beloof die genade, en dan is daar sy oproep<br />
tot geloof en bekering. In die verbond word geloof geëis<br />
en ook geloof gewerk. Calvyn skryf dat Christus tot ons<br />
kom “beklee met sy beloftes” (Inst, 2.9.3). Verder: “Die<br />
ware kennis van Christus is dus as ons Hom aanneem<br />
soos Hy deur die Vader vir ons aangebied word, naamlik<br />
geklee in sy evangelie” (Inst, 3.2.6). Christus “beklee<br />
met sy beloftes”, “geklee in sy evangelie”, word ons<br />
eie, deurdat ons die belofte glo. Bediening van die woord<br />
is bediening van die versoening, bediening van die<br />
verbond wat lei tot toe-eiening van die heil deur die<br />
Heilige Gees. Wat sê die genadeverbond vir ons en<br />
ons kinders?<br />
Die vervulling van die verbond in Christus<br />
Die skadubedeling van die Ou Testament val in Jesus<br />
Christus weg en die gelowige staan voor die volle,<br />
diepe sin en werklikheid van die genadeverbond. Die<br />
deputate vir Jeugsorg van die Geref. Kerke in Suid-<br />
Afrika wys in hulle rapport aan die 42ste Nasionale Sinode<br />
(1985) op die plek wat Christus in die genadeverbond<br />
inneem. Al die beloftes wat God van ouds af gedoen<br />
het, is deur Christus vervul, en aan al die eise wat God<br />
in die verbond gestel het, is voldoen. Daar is ’n nou<br />
verband tussen die soendood van Christus en die genadeverbond.<br />
Dit lees ons in die Nagmaalsformulier: “...<br />
dat Hy aan die einde met sy dood en bloedstorting die<br />
nuwe en ewige testament, die verbond van genade en<br />
versoening, bevestig het toe Hy gesê het: Dit is volbring.”<br />
Verbond en uitverkiesing<br />
God is die uitverkiesende God, en in sy ewige raad<br />
is die getal van sy uitverkorenes van ewigheid af aan<br />
Hom bekend. In die Nuwe Testament gaan dié gedagte<br />
voort, en Efesiërs 1 is ’n sprekende voorbeeld: “... soos<br />
Hy ons in Hom uitverkies het voor die grondlegging<br />
van die wêreld om heilig en sonder gebrek voor Hom<br />
in liefde te wees.”<br />
Die verbond en die verkiesing val nie saam nie<br />
Verbond en verkiesing val nie saam nie. Die genadeverbond<br />
laat die uitverkiesing ’n werklikheid word. Genadeverbond<br />
en uitverkiesing staan nie los van mekaar<br />
nie. Hulle staan met mekaar in verband as oorsaak en<br />
gevolg, as doel en middel. Die doel van die genadeverbond<br />
is om die uitverkiesing te verwesenlik. Deur die<br />
genadeverbond word die uitverkiesing ’n werklikheid.<br />
Wanneer die bondeling in die genadeverbond tot geloof<br />
en bekering kom, die eis van die genadeverbond, het<br />
die uitverkiesing werklikheid geword. Geloof en bekering<br />
is die antwoord op die belofte. Eers hier begin die<br />
uitverkiesing werk (Dordtse Leerreëls, Hoofstuk 1, Artikel<br />
17, 14, 6 en 7).<br />
Die uitwerking word sigbaar in die verbond<br />
Nie almal in die verbond is uitverkorenes nie. Van<br />
Ismael en Isak skryf Paulus in Romeine 9:6-9: “... nie<br />
almal wat van Israel afstam, is werklik Israel nie; en nie<br />
almal wat nakomelinge van Abraham is, is werklik kinders<br />
van Abraham nie. Inteendeel, die belofte was: ‘Uit<br />
Isak sal daar vir jou ’n nageslag kom’” (Gen 21:12). Dit<br />
wil sê: Dit is nie die kinders wat in die gewone gang<br />
10 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
van die lewe gebore is, wat kinders van God is nie; dit<br />
is die kinders wat kragtens die belofte van God gebore<br />
is, wat as Abraham se nageslag gereken word”: Die<br />
kinders van die belofte word gereken as die nageslag.<br />
Verbond en doop<br />
“Die doop (is) ’n instelling van God om aan ons en<br />
ons kinders sy verbond te verseël.” Die doop is ’n teken<br />
en seël wat God vir die gelowiges ingestel het, om aan<br />
hulle die genadeverbond te verseël en die beloftes van<br />
die evangelie seker te maak. Dit is nie ’n verbond wat<br />
God nog in die toekoms moet sluit nie, maar ’n verbond<br />
wat Hy reeds gesluit het. Hulle moet as verbondskinders<br />
“deur die doop as deur die teken van die verbond, in<br />
die Christelike Kerk ingelyf word en van die kinders<br />
van die ongelowiges onderskei word” (Heidelbergse Kategismus,<br />
Sondag 27, Vraag 74b).<br />
Verbond en geloof<br />
Die verbond gaan eensydig van God uit en gaan<br />
die geloof vooraf. Daar is die skenking van die heil in<br />
die aanbieding van Christus. Die deelagtigmaking geskied<br />
deur die geloof, dit is die deelagtigmaking van<br />
wat in die belofte aan ons geskenk word. Die persoonlike<br />
deelagtigmaking geskied deur die geloof in die gepredikte<br />
Woord van God. Skenking en deelagtigmaking<br />
is twee begrippe wat op mekaar betrokke is. God skenk.<br />
Die mens ontvang. Hy kry werklik deel aan die heil.<br />
Die gedoopte is ’n bondeling<br />
Die doop is ’n teken en seël van die genadeverbond<br />
wat met die gedoopte opgerig is. Die doop verseël die<br />
belofte van die genadeverbond, dis nie iets wat in die<br />
dopeling aanwesig is of aanwesig veronderstel word<br />
nie. In die doopsformulier word aangetoon wie die gedooptes<br />
is. Dit is die mense met wie die Vader “’n ewige<br />
genadeverbond” gesluit het. Die sekerheid lê nie in die<br />
verbondskind nie, maar in God se belofte. Die verbond<br />
word opgerig met mense wat “uit swakheid in sondes<br />
val”. Dit is belangrik om daarop te let dat hierdie waarheid<br />
nie gerig word aan sterk, vasstaande, onwrikbare<br />
mense nie, maar aan pap babatjies wat “in sonde ontvang<br />
en gebore is en daarom aan allerhande ellende,<br />
ja, aan die verdoemenis self, onderworpe is” (Doopsformulier).<br />
Dit is hulle wat soms uit swakheid in sondes<br />
val. Maar hulle hoef nie aan die genade van God te<br />
twyfel nie of in hulle sondes bly lê nie, want die doop is<br />
immers ’n seël en onbetwisbare getuienis dat hulle ’n<br />
ewige verbond met God het (Doopformulier).<br />
Met wie is die genadeverbond opgerig?<br />
Ten opsigte van die vraag met wie God die verbond<br />
oprig, gaan die standpunte binne Geref. konteks uiteen:<br />
• Die een groep sê: Die genadeverbond is opgerig<br />
alleen met die uitverkorenes.<br />
• Die ander groep sê: Die genadeverbond is opgerig<br />
- hoofartikel -<br />
met die gelowiges en hulle nageslag.<br />
By die groep wat sê dat die genadeverbond opgerig<br />
is met die uitverkorenes, word daar verder twee gedagterigtinge<br />
gevind:<br />
• Die een groep sê dat waar die verkiesing is, daar is<br />
die verbond, en daardeur trek hulle die kring van<br />
die uitverkiesing baie klein.<br />
• Die ander standpunt is dat waar die verbond is, daar<br />
is die verkiesing, en hulle trek weer die kring van<br />
die uitverkiesing geweldig groot.<br />
By albei groepe word die verbond behandel onder<br />
die beheersing van die uitverkiesing. Die uitgangspunt<br />
is hier nie die verbond nie, maar die uitverkiesing. Elkeen<br />
wat onder die verbond gebore is, is as kind van die<br />
verbond gebore. Hy is kind en erfgenaam van God.<br />
Daarom word met ’n kind se doop gebid: “Ons bid U,<br />
kragtens u grondelose barmhartigheid, dat u hierdie<br />
kind van U genadiglik wil aansien” (Doopsformulier).<br />
Die verbond is breër as die uitverkiesing Só is daar<br />
tweërlei kinders van die verbond: die gelowiges, die<br />
gehoorsames; en ook die ongehoorsames en die ongelowiges<br />
is kinders van God. Daar is ’n verdere betekenisvolle<br />
onderskeiding:<br />
• Die een groep sê: Waar die verbond is, word die<br />
geloof gewerk.<br />
• Die ander groep sê: Waar geloof is, word die verbond<br />
effektief.<br />
Dit is nie die verhouding teenoor die verbond wat<br />
beslissend is nie, maar die verhouding met die God<br />
van die verbond.<br />
Verbondsouers en verbondskinders<br />
Die genadeverbond is opgerig met die gelowiges<br />
en hulle kinders. Geloof as antwoord op die belofte is<br />
heilstoe-eiening (verbondsinwilliging). Die genadeverbond<br />
maak die uitverkiesing prakties. Geloof moet as<br />
antwoord op die verbondseis en verbondsbeloftes teenwoordig<br />
wees, anders word die verbond verbreek en<br />
verwerp (Heb 2:3; 4:1). Volhardende ongeloof by die<br />
verbondskind is nie net ’n blote afwesigheid van geloof<br />
nie, maar dit is ’n weiering. Dit is verbondsbreuk (Heb<br />
6:4-8; 10:28-31). Hulle wat die verbond breek deur hulle<br />
weiering tot inwilliging, word deur die verbondsvloek<br />
getref (Deut 20:10-14; Heb 12:28 ev).<br />
• Die wese van die genadeverbond is die belofte van<br />
God wat alle bondelinge raak, ook hulle wat later<br />
sal blyk die verbond te verbreek het in ongehoorsaamheid,<br />
want die droewige keersy is ook waar.<br />
Daar is vele wat in die verbond gebore word en die<br />
verbondsteken ontvang, maar wat tog verlore gaan<br />
(Rom 9:6).<br />
Ouers moet betrokke raak by hulle kinders se katkisasiewerk,<br />
veral wat die voorbereiding betref. Deur die<br />
voorbereiding van die werk word die kinders immers<br />
deur die onderrigleer geskool om verantwoordelik op<br />
God se belofte te antwoord. CNM<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 11
- brandpunt - Dr. Nico van der Merwe<br />
Die doodry-seisoen<br />
Skokkende padverkeersterftes<br />
Die somervakansie is pas<br />
verby, en sonder vrees vir<br />
oordrywing kan gepraat word van<br />
die seisoen van doodry. In sy oortreffende<br />
trap kan gepraat word<br />
van die menseslagting op ons paaie. In hierdie seisoen sterf meer mense<br />
op ons paaie as al die soldate wat in die jarelange grensoorlog gesneuwel<br />
het.<br />
Van die begin van die vakansie in Desember tot ’n paar treë in Januarie<br />
word in nuusbulletin na nuusbulletin die stygende getal van padverkeersterftes<br />
en beseerdes aangekondig soos krieketlopies in ’n toetswedstryd<br />
– wat net koue, harde feite is wat jou nie innerlik roer nie. Soos<br />
wat die sterftesyfers dag vir dag aangekondig word, kom ’n mens tot<br />
die ontstellende slotsom dat mense hieraan gewoond raak en nie eens<br />
tweemaal oë knip by die aanhoor daarvan nie. Dit blyk dat summiere<br />
arrestasie, hoë boetes en strenger wetstoepassing blykbaar geen positiewe<br />
uitwerking op die situasie het nie.<br />
Planne om die menseslagting op die paaie te keer<br />
Van owerheidskant word daar jaarliks nuwe planne beraam om die<br />
menseslagting op die paaie te keer. Vakansiegangers word vermaan<br />
om versigtiger te wees en verkeersreëls nougeset na te kom. Aksies<br />
word op hoofroetes geloods om bestuurders so gereeld moontlik in te<br />
lig en te waarsku oor verkeersomstandighede. Die “Arrive Alive”-projek<br />
doen soveel hulle kan om die ongeluks- en dodesyfers op die paaie te<br />
beperk.<br />
Nogtans het die sterftesyfer weer ten hemele geklim – om nie eens te<br />
praat van die finansiële implikasies van die situasie nie. Dit kos die<br />
land miljarde rand met elke vakansieseisoen. Daarby kom ook die aspek<br />
van droefheid by die lewensverlies, pyn, lyding en leed. In ’n groot persentasie<br />
van die ongelukke gaan dit gepaard met liggaamlike verminking<br />
wat in baie gevalle lewenslank is.<br />
Oorsake vir dié situasie<br />
Oorsake vir hierdie toestand op die paaie is veelvoudig: onverantwoordelike<br />
padgedrag, te hoë snelhede, te kort volgafstande, oormatige<br />
alkoholgebruik, swaar verkeer, minagting<br />
van verkeerstekens, onbekwame<br />
bestuurders, oorskryding<br />
van die vermoeidheidsgrens,swak<br />
padoppervlaktes, nie-padwaardige<br />
voertuie, oorlaaide voertuie, minagting<br />
van mede-padverbruikers, ongeduld,<br />
roekelose bestuur van voertuie<br />
... so kan die redes en die oorsake<br />
van die padslagtings opgenoem<br />
en neergeskryf word.<br />
Tabelle en ellelange lyste kan gemaak<br />
word, maar die toestand bly<br />
jaar na jaar dieselfde. Almal moet<br />
teen hierdie tyd tot die besef kom<br />
dat daar nie ’n kitsoplossing vir die<br />
padveiligheidsvraagstuk is nie.<br />
Die godsdienstig-sedelike aspek<br />
As gelowiges moet ons weet dat<br />
daar ook ’n godsdienstig-sedelike<br />
aspek aan hierdie saak verbonde is.<br />
Die grondreël wat God in sy Woord<br />
gee, is liefde tot God en liefde tot<br />
jou naaste (Matt 22:37-40). Verder<br />
moet gelowiges in alles wat hulle<br />
doen, die Here verheerlik (1 Kor<br />
10:31).<br />
Hierdie bevel van Christus is natuurlik<br />
ook van toepassing waar gelowiges<br />
met vakansie op reis is. Op die<br />
reispad saam met jou is jou naaste,<br />
al is dit ’n onbekende naaste wat in<br />
Die liefdesgesindheid deur God se genade moet die oorheersende<br />
dryfveer wees waarmee elke gelowige sy motor bestuur en hom op<br />
die pad gedra.<br />
12 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
al die ander motors op die pad is,<br />
vir wie jy moet liefhê soos jouself.<br />
Die Bybelse waarheid geld vir elke<br />
gelowige dat jy op die reispad niemand<br />
enige leed of letsel aandoen<br />
nie. Dat jy ook nie die oorsaak mag<br />
wees waarom ’n ander voertuig in<br />
’n ongeluk betrokke raak nie, omdat<br />
jy dan die beeld van God waarna<br />
jou naaste geskape is, sal skend.<br />
Die feit dat jy bykans 100% van die<br />
mede-padgebruikers nie ken nie,<br />
mag nie daartoe bydra dat jy onverskillig<br />
en traak-my-nie-agtig teenoor<br />
hulle mag optree nie.<br />
Die liefdesgesindheid deur God se<br />
genade moet die oorheersende<br />
dryfveer wees waarmee elke gelowige<br />
sy motor bestuur en hom op<br />
die pad gedra. Jou liefde tot God en<br />
jou liefde tot jou naaste moet sigbaar<br />
wees in die wyse waarop jy jou<br />
op die pad gedra. Dit klink dalk<br />
hoogdrawend en mense kan moontlik<br />
sê nou word die waarheid darem<br />
te ver gerek, maar as Christen moet<br />
jy die mense wat saam met jou die<br />
pad ry, waarheen ook al, uitnemender<br />
ag as jouself, en moet jy jou<br />
voorneem om hom niks aan te doen<br />
wat jy jouself nie graag aangedoen<br />
wil hê nie.<br />
Kom ons wees meer presies en stel<br />
vas dat jy op jou reispad veral die<br />
vyfde en sesde gebod van die Tien<br />
Gebooie toepas. Prof. Pieter Buys<br />
het hieroor geskryf:<br />
“Die vyfde gebod eis van my gehoorsaamheid<br />
om Christus ontwil.<br />
Daardie stomme stopteken, die<br />
sprakelose robot, die soliede wit<br />
streep in die pad is instrumente in<br />
die hand van die owerheid om verkeersveiligheid<br />
te handhaaf. Die<br />
owerheid op sy beurt is ’n instrument<br />
in die hand van God om wet en orde<br />
te handhaaf. Wie die stopteken, die<br />
robot, die wit streep verontagsaam,<br />
is nie net aan die owerheid nie, maar<br />
aan God ongehoorsaam en ’n oortreder<br />
van die vyfde gebod.”<br />
Niemand sal stry nie dat die sesde<br />
gebod ook in geheel op die reispad<br />
van toepassing is: “Jy mag nie moord<br />
pleeg nie.” As jy teen ’n hoë snelheid<br />
ry, of jy drink alkohol voor jy op reis<br />
gaan, of jy minag verkeersreëls, of<br />
jou padgedrag is onverantwoordelik<br />
en eiesinnig, en die reisgenote in jou<br />
eie voertuig of medemense in ’n ander<br />
voertuig sterf vanweë ’n ongeluk<br />
wat direk vanweë jou onverskilligheid<br />
plaasvind, is jy ’n moordenaar.<br />
- brandpunt -<br />
Onthou, die sesde gebod sê vir jou,<br />
die motorbestuurder: “Jy mag nie<br />
doodry nie.” Al is jy ’n meelewende<br />
lidmaat van die kerk van Christus, jy<br />
woon gereeld eredienste by, jy lees daagliks God se Woord en bid tot jou<br />
Vader in die hemel, en jy is die direkte oorsaak van ’n botsing waarin<br />
medemense vermink word of sterf, is jy ’n moordenaar!<br />
Dit pas gelowiges seker om, voor hulle op die lang pad vertrek, eers tot<br />
God te bid dat Hy hulle op die gevaarlike pad sal beskerm. Dan moet jy as<br />
bestuurder jou bydrae maak deur veilig en verantwoordelik te bestuur. As<br />
kind van God met jou reisgenote, wat elkeen ook ’n kind van God is, kan<br />
jy verseker wees dat God in julle midde deur sy Gees teenwoordig is.<br />
Jy moet jou en jou reisgenote aan God toevertrou. Sing almal Psalm 121:2<br />
–<br />
Bedreig gevaar jou reispad ooit –<br />
Hy is dit wat jou voet<br />
vir wank’ling behoed.<br />
Hy, Isr’els wagter, sluimer nooit.<br />
Die HEER is jou ontfermer,<br />
jou skadu en beskermer. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 13
Ds. GC (Awie) Verhoef (Wierdapark)<br />
Ek wens tog so om ’n Bybelse<br />
selfbeeld te hê<br />
Die versugting om ’n Bybelse<br />
selfbeeld te hê, is in wese<br />
’n bede van gelowiges dat<br />
God ons sal verander deur ons<br />
denke te vernuwe (Rom 12:2).<br />
“Denke” volgens dié teks beteken<br />
nie bloot jou gedagtes nie, maar ’n<br />
raamwerk van denke, ’n houding,<br />
ingesteldheid of ’n manier van kyk.<br />
Wat is selfbeeld?<br />
Selfbeeld is die manier hoe jy jouself<br />
sien. Selfpersepsie maak dalk die<br />
bedoeling duideliker. Dit gaan oor<br />
jou persepsie van jouself. Dit is die<br />
prentjie binne jou van jouself. Selfbeeld<br />
is ’n hele denk- en gevoelsraamwerk<br />
binne jou van waaruit jy<br />
leef. Dit bepaal hoe jy lyk vir jouself,<br />
hoe jy gewoonlik reageer en optree.<br />
Dis vanuit hierdie komplekse en dinamiese<br />
prentjie waarmee jy sin<br />
maak van die lewe. Dis kompleks,<br />
want dis ’n wisselwerking van alle<br />
aspekte van jou menswees en die<br />
lewe. Dis dinamies, want jy is nie ’n<br />
klip nie – jy is ’n groeiende, lewende<br />
wese. Dit is hierdie prentjie wat<br />
bepaal hoe jy in interaksie is met<br />
God, mense, jou omgewing, situasies,<br />
jouself en alles in hierdie wêreld.<br />
Daarom is dit nie verkeerd om te sê<br />
nie dat mense wat ’n goeie – of liewer<br />
realistiese – selfbeeld het, gewoonlik<br />
in gesonde verhoudings<br />
staan en op ’n nugter en positiewe<br />
manier in interaksie is met die wêreld<br />
om hulle. Die teendeel is ook<br />
Hoe kan ek dit regkry?<br />
waar: mense wat voortdurend in wanverhoudings is, het waarskynlik ’n<br />
negatiewe selfbeeld.<br />
Bybelse selfbeeld<br />
Hieruit lyk dit my die Bybel praat volgens Spreuke 4:23 hiervan: Wees<br />
veral versigtig met wat in jou hart omgaan, want dit bepaal jou hele lewe<br />
(eie beklemtoning). Hart volgens hierdie teks het te doen met die kern van<br />
jou menswees. Jou hart, jou binneprentjie, jou selfbeeld, bepaal jou hele<br />
lewe. Mens kan van ’n Bybelse selfbeeld praat wanneer Christus deur die<br />
geloof in die hart woon (Ef 3:17). Hart dui op die totale mens se gerigtheid<br />
op God (Rom 10:10). Hierdie gerigtheid op God bepaal jou hele lewe.<br />
Maar meer hieroor later.<br />
Hoe werk selfbeeld?<br />
Hoe gebeur dit dat ek sit met die selfbeeld wat ek het? Hoekom sien ek<br />
my soos wat ek my sien? Anders gesê: Wat is die dinamika van selfbeeld?<br />
As mens dit verstaan, kan jy begin om iets daaraan doen. Anders bly dit ’n<br />
wollerige begrip wat soos ’n leeu op jou borskas kom lê.<br />
Ons weet dat die verhaal van die Bybel nie maar ’n verhaal is wat bloot net<br />
met ander mense gebeur het wat lank, lank gelede geleef het nie. Ons<br />
moet daardie mense se tyds- en kultuuromstandighede deeglik in berekening<br />
bring wanneer ons die Bybel lees, maar dit is óns verhaal wat<br />
steeds in ons lewe afspeel.<br />
Die verhaal van die mens wat goed geskape is, in sonde val en in Christus<br />
herskep word, is die verhaal van jou lewe. Dit het ’n deurslaggewende<br />
effek op jou selfbeeld. Die mens, goed geskape, het voor die sondeval ’n<br />
volmaakte en realistiese binneprentjie gehad. Dit het die volgende behels:<br />
• Hulle was in ’n volmaakte liefdesverhouding met God en mekaar en<br />
het volkome sekuriteit, aanvaarding en vertroue ervaar.<br />
• Hulle het ook die verhoudings met alles en almal waarin hulle gestaan<br />
het, goed bestuur. Hulle was in ’n plek of posisie (verantwoordelikheidsfeer)<br />
wat hulle nie verdien het nie – God het hulle aangestel.<br />
Hulle het hierin geen bedreiging beleef nie.<br />
• Hulle is na God se beeld geskape. Dit beteken onder andere dat hulle<br />
in verhouding met Hom geplaas was. Hulle het ware kennis van God<br />
gehad en was in sy diens. Hulle het hierin – in Hom – waarde gehad.<br />
Hieruit is dit duidelik dat die mens voor die sondeval geleef het in volmaakte<br />
14 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
liefde, met geen bedreiging nie en met ’n perfekte besef van eiewaarde.<br />
Die neerslag hiervan was ’n volkome binneprentjie. ’n Volmaakte selfbeeld.<br />
Met die sondeval het dit totaal en dramaties verander. Die harmonieuse<br />
liefde het gevou vanweë die opstand, die aggressie, teenoor God. Die<br />
mens het hom aangematig en sy posisie van diensbaarheid en verantwoordelikheid<br />
voor God weggegooi. Die mens het homself verhef om soos<br />
God te wil wees.<br />
Ná die sondeval lyk die binneprentjie van die mens anders:<br />
• Die harmonieuse liefde word vervang deur vrees (Gen 3:10). Sekuriteit,<br />
aanvaarding en vertroue word vervang deur vrees vir die onbekende,<br />
verwerping en emosionele pyn.<br />
• Die onaantasbare posisie van diensbaarheid en verantwoordelikheid<br />
voor God word skielik ’n maalkolk van skuldgevoelens en blaamverplasing<br />
(Gen 3:8, 12, 13).<br />
• Die mens, wie se waarde daarin lê dat hy beeld van God is, wou self<br />
soos God wees en verloën daardeur sy beeldskap. Ons verloor nooit<br />
ons beeldskap nie (vgl. o.a. Gen 9:6, Jak 3:9), maar verloën dit en<br />
daarmee saam dat ons waarde in God is. Nou soek ons waarde in ons<br />
eie beeld. Die probleem is dat ons dan nie weet wanneer ons eie beeld<br />
goed genoeg is nie. Die effek hiervan is ’n nikswerd gevoel.<br />
Dis duidelik dat die sondeval meegebring het dat mense met vrees, skulden<br />
nikswerd gevoelens leef. Die gevolg hiervan is ’n verwronge en vervalste<br />
binneprentjie. Hoe raak dit jou? Sonder om te tegnies te raak, kan ons sê<br />
dat selfbeeld gevorm word deur die neerslag van die interaksie van al die<br />
verhoudings waarin jy staan en gestaan het. Dit is jou verhouding met<br />
God, met jouself en ander mense en met die natuur. Die neerslag van die<br />
interaksie gaan lê as ’t ware in die sentrum van jou menswees, jou hart.<br />
Sodoende vorm jy ’n prentjie van wie en hoe jy is en waar jy in hierdie<br />
verhoudings staan.<br />
Wanneer “bang”, “skuldig” en “nikswerd” woorde is wat die hoofbestanddele<br />
uitmaak van jou verhoudings, sal die prentjie van jou diepste binnekant<br />
negatief wees en al hoe meer so word. Wanneer jy egter liefde, jou eie<br />
(onbedreigde) plek en ’n sin vir waarde in jou verhoudings ervaar, sal jou<br />
selfbeeld positief wees en al meer so word. Gaan dink maar gerus na in<br />
die lig hiervan oor elkeen van jou verhoudings. Jou verhouding met ons<br />
Here, jou man/vrou, jou kinders, jou ouers (ook en veral toe jy nog klein<br />
was), maats en kollegas. Dóén dit regtig!<br />
Die uitdaging<br />
Mens kan saam met ander skrywers sê dat selfbeeld of -persepsie ’n<br />
evaluering is wat jy van jouself opbou op grond van selfkennis. Wanneer<br />
die selfkennis wat ek opgebou het, negatief is, is die uitdaging om ander<br />
(beter?) bronne te vind van waaruit ek selfkennis kan opdoen. As die bron<br />
van my selfkennis my man of vrou is met wie ek in ’n verhouding staan<br />
wat deur vrees, skuld- of nikswerd gevoelens gekenmerk word, moet ek<br />
duidelik ’n ander bron van selfkennis gaan soek. Eweneens: as ek as kind<br />
in sulke verhoudings staan of gestaan het, moet ek elders selfkennis gaan<br />
soek.<br />
Die Bybel is ten diepste gelowiges se bron van selfkennis. Die Heilige<br />
Gees, wat die Bybel geïnspireer het, woon immers in my as gelowige. Hy<br />
- fokusartikel -<br />
getuig saam met my gees wie en<br />
hoe ek regtig is voor God! Sy woorde,<br />
óók dié oor my as mens, in die<br />
Bybel dra die grootste gewig. Groter<br />
gewig as wat mense oor, van en met<br />
my gesê of gedoen het.<br />
Uitkoms!<br />
Ons Here Jesus Christus het mens<br />
geword. Hy het nie alleen weer opnuut<br />
kom wys hoe dit is om in volkome<br />
harmonie met die wil van God<br />
te leef nie, Hy het méér kom doen!<br />
Hy het ons met God kom versoen.<br />
Hy het dit vir my moontlik gemaak<br />
om uit te styg bo die vrees, skuld en<br />
minderwaardigheid wat my gedrag<br />
bepaal. Hy het my kom herstel. Nou<br />
kan ek waarlik in liefde my posisie<br />
volstaan in diensbaarheid en verantwoordelikheid<br />
teenoor Hom. En ek<br />
kan my waarde in Hóm vind en nie<br />
in mysélf nie.<br />
Dis wat ons Here kom doen het. Dis<br />
die pad wat Hy kom oopmaak het.<br />
Hoe kry ek dit reg?<br />
Hy het dit voorts kom moontlik maak<br />
dat ek op daardie herstelpad sal<br />
loop. Hy het sy Gees gegee om ons<br />
al hoe meer te vernuwe na die beeld<br />
van ons Skepper en tot volle kennis<br />
van God (Kol 3:10). Dit is my verantwoordelikheid<br />
om seker te maak dat<br />
ek alles in my vermoë doen om die<br />
verwronge prentjie wat ek van my<br />
het, af te lê, nuut te word in my gees<br />
en gedagtes, en te lewe as nuwe<br />
mens wat as die beeld van God geskep<br />
is: volkome volgens sy wil en<br />
heilig (Ef 4:22-24).<br />
Dit beteken dat ek by ander gelowiges<br />
wat kundig is, hulp moet kry<br />
soos dit nodig is. Dit beteken ook<br />
dat ek my gemoed moet vul met<br />
woorde wat my Maker oor en van<br />
my gesê het. Woorde soos wat daar<br />
onder andere staan in 1 Johannes<br />
4:18, Romeine 8:31-39 (antwoord<br />
die vrae wat daarin gestel word en<br />
kyk na die beloftes!), Efesiërs 1:3-<br />
14. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 15
Ds. OJ (Ockie) Struwig (Delmas)<br />
Ek wens tog so om ’n mens van<br />
integriteit te wees<br />
In my nadenke oor wat integriteit<br />
nou eintlik is, het ek in die Bybel<br />
gaan soek na die woord. En tot my<br />
verbasing moes ek vind dat díe<br />
woord – integriteit – nie een keer in<br />
die Bybel voorkom nie.<br />
Omvattende eienskap ...<br />
Wat ek wel kon agterkom, is dat<br />
daar ’n rits ander woorde in die Skrif<br />
is wat die begrip integriteit omskryf.<br />
Ek verwys hier na woorde soos opregtheid,<br />
betroubaarheid, eerlikheid,<br />
objektiwiteit en vroomheid, wat<br />
almal op een of ander manier verwys<br />
na ’n mens met integriteit. En<br />
daarom is integriteit na my mening<br />
in die lig van die Woord ’n omvattende<br />
eienskap.<br />
Positiewe eienskap ...<br />
Al die woorde wat in die Bybel voorkom,<br />
is uit die aard van die saak –<br />
net soos die woord integriteit – positief<br />
van aard, en hierdie eienskappe<br />
kan gekoppel word aan waardes<br />
en norme wat groter is as die wil of<br />
idees van die persoon wat dit uitleef.<br />
Miskien is die eie-wil of eie-idees<br />
van die mens juis die rede waarom<br />
ek die persepsie het dat integriteit<br />
’n bedreigde eienskap op die “rooilys”<br />
is.<br />
Bedreigde eienskap ...<br />
Daar is natuurlik verskeie redes<br />
waarom integriteit as ’n positiewe<br />
karaktereienskap onder druk is.<br />
Vanweë sy sondige natuur is die<br />
Hoe kan ek dit regkry?<br />
Ek het die afgelope tyd gewonder of integriteit ook een<br />
van daardie eienskappe soos bedagsaamheid en<br />
selfbeheersing is wat op die “rooilys” van “bedreigde<br />
karaktereienskappe” verskyn?<br />
Bestaan daar nog mense wat waarlik beskou word as<br />
manne en vroue met integriteit? Was Job nie dalk die<br />
laaste mens oor wie God kon spog en sê nie:<br />
“Sy gelyke kry jy nie op aarde nie: hy is vroom en opreg,<br />
hy dien My en vermy die kwaad”?<br />
mens voortdurend besig om die<br />
aanvaarbare waardes en norme te<br />
omseil met sy eie idees van wat reg<br />
en verkeerd is (en wat aanvaarbaar<br />
en onaanvaarbaar is). En omdat die<br />
natuurlike mens so maklik swig onder<br />
groepsdruk, word hierdie eie<br />
idees baie maklik deur die mening<br />
van die massa gemanipuleer. Dit is<br />
egter nie net groepsdruk nie, maar<br />
ook magsmisbruik, verskuifde rolmodelle<br />
en situasies waar mense<br />
onregverdig bevoordeel word, wat<br />
alles daartoe bydra dat die goeie,<br />
positiewe eienskap van integriteit al<br />
hoe meer bedreig word. Ek kom<br />
baie mense teë wat nie meer vanuit<br />
die moed van hulle oortuiging optree<br />
nie, maar vanuit die situasie<br />
waarin hulle hul bevind.<br />
Die grootste kommer egter is dat<br />
soveel mense hulle ook nie meer<br />
steur aan fundamentele beginsels<br />
soos God dit duidelik in sy Woord<br />
vir ons gee nie. Populêre beginsels<br />
begin die oorhand kry, en waar die<br />
fundamentele deur die polulêre vervang<br />
word, dreig die mens se wil<br />
om God se wil te oorskadu.<br />
Gesogte eienskap ...<br />
Tog bly integriteit ’n gesogte eienskap.<br />
En daarmee bedoel ek dat<br />
iemand wat met integriteit optree,<br />
steeds aandag trek in die samelewing<br />
van vandag. Die positiewe,<br />
bedreigde eienskap van integriteit<br />
laat gewone mense uitstaan bo die<br />
res. Die vraag is dus nou: Hoe kan<br />
ek dit regkry om ’n mens van integriteit<br />
te wees? Miskien het u ook al<br />
hieroor gewonder! Miskien wou u<br />
al iemand anders leiding gee oor<br />
hóé om ’n mens van integriteit te<br />
wees!<br />
Vir my as gelowige is dit ’n uitgemaakte<br />
saak dat alle goeie dinge<br />
van God kom. Daarom weet ek ook<br />
dat dit vir my nie moontlik is om<br />
sonder God se hulp en leiding dié<br />
gesogte eienskap te bekom nie. Die<br />
mees bekende woorde waar die<br />
hulp en die leiding van God gesoek<br />
word, vind ons in Psalm 25:4 en 5:<br />
“Maak my u wil bekend, Here, leer<br />
my u paaie. Laat u waarheid my lei<br />
en onderrig my daarin, want U is<br />
God, my redder. In U stel ek elke<br />
dag my verwagting”.<br />
16 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
Om werklik ’n mens van ware integriteit te wees, vra Goddelike hulp. Dit<br />
vra biddende afhanklikheid van God om in my gedagtes, woorde en dade<br />
absoluut God-gerig te leef. Die hoeksteen vir my integriteit is dus God<br />
self, en die boustene daarvan is in die Woord van God opgeskryf.<br />
Hoe kan ek dit dan regkry om (as gelowige) ’n mens van integriteit te<br />
wees?<br />
➊ ... deur betroubaar te wees ...<br />
In Nehemia 7:2 staan daar: “Gananja was ’n betroubare man wat eerbied<br />
vir God gehad het, meer as baie ander.” Hier word twee belangrike<br />
boustene genoem, naamlik betroubaarheid en eerbied vir God. Om die<br />
reguit pad te loop, om die waarheid lief te hê, om my woord as my eer te<br />
beskou (met God as my enigste betroubare getuie), met ’n “ja” wat “ja” is<br />
en ’n “nee” wat “nee” is te lééf, beteken my lewe vertoon reeds die tekens<br />
van betroubaarheid en integriteit.<br />
➋ … deur eerlik en opreg te wees …<br />
Dawid sê in sy dankgebed in 1 Kronieke 29:17: “Ek weet, my God, dat U<br />
die hart ondersoek en dat U opregtheid wil hê.” In Psalm 25:21 sê hy:<br />
“Laat onskuld en opregtheid oor my die wag hou, want op u vertrou ek.”<br />
Dawid weet dat opregtheid as bousteen van integriteit ’n eienskap is wat<br />
gewortel is in die diepste wese van die mens – daar waar God alleen kan<br />
raaksien. Die Spreukeskrywer sê oor opregtheid: “Wie opreg leef, leef<br />
sonder vrees ...” en: “Die opregte bly behoue deur sy gehoorsaamheid<br />
aan die Here ...” Ook hier word die optrede van die eerlike en opregte<br />
mens aan God self gekoppel. Gehoorsaamheid aan God is dus ’n kenteken<br />
van opregtheid en eerlikheid. Daarteenoor is ongehoorsaamheid aan God<br />
die kenteken van valsheid en skynheiligheid. As ek dus ’n mens van integriteit<br />
wil wees, moet ek my gehoorsaamheid aan God onder die vergrootglas<br />
gaan plaas.<br />
➌ … deur reg en geregtigheid te handhaaf …<br />
Job, die Ou-Testamentiese rolmodel, sê in hoofstuk 6:29: “ Besin julle,<br />
moenie dat daar onreg geskied nie, besin julle, my saak is reg.” Job is die<br />
bewaker van reg en geregtigheid omdat hy oortuig is van sy saak. Hy loop<br />
die reguit pad. Hy staan by die waarheid, hy is deursigtig in sy doen en<br />
late. Ek is oortuig daarvan dat om reg en geregtigheid te handhaaf en te<br />
bewaar, Goddelike wysheid en insig nodig is. Ek wil so ver gaan om te sê<br />
die handhawing van reg en geregtigheid is die kosbare vrug in die lewe<br />
van ’n mens met integriteit. Daarom sal ek biddend, smekend my wysheid<br />
en insig oor reg en geregtigheid van God vra.<br />
➍ ... deur toegewyd te wees …<br />
Hierdie belangrike bousteen word ook verbind aan koning Dawid wat die<br />
volk van God met “… toewyding versorg het en hulle met oorleg gelei …”<br />
het (Ps 78:72). En hoe ’n belangrike element van integriteit is toewyding<br />
nie! So iemand is een wat klaar maak waarmee hy begin het. Iemand wat<br />
nougeset skouer aan die wiel sit en werk na die doelwit, wat in die wedloop<br />
volhard tot by die wenstreep.<br />
Ek self het nie die krag om elke moontlike taak toegewyd te voltooi nie,<br />
maar juis daarom maak ek staat op die Gees van God se krag wat in my<br />
werk. Integriteit vra dus nie net toewyding nie, maar ook ’n gesindheid van<br />
afhanklikheid teenoor God.<br />
- fokusartikel -<br />
➎ … deur die wil van God te doen<br />
…<br />
God self maak die belofte aan Salomo:<br />
“En jy, as jy soos jou vader<br />
Dawid opreg en met oorgawe voor<br />
My leef en alles doen wat Ek jou<br />
beveel en my voorskrifte en bepalings<br />
nakom, sal Ek jou heerskappy<br />
oor Israel bestendig” (1 Kon 9:4).<br />
Daar is verseker voordele om alles<br />
volgens die wil van God te doen.<br />
God sien dit raak en God beloof ook<br />
sy seën in die lewe van so ’n mens.<br />
Daarom is ’n lewe wat op God gerig<br />
is en wat van God uitgaan, ’n teken<br />
van iemand met integriteit. Ek sal<br />
dus in alles vra na die wil van God<br />
en my deur my handelinge aan God<br />
self vasbind.<br />
➏ … deur ’n goeie voorbeeld te stel<br />
…<br />
Titus hoor van Paulus: “In alles<br />
moet jy self vir hulle ’n voorbeeld<br />
stel van goeie werk, suiwerheid in<br />
die leer, waardigheid in gedrag” (Tit<br />
2:7).<br />
“Wat sal die mense van my sê?” is<br />
’n wesentlike vraag vir iemand met<br />
integriteit. Anders as die mens wat<br />
net op homself gerig is, is die mens<br />
met integriteit besorg oor die voorbeeld<br />
wat hy stel, want hy weet dit<br />
wat mense van hom sien en hoor,<br />
is ’n getuienis van Wie hy aanbid.<br />
Hierdie vraag sal dus altyd in my<br />
agterkop bly maal en my gewete<br />
aan die wil van my Here bind.<br />
Ten slotte …<br />
Integriteit as “bedreigde eienskap”<br />
kan gered word. Die bewaringspoging<br />
gaan egter beteken dat ek<br />
en jy onsself opnuut weer moet ondersoek<br />
en nougeset, biddend leef<br />
in ’n lewende verhouding met God<br />
deur Jesus Christus ons Here onder<br />
die kragvolle werking van die Heilige<br />
Gees.<br />
Sterkte vir u – ek is seker ons gaan<br />
in hierdie bewaringspoging suksesvol<br />
wees. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 17
Ds. Maarten van Helden (Centurion)<br />
Ek wens tog so om vol<br />
lewensvreugde te wees<br />
“Wees altyd bly in die Here, ek herhaal, wees bly” –<br />
Filippense 4:4.<br />
Om vol lewensvreugde en bly te wees, is ’n opdrag<br />
van die Here. Dit is dus nie maar iets wat jy het of nie<br />
het nie. Jy kan daaraan werk om elke dag in alle omstandighede<br />
bly te wees. Die bose doen sy bes om jou<br />
lewensvreugde te steel, maar deur die Gees van God<br />
kan ons dit verander en mense vol lewensvreugde<br />
wees.<br />
Vreugde is die tweede op die lysie van die vrug<br />
van die Gees (Gal 5:22). In die hemel is daar<br />
dag en nag vreugde – ons lees dat hulle daar<br />
sing en op siters speel en die Here prys (Openb 4, 5).<br />
Lewensvreugde is dus so ’n klein voorsmakie van die<br />
ewige vreugde wat ons eendag by die Here sal beleef.<br />
Dit is dus verstaanbaar dat die bose alle planne sal<br />
beraam om ons vreugde te steel. Lewensvreugde is ’n<br />
basiese behoefte en wens van elke mens. Augustinus<br />
het die volgende gesê: “Dis nie net ek alleen of ’n paar<br />
ander wat graag bly wil wees nie, maar absoluut almal,”<br />
(Confessions, X.21). Tog lyk dit of hierdie behoefte wat<br />
so hard gesoek word, baie mense steeds ontwyk.<br />
Verlore vreugde<br />
Ons lewe in ’n baie stukkende wêreld. Ná die sondeval<br />
het die vloek van God die aarde getref, sodat slegte<br />
dinge om ons en met ons gebeur. Siekte en ongeluk is<br />
eenvoudig deel van ons elke dag se bestaan. Ons reageer<br />
op hierdie slegte omstandighede deur of ongelukkig<br />
of bedruk te voel. Mense steel ons geluk deur dinge<br />
wat hulle doen of sê. Mense is sondaars, en selfs al wil<br />
ons self soms die goeie doen, maak ons mekaar tog<br />
soms seer omdat die mens geneig is om eers sy eie<br />
belange te soek. Vrees en spanning is ook diewe van<br />
ons vreugde. Die uitdagings en beproewings van die<br />
lewe stoot ons vreesvlakke in die rooi en veroorsaak<br />
dat bekommernis daagliks ons deel geword het. Die<br />
sonde wat ons doen het ook die gevolg dat ons lewensvreugde<br />
verloor. As Kain bedruk en ongelukkig voel,<br />
gee God self die rede aan as sy sonde: “As jy nie goed<br />
Wat moet ek doen?<br />
doen nie, die sonde wag jou in daarbuite en hy wil jou<br />
in sy mag kry. Maar jy moet oor hom heers” (Gen 4:6).<br />
As omstandighede, mense, bekommernis en sonde die<br />
dinge is wat jou vreugde kom steel, is dit uiters belangrik<br />
hoe ons op hierdie dinge reageer, sodat ons aan die<br />
opdrag om bly te wees, gehoorsaam kan wees.<br />
Valse vreugde<br />
In die soektog na lewensvreugde word plesier deur die<br />
wêreld aangebied. In die boek Prediker (2:1-11) lees<br />
ons dat plesier die eerste ding is waarna gegryp word<br />
om geluk te vind. Baie dinge word aangebied om jou<br />
sogenaamd gelukkig te maak. Wyn, groot ondernemings,<br />
gerief, kos, geld, en die dinge wat geld kan koop,<br />
partytjies en mag is alles dinge wat die Prediker probeer<br />
het. En tog het die ware vreugde hom steeds bly ontglip.<br />
Hierdie plesiersoekery word hedonisme genoem. Die<br />
bose bied dinge aan om tydelike genot te verskaf. Ons<br />
glo maklik sy leuen dat jy blywende vreugde in hierdie<br />
dinge kan vind. Dan val ons vir sy bedrog en word “liefhebbers<br />
van genot in plaas van liefde vir God” (2 Tim<br />
3:4b). In die Griekse vertaling van hierdie teks word dit<br />
direk teenoor mekaar gestel – “filedonoi” – liefde vir<br />
iets, teenoor “filotheoi” – van liefde vir God. Hierdie twee<br />
woordjies bevat eintlik die twee uiterstes van ’n menslike<br />
lewensbeskouing en is verder uit mekaar as die Noorden<br />
Suidpool! Dis ’n ewige skeiding wat altyd verder en<br />
verder uitmekaar gaan! Sonder die liefde vir God is die<br />
lewe en alle plesierigheid leeg en hol, soos ’n huis vol<br />
meubels, maar sonder mense!<br />
Ware vreugde<br />
Vreugde is nie maar net ’n emosie wat vanself kom en<br />
gaan nie, asof ons nie daaroor beheer het nie. Die Here<br />
gee die opdrag om altyd bly te wees (Fil 4:4). Deur die<br />
genadekrag van die Heilige Gees kan ons dus besluit<br />
hoe ons elke dag vol lewensvreugde wil wees en optree.<br />
• Omstandighede<br />
Terwyl ons geen beheer oor omstandighede het nie,<br />
moet ons besluit hoe ons in omstandighede gaan rea-<br />
18 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
geer. As ons wel iets daaraan kan verander, is dit die<br />
eerste wat ons moet probeer. As jy nie arbeidsvreugde<br />
kry nie, mag jy gerus na ’n ander werk uitkyk. Jy kan<br />
jou vriendekring verander of uitbrei. Jy kan ’n ander<br />
kursus volg. As jy egter die omstandighede nie kan<br />
verander nie, is aanvaarding daarvan die volgende stap.<br />
Aanvaar dat die Here in beheer van jou lewe is, en dat<br />
hierdie omstandighede ’n uitdaging is om steeds blymoedig<br />
te wees en selfs in die omstandighede te groei<br />
en vreugde te belewe. As Paulus die opdrag in Filippense<br />
4:4 skryf, sit hy in die tronk! Sy omstandighede<br />
is ongerieflik en beroerd. Op ’n keer het die Here hom<br />
al wonderbaarlik daaruit verlos, maar nie hierdie keer<br />
nie. En tog vind hy altyd genoeg rede om bly te wees.<br />
Hy en Silas sing selfs terwyl hulle in die tronk sit (Hand<br />
16).<br />
Vreugde kom dus nie van buite die mens nie, nie deur<br />
dinge en mense nie, maar allereers kom dit vanuit die<br />
innerlike mens. Paulus se diepste rede vir blydskap is<br />
sy bewussyn dat hy ’n verloste kind van die Here is, en<br />
dat die Here in al sy behoeftes voorsien. Hy weet ook<br />
dat God alles ten goede laat meewerk vir die wat Hom<br />
liefhet (Rom 8:28). Selfs die dreigende dood bekommer<br />
hom nie meer nie, aangesien hy dit as ’n wins beskou<br />
om in Christus te sterwe (Fil 1:21). Sy werklike rede vir<br />
blydskap gee hy in Filippense 4:5: “Die Here is naby.”<br />
Nie alleen beteken dit dat die Here in alles self by ons<br />
is nie, en dat niks ons van sy liefde kan skei nie, maar<br />
veral dat die wederkoms van Christus naby is. Wie<br />
homself dus daagliks instel op die komende Christus<br />
en ons voorbereiding vir hierdie groot dag, sal minder<br />
fokus op die dinge wat die lewensvreugde wegneem.<br />
• Mense<br />
Wat die invloed van mense betref, moet ons onthou<br />
dat ons dikwels maai wat ons gesaai het. Daarom leer<br />
die apostel in vers 5 dat ons die verhouding met ons<br />
medemense moet oppas. Wees “inskiklik” met alle<br />
mense sluit letterlik almal in, ook nie-gelowiges. Hierdie<br />
woordjie is moeilik om te vertaal, en kan beskryf word<br />
met woorde soos groothartigheid, verdraagsaamheid,<br />
toegeeflikheid, vriendelikheid, redelikheid, deernis,<br />
verstandigheid. Sonder om werklike beginsels prys te<br />
gee, moet ons dus bereid wees om plek te maak vir<br />
ander mense en hulle gedagtes en idees. Ons sal verbaas<br />
wees om te sien hoe so ’n toegeeflike hartsgesindheid<br />
die oes lewer van terugkerende liefde van ander<br />
teenoor ons. In Filippense 4:8, 9 maak die apostel dit<br />
miskien nog duideliker as hy skryf: “Verder, alles wat<br />
waar is, alles wat edel is, alles wat reg is, alles wat rein<br />
is, alles wat mooi is, alles wat prysenswaardig is – watter<br />
deug of lofwaardige saak daar ook mag wees – daarop<br />
moet julle jul gedagtes rig. En wat julle van my geleer<br />
en ontvang het, en gehoor en gesien het, dit moet julle<br />
doen. En God wat vrede gee, sal by julle wees.”<br />
- fokusartikel -<br />
Maak ander bly en jy sal self ook meer en meer vreugde<br />
belewe.<br />
• Kommer<br />
In tye van bekommernis, spanning en vrees help dit<br />
gewoonlik om die Bybel oop te maak en die verse van<br />
God se beloftes van sorg en bystand en hulp op te soek<br />
en te memoriseer. Geloof is immers die antwoord op<br />
vrees en twyfelmoedigheid. Daar is letterlik duisende<br />
beloftes van troos en bemoediging in sy Woord, sodat<br />
ons ons oog van die vreeslike dinge kan aftrek en op<br />
die Here kan hoop. So lees ons byvoorbeeld dat die<br />
Psalmdigter nie bang is nie, al gebeur die ergste met<br />
hom. Hy beskryf die dinge wat erg bedreigend is in die<br />
beeld van ’n tsoenami (Ps 46:2-4), en daarteenoor jubel<br />
hy oor die klein stroompie van God se belofte van bystand<br />
(vs 5-6). God se magtige teenwoordigheid is so<br />
seker soos die standhoudende waterstroompies wat<br />
die stad daagliks van lewe voorsien.<br />
• Sonde<br />
Die groot dief van ons vreugde is ons gewete. Ons<br />
gewete kla ons gedurig aan dat ons teen die Here gesondig<br />
het. Ook Paulus, wat hierdie opdrag tot lewensvreugde<br />
gee, het ’n verlede van sonde teen die Here<br />
(1 Kor 15:8-10). Sy bewustheid van sy sonde word egter<br />
oorweldig deur die kennis van God se genade. God is<br />
groter as ons gewete, en Hy vergewe sondes omdat<br />
Jesus Christus ten volle daarvoor betaal het (1 Joh 1:9;<br />
3:20). Geloof is immers die aanvaarding dat Christus<br />
se betaling genoeg is vir al ons sondes. As ons dus<br />
weer ons geloof in Christus vasmaak, en ons sondes<br />
openlik voor Hom bely, dan kry ons nuwe vreugde en<br />
groot vrymoedigheid om ’n kind van die Here te wees.<br />
En dan reageer ons soos Dawid wat met nuwe lus vir<br />
die lewe sing: “Om u wil te doen is my een begeerte<br />
…” (Ps 40:9). Die enigste wat dan oorbly, is om daardie<br />
rede vir jou vreugde met ander mense te deel –<br />
gelowiges én medegelowiges, want hoe meer jy daaroor<br />
gesels, hoe sterker word hierdie vreugde in jou.<br />
• Gebed<br />
Om hierdie ware vreugde blywend in ons lewe te ervaar,<br />
is dit nodig dat ons dit van die Here vra. Vreugde is<br />
immers die vrug van die werking van die Heilige Gees<br />
in ons harte. As ons gedurigdeur ons hartseer by die<br />
Here bring en Hom vra om die ware vreugde in ons<br />
aan te wakker, sal dit by ons bly. Die raad wat Paulus<br />
in hierdie paar verse aanbied, is eenvoudig. Gaan in<br />
die gebed na die Here toe (Fil 4:6). Maak jou begeertes<br />
met smeking en danksegging aan God bekend en Hy<br />
sal na jou luister. As Hy nie gee wat jý vra nie, sal Hy<br />
jou wel “die vrede wat alle verstand te bowe gaan” gee<br />
(vs 7). Daardie innerlike vrede gee jou die vermoë om<br />
in alle omstandighede steeds blymoedig en vreugdevol<br />
te lewe. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 19
Dr. Nico Vorster (Pretoria-Annlin)<br />
Ek wens tog so om meer<br />
bedagsaam en<br />
tegemoetkomend te wees<br />
Filippense 1:9-11 as leidraad<br />
Taktvolle optrede is baie<br />
belangrik in die lewe. Almal<br />
van ons het al te doen gekry<br />
met mense wat ontaktvol en ongevoelig<br />
teenoor ander mense optree.<br />
Dikwels bedoel sulke mense nie<br />
eers sleg nie, maar hulle sosiale<br />
vaardighede en insig in ander mense<br />
se probleme is so swak dat hulle<br />
orals konflik veroorsaak. Sulke<br />
mense sê verkeerde dinge op verkeerde<br />
tye, neem nie die belange<br />
van ander in ag nie, maar is baie<br />
selfgesentreerd of oordrewe taakgerig.<br />
Waarom tree mense ontaktvol en<br />
onbedagsaam op? Die eenvoudige<br />
antwoord is: ’n gebrek aan liefde. Jesus<br />
noem nie verniet die liefde die<br />
vervulling van God se wet nie. In Filippense<br />
1:9-11 noem Paulus vyf belangrike<br />
eienskappe van die liefde.<br />
As ons hierdie eienskappe van die<br />
liefde kan bemeester, sal ons meer<br />
bedagsame en tegemoetkomende<br />
mense kan word.<br />
Kennis<br />
U het seker al die spreekwoord<br />
gehoor: Die liefde<br />
maak blind. Orals rondom ons sien<br />
ons die gevare van blinde liefde.<br />
Ware Christelike liefde is egter nie<br />
blinde liefde nie, maar gaan altyd<br />
met kennis gepaard. Die kennis<br />
waarvan Filippense1:9 praat, is nie<br />
’n teoretiese of intellektuele kennis<br />
nie. In die eerste plek gaan dit oor<br />
’n insig in God se wil vir ons lewens.<br />
Hoe kan ons ooit reg optree teenoor<br />
ander as ons nie weet wat die regte optrede is nie? Om reg teenoor ander<br />
op te tree, beteken dat jy God se gebooie moet ken. ’n Liefde wat teen<br />
God se wil indruis, is nie ’n ware liefde nie, want dit sleep ons net verder<br />
die afgrond in.<br />
In die tweede plek bestaan ware kennis daaruit dat jy Christus se liefde<br />
verstaan en in jou lewe navolg. In Christus se koms na die aarde leer ons<br />
wat ware liefde is en hoe ware liefde lyk. Jesus verneder Homself deur ’n<br />
mens te word. Hy ag die belange van sy Vader en die mensdom hoër as<br />
sy eie belange. Hy is vergewensgesind. Aan die kruis bid Hy selfs vir hulle<br />
wat hom kruisig. Ware liefde, sê Jesus in Matteus 5, is om ook jou vyand<br />
te kan liefhê soos die Vader sondaars liefhet wat teen Hom sondig. Jesus<br />
is nederig. Hy eet saam met tollenaars en prostitute. Hy is geduldig. Hoeveel<br />
keer verdra hy nie die onkunde van sy dissipels nie! Hy is barmhartig. Met<br />
watter empatie en deernis tree Hy nie in die Evangelies op teen die siekes<br />
en die armes nie! Sy liefde bereik sy hoogtepunt wanneer hy sy lewe vir<br />
ons aflê.<br />
Die kennis van Christus en sy werk in ons lewe kweek die ware liefde in<br />
ons lewens. Eers as ons verstaan watter groot liefde ons van God ontvang<br />
het, eers as ons die voorbeeld van Christus in ons lewens volg, kan ons<br />
waarlik liefde betoon.<br />
Fyn aanvoeling<br />
’n Ander woord wat ons vir fyn aanvoeling kan gebruik, is begrip.<br />
Die Christelike liefde is nooit ongevoelig of ontaktvol nie. Dit doen<br />
die regte dinge op die regte tyd. Dit sê die regte dinge op die regte tyd. Die<br />
liefde is sensitief en fyngevoelig vir die medemens. ’n Mens wat liefhet,<br />
kan homself in die skoene van die ander plaas. Hoe beter jy iemand ken,<br />
hoe meer begrip kan jy aan so ’n mens toon.<br />
Hierdie eienskap is geweldig belangrik vir al ons verhoudings. Die een<br />
wat met begrip liefhet, probeer eers ’n aanvoeling vir iemand ontwikkel<br />
voordat hy oor ’n persoon oordeel. Om ons medemens se optrede te<br />
verstaan, moet ons die mens agter die optrede verstaan. Ons moet begrip<br />
hê vir hoe my medemens grootgeword het, watter terugslae hy in sy lewe<br />
beleef het, met watter probleme hy worstel.<br />
Onderskeidingsvermoë<br />
Die woord wat in die oorspronklike taal vir onderskeidingsvermoë<br />
gebruik word, dui op die vermoë om te kan sif. Dit gaan dan hier<br />
20 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
oor ’n tipe volwassenheid wat die belangrike dinge en<br />
die onbelangrike dinge in die lewe van mekaar kan<br />
onderskei. Mense wat onbedagsaam optree, se probleem<br />
is dikwels dat hulle aan tonnelvisie ly. Hulle is so<br />
gerig op hulle eie belange of die taak wat verrig moet<br />
word dat ander belangriker dinge by hulle verbygaan.<br />
In ons gejaagde lewe is onderskeidingsvermoë baie<br />
belangrik. Weens ons vol programme moet ons voortdurend<br />
verskillende prioriteite met mekaar probeer versoen.<br />
Dikwels is dit juis die belangrike dinge in my lewe,<br />
soos my vrou en kinders, my kerk en my familie wat ek<br />
verwaarloos. Daar is baie dringende dinge in ons lewens<br />
wat ons spoedige aandag vereis.<br />
Alle dringende dinge is egter nie noodwendig belangrik<br />
nie. Dikwels is juis die eenvoudige dinge die belangrike<br />
dinge. Eers wanneer ’n krisis jou tref, besef jy wat waarlik<br />
in die lewe belangrik is. Ons moet leer om die werklik<br />
belangrike dinge in die lewe raak te sien en ons lewe<br />
daarvolgens in te rig.<br />
Ook in ons menseverhoudinge moet ons onderskeidingsvermoë<br />
openbaar. Soms moet ons stilbly en verdra.<br />
Soms moet ons reguit wees en vermaan.<br />
Die liefde is sonder blaam<br />
Dit gaan in die uitdrukking sonder blaam vir<br />
Paulus daaroor dat die liefde nooit kunsmatig<br />
is nie. Die woord wat hy hier in die oorspronklike<br />
taal gebruik, dui letterlik daarop dat ons optrede<br />
deur die son se ligstrale getoets moet kan word. Hy<br />
verwys hier na die pottebakker-industrie wat in Bybelse<br />
tye die mees algemene industrie was. Dikwels het hierdie<br />
potte in die oond gekraak, dan moes dit weggegooi<br />
word. Oneerlike handelaars het egter soms die krake<br />
met ’n harde politoer opgevul wat by die kleur van die<br />
pot aangesluit het. In die donker winkels was hierdie<br />
krake baie moeilik om raak te sien. Maar as jy die pot<br />
teen die son se strale sou hou, kon jy die krake raaksien,<br />
omdat die krake donkerder vertoon het as die res van<br />
die pot.<br />
- fokusartikel -<br />
Nou sê Paulus dat die ware liefde nooit die krake in<br />
ons lewens met politoer opvul nie. Niemand van ons<br />
se lewens is perfek nie. Ons het almal krake. Maar ons<br />
moet nie hierdie krake met politoer opvul nie. Nee, die<br />
ware liefde is altyd opreg. Wanneer jy kunsmatig optree,<br />
gee jy aanstoot. Wanneer jy voorgee om iemand te<br />
wees wat jy nie is nie, sal mense gou deur jou sien.<br />
God se liefde kan nie deur ’n skynheilige mens vloei<br />
nie. Wanneer jy eerlik en opreg is, nie bang om jou<br />
foute te erken nie, dan kan die Here jou as sy instrument<br />
gebruik.<br />
Vrugte van geregtigheid<br />
Met die uitdrukking vrugte van geregtigheid<br />
word bedoel: Ons moet as gelowiges onthou<br />
wat Jesus Christus vir ons gedoen het. God se genade<br />
dryf ons tot ’n dankbaarheid wat in dade oorgaan. Jesus<br />
self gebruik die beeld van ’n wingerd in Johannes<br />
15. Jesus is die wingerdstok en ons die lote. Die wingerdstok<br />
gee sap aan die lote sodat die lote vrug kan<br />
dra.<br />
Soos ’n loot vas is aan die wingerdstok, so is ons vas<br />
aan Christus. Sy liefde, sy vryspraak is ons lewenssap<br />
en dryf ons tot ’n dankbaarheidslewe. Ons kan nooit<br />
ware liefde aan ander betoon as ons nie diep binne-in<br />
onsself ’n diepe dankbaarheid teenoor die Here ervaar<br />
nie.<br />
Slotgedagte<br />
Die kuns van die liefde is ’n moeilike kuns. Gelukkig<br />
gee die Here aan ons sy Heilige Gees by Wie ons die<br />
kuns van die liefde aanleer. Hy is bereid om aan jou<br />
kennis te skenk, vir jou ’n fyn aanvoeling aan te leer, vir<br />
jou onderskeidingsvermoë te leer, vir jou te leer om<br />
opreg te wees. Hy spoor jou elke dag aan om die vrugte<br />
van geregtigheid te dra. Dit is so jammer dat baie mense<br />
onopleibaar blyk te wees. As meer mense tog net die<br />
kuns van die liefde kon bemeester, sou die lewe soveel<br />
makliker gewees het. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 21
Ds. JA (Johan) Schutte (Sasolburg)<br />
Die antwoord op die vraag hoe ek<br />
meer tegemoetkomend en<br />
bedagsaam kan wees<br />
Toe die wenskoevertjies oopgemaak word en<br />
hierdie een glip by mý koevertjie uit, het dit my<br />
bietjie onkant gevang. Wens om tegemoetkomend<br />
en bedagsaam te wees? Ek? Maar ek is dit al<br />
klaar! Hoe kan ek dit nog wens? Vra maar vir my vrou.<br />
Of nee, vra liewer vir my kinders … O gaats, dalk moet<br />
jy liewer iemand vra wat my nie so goed ken en so baie<br />
van my hoef te verdra nie!<br />
Laat ons dan maar liewer oor die onderwerp praat. Om<br />
iemand tegemoet te kom, vra altyd vir ’n wisselwerking<br />
na twee kante. Aan die een kant is daar die inkom by<br />
hom, aan die ander kant die inlaat by my. Maar dan is<br />
daar ook grense wat om nugter beoordeling vra – dis<br />
hier waar bedagsaamheid so nodig is.<br />
Die toonbeeld van ware tegemoetkoming is ons hemelse<br />
Vader. “Toe hy nog ver aankom, het sy pa hom al<br />
gesien en hom innig jammer gekry. Hy hardloop hom<br />
tegemoet, omhels hom en soen hom” (Luk 15:20b).<br />
Sy tegemoet kom na ons toe is innig, van ver af, haastig,<br />
omhelsend, soenend, ontvanklik. My tegemoet gaan<br />
na ander is bo-langs, rem-rem, traag, huiwerig, gereserveerd.<br />
Hoe meer ek van sy tegemoet kom leer, hoe meer verwonder<br />
ek my aan Hom. Hy het my nie nodig nie, tog<br />
kom haal hy my en neem my saam. Hy skuld my niks,<br />
tog kom betaal Hy al my sondeskuld. Ek kan Hom niks<br />
bied nie, tog kom woon Hy in by my en laat Hy my toe<br />
om by Hom in te woon.<br />
Hoe meer ek sy tegemoetkoming ervaar, hoe meer verwonder<br />
ek my in Hom. So groei daar by my die wens<br />
om meer soos Hy te word.<br />
Hoe leer Hy my om meer soos Hy te word? Hier’s die<br />
geheim: “God wat gesê het: ‘Laat daar lig skyn uit die<br />
duisternis,’ het ook in ons harte ’n lig laat skyn om ons<br />
te verlig met die kennis van die heerlikheid van God,<br />
wat van Jesus Christus uitstraal.” (2 Kor 4:6).<br />
Dit kom nie uit onsself nie, dit kom van Hom. Die Lig<br />
wat Hy by ons laat inskyn, doen dit. Hy verdryf die duisternis<br />
van terugdeins en rem, om plek te maak vir die<br />
lig van inbeweeg en inlaat. Hoe meer sy Gees by ons<br />
inwoon, hoe meer word ons soos Hy.<br />
Ons dink miskien ons is baie tegemoetkomend ten opsigte<br />
van mense, totdat ons Hom beter leer ken. Dan<br />
sien ons dat ons eintlik net bereid is om tegemoet te<br />
gaan tot op ’n punt waar dit óns pas. En so sal dit bly<br />
totdat die Gees van God ons van binne herskep: Dán<br />
ontdek ons hier binne ’n diep behoefte om nie net tegemoet<br />
te gaan nie, maar mense tegemoet te kom deur<br />
hulle in te laat by ons en self opreg in te kom by hulle.<br />
En dit is juis by hierdie inlaat en inkom wat die Seun as<br />
toonbeeld en herskepper van bedagsaamheid so belangrik<br />
is.<br />
My natuurlike mens is impulsief en dikwels oorhaastig.<br />
Hy doen, sonder om vooraf te dink; help, sonder om<br />
goed navraag te doen. Hy reageer meestal uit vrees<br />
en om homself te beskerm. Hy tree selde op uit opregte<br />
liefde en besorgdheid. Hy soek meer na erkenning en<br />
bewondering van mense as na ’n ware oplossing vir<br />
mense.<br />
Onthou dit: Wie onnodig krukke uitdeel, help nie om<br />
swak bene sterk te maak nie. Wie te gou uit die oond<br />
haal, kan die koek laat platval. “Fools rush in where<br />
angels fear to tread.” Bemoeisiek en klaagsiek is presies<br />
dit: siek. Ek mag nooit my natuurlike mens met<br />
bedagsaamheid vertrou nie.<br />
God maak my geestelike mens egter opreg bedagsaam:<br />
iemand wat eers goed nadink voor hy doen,<br />
sensitief, wys en rustig, soos sy Herskepper. Dit is juis<br />
by Hom wat ons leer dat:<br />
• ’n paar woorde, ’n unieke daad, veel meer beteken<br />
as ’n stortvloed daarvan;<br />
• jy kan herskep, sonder om af te knou of te beledig;<br />
22 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
• jy so kan help dat die ander dit waardig voel.<br />
Want Hy werk so met ons dat ons graag met Hom wil<br />
saamwerk. Hy kom woon in en Hy nooi in. Hy het op só<br />
’n manier die hele pad na ons toe geloop dat ons dit<br />
nou natuurlik vind om die hele pad na Hom toe te wil<br />
loop.<br />
Hy het immers nie na ons toe gekom as “… Een wat<br />
geen medelye met ons swakhede kan hê nie …” (Heb<br />
4:15). Sy inkom in ons bestaan het my van een ding<br />
oortuig: Sy bedag-saamwees het Hom gebring by<br />
mede-lye met ons. Hy het dit bedink én gedoen. En as<br />
ek wens of begeer om bedag-saam te wees met my<br />
medemens, moet ek dit vooraf bedink of ek my daarvoor<br />
wil gee om (soos Hy) ook saam met hulle te ly en<br />
stry, én of ek hulle gaan toelaat om my eie lyding en<br />
stryd te sien.<br />
Dis dikwels op hierdie punt waar ek ontnugter staan<br />
voor my eie gebrek aan geestelike groei. My troosge-<br />
- fokusartikel -<br />
Ons dink miskien ons is baie tegemoetkomend ten opsigte van mense,<br />
totdat ons Hom beter leer ken. Dan sien ons dat ons eintlik net bereid is<br />
om tegemoet te gaan gaan gaan gaan gaan tot op ’n punt waar dit óns pas.<br />
dagtes ruik muf, my trooswoorde klink vals en my dade<br />
is onseker en sonder krag. My mooiste voornemens<br />
bly op die tekenbord. Hoekom wens ek skielik ek het<br />
liewer nie van hulle nood geweet nie? Wat moet ek<br />
doen? Wie sal mý tegemoet kom, sodat ek by ’n ander<br />
kan ingaan? Wie sal mý help om ander by my in te<br />
laat? Wie dink aan my, sodat ek bedagsaam teenoor<br />
ander kan wees?<br />
Hier is die beproefde antwoord: “Kom ons gaan dan<br />
met vrymoedigheid na die genadetroon, sodat ons<br />
barmhartigheid en genade ontvang en so op die regte<br />
tyd gered (gehelp) kan word” (Heb 4:16).<br />
Vader, gee ons tog die wysheid om te weet: wanneer<br />
om met u Krag eenkant te dink, beplan en bid; wanneer<br />
om uit liefde met u Krag in te beweeg by mense en<br />
hulle in te laat by ons. Maak ons u bedagsame kinders,<br />
wat goed nadink voordat ons doen; en tog ook nie so<br />
lank nadink dat ons nooit by die doen uitkom nie. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 23
Ds. MAF (Andries) Kruger (Alberton)<br />
Ek wens tog so om dankbaar<br />
en vergenoegd te wees<br />
Wat is die geheim?<br />
Dit wil voorkom asof baie mense vandag net die negatiewe in alles<br />
raaksien. Luister maar na mense se gesprekke. Miskien ken jy<br />
ook mense wat met niks in die lewe tevrede is nie. Dalk is jy self<br />
so ’n mens. Sulke mense vertel altyd vir jou hoe moeilik hulle dit in die<br />
lewe het. Niks in hulle lewe loop reg nie. Hulle is onvergenoegd met alles.<br />
’n Persoon sal byvoorbeeld kla oor sy werk en die baas by die werk. In<br />
plaas daarvan om dankbaar te wees dat hy ’n werk het. Hoeveel ander<br />
mense wat sonder werk is, sal maar te bly wees om daardie werk te hê,<br />
en sal die moeilike omstandighede maar verduur het. Dis inderdaad nie<br />
aangenaam om met sulke mense, wat altyd onvergenoegd en ondankbaar<br />
is, saam te leef nie.<br />
Tog is dit nie net ander mense wat so is nie. Ook gelowiges kan baie keer<br />
net so opstandig teenoor die Here raak as dinge nie wil uitwerk soos ons<br />
dit wil hê nie. Ons moet ook daagliks stry teen die onvergenoegde gevoel<br />
wat ons in ons harte opkom. Ons is die Here nie altyd genoeg dankbaar<br />
vir wat Hy vir ons gee en doen nie. Dalk wens jy ook jy kan dankbaar en<br />
vergenoegd wees, omdat jy dit nie altyd regkry nie.<br />
Hoekom moet ons dankbaar en vergenoegd wees?<br />
Die antwoord is baie maklik. Die Bybel leer ons dat God wil hê dat sy<br />
kinders altyd vergenoegd en dankbaar teenoor Hom moet leef, juis uit<br />
dankbaarheid dat Hy in Christus ons sy kinders gemaak het.<br />
Om onvergenoegd te wees, beteken om in opstand teen God te kom. Ons<br />
kan so maklik vir die Here kwaad word as daar swaarkry op ons pad kom<br />
en as dinge nie verloop soos ons dit wil hê nie. As gelowiges weet ons dat<br />
die Here in beheer van ons lewe is. Hy bepaal wat met ons gebeur. As<br />
selfs die hare op ons kop getel is, dan bepaal Hy ook hoe ons lewe verloop.<br />
Wanneer ons onvergenoegd raak met ons lewe, dan kom ons as ’t ware<br />
in opstand teenoor God. Dan sê ons vir Hom: “Ons weet beter! Ons lewe<br />
moet anders wees!” Dan is ons soos die beeld wat Paulus in Romeine<br />
9:20 gebruik, besig om vir ons Maker te sê Hy moes ons anders gemaak<br />
het. En dit kan tog nie gebeur nie!<br />
God het in sy ewige raadsplan besluit hoe elkeen van ons se lewe moet<br />
wees. En Hy weet altyd die beste. Daarom verwag Hy van ons om vergenoegd<br />
te wees met ons lewens en lewensomstandighede. Hierin is Paulus<br />
vir ons ’n voorbeeld. In Filippense 4:12-13 sê hy: “Ek weet wat armoede is<br />
en ek weet wat oorvloed is; van alles het ek ondervinding: om genoeg te<br />
hê om te eet sowel as om honger te ly, om oorvloed te hê sowel as om<br />
gebrek te ly. Ek is tot alles in staat deur Hom wat my krag gee.” Deur die<br />
krag wat die Here hom gee, kon hy<br />
by elke omstandigheid aanpas en<br />
vergenoegd wees.<br />
Waarom is ons nie altyd dankbaar<br />
en vergenoegd nie?<br />
Die grootste rede is vanweë die<br />
sondige begeerte om in beheer van<br />
ons eie lewe te wil wees en die eie<br />
ek op die voorgrond te plaas. As dinge<br />
nie uitwerk soos ek dit wil hê nie,<br />
dan raak ek onvergenoegd met my<br />
omstandighede. As daar swaarkry<br />
en lyding op my pad kom en ek kan<br />
niks doen om dit te verhoed nie, dan<br />
raak ek onvergenoegd. Ja, van nature<br />
wil ons ons nie aan die Here<br />
onderwerp nie.<br />
Nog ’n rede is omdat daar baie keer<br />
onvrede in ons hart is. As jy nie<br />
werklik uit God se vrede leef, wat<br />
alle verstand te bowe gaan nie, gaan<br />
jy nooit kan vrede maak met jou<br />
omstandighede nie. Dan sal jy altyd<br />
ondankbaar en in opstand teenoor<br />
God wees en Hom kwalik neem vir<br />
alles wat volgens jou verkeerd is in<br />
jou lewe.<br />
Die geheim!<br />
As jy sukkel om vergenoegd en<br />
dankbaar teenoor die Here te wees,<br />
wat is die geheim?<br />
➊ Begin aanvaar dat God in beheer<br />
van jou lewe is<br />
Hy het ons duur gekoop met die<br />
bloed van Christus. Ons behoort<br />
nou aan Hom en daarom bepaal Hy<br />
ons lewe. Omdat Hy ons uitgekies<br />
24 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
- fokusartikel -<br />
Om dankbaar teenoor die Here te wees, is nie net ’n gevoel in jou hart<br />
nie ... dit kom in jou daaglikse lewe na vore ... As jy deur die krag van die<br />
Gees dankbaar en vergenoegd lewe, kan die Here jou gebruik om deur<br />
jou voorbeeld ander mense by Christus uit te bring.<br />
het as sy kinders, weet ons dit is in sy raadsplan bepaal hoe ons lewe<br />
moet verloop. Hy weet altyd die beste. Daarom moet ons Hom dankbaar<br />
wees dat Hy ons hele lewe beheer.<br />
➋ Gee jou ten volle aan Christus oor, sodat die Gees jou hart kan verander<br />
Omdat Christus ons weer na die beeld van God vernuwe het, is dit alleen<br />
Hy wat die opstand in ons gemoed kan verander in dankbaarheid teenoor<br />
God. Dis wanneer ons nie naby Hom leef nie, dat ons onvergenoegd en<br />
ondankbaar word. Hoe inniger ons verhouding met Hom groei, hoe meer<br />
sal die Gees dankbaarheid in ons harte wek en sal ons te alle tye<br />
vergenoegd kan wees met ons omstandighede.<br />
➌ Sorg dat die vrede van God jou hart beheers<br />
Dit is die wonder van Christenwees dat ons God se vrede kan besit. Paulus<br />
noem dit ’n vrede wat alle verstand te bowe gaan (Fil 4:7). Hierdie vrede is<br />
nogal moeilik om te beskryf. Dit is, om ’n voorbeeld te noem, wanneer jy<br />
by ’n gelowige kind van die Here kom wat dalk terminaal siek is of onder<br />
die grootste beproewing verkeer, en jy vra die persoon hoe dit gaan. Dan<br />
sê die persoon uit sy hart uit: “Dit gaan goed!” Dis soos ’n Paulus en Silas<br />
wat in die gevangenis sit, onder moeilike omstandighede, en nogtans<br />
lofliedere tot eer van die Here sing. Om God se vrede in jou lewe te besit,<br />
maak dat jy ten spyte van jou omstandighede bly kan wees in die Here,<br />
dat jy vergenoegd en dankbaar teenoor Hom kan wees.<br />
Tog is hierdie vrede nie altyd ’n werklikheid in ons lewe nie. Dit gebeur as<br />
ons toelaat dat die negatiewe ons gedagtes beheers. Ons moet ons<br />
gedagtes met die positiewe dinge in die lewe vul. ’n Persoon wat van<br />
nature onvergenoegd is, moet des te meer nader aan die Here leef. As die<br />
swakheid kom, moet jy in die Here se arms kan val en jou krag by Hom<br />
kry, om jou kop skoon te maak, om die negatiewe onvergenoegde gedagtes<br />
met die positiewe te vul.<br />
Paulus sê vir ons in Filippense 4:8: “Verder, broers, alles wat waar is, alles<br />
wat edel is, alles wat reg is, alles wat rein is, alles wat mooi is, alles wat<br />
prysenswaardig is – watter deug of lofwaardige saak daar ook mag wees<br />
– daarop moet julle julle gedagtes rig ... En God wat vrede gee, sal by julle<br />
wees.” Eers as ons bewustelik begin om die negatiewe gedagtes te verwyder<br />
en dit met die positiewe dinge van God se Woord te vul, sal ons werklik<br />
die vrede van God in ons harte ervaar sodat ons te alle tye vergenoegd en<br />
dankbaar kan wees.<br />
➍ Wees geduldig in tye van swaarkry en beproewing<br />
Onvergenoegdheid laat jou fout vind, kla en mor oor alles. In 1 Korintiërs<br />
10:9-11 word die Israeliete vir ons as voorbeeld voorgehou. Hulle moes<br />
God se goedheid waardeer het en dankbaar gewees het vir alles wat Hy<br />
vir hulle gedoen het toe Hy hulle op<br />
’n wonderbaarlike wyse uit Egipte<br />
bevry het. Maar deur hulle gekla het<br />
hulle Hom uitgetart en as straf moes<br />
hulle in die woestyn bly.<br />
Die Bybel leer ons dat Josef geduldig<br />
op die Here kon wag. Sy omstandighede<br />
moes vir hom baie<br />
swaar gewees het. As ’n mens dink<br />
hoe hy deur sy broers verontreg is,<br />
as slaaf verkoop is, later in die huis<br />
van Potifar onskuldig in die tronk gegooi<br />
is vir iets wat hy nie gedoen het<br />
nie, dan sien ons dat Josef deur dit<br />
alles baie geduldig gebly het. Hy het<br />
nie gekla en gemor oor sy omstandighede<br />
nie. Later toe God aan hom<br />
geregtigheid laat geskied het ten<br />
opsigte van sy broers, het hy vir hulle<br />
gesê dat God die kwaad wat hulle<br />
hom wou aandoen, tot sy beswil laat<br />
uitwerk het (Gen 45:5). Hy was nie<br />
onvergenoegd oor sy omstandighede<br />
nie, want hy het die hand van<br />
God in sy lewe raakgesien. Omdat<br />
hy geduldig op die Here vertrou het,<br />
kon hy ook God se plan met sy lewe<br />
raaksien.<br />
Ware dankbaarheid!<br />
Onthou, om dankbaar teenoor die<br />
Here te wees, is nie net ’n gevoel in<br />
jou hart nie. Dit kom in jou daaglikse<br />
lewe na vore. Om dankbaar en vergenoegd<br />
te wees, is vir die sondige<br />
mens ’n probleem. Daarom, as jy<br />
deur die krag van die Gees dankbaar<br />
en vergenoegd lewe, kan die<br />
Here jou ook gebruik om deur jou<br />
voorbeeld ander mense by Christus<br />
uit te bring. Want dit is alleen Hy wat<br />
ons dankbaar en vergenoegd kan<br />
maak. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 25
Ds. PW (Pieter) Kurpershoek (Middelburg Mpumalanga)<br />
Voel dit nie bekend nie? Kan<br />
ons nie almal hiermee<br />
identifiseer nie? En dis nie<br />
net Sannie en Pietie wat so baklei<br />
nie. Néé, ons ken spanning en onenigheid<br />
ook in die grootmenswêreld.<br />
By die werk is daar ook maar<br />
slegte gevoelens onderling. Twis en<br />
tweespalk kom ook in die kerklike<br />
wêreld na vore. Huweliksmaats, familie,<br />
vriende kan mekaar ook maar<br />
slegsê en afbreek. Ja, ons as mensies<br />
sukkel maar om in harmonie<br />
met mekaar te leef!<br />
Hoekom is dit so? ... Kan dit nie anders<br />
nie?<br />
Die struikelblok ... die eie-ek<br />
Ja, dit kan ... ons kan in harmonie<br />
leef ... as ons heel eerste maar net<br />
verby die een groot struikelblok kan<br />
kom: die EIE-EK. Want om soos<br />
steeks donkies in twee rigtings te<br />
wil trek in plaas daarvan om harmonieus<br />
saam te loop ... dit het alles<br />
sy oorsprong in die eie-ek wat sy/<br />
haar kop orals uitsteek.<br />
In Filippense 2:2 roep Paulus die<br />
gelowiges juis op om eensgesind te<br />
wees, een in liefde, een van hart,<br />
een in strewe (Fil 2:2). En dan waarsku<br />
hy hulle teen selfsug en eersug.<br />
Selfsug en eersug het te make met<br />
die eie-ek:<br />
• Selfsug ... om net aan jouself te<br />
dink, jouself voorop te stel, jou<br />
eie posisie, ambisie, voordele as<br />
vertrekpunt te neem.<br />
• Eersug ... om sonder rede te veel<br />
van jouself te dink, om voortdu-<br />
Ek wens tog so ons kan in<br />
harmonie met mekaar leef<br />
Wat is die geheim?<br />
Mamma! MAMMA!!! MAMMA!!!! Sannie skop my!<br />
IS NIE, Mamma, dis Pietie wat my hare getrek het!<br />
IS NIE, DIS JY wat my seergemaak het!<br />
IS NIE, dis JY ...<br />
IS NIE ...<br />
En Sannie klap ... Pietie skreeu en klap terug ... en<br />
Sannie huil ...<br />
En Mamma ... sy staan met haar hande in haar<br />
hare, moedeloos met die ewige bakleiery.<br />
rend erkenning te soek, om aanhoudend<br />
bewonder te wil word,<br />
om oordrewe ambisie te hê.<br />
Paulus het hierdie selfsug en eersug<br />
prakties in Filippi aan die werk gesien.<br />
Daar was ’n groep predikers<br />
wat die lewe vir hom wou moeilik<br />
maak (Fil 1:15-17). Hulle het die<br />
evangelie bedien, nié uit liefde vir<br />
Christus nie, maar omdat hulle jaloers<br />
op Paulus was. En daar was<br />
’n geklaery en teëpraat in die gemeente<br />
(Fil 2:14) ... en ook twee<br />
vroue, Euodia en Sintige, wat nie<br />
met mekaar oor die weg gekom het<br />
nie (Fil 4:2). So het die eie-ek in Filippi<br />
gefloreer.<br />
Dit kon ook nie anders nie, want<br />
vanaf Adam en Eva staan die eieek<br />
voorop in die mens se lewe, in<br />
dié mens wat na Satan geluister het<br />
toe dié gesê het: God weet ... julle<br />
sal soos God wees (Gen 3:5). Eva<br />
en Adam het geval voor hierdie verleiding<br />
om meer te wil wees as wat<br />
die Here hulle gemaak het. En die<br />
gevolg? Die volkome harmonie tus-<br />
sen man en vrou, tussen mens-enmens<br />
is daarmee heen. Hulle is<br />
skaam vir mekaar (Gen 3:8), hulle<br />
beskuldig mekaar (Gen 3:12-13),<br />
hulle kinders vermoor mekaar (Gen<br />
4:8).<br />
Die eie-ek is gevestig as groot struikelblok<br />
op die pad van harmonie ...<br />
Die Harmonie-bewerker: Jesus<br />
Christus<br />
Maar dis nie alles verby nie. Pietie<br />
en Sannie hoef nie altyd te baklei<br />
nie. Mamma hoef nie altyd moedeloos<br />
te wees nie. Want ... die<br />
groot Harmonie-bewerker, Jesus<br />
Christus, het in die wêreld ingekom.<br />
Hy is ons vrede ... Hy breek die muur<br />
van vyandskap tussen Jood en nie-<br />
Jood af (Ef 2:14). Hy bid dat almal<br />
wat in Hom glo, één mag wees (Joh<br />
17:20-23). Hy oorwin die eie-ek.<br />
Want ... elkeen wat in Jesus glo,<br />
word deur Hom getroos en in hulle<br />
omstandighede bemoedig. Hulle ervaar<br />
hoe God se liefde in Christus<br />
26 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
hulle persoonlik aanspreek. Hulle<br />
word deur die Gees in ’n hegte gemeenskap<br />
met mekaar saamgebind.<br />
God-Drie-enig bring hulle<br />
daartoe om sy ontferming en warm<br />
hart teenoor mekaar uit te leef (Fil<br />
2:1).<br />
Daarom, vanuit Jesus Christus kan<br />
gelowiges eensgesind wees (Fil<br />
2:2). Hulle kan dieselfde lewensfokus<br />
hê. Hulle kan in dieselfde rigting<br />
trek, saamleef, mekaar werklik<br />
liefhê, in hulle geneentheid, belewing<br />
van sake en aanvoeling by mekaar<br />
aansluit. Ja, deur Jesus Christus<br />
kom daar harmonie!<br />
Die lewe in harmonie: jy en ek<br />
Wat Jesus bewerk, moet egter ook<br />
uitgeleef word. Daarom die oproep<br />
van Paulus in Filippense 2:2: Maak<br />
dan nou my blydskap volkome deur<br />
eensgesind te wees. Pietie en Sannie<br />
kan ophou baklei, in harmonie<br />
saamleef ... maar dit vra ’n leef uit<br />
Christus, ’n oorwin van die eie-ek<br />
deur die krag van Christus!<br />
Prakties vra dit van my om in wat<br />
ek dink en hoe ek oor ander mense<br />
voel, nederig te wees (Fil 2:3). Soos<br />
Jesus Christus (Fil 2:6-8) moet ek<br />
prysgee, my eie-ek prysgee. Ek<br />
moet met realistiese oë na myself<br />
kyk ... juis in verhouding tot die mense<br />
om my. My eie onvermoë en gebreke<br />
moet ek erken, terwyl ek die<br />
Here dank vir my vermoëns wat Hy<br />
aan my gegee het. My buurman of<br />
buurvrou se gebreke weer bedek ek<br />
met liefde, terwyl ek hulle vermoëns<br />
opgewonde raaksien en erken.<br />
Daarmee saam stel ek die ander<br />
persone se belange eerste, voor<br />
myne (Fil 2:4). Ek leef met oop oë<br />
om te sien wat my naaste nodig het.<br />
Ek probeer eers raaksien wat vir my<br />
medereisigers goed mag wees<br />
voordat ek ’n besluit neem. Ek klou<br />
nie vas aan my eie posisie of status<br />
of voordele of gemak of wins nie.<br />
Néé, soos Jesus Christus lê ek wat<br />
vir my belangrik mag wees, eenkant<br />
- fokusartikel -<br />
en dien ek hulle om my. Ja, ek leef met die gesindheid van Christus Jesus<br />
... nederig, selfverloënend, diensbaar, opofferend ... tot aan die kruis (Fil<br />
2:5-8). Ek leef in liefde! So kom die groot harmonie-les van 1 Korintiërs 13<br />
in fokus:<br />
Die liefde is geduldig,<br />
die liefde is vriendelik;<br />
dit is nie afgunstig nie,<br />
is nie grootpraterig nie,<br />
is nie verwaand nie.<br />
Dit handel nie onwelvoeglik nie,<br />
soek nie sy eie belang nie,<br />
is nie liggeraak nie,<br />
hou nie boek van die kwaad nie.<br />
Dit verbly hom nie oor onreg nie,<br />
maar verheug hom oor die waarheid.<br />
Dit bedek alles,<br />
glo alles,<br />
hoop alles,<br />
verdra alles.<br />
Deur die genadewerk van die Here, in navolging van Jesus Christus, gedra<br />
deur die liefde, kan ek, wil ek in harmonie leef.<br />
Ook met ongelowiges?<br />
Een laaste vraag bly oor: Om in harmonie te leef is seker net moontlik in<br />
my lewe saam met mede-gelowiges? Want net hulle in wie Christus woon<br />
en werk, kan tog eensgesind wees? Met hulle wat nie Christus navolg nie,<br />
met hulle gaan daar seker maar altyd twis en rusie wees? Pietie die Christen,<br />
en Abdul die Moslem gaan seker maar altyd oorhoops wees?<br />
Aan die een kant wil mens sê: JA ... ware lewensharmonie is net moontlik<br />
in Christus. Hy is tog ons vrede ... en net wanneer ek en die ander persoon<br />
in Christus is, is daar vrede. Het Jesus nie ook gesê dat die wêreld die<br />
gelowiges altyd sal haat nie (Joh 15:18; 16:33)?<br />
En tog ... tog leer die Here my in Romeine 12:18: As dit moontlik is, sover<br />
dit van julle afhang, leef in vrede met alle mense. Ek kry die verantwoordelikheid<br />
... nié om twis en tweedrag te saai nie, maar wél om vrede te<br />
bevorder. Nooit mag ek die spanning wat tussen gelowige en ongelowige<br />
lê as verskoning misbruik om konflik te stook of te bevorder nie. Nooit<br />
mag ek op my louere rus in die soeke na ’n positiewe, harmonieuse lewe<br />
saam met alle mense om my nie. Néé, as gelowige soek ek geleenthede<br />
om ’n vredemaker te wees (Matt 5:9). So word ek God se kind genoem,<br />
kom sy Naam in my lewe na vore.<br />
*********<br />
Pietie en Sannie baklei. Die eie-ekke seëvier. Maar Christus oorwin ...<br />
elke eie-ek. Hy bewerk harmonie. Hy voltooi harmonie wanneer die hele<br />
skepping eensgesind jubel en die lof en eer bring aan Hom wat op die<br />
troon sit en aan die Lam. Op die nuwe aarde is daar geen rusies of twiste,<br />
geen haartrekkery of beskuldigings nie. Néé, op die nuwe aarde is almal<br />
een in liefde, een van hart, een in strewe! Kom ons beleef nou-al ietsie<br />
van die nuwe lewe ... deur in harmonie te leef! DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 27
Ds. Kobus Erasmus (Volksrust)<br />
Ek wens tog so om ’n skoon<br />
gewete te hê. Hoe kan ek dit<br />
bereik?<br />
“Skep vir my ’n rein hart, o God,<br />
vernuwe my gees en maak my standvastig.<br />
Moet my tog nie van U af<br />
wegdryf en u Heilige Gees van my<br />
af wegneem nie!” (Ps 51:12, 13)<br />
Die vraag is: Hoe kan ek ’n<br />
skoon gewete hê en dit<br />
bereik? Elke gelowige<br />
smag daarna. Belangrike vrae oor<br />
die tema:<br />
• Wat is ’n gewete?<br />
• Hoe funksioneer ’n goeie gewete?<br />
• Hoe funksioneer ’n slegte gewete?<br />
• Wat is ’n goeie gewete?<br />
• Hoe bereik ek die wens van ’n<br />
skoon gewete?<br />
Wat is ’n gewete?<br />
Die woord gewete kom van ’n Nederlandse<br />
woord wat in sy oorspronklike<br />
vorm getuie beteken<br />
(Anoniem, Die Kerkblad, Apr 2003).<br />
Die gewete is dus ’n stille getuie wat<br />
alles raaksien wat jy doen en altyd<br />
hoor wat jy dink of sê. Die gewete is<br />
dus ’n oog wat jou dophou en jou<br />
siening beoordeel.<br />
Kyk ons Bybels na die woord gewete,<br />
kom dit van ’n Griekse woord wat<br />
beteken saam te weet. Die gewete<br />
staan nie los van ’n mens nie. ’n Persoon<br />
wie se gewete aan niks gebind<br />
is of wil wees nie, is gewetenloos.<br />
Dit is die streng en onverbiddelike<br />
regter binne in ons wat ons gedag-<br />
Eerste perspektief<br />
tes en dade beoordeel. So kry ’n mens ’n goeie gewete (Hand 23:1; 1 Tim<br />
1:5) en ’n slegte gewete (Heb 10:22).<br />
Die gewete was nie nodig voor die sondeval nie. Daar is geen beskuldiging<br />
as die mens absoluut onskuldig is nie. Adam en Eva se gedagtes en dade<br />
was ooreenkomstig God se geregtigheidswil. Maar ná die sondeval het dit<br />
’n noodsaaklikheid geword in die algemene wêreld en in die besonder by<br />
die gelowiges. So kry ’n mens gewete en gewetenloosheid. Die dryfveer<br />
daaragter is óf liefde óf haat en vrees!<br />
Kyk na jou gewete. Dit is die skaduwee wat jou volg.<br />
Hoe funksioneer ’n goeie gewete?<br />
’n Goeie gewete funksioneer deur die waarheid met liefde te betrag (Ef<br />
4:15). Dit veronderstel ’n persoonlike verhouding met ons Here Jesus<br />
Christus deur sy Gees. Deur sy Gees gevul, kan ’n goeie gewete opgebou<br />
word. ’n Goeie gewete loop hand aan hand met volwassenheid in die<br />
geloof – om te kom tot die volle grootte van Christus. Dit veronderstel dat<br />
’n kind wat onvolwasse is, tot volwassenheid gebring moet word. Hierdie<br />
natuurlike vermoë om ’n gewete te hê, word gewek deur die Heilige Gees<br />
om gedagtes en dade te beoordeel.<br />
Die onryp, aangebore gewete moet egter ontwikkel word. Elke kind reageer<br />
op ’n bepaalde situasie met sy/haar gewete. Dit hou verband met wat<br />
Calvyn gesê het, dat ons die saad van die godsdiens in ons het. So word<br />
’n gewete gebou deur middel van voorbeeld, prediking, katkisasie en tug.<br />
Die gewete laat jou onderskei tussen dit wat goed en sleg is. Dit gebeur<br />
deur die bril van die Woord waarna ons na alles om ons kyk. Sonder die<br />
Woord verval alles tot willekeur en subjektivisme. So word die gewete<br />
geslyp deur die Woord en Gees met die tyd en jare, kragtens ’n mens se<br />
volwassenheid. ’n Gelowige word al meer sensitief vir dit wat reg en verkeerd<br />
is. So vra ons in ons gewete: Wat is my motief? Wat is die middele?<br />
Wat is die doel? En wat is die gevolge?<br />
Hoe funksioneer ’n slegte gewete?<br />
Dawid vra na ’n rein hart. Maar wat het hy aangevang? Met ’n toegeskroeide<br />
gewete het hy by die buurvrou gekuier. Hy het in die strik van versoeking<br />
getrap, en die duiwel (Jak 1:13-15) het hom in die spiraal na benede gepluk.<br />
28 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
Hy steel ’n ander man se vrou kragtens sy eie begeerte. Hy pleeg egbreuk<br />
en lieg vir homself. So moet die buurman ook gedood word. Deur dit te<br />
doen, het hy sy sonde probeer toesmeer. Hoe kan ’n gelowige dit oor sy<br />
hart kry? Dit wat hy wou verberg, word ontbloot. Die effek van die sonde<br />
het gemaak dat daar ’n skeidsmuur gekom het tussen Dawid en God (Jes<br />
59).<br />
So is dit as mense volhard in sonde en as jou gewete toegeskroei is.<br />
Tensy God ingryp. Kyk maar hoe het God nie met Dawid gewerk om sy<br />
slegte gewete vir hom te ontbloot nie. Dit het plaasgevind deur die profeet<br />
Natan (2 Sam 11, 12). Die effek van sy slegte gewete lees ons in Psalm<br />
32: “U hand het dag en nag swaar op my gedruk, my krag het opgedroog<br />
soos water in somerhitte.”<br />
God breek deur die sonde sodat Dawid tot berou en bekering kom. In die<br />
plek van sy slegte gewete kom daar ’n goeie gewete. ’n Slegte gewete<br />
brandmerk jou en jou gewete is toegeskroei. Dit gebeur as jy jou rug op<br />
God draai en in sonde volhard. ’n Ongelowige kan nie ’n goeie gewete hê<br />
nie, want Titus sê: “Hulle verstand en gewete is besoedel. Hulle gee voor<br />
dat hulle God ken, maar hulle dade weerspreek dit” (Tit 1:15, 16).<br />
Wat is ’n goeie gewete?<br />
’n Goeie gewete is direk gekoppel aan jou verhouding met God. ’n Gelowige<br />
se gewete sal hom pla as hy iets verkeerd doen. Kyk maar hoe Dawid se<br />
gewete hom gepla het nadat hy ’n stuk van Saul se mantel afgesny het (1<br />
Sam 24:6). Ook met die Uria-Batseba-episode (Ps 32:51).<br />
Die eerste vraag in jou gewete moet dus wees: Is dit reg<br />
voor God? God is jou Getuie in jou hart. Sy Gees herinner<br />
jou aan sy Woord. Sy Woord word dan ’n lig vir jou pad<br />
en ’n lamp vir jou voet. Jy volg dan die lig van jou gewete,<br />
want sy oog is op jou en Hy sal die uitkoms gee vir ’n<br />
goeie gewete. ’n Goeie gewete word gereinig en gewas<br />
in die bloed van Christus.<br />
’n Goeie gewete hou in dat daar berou en bekering is,<br />
en sluit spyt uit soos met Kaïn (Gen 4) en Judas (Matt<br />
27).<br />
Hoe bereik ek die wens van ’n skoon gewete?<br />
Ons kan niks doen oor die verlede behalwe om te versoen<br />
en vrede te maak in Christus nie. Leef in vrede<br />
met almal en alles sover dit van jou afhang. Vergewe en<br />
vergeet. Begrawe die verlede en vergeet dit en strek jou<br />
uit na die toekoms (Fil 3:13). Koppel jou gewete aan<br />
God se wil (Woord en Gees) wat getuig in jou hart en jou<br />
lewe rig. Van nature is die gewete bevlek, maar word<br />
juis in Christus deur sy Gees geheilig en gesuiwer. Die<br />
rigsnoer is juis die wet van God. Dit gee die deurslag<br />
kragtens die liefde van Christus (1 Kor 13).<br />
Dan word jou gewete ’n goeie gewete en jou oordeel<br />
suiwer. Jy kan dan luister na die stem van jou gewete,<br />
- fokusartikel -<br />
want dan is dit God se stem wat in<br />
jou hart weerklink.<br />
“Wie kan ons voor die Regter daag?<br />
Gods uitverkore kind verklaag?<br />
Waar is die mond wat durf verdoem<br />
as God sy kind regverdig noem?<br />
Dis Christus wat die skuld wou dra,<br />
die dood vir ons gesterf het, ja.<br />
wat opgewek, in glorie sit<br />
en altyddeur vir ons wil bid.”<br />
(Skrifberyming 10:1 & 2)<br />
Jy het dan ’n skoon gewete. Moenie<br />
dat iemand jou laat skuldig voel oor<br />
iets waaroor jy onskuldig is nie. As<br />
jy skuldig is, laat jou siel gereinig<br />
word deur die bloed van Christus en<br />
laat die Heilige Gees jou heilig.<br />
Draai jou gesig na God en jou rug<br />
na Satan, die wêreld en die sonde.<br />
Mag die versugting ’n werklikheid<br />
word – ’n voorneme om ’n skoon<br />
gewete te hê! DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 29
Ds. Hennie Goede (Vereeniging-Oos)<br />
Ek wens tog so om ’n skoon<br />
gewete te hê. Hoe kan ek dit<br />
bereik?<br />
Elke gelowige kan getuig van<br />
gewetenswroeging: miskien<br />
omdat jy reeds teen die<br />
Here en jou medemens gesondig<br />
het, of omdat jy weet jou beplande<br />
optrede is sonde teen die Here, of<br />
omdat jy nie seker is of wat jy beplan,<br />
sonde is of nie.<br />
Wat is ’n mens se gewete?<br />
Die Woordeboek van die Afrikaanse<br />
Taal definieer mens se gewete as<br />
die werksaamheid van jou selfbewussyn<br />
wat jou in staat stel om tussen<br />
die goedheid of slegtheid van<br />
jou denke en handelinge te oordeel.<br />
Terwyl jy dink en voor jy optree, werk<br />
mens se gewete vermanend, waarskuwend,<br />
rigtinggewend. En ná jou<br />
optrede werk dit goedkeurend of afkeurend.<br />
In breë trekke stem die Bybelse gegewens<br />
oor die mens se gewete<br />
hiermee ooreen. Die Ou Testament<br />
ken nie ’n unieke woord vir die mens<br />
se gewete nie. Die woorde wat ons<br />
soms met “gewete” vertaal (1 Sam<br />
24:6; 2 Sam 24:10; Spr 28:17),<br />
verwys in die algemeen na die kern<br />
van die mens se fisiese en geestelike<br />
wese. Dit sou die hart se sentrum<br />
van die lewe en die verstand<br />
insluit. Tog kan ons uit die konteks<br />
van bogenoemde tekste aflei dat die<br />
gewete van die mens as selfbeoordelaar<br />
van sy denke en optrede ook<br />
deel van sy wese uitmaak. En daarom<br />
is die vertalings geldig.<br />
Dit is duidelik dat Dawid byvoor-<br />
Tweede perspektief<br />
’n Skuldige gewete<br />
Ons weet almal hoe lastig ’n skuldige gewete<br />
kan wees: Mens rol rond in jou bed, want slaap<br />
met ’n skuldige gewete is onmoontlik. Jy sukkel<br />
om op alledaagse dagtake te fokus. Jy gedagtes<br />
word oorheers deur die saak waaroor jou<br />
gewete jou meedoënloos aanspreek.<br />
Ons lees in die Skrif dat Dawid ook met sy<br />
gewete gestoei het. By twee geleenthede pla sy<br />
gewete hom:<br />
• Nadat hy die punt van Saul se mantel in die<br />
grot in die En-Gediwoestyn afgesny het, kla sy<br />
gewete hom aan dat hy sy hand teen die<br />
gesalfde van die Here gelig het (1 Sam 24:6-<br />
7).<br />
• Nadat hy die volk laat tel het, spreek sy<br />
gewete hom aan oor sy sonde teen die Here<br />
(2 Sam 24:10-11).<br />
beeld ’n waarde-oordeel oor sy optrede<br />
uitspreek, en daardie waardeoordeel<br />
vind sy oorsprong in sy gewete,<br />
sy vermoë om te onderskei<br />
tussen wat reg en verkeerd is. En<br />
hierdie waarde-oordeel word deur<br />
die openbaring van God in sy Woord<br />
gevorm. Die gewete van die gelowige<br />
is dus God-gerig en nie mensgerig<br />
nie. Die feit dat God in die<br />
wese van mense sien, getuig hiervan<br />
(Ps 139). ’n Skoon gewete is ’n<br />
gewete wat in ooreenstemming met<br />
die wil van God is.<br />
In die Nuwe Testament tree die<br />
gewete van die mens baie sterk op<br />
die voorgrond. Die Grieks het wel<br />
’n unieke woord wat na die mens<br />
se vermoë om tussen reg en verkeerd<br />
te onderskei, verwys. Die gewete<br />
is geheel en al deel van die<br />
wese van die mens. En soos in die<br />
Ou Testament word die Nuwe-Testamentiese<br />
gelowige se gewete<br />
deur die openbaring van God gevorm.<br />
Jou godsdienstige oortuigings<br />
beïnvloed die waarde-oordele wat<br />
jou gewete fel.<br />
30 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
Paulus bied vir ons ’n voorbeeld<br />
hiervan wanneer hy in 1 Korintiërs<br />
8 skryf oor die eet van vleis wat aan<br />
afgode geoffer is. Gelowiges wat tot<br />
die kennis gekom het dat daar net<br />
een God is en dat die afgode nie<br />
bestaan nie, het vleis wat aan afgode<br />
geoffer is, by die markte gekoop<br />
en geëet. Hulle godsdienstige<br />
oortuiging dat dit nie sonde is nie,<br />
het aan hulle ’n skoon gewete besorg.<br />
Maar ander gelowiges het nog<br />
nie tot daardie kennis gekom het<br />
nie, en het dus geglo dat die afgode<br />
bestaan (1 Kor 8:7). Op grond van<br />
hulle oortuiging sou hulle dan die<br />
vleis as ’n afgodsoffer geëet het, en<br />
hulle gewetens daardeur beswaar<br />
word (1 Kor 8:10).<br />
Die doel van die gewete<br />
Alle mense het gewetens. Daarom<br />
dat selfs ongelowiges aan die eise<br />
van die wet van God kan voldoen,<br />
selfs al het hulle nie die wet ontvang<br />
nie (Rom 2:14-15). Hulle ervaar ook<br />
gewetenswroeging. Hulle gewetens<br />
kla hulle ook oor hulle gedagtes of<br />
optrede aan, of spreek hulle vry.<br />
Maar die Here gee aan ons as gelowiges<br />
gewetens, en vorm dit deur<br />
sy Woord, sodat ons geloof nie skipbreuk<br />
ly nie (1 Tim 1:19).<br />
Wanneer jy as gelowige jou gewete<br />
onderdruk, loop jy op ’n spoor weg<br />
van God af. Vir die gelowige is daar<br />
geen ruimte vir ’n buigbare gewete<br />
of toeskietlikheid nie. In ons tyd is<br />
mense se gewetens nogal buigbaar:<br />
Een dag veroordeel jy iemand oor<br />
sy gedagtes, woorde of optrede,<br />
maar die volgende dag is dieselfde<br />
gedagtes, woorde of optrede vir iemand<br />
anders of vir jouself aanvaarbaar.<br />
Of gedrag wat teen die gewete<br />
van enige redelike mens skry, word<br />
met slim argumente goedgepraat.<br />
Sulke gewetensmanipulasie pas nie<br />
by die gelowige nie. Dit getuig eerder<br />
van ’n gewete wat toegeskroei<br />
is (1 Tim 4:2) en daarom sy sensitiwiteit<br />
vir die onderskeid tussen reg<br />
en verkeerd verloor het. Soos die<br />
Here deur Jeremia sê: “Wanneer<br />
- fokusartikel -<br />
hulle aan die kaak gestel word oor die gruwelike dinge wat hulle gedoen<br />
het, skaam hulle hul nie eens nie, hulle weet nie van skaamte nie” (Jer<br />
8:12).<br />
Uit die skoon gewete van die gelowige moet daar eerder liefde voortkom<br />
(1 Tim 1:5). Liefde is immers die rigtingwyser vir die gelowige se gewete.<br />
As jy nie liefde teenoor God en jou medemens betoon nie, behoort jou<br />
gewete jou aan te spreek. En as jy dit wel doen, behoort jou gewete skoon<br />
te wees. God het ons in Christus juis skoon gewetens gegee sodat ons<br />
Hom in liefde kan dien: “Hoeveel te meer sal die bloed van Christus ons<br />
gewete bevry van die las van dade wat tot die dood lei, sodat ons die<br />
lewende God kan dien!” (Heb 9:14). En met hierdie skoongewaste gewete<br />
probeer ons as gelowiges om in elke opsig te doen wat reg is (Heb 13:18).<br />
Ons gewetens moet ons aanspoor tot gedagtes, woorde en dade van<br />
liefde teenoor God en ons medemens!<br />
Hoe bereik ek ’n skoon gewete?<br />
In die sondige bedeling waarin ons leef, leef geeneen van ons met ’n<br />
geheel en al skoon gewete nie. Ons Here Jesus bevestig dit wanneer Hy<br />
vir die Joodse leiers sê dat die een wat ’n skoon gewete het, die eerste<br />
klip na die vrou wat op owerspel betrap is, moet gooi (Joh 8:7). En tog<br />
moet ons soos Paulus daarna streef om met ’n skoon gewete te lewe<br />
(Hand 24:16). Trouens, dit is ’n opdrag van die Here: Sorg dat julle gewetens<br />
skoon bly ... (1 Pet 3:16). Maar hoe kry ek dit as gelowige reg, veral as my<br />
gewete my voortdurend aankla?<br />
• Bid dat God jou deur sy Gees daarvan sal oortuig dat Hy jou gewete<br />
met die bloed van Christus skoongewas het. Dan sal jy nie slaaf van<br />
jou gewete wees nie, maar juis deur jou gewete na die verlossing in<br />
Christus gedwing word.<br />
• Glo dat God jou gewete deur sy Woord en Gees vorm. Daarin vind jy<br />
as gelowige sekerheid oor wat reg en wat verkeerd is, en sal jou gewete<br />
jou nie oor alles aankla nie. En wanneer jy gewetenswroeging ervaar,<br />
bid om wysheid. Onthou: “Die mens wat die Gees van God het, kan die<br />
waarde van alle dinge beoordeel ...” (1 Kor 2:15). Vra ook medegelowiges<br />
se raad oor jou gewetenswroeging.<br />
• Bely jou sonde voor die Here wanneer jou gewete jou aankla en gryp<br />
die vergewing wat Christus bewerk het, in die geloof aan. God is in sy<br />
genadige en liefdevolle vergewing immers steeds groter as jou (skuldige)<br />
gewete (1 Joh 3:20).<br />
• Laat liefde die rigtingwyser in jou gedagtes, woorde en dade wees. So<br />
sal jy verseker dat jou gewete skoon bly.<br />
• En wanneer jou liefde vir God en jou medemens nie net woorde is nie,<br />
maar met opregte dade bewys word, weet jy dat jou gewete voor God<br />
rustig is (1 Joh 3:18-19).<br />
Ten slotte<br />
Die Here gee gewetens aan sy kinders om ons op die pad van heiligmaking<br />
te begelei. Heiligmaking is mos juis om deur die krag en insig van die<br />
Gees vir gehoorsaamheid, vir wat reg is, te kies. Ons gewetens dring ons<br />
in die rigting van gehoorsaamheid. En deur op ons gewetens ag te slaan,<br />
en dit nie te onderdruk nie, verander ons al meer om aan die beeld van<br />
Christus gelyk te word (2 Kor 3:18). Laat ons daarom voortdurend vra:<br />
“Here, wat wil u hê moet ek doen?” Mag die Here van ons gewetens ons<br />
met skoon gewetens seën! DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 31
Ds. Amos Motshine (Geref. Kerk Mmakau)<br />
Die noodsaak vir ware<br />
eenheid in die GKSA<br />
Die kerk het dwarsdeur die geskiedenis gepoog om op verskeie<br />
maniere strukturele eenheid teweeg te bring – dikwels ten koste<br />
van geestelike eenheid. Uit hierdie pogings het twee strominge<br />
ontwikkel. Die een was om die kerk te verenig op die grondslag van die<br />
fundamentele waarhede van die Christelike geloof. Die ander was om<br />
deur ’n akkommoderende benadering – deur middel van organisasies,<br />
rade en alliansies – sodanige waarhede te kompromiteer ten einde ’n<br />
kunsmatige eenheid in die kerk te bewerk.<br />
Die Rooms-Katolieke Kerk is ’n klassieke voorbeeld van organisatoriese<br />
en eksterne kerklike eenheid. Intern ondergaan die Rooms-Katolieke Kerk<br />
egter ’n geweldige magstryd tussen die verskillende kerklike ordes. Daar<br />
is vandag groot verskille tussen die klassieke Rooms-Katolisisme wat in<br />
sommige kringe beoefen word en die progressiewe Rooms-Katolisisme<br />
wat in ander kringe beoefen word. Hoewel die Rooms-Katolieke Kerk nog<br />
steeds organisatoriese eenheid probeer handhaaf, vind ons binne die<br />
Rooms-Katolieke Kerk eintlik twee verskillende godsdienste, twee verskillende<br />
konsepte van God en twee verskillende verstaanswyses van waarheid.<br />
Dieselfde is waar van die GKSA. Die GKSA het op verskeie maniere gepoog<br />
om organisatoriese eenheid teweeg te bring ten koste van geestelike<br />
eenheid. Hierdie stelling word geïllustreer deur die verskillende liturgiese<br />
ordes wat in die wit en swart kerke gebruik word. Kerke van die voormalige<br />
Middellandse Sinode het byvoorbeeld baie liturgiese gewoontes en versierings<br />
ontwikkel ten koste van die gewyde en ordelike aard van die erediens.<br />
’n Paar voorbeelde kan genoem word:<br />
Himnies<br />
Gedurende die tyd van Calvyn en ander reformatore is sang<br />
beskou as ’n uitstekende manier om God te aanbid; aangesien<br />
sang emosies uitdruk, mense verenig en met een stem tot die hemel prys.<br />
Vandag het sang egter ’n ritueel geword – ’n dooie formalisme. Sommige<br />
liedere in die liedboek van baie kerke van die voormalige Middellandse<br />
Sinode het ’n mooi melodie, maar terselftertyd ’n onbybelse boodskap.<br />
Wit kerke sing aan die ander kant psalms wat mediterend en reflektief<br />
van aard is. Deur sang druk die aanbidder sy toewyding tot God uit of sy<br />
innerlike refleksie oor God.<br />
Uniforms<br />
Die vrese dat baie kerke binne die voormalige Middellandse<br />
Sinode besig is om in sinkretisme te verval, word bevestig deur<br />
die feit dat die dra van uniforms deel van die liturgie geword het. Eredienste<br />
word op ’n stadium onderbreek sodat aandag gegee kan word aan die<br />
nuwe lede van die vroueliga. Hierdie<br />
item in die liturgie onderbreek die<br />
erediens. Dit maak dit moeilik om<br />
God en mekaar te dien (1 Kor 12-<br />
14). Ons moet toesien dat die uniform<br />
nie verdeeldheid veroorsaak<br />
nie. Susters wat nie uniforms het<br />
nie, neem reeds nie aktief aan die<br />
erediens deel nie omdat uniforms<br />
’n statussimbool geword het. Dit lei<br />
tot verskillende kategorieë (meerderwaardig<br />
en minderwaardig) in die<br />
kerk van Christus.<br />
Dit is belangrik dat ons al die sake<br />
wat ons verdeel, met begrip en liefde<br />
aanspreek. Ons moet nie belangrike<br />
waarhede kompromitteer ten<br />
einde ’n valse beeld van eenheid te<br />
skep nie. In liefde en begrip – terwyl<br />
ons soek en onsself onderwerp aan<br />
die wysheid, genade en leiding van<br />
die Heilige Gees – sal ons in staat<br />
wees om ons verskille te oorkom.<br />
Dit is nie ’n opsie nie, maar ’n opdrag<br />
van ons Here dat ons ten spyte van<br />
ons verskille mekaar moet liefhê.<br />
Jesus sê: “Almal sal weet dat julle<br />
my dissipels is, as julle mekaar liefhet<br />
(Joh 13:35).<br />
In Johannes 17:20-24 vind ons Jesus<br />
se gebed vir die kerk. Die eenheid<br />
waarvoor Jesus gebid het, was<br />
nie ’n organisatoriese eenheid nie,<br />
maar ’n geestelike eenheid gebaseer<br />
op ons geloof in en gehoorsaamheid<br />
aan Jesus Christus deur<br />
’n kennis en ervaring van die liefde<br />
van God die Vader, die genade van<br />
sy Seun Jesus Christus en die gemeenskap<br />
van sy Heilige Gees.<br />
Dwarsdeur die Nuwe Testament<br />
32 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
vind ons dat die eenheid van die kerke<br />
bestaan het uit ’n eenheid in die<br />
Gees. Hoewel hulle nie regeer is<br />
deur ’n sentrale hiërargie of ’n kerklike<br />
orde nie, het daar ’n pragtige<br />
harmonie en begrip tussen hulle bestaan.<br />
Daar was aanvanklik verskille<br />
tussen die heidense kerke en die<br />
Joodse bekeerlinge met betrekking<br />
tot die besnydenis en ander kulturele<br />
verskille. Aangesien die weergebore<br />
gelowiges egter deur die een<br />
Gees gelei is, het die Heilige Gees<br />
die apostels gehelp om hulle verskille<br />
en dispute op ’n broederlike wyse<br />
op te los (Hand 15).<br />
Die gedeeltes wat ek reeds aangehaal<br />
het, maak dit duidelik dat die<br />
Skrif ’n pragtige eenheid in die kerk<br />
vereis, maar die vraag is: Watter<br />
soort eenheid is dit? Wat is die aard<br />
van die eenheid? As ons die aard<br />
van die eenheid waarvoor Christus<br />
gebid het verstaan, sal ons die wese<br />
van die kerk beter verstaan. Kom<br />
ons kyk nou in meer detail na die<br />
geestelike eenheid in die kerk.<br />
Eenheid in die deel word<br />
van ’n liggaam<br />
Eerstens moet ons die<br />
Godgegewe eenheid van die liggaam<br />
van Christus as een mensheid<br />
probeer verstaan. Die Nuwe<br />
Testament verstaan eenheid as ’n<br />
natuurlike en basiese bestanddeel<br />
van ons lewe in Christus (Ef 2:14;<br />
Gal 3:28). Hierdie eenheid vind deur<br />
die genade van God plaas wanneer<br />
iemand deel word van die liggaam<br />
van Christus. Enigeen wat werklik<br />
’n ledemaat van die liggaam van<br />
Christus word, ontvang hierdie eenheid.<br />
Dieselfde is waar vir die kerk van<br />
vandag. Elke persoon moet dink<br />
aan wat hy is in Christus. Christus<br />
is die Redder en Here van alle Christene.<br />
In hierdie eenheid in God word<br />
alle nasionale, rasse-, sosiale en familieverskille<br />
verwyder. Soos wat<br />
alle menslike verskille en grense in<br />
Christus afgebreek word, ontstaan<br />
’n nuwe gemeenskap van mense<br />
- diskussie -<br />
wat geskep is deur God se wonderlike genade. In Christus se liggaam<br />
word die onderskeidings van Jood en Griek, slaaf of vrymens, manlik of<br />
vroulik nie meer raakgesien nie. Al wat die Christen sien, is dat “almal een<br />
is in Christus Jesus” (Gal 3:28). Die kerk moet dink en optree ooreenkomstig<br />
hierdie waarheid. Geen status, grense, verdelings en lidmaatskap<br />
van ’n stam is van belang in die liggaam van Christus nie. Al die lede het<br />
een in Christus en met mekaar geword.<br />
Eenheid in onderrig<br />
Tweedens maak Jesus dit duidelik dat skeiding van die wêreld<br />
en ’n heiliging van ons lewensstyl deur die ontvangs van en geloof<br />
in die Woord noodsaaklik is vir die eenheid waarvoor Christus bid. In Handelinge<br />
2 lees ons dat elke persoon op die dag waarop die kerk gevestig<br />
is, homself onderwerp het aan die Woord van God wat deur geïnspireerde<br />
persone verkondig is. Hierdie onderwerping het gelei tot ’n eenheid wat<br />
gebaseer was op ’n gemeenskaplike geloof in God se onderrig: “Hulle het<br />
hulle heelhartig toegelê op die leer van die apostels en die onderlinge<br />
verbondenheid ... Al die gelowiges was eengesind en het alles met mekaar<br />
gedeel (Hand 2:42-44). Paulus skryf aan sy broeders in die gemeente van<br />
Filippi: “Laat ons koers hou op die pad waarmee ons tot hiertoe gekom<br />
het” (Fil 3:16).<br />
Dit impliseer dat die Heilige Gees die derde Persoon in die Drie-eenheid<br />
is wat vir ons die openbaring van die Skrif gee. Die een hoop is die ewige<br />
hoop wat deur die evangelie in die hart van elke gelowige geplaas word<br />
(Kol 1:23). Die een geloof is die vertroue in Christus en sy Woord wat kom<br />
van die getuienis van die Woord (Rom 10:17). Die een doop is die doop<br />
wat Christus met die Groot Opdrag gegee het en wat sal geld tot aan die<br />
einde van die tye (Matt 28:19-20). Die een God is die ewige God wat die<br />
aarde geskep het en onderhou, die enigste ware en lewende God.<br />
Die essensie van die Christelike eenheid rus in die belydenis dat daar net<br />
een God is. Dit is die belydenis en aanvaarding van die waarheid dat die<br />
verlossende werk van die Here Jesus genoegsaam en voldoende is. Alleenlik<br />
deur Christus kan die gelowige tot God nader (Heb 7:25; 9:15).<br />
Eenheid in ons daaglikse lewe<br />
Derdens kan eenheid gesien word in die daaglikse lewe van die<br />
liggaam van Christus. Die eenheid wat die Heilige Gees gee<br />
wanneer iemand deel word van die liggaam van Christus, word nie alleen<br />
bewaar deur ’n gehoorsaamheid aan die onderrig van die Skrif nie, maar<br />
ook deur ’n praktiese en gemeenskaplike saamleef in eenheid met Christus.<br />
Paulus het die gelowiges in Filippi aangemoedig om in liefde en harmonie<br />
saam te leef (Fil 2:2). Hy gee byvoorbeeld die opdrag: “Ek vermaan<br />
vir Euodia en vermaan vir Sintige om eensgesind te wees in die Here.”<br />
Hierdie verse veronderstel uiteraard dat elke ledemaat van die liggaam<br />
van Christus ooreenkomstig die leer van die Skrif sal lewe. Ten einde die<br />
eenheid van die kerk te bewaar, moet Christene hulle eie opinies en wense<br />
op die agtergrond skuif. Die kerk kan nooit van ’n gelowige verwag om<br />
enigiets te doen wat teen sy gewete indruis nie. Paulus stel dit soos volg:<br />
“Laat ons mekaar dan nie meer veroordeel nie. Neem julle liewer voor om<br />
niks te doen wat jou broer kan aanstoot gee of tot ’n val kan bring nie”<br />
(Rom 14:13).<br />
Na bl. 33<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 33
Dr. Jacoba van Rooy (Potchefstroom)<br />
Perspektiewe op Calvyn<br />
en die kerklied<br />
In die verlede is dikwels oor Calvyn en die kerklied<br />
geskryf. Om te voorkom dat oorbekende feite herhaal<br />
word, gaan in hierdie artikel gepoog word om ’n paar<br />
interessante perspektiewe uit te lig. Ter wille van agtergrond<br />
word die standpunte oor die kerklied van drie<br />
bekende kerkhervormers – Luther, Calvyn en Zwingli<br />
– kortliks geskets.<br />
• LUTHER was nie tevrede om die psalms as sodanig<br />
bloot te berym nie. Hy het dit ook Christologies verklaar.<br />
Naas die psalms het hy Bybelliedere geskryf<br />
wat Skrifgetrou was, maar waar hy op ’n vryer wyse<br />
met die Skrif omgegaan en dit geherinterpreteer het.<br />
Daarbenewens was hy ’n begaafde komponis wat<br />
self melodieë vir sy tekste kon skryf, van bestaande<br />
melodieë gebruik kon maak, of dit kon aanpas. Musikale<br />
begeleiding was vir Luther van wesenlike belang.<br />
• CALVYN het toegesien dat die volledige boek van<br />
die Psalms berym word. Hy was van mening dat<br />
die berymings so na as moontlik aan die Skrif moes<br />
wees. Hy het egter geen musiekinstrumente in die<br />
kerk toegelaat nie, sodat die gemeente onbegeleid<br />
gesing het.<br />
• ZWINGLI het geen sang of ander musiek in die<br />
kerk toegelaat nie. Hy was ’n begaafde instrumentalis<br />
en was van mening dat gemeentesang se<br />
gehalte van so ’n aard sou wees dat dit nie tot God<br />
se eer sou strek nie. Hy het wel mans- en vrouestemme<br />
afwisselend gebruik om psalms voor te<br />
lees.<br />
Dit is merkwaardig dat drie kerkhervormers vanuit dieselfde<br />
Bybel tot sulke uiteenlopende gevolgtrekkings<br />
oor gemeentesang geraak het.<br />
Calvyn se standpunt het gegroei<br />
Garside toon in 1979 oortuigend aan dat Calvyn aanvanklik<br />
nie so positief was oor die sing van liedere, selfs<br />
psalms, tydens die erediens nie. In sy Institusie van<br />
1536 is hy nog baie terughoudend hieroor. Hy verbind<br />
sang aan die gebed, soos hy ook later doen, maar dan<br />
veral aan die persoonlike gebed, buite die erediens.<br />
Hy verwys na sang tydens die bediening van die Nagmaal,<br />
maar gaan nie op die detail in nie.<br />
In sy Artikels van 1537 is hy egter positief oor die gebruik<br />
van psalms tydens die erediens. Hierdie beklemtoning<br />
van die belangrike rol wat psalmsang in die erediens<br />
kan speel, kan veral aan die invloed van Bucer toegeskryf<br />
word. Tydens Calvyn se verblyf in Straatsburg kom<br />
hy in aanraking met die gemeentesang van die Duitstalige<br />
gemeente waarvan Bucer die predikant was. Calvyn<br />
was só aangegryp deur die sang dat hy dit by die Franssprekende<br />
gemeente ingevoer het.<br />
Aanvanklik het Calvyn self probeer om berymings van<br />
psalms te maak en, met die nodige toestemming, van<br />
die Duitse melodieë (onder andere die melodie van<br />
Psalm 1 wat deur komponis Greiter of Dachstein – dit<br />
is onseker – geskryf is). Nadat Calvyn se vriend Farel<br />
in Switserland die werk beskou het, en dit nie goed<br />
gevind het nie, het hy besef dat hierdie die werk van ’n<br />
bekwame digter is.<br />
Die digwerk is aanvanklik deur Marot en later deur Beza<br />
(soms ook De Bèze genoem) gedoen. Die melodieë<br />
van die berymings wat in Genève ontstaan het, is gekomponeer<br />
deur Louis Bourgeois, Guillaume Franc en<br />
“Maitre Pierre” (wat eintlik Pierre Davantes was). ’n Kenmerk<br />
van die Geneefse psalms is die groot aantal melodieë<br />
wat gebruik is, naamlik 125 vir die 150 psalms.<br />
Die rede hiervoor is dat die berymings ’n veelheid van<br />
strofevorming vertoon. So kry elke psalm ’n eie identiteit.<br />
Onderlinge verskille vereis telkens ’n nuwe of eie melodie.<br />
Garside gee ’n vertaling van Calvyn se brief aan die<br />
leser by die Psalmboek van 1543, waaruit Calvyn se<br />
siening oor die plek van die psalms in die erediens die<br />
duidelikste uitgespel word.<br />
Kinders word by die erediens betrek<br />
Calvyn het kinders aktief laat deelneem aan die erediens<br />
deur toe te sien dat psalms wat tydens eredienste<br />
gesing is, vooraf deur die kinders in die skool en gedu-<br />
34 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
ende kategese-onderrig aangeleer word. Hulle moes<br />
dan tydens die erediens voorsing – eers is die gekose<br />
psalm deurgesing sodat die gemeente dit kan hoor;<br />
daarna het die gemeente geleidelik begin saamsing.<br />
Die bekende Geneefse komponis, Guillaume Franc, is<br />
in 1542 aangestel as kantor (koorleier) by die skool<br />
met die spesifieke opdrag om die psalms vir die kinders<br />
aan te leer. Psalms, die Lofsang van Simeon en die<br />
Tien Gebooie is volgens ’n bepaalde rooster gesing en<br />
sistematies deurgewerk. Daar was elke Woensdag,<br />
Sondagoggend en –middag eredienste. Dit het die gemeente<br />
25 weke geneem om deur al die liedere te kom.<br />
Ongeveer 30 strofes is per week gesing.<br />
Kommunikasie deur die lied<br />
Vir die behoorlike benutting van die psalms in die erediens<br />
het Calvyn drie vereistes gestel: Eerstens moes<br />
die psalms van harte gesing word, tweedens moes dit<br />
met insig gesing word, en derdens het hy die belang<br />
van die geheue beklemtoon. Op hierdie wyse word die<br />
inhoud van die lied in die geheue ingeprent. Hierdeur<br />
word die saak van kommunikasie deur die kerklied baie<br />
sterk beklemtoon.<br />
Die psalms het ’n besondere rol vervul om in die liturgie<br />
die gemeente in die geloof op te bou. Om hierdie rede<br />
het Calvyn dit baie sterk beklemtoon dat die melodie<br />
diensbaar aan die Woord moet wees.<br />
Calvyn het ook die standpunt gehuldig dat wanneer ’n<br />
melodie aan ’n teks toegevoeg is, die werking van die<br />
teks groter is as wanneer dit alleen gespreek word.<br />
Daarom stel hy ook die eis dat die hele gemeente<br />
psalms moet kan sing op melodieë wat singbaar moes<br />
wees.<br />
Van bl. 31 - Noodsaak vir ware eenheid ...<br />
Hierdie praktiese eenheid in Christus<br />
ontwikkel wanneer elke ledemaat<br />
van die liggaam van Christus<br />
op ’n versigtige wyse met liefde en<br />
deernis aan sy broer en suster dink.<br />
Die Christen eis nie sy eie wense<br />
op of dwing sy opinies op ander af<br />
nie. Hy mag nooit iets doen vanuit<br />
selfsugtige of ydele beweegredes<br />
nie, maar hy handel altyd in nederigheid<br />
op ’n manier waarin hy ander<br />
belangriker as homself ag (Fil 2:3).<br />
Hy dien nie voortdurend sy eie belange<br />
nie; maar dien die belange<br />
van ander (Fil 2:4). Wanneer die<br />
Christen so leef, straal hy die gees van Christus uit (Fil 2:5-8).<br />
- aktueel -<br />
Slotgedagtes<br />
Calvyn het ’n besondere invloed gehad op die ontwikkeling<br />
van die kerklied in die reformatoriese tradisie.<br />
Weliswaar beskik hy nie oor digterlike gawes nie, maar<br />
hy het dit na ’n paar pogings self ingesien en nie weer<br />
sy hand daaraan gewaag nie. Sy betekenis lê egter<br />
daarin dat hy, net soos Luther, aan gemeentesang ’n<br />
regmatige plek in die liturgie laat kry het, en bowendien<br />
het hy die volledige Psalmboek laat berym en toonset<br />
en dit as die kerk se liedboek nagelaat. Daarbenewens<br />
het hy hom beywer vir ’n beryming wat so na as moontlik<br />
by die oorspronklike teks in die Skrif aansluit. In hierdie<br />
opsig het hy ’n ander weg as Luther aangewys.<br />
Calvyn se standpunt oor die wyse waarop die lied in<br />
die kerk gesing moet word – met insig, uit die hart, om<br />
so die onthou van die inhoud te bevorder – bly ’n belangrike<br />
uitgangspunt by die beoordeling van die kerklied<br />
vandag. DK<br />
Uit die voorafgaande is dit duidelik dat “organisatoriese eenheid” nie ’n<br />
Bybelse opdrag is nie, maar dat die Bybel belangrike beginsels bied sodat<br />
ons die waarheid van geestelike eenheid sal volg en aanleer. Eenheid is<br />
inderdaad een van die belangrikste werkinge van die Heilige Gees. Dit is<br />
’n gawe van die Heilige Gees wat Hy uitdeel aan almal wat in die Here<br />
Jesus Christus glo. Hierdie eenheid kan alleen onderhou word nie deur<br />
menslike pogings of menslike organisering nie, maar deur ’n lewe te leef<br />
wat die vrug van die Gees uitstraal. Die uitstaande kenmerk van so ’n<br />
lewe is onselfsugtige en opofferende liefde – “agape”. Geestelike eenheid<br />
word bewaar wanneer ons lojaal is aan die waarheid en in die lig wandel<br />
onder die beheer en leiding van die Heilige Gees (Ef 4:3-13). Enige poging<br />
om ’n kunsmatige eenheid te skep deur vergaderings, konferensies en<br />
komplekse organisering kan lei tot ’n verloëning van die eenheid waarvoor<br />
Jesus juis gebid het. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 35
Dr. Neels Smit (Noordbrug)<br />
Sinodebesluit oor die<br />
Descensus<br />
• Saamgevat uit die rapport wat voor die Sinode gedien het •<br />
Descensus” dui op neerdaling, verwysend na die<br />
woorde van die Apostoliese Geloofsbelydenis<br />
en die Geloofsbelydenis van Atanasius waarin<br />
ons bely: “... en neergedaal het na die hel.”<br />
Daar was lankal ’n ongemaklikheid met die formulering<br />
van dié artikel. Christus het tog nie ná sy dood neergedaal<br />
na die hel nie. Hyself het voor sy dood gesê: “Vader,<br />
in u hande gee Ek my gees oor” (Luk 23:46). Dit is<br />
duidelik dat die bedoeling van die artikel was om die<br />
helse lyding van Jesus saam te vat. Alles wat met Hom<br />
gebeur het, van sy verhoor tot die einde van sy kruisiging,<br />
wás inderwaarheid ’n neerdaling na die hel. Maar<br />
soos dit in die Apostolicum en die Atanasium verwoord<br />
is, gee dit aanleiding tot misverstand.<br />
Reeds op die Sinode van 1964 dien ’n beswaarskrif<br />
oor die bewoording van hierdie artikel. Hierdie Sinode<br />
het erken dat die woorde maklik misverstaan kan word,<br />
maar wys die beswaarskrif af. Op Sinode 1997 dien<br />
weer ’n beswaarskrif teen bogenoemde besluit en wel<br />
op die volgende twee gronde:<br />
• Sinode 1964 erken dat die woorde “en neergedaal<br />
het na die hel” maklik misverstaan kan word, maar<br />
los die probleem nie bevredigend op nie.<br />
• Die misverstand wat by baie lidmate bestaan oor<br />
die woorde “en neergedaal het na die hel” is skriftuurlik<br />
en dogmaties onhoudbaar en moet daarom<br />
voorkom word.<br />
Dié Sinode handhaaf die beswaar en wys deputate aan<br />
om die saak behoorlik te ondersoek en met ’n geskikte<br />
aanbeveling terug te rapporteer. Die saak bly in behandeling<br />
totdat die Sinode van 2003 dié konsepbewoording<br />
aanvaar in die plek van die tradisionele formulering:<br />
“... wat die angste van die hel tot in die dood toe ondergaan<br />
het.”<br />
Ook Sinode 2006 handel die aangeleentheid nie af nie,<br />
en besluit dat daar nogeens insette en adviese van kerkgemeenskappe<br />
in ekumeniese verband verkry moet<br />
word. Op Sinode 2009 is besluit dat die konsepbewoording<br />
herroep word en dat, ná oorleg met kerkgemeenskappe<br />
wêreldwyd in ekumeniese verband, die volgende<br />
vertaling van die oorspronklike bewoording goedgekeur<br />
word: “Hy het die lyding van die hel ondergaan.”<br />
Hierby word die tradisionele formulering as ’n voetnoot<br />
behou.<br />
Dogma-historiese agtergrond<br />
Die vroeë kerk<br />
• Die woorde “descendit in inferna” kom vir die eerste<br />
keer voor in die Acta van die Ekumeniese Sinode<br />
van Sirmium (359) en die Konsilie van Nicea in Thracië<br />
(359).<br />
• Ongeveer 30 jaar later, in 390, het Rufinus, ’n priester<br />
van Aquilea, dit opgeneem in sy Exposito Symboli<br />
Apostolici. In sy kommentaar op hierdie artikel sê<br />
Rufinus uitdruklik dat hierdie frase nie in enige belydenis<br />
van die Rooms-Katolieke Kerk of die kerk in<br />
die Ooste voorkom nie. Hy meld egter nie waarom<br />
hy dit nodig vind om dit hier en op hierdie tydstip in<br />
te voeg nie.<br />
• Wat Rufinus se bedoeling hiermee was, is egter van<br />
belang. ’n Aanduiding in hierdie rigting is die feit dat<br />
hy die artikel “sepultus” (begrawe is) uitlaat en met<br />
“descendit in inferna” vervang. Hy doen dit blykbaar<br />
dan nie om ’n nuwe dogma in te bring nie, maar om<br />
die bestaande te verduidelik. “Sepultus” en “ascendit<br />
Die tradisionele bewoording vn “... en neergedaal het na die hel” is op die Nasionale Sinode 2009<br />
hervertaal na ’n afsonderlike sin: “Hy het die lyding van die hel ondergaan.” In hierdie eerste van twee<br />
bydraes gee dr. Neels Smit die agtergrond van dié hervertaling, en in die volgende bydrae (in die<br />
Maartuitgawe) word aandag geskenk aan die hantering van die probleem deur verskillende Gereformeerde<br />
Kerke, Skrifgegewens oor hierdie saak, gevolgtrekkings en motivering vir die nuwe bewoording.<br />
36 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
in inferna” word klaarblyklik as sinonieme beskou.<br />
• Die werklikheid van Christus se dood word met<br />
hierdie frase beklemtoon en sluit eenvoudig aan by<br />
die eeue-oue idee wat by die Jode en Christene geheers<br />
het oor die toestand van die gees na die dood.<br />
• Die vroeë kerk het die neerdaal van Christus eenvoudig<br />
verstaan as deel van die verlossingsplan van<br />
God en as oorgang van die staat van vernedering<br />
na die staat van verheerliking van Christus.<br />
• Waarom Rufinus dit egter nodig gevind het om hierdie<br />
frase op daardie stadium in te voeg, mag daarop<br />
dui dat daar reeds iewers in die kerk van daardie<br />
tyd ’n dogmatiese verskuiwing begin plaasvind het<br />
wat so ’n invoeging vereis het.<br />
Middeleeuse wending<br />
• Hierdie sluimerende dogmatiese wending in die verstaan<br />
van die frase kom in die patristiese tyd en<br />
Middeleeue al hoe meer na die oppervlak.<br />
• Teen die jaar 750 is die teks van die Apostolicum<br />
finaal vasgestel en die frase “descendit in inferna”<br />
het finaal sy plek naas “sepultum” gekry.<br />
• Veral onder die invloed van die kerkvaders Origenes<br />
en Clemens Aleksandrinus is ’n meer uitgebreide<br />
prentjie geskilder oor wat Christus gedurende die<br />
drie dae tussen sy dood en opstanding sou gedoen<br />
het. Dit het gepaard gegaan met ’n tendens om skerper<br />
te onderskei tussen sheol/hades (die doderyk<br />
of tydelike verblyfplek van alle gestorwenes – regverdiges<br />
en goddeloses) en hemel en gehenna (die<br />
hel of plek van ewige verdoemenis).<br />
• Dit het uiteindelik daartoe gelei dat die geloof dat<br />
Christus gesterf en Hom daarom in die verblyfplek<br />
van die dooies bevind het, vervang is met die geloof<br />
dat Christus die hel (die plek van ewige verdoemenis)<br />
besoek het en daar in ’n oorlog die oorwinning<br />
behaal het oor Satan en die dood. Dit word in kleurryke<br />
taal in verskeie apokriewe boeke beskryf, soos<br />
onder andere in die Evangelie van Nikodemus (hfst.<br />
13-21).<br />
• Daar was dus ’n groeiende tendens om die “neerdaal”<br />
onafhanklik te beskou van die sentrale leer<br />
van die dood en opstanding van Christus, en “sheol/<br />
doderyk” te vervang met “gehenna/hel”.<br />
Reformatoriese herinterpretasie<br />
• In die tyd van die Reformasie het talle leerstellige<br />
skermutselings rondom die interpretasie van hierdie<br />
- aktueel -<br />
In die tyd van die Reformasie het talle leerstellig skermutselings rondom die<br />
interpretasie van hierdie artikel voorgekom. Tussen 1580 en 1720 was daar<br />
nie minder nie as 34 Lutherse, 16 Gereformeerde en vier Rooms-Katolieke<br />
spesiale ondersoeke hieroor!<br />
artikel voorgekom. Tussen 1580 en 1720 was daar<br />
nie minder nie as 34 Lutherse, 16 Gereformeerde<br />
en vier Rooms-Katolieke spesiale ondersoeke hieroor.<br />
• Bucer interpreteer byvoorbeeld in 1536 hierdie artikel<br />
histories en beskou dat Christus “begrawe is”<br />
as sinoniem met die neerdaling. Die meeste reformatore<br />
het egter die frase “descendit in inferna” nie<br />
simbool-histories nie, maar dogmaties geïnterpreteer.<br />
• Luther betrek die neerdaling op Jesus se lyding in<br />
Getsemane en Golgota; Calvyn neem dit van hom<br />
oor. In sy Institusie (2.16.8) handel Calvyn uitvoerig<br />
daaroor. Hy erken dat hierdie artikel eers later ingevoeg<br />
is, dat sommige kerkvaders elkeen sy eie vertolking<br />
daaraan gegee het, en dat ander (soos Augustinus)<br />
dit heeltemal weggelaat het, maar beskou<br />
die historiese aspekte van die ontstaan en interpretasie<br />
daarvan van geen belang nie.<br />
• Calvyn verkies steeds “hel” as vertaling van “inferna”<br />
en verklaar hierdie artikel as Christus se hellesmart<br />
aan die kruis. Immers (redeneer hy), niks sou volbring<br />
gewees het nie as Christus slegs die liggaamlike<br />
dood gesterf het. Hy moes ook die strengheid<br />
van die Goddelike wraak voel, en daarom as ’t ware<br />
ook met die leërskare van die hel en die verskrikking<br />
van die ewige dood handgemeen raak. In die neerdaal<br />
het Christus hierdie dood gedra. Nie alleen is<br />
sy liggaam oorgelewer tot ’n prys vir ons verlossing<br />
nie, maar ook in sy siel het Hy die vreeslike kwellinge<br />
van ’n verlore mens gedra. Hy was nie net gewikkel<br />
in die dood nie, maar ook in die smarte wat voortkom<br />
uit die vloek en die toorn van God, en as die vreeslike<br />
dieptepunt noem Calvyn die verlating aan die kruis.<br />
Hierdie verklaring het sy neerslag in die Heidelbergse<br />
Kategismus (16:44) gevind.<br />
• Calvyn wou met hierdie verklaring die artikel as ’t<br />
ware ontmitologiseer, maar het daarmee van die<br />
oorspronklike bedoeling van hierdie uitdrukking afgewyk.<br />
In die gees van die Reformasie wou hy nie<br />
torring aan ’n belydenis wat vir eeue vasstaan nie.<br />
• Die Lutherse Kerk bely (grootliks in teenstelling met<br />
Luther se eie siening) in die Formula Concordiae<br />
van 1577 (art. 9) dat Christus na sy hele persoon,<br />
as God en mens, in die hel afgedaal het om die<br />
mag van Satan te verbreek.<br />
Na bl. 38<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 37
Dr. AH (André) Grové (Klerksdorp-Noord)<br />
Die selfbekendstelling van Christus aan die gemeente in ... FILADELFIA<br />
Christus is die Heilige<br />
Die titel Heilige stel die Godheid van Christus<br />
In 4:8 word Christus voorgestel as Heilige met ’n<br />
aanhaling uit Jesaja 6:2 – “Heilig, heilig, heilig is die<br />
Here God, die Almagtige.” Dat Hy die Heilige is, spel<br />
uit dat Hy God is.<br />
• In sy Goddelike alwetendheid weet Hy alles van die<br />
gemeente (3:8a).<br />
• Die oopsluit- en toesluitaktiwiteit spreek van sy<br />
Godheid (3:8c). Lees hiermee saam Jesaja 22:22<br />
– “Aan hom sal Ek die sleutels van die koning se<br />
huis gee; wat hy oopsluit, sal niemand toesluit nie,<br />
wat hy toesluit, sal niemand oopsluit nie.” Ook Matteus<br />
16:19 vertel van Jesus se Godheid: “Ek sal<br />
aan jou die sleutels van die koninkryk van die hemel<br />
gee, en wat jy op die aarde toesluit, sal in die hemel<br />
toegesluit bly; en wat jy op die aarde oopsluit, sal in<br />
die hemel oopgesluit bly.”<br />
• As God is Hy in staat om sy kerk se vyande die<br />
onderspit te laat delf (3:9).<br />
• Hy kom weer (3:10). Hy het die eindgebeure van<br />
die geskiedenis in sy hand (3:12).<br />
Ook in die Ou Testament word die benaming Heilige<br />
vir God gebruik (Job 6:10; Jes 40:25; Eseg 39:7); Hos<br />
11:9; Hab 3:3).<br />
As Heilige staan Christus teenoor die vyande van sy<br />
kerk<br />
Die gemeente in Filadelfia het vyandigheid ondervind<br />
van sekere Jode wat lede van die sinagoge van die<br />
Satan was (3:9). In sekere buite-Bybelse geskrifte word<br />
melding gemaak van Christene in Filadelfia wat onder<br />
die Jode gely het. Maar Christus beskik dit só dat lede<br />
van die sinagoge van die Satan voor die kerk sal neerkniel.<br />
Hy sal sy kerk se vyande ’n (godsdienstige) neerlaag<br />
laat ly.<br />
Verskillende navorsers meen dat hierdie vyande van<br />
die kerk voor Christus sal buig – met ander woorde<br />
Grotendeels as gevolg van die baie aardbewings in die gebied, is<br />
al wat van die antieke Filadelfia te sien is, hierdie kolomme van<br />
die Kerk van Johannes uit die Bisantynse tyd. Let op hoe die<br />
boonste booggedeelte met klein steentjies gebou is. Vandag is<br />
Turkye ’n Islamitiese land, vandaar die baie moskees.<br />
(Bron: Internet – sacred-destinations.com)<br />
hierdie Jode sal tot bekering kom. As Heilige werk Christus<br />
deur sy genade en almag en soewereiniteit in hulle<br />
harte (vgl. Fil 2:13).<br />
As Heilige stel Christus die werk van die Satan aan die<br />
kaak, en ontmasker Hy die Jode in Filadelfia as lede<br />
van die sinagoge van die Satan (3:8).<br />
As Heilige red Christus<br />
As Heilige red Christus nie alleen mense uit die geledere<br />
van die Jode nie, maar Hy is ook die Verlosser van sy<br />
kerk. Die gemeente in Filadelfia gaan gebuk onder beproewing,<br />
maar Christus hou hulle vas en maak hulle<br />
deelgenote van sy ewige redding (3:10-12).<br />
Dat Christus Homself hier as Redder bekendmaak,<br />
kom ooreen met hoe God Hom as Heilige ook op ander<br />
plekke in die Bybel openbaar: In Habakuk 3:3 en 13<br />
word die Here, die Heilige, voorgestel as dié Een wat<br />
tot redding voor sy volk uittrek. Net so word God in<br />
Hosea 11:9 en Christus in Handelinge 3:14 as Verlosser<br />
beskryf.<br />
Christus as Heilige plaas Hom in sy werksaamheid<br />
binne die konteks van die eindtyd<br />
In 3:7 word Christus as Heilige bekendgestel binne die<br />
raamwerk van die eindgebeure. Christus kom weer en<br />
as Heilige is Hy werksaam binne die kader van die nuwe<br />
Jerusalem. In 3:12 verseker Jesus sy kerk: “Ek sal op<br />
hom die Naam van my God skrywe en die naam van<br />
die stad van my God, die nuwe Jerusalem, wat van my<br />
God af uit die hemel uit afkom.”<br />
38 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
Ook in Habakuk 3:3 en Esegiël 39:8,<br />
12 en 22 word die Here as Heilige<br />
binne konteks van die gebeure van<br />
die einde voorgestel.<br />
Christus as Heilige is werksaam as<br />
Skepper en Herskepper<br />
As Heilige kom Christus weer en is<br />
Hy werksaam in die nuwe, herskepte<br />
Jerusalem (3:11-12). Volgens Jesaja<br />
40:25-26 maak die Here Hom<br />
as Heilige bekend, as Skepper: “Met<br />
wie kan julle My dan vergelyk, wie<br />
is soos Ek? vra die Heilige. Kyk op<br />
na die hemel: wie het die sterre geskep?<br />
Hy wat die hemelse leër laat<br />
uittrek in hulle volle getal, dit is Hy<br />
wat hulle elkeen gemaak het.” As<br />
Heilige is die Here God, en Hy is<br />
anders as en verhewe bo die mens<br />
(Hos 11:9) en alle skepsele (Jes<br />
40:25).<br />
Heilige in kombinasie met “verloën”<br />
gebruik<br />
Verskeie kere word die mens se aktiwiteit<br />
om te verloën en die Heilige<br />
as benaming vir God/Christus saam<br />
gebruik. In Job 6:10 sê Job dat hy<br />
die woorde van die Heilige nie verloën<br />
nie, terwyl die gemeente Christus<br />
as die Heilige nie verloën nie<br />
(3:8). Volgens Handelinge 3:13-14<br />
het die Jode Christus as die Heilige<br />
voor Pontius Pilatus verloën.<br />
Dit wil voorkom of die kombinasie<br />
(om God/Christus te verloën, en die<br />
benaming vir God/Christus as die<br />
Heilige) ’n appèl op die gelowige<br />
maak dat hy Hom nie mag verloën<br />
nie. DK<br />
Sinagoge van die<br />
Satan<br />
- Skrifstudie -<br />
Onder sinagoge moet verstaan word: (1) vergaderplek, of (2) vergadering van mense<br />
om byvoorbeeld hulle godsdiens te beoefen. Die sinagoge as vergadering hoort nie<br />
tot die instellings van die Ou Testament nie. Wanneer Johannes die woord in<br />
Openbaring 2 en 3 gebruik, het dit die betekenis van ’n gemeenskap van mense op ’n<br />
bepaalde plek – soos byvoorbeeld in Smirna en Filadelfia.<br />
Die rede waarom die sinagoge vir die Jode ontstaan het, is waarskynlik dat toe<br />
hulle in ballingskap in Babel was (ver van die tempel in Jerusalem), hulle die behoefte<br />
gehad het om saam te kom om te aanbid en uit die Skrif onderrig te word. Die sinagoge<br />
as vergaderplek het logieserwys tot stand gekom as gevolg van die aktiwiteit van die<br />
sinagoge as godsdienstige vergadering. Ná die ballingskap het byna elke dorp/stad<br />
waar die Jode was – spesifiek in Klein-Asië (vandag Turkye) – sy eie sinagoge gehad.<br />
In Sardis is oorblyfsels van so ’n sinagoge nog te sien (sien Die Kerkblad oor Sardis).<br />
Die uitdrukking “sinagoge van die Satan” kom slegs twee keer in die Bybel voor<br />
– 2:9 en 3:9. In Smirna (2:9) het die gemeente te kampe gehad met mense wat kwaad<br />
gestook het in die kerk. Hierdie aanstigting se primêre bron was die Satan. Die<br />
Christene – wat tot ’n nie-gewettigde godsdiens behoort het – is dikwels vals belaster<br />
en het soms tereggestaan as hulle Christus nie verloën nie. Uit verskillende plekke in<br />
Openbaring (13:1, 5, 6; 16:11, 21; 17:3) blyk dit dat lastering van die kant van die<br />
Satan kom, en dat dit in die eerste plek teen Christus gerig is. Die Jode het die kerk<br />
belaster en was instrumente in die hand van die Satan.<br />
In die boodskap aan Filadelfia word die Jode beskryf as lede van die sinagoge<br />
van die Satan. Hierdie Jode tree vals op, en leef en funksioneer met die leuen as basis.<br />
In Johannes 8:44 het Christus die Jode ontmasker met die woorde: “Julle is kinders<br />
van die duiwel; hy is julle vader, en julle wil doen wat julle vader wil hê julle moet<br />
doen ... En hy staan nie aan die kant van die waarheid nie, omdat daar geen waarheid<br />
in hom is nie. Wanneer hy leuentaal praat, is dit volgens sy aard, want hy is ’n leuenaar<br />
en die vader van die leuen.” In Filadelfia doen die Jode hulle voor as die ware volk<br />
van God, terwyl hulle die Satan as hulle vader het. Hierteenoor is die kerk in die<br />
Nuwe-Testamentiese bedeling die ware volk van God.<br />
Jode in Smirna en Filadelfia het nie (meer) in diens van God gestaan nie, maar in<br />
diens van die Satan. Hulle het Christus as Messias verwerp en daarom is hulle nie<br />
meer sinagoge van die Here nie.<br />
Dit is tipies van die Satan om mense en magte as sy instrumente te gebruik (vgl.<br />
Joh 8:44 – Jode; 13:2 – Judas; Openb 2:9, 3:9 – Jode; 13:4 – dier uit die see). Die<br />
Satan is voortdurend op verskeie maniere aan die werk in die kerk van Christus (1 Pet<br />
5:8). Ons moet gedurig daarop bedag wees en hom teenstaan (Jak 4:7).<br />
Aan die gemeente waar Satan prominent besig is, is Christus as die Heilige teenoor die bose en ten voordele van<br />
sy kerk aan die werk.<br />
• Met die titel die Heilige maak Christus Homself as God aan die gemeente bekend. Hý is God wat regeer, en<br />
nié Satan nie.<br />
• As die Heilige staan Hy teenoor die vyande van sy kerk, maar tegelyk red Hy sy kinders – ook uit die geledere<br />
van die Jode.<br />
• As die Heilige is Christus in die eindgebeure werksaam.<br />
• As die Heilige is Christus Skepper en Herskepper.<br />
• Die gelowige mag Christus as die Heilige nie verloën nie, en ook nié toegee aan die bose se verleiding nie.<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 39
Van bl. 35 - Sinodebesluit oor die Descensus<br />
• Die neerdaal na die hel word in die Konfessie en<br />
Groot Kategismus van Westminster nog anders<br />
opgevat: hierdie vernedering het nie voor nie, maar<br />
ná sy dood plaasgevind. Hy is begrawe en verkeer<br />
tot die derde dag in die staat van die dooies en in<br />
die mag van die dood.<br />
Enkele interpretasies van die 19de en 20ste eeu<br />
• Bavinck wys die opvatting af dat Christus in die hel<br />
die evangelie gepreek het aan almal wat dit hier op<br />
aarde nie gehoor het nie. Hy ag ’n verklaring (dat dit<br />
in die neerdaling gaan om die staat van die dood<br />
waarin Christus verkeer het tussen sy sterwe en<br />
opstanding om die straf te dra en ons daarvan te<br />
verlos) die meeste in ooreenstemming met verwante<br />
uitdrukkings in die Skrif, die waarskynlike oorsprong<br />
en sin van die woorde en met die plek wat hierdie<br />
woorde tussen die ander artikels het.<br />
• J. Moltman is van mening dat daar iets waars is in<br />
die interpretasie van die deurstaan van die helse<br />
pyn en in dié van die triomf van Christus oor die hel.<br />
• H. Berkhof ag die interpretasie van Christus se<br />
solidariteit met ons, sy oorwinning oor die magte<br />
van die dood as juis, maar wys dié van Godverlatenheid<br />
af.<br />
• Berkouwer ag die interpretasie van die neerdaling<br />
as helse verlatenheid wellig as histories onseker,<br />
maar nietemin in ooreenstemming met die Skrif.<br />
• MH Bolkestein gaan ’n ander rigting op en sê dat<br />
Christus se heerskappy nêrens op grense stuit nie.<br />
Daar is geen domein op of onder hierdie aarde waar<br />
Hy nie regeer nie. Selfs daar waar geen mens mag<br />
kan uitoefen nie – in die doderyk – het Hy mag.<br />
• In 1975 verdedig die Lutherse Kerk sy siening deur<br />
te verklaar dat die dooies wat geen kans gehad het<br />
om Jesus persoonlik te ontmoet of sy boodskap te<br />
hoor nie, nog ’n geleentheid kry om Hom te ontmoet<br />
en hulle te bekeer. 1 Petrus 3:18, en verder 4:6, is<br />
vir hulle die loci classici vir hierdie siening. DK<br />
40 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
Hennie Dekker (Brakpan-Suid)<br />
Oupa Frans en<br />
die Feesbybel<br />
Die Feesbybel! GKSA 150. ’n Pragtige Bybel met houtomslag<br />
en die goue feesmunt versink op die voorblad. ’n Aandenking<br />
wat deur die geslagte sal voortleef en ons kinders daaraan<br />
sal herinner dat dit die kerk is waarvoor die Here lief is.<br />
van oraloor<br />
Daar was die standaardgrootte Feesbybel in beide die Ou en Nuwe Vertalings. Dan was daar die Familiebybel,<br />
ook in beide vertalings. Die Houtbybels in standaardweergawes is beskikbaar by die Bybelgenootskap van Suid-<br />
Afrika. Die munt en die voorwoord is egter spesiaal met die hand ingeplaas;<br />
een-vir-een.<br />
Die idee van ’n Feesbybel het by my opgekom toe ek die pragtige munt<br />
gesien het wat deur ds. Christie Roets laat maak is as ’n fondsinsamelingsprojek<br />
vir die GKSA 150-fees. Ek het die idee voorgelê en die komitee<br />
het dit goedgekeur. Min wetend het ek ’n geweldige projek onderneem! Ek<br />
het toestemming van die Bybelgenootskap gekry om die Houtbybels aan<br />
te pas en toe begin die beplanning! Hoe met die munt gemaak? Bo-op die<br />
hout vasplak? Nee. ’n Gat deur die buiteblad boor en die munt op ’n manier<br />
vasplak in die gat? Nee! Ons moes ’n manier kry om die gat net halfpad<br />
deur te boor, die munt in te lê en dan vas te plak!<br />
Oupa Frans (my pa) van 80 jaar hou van uitdagings, en ons het al wat ’n<br />
tipe boor wat gate boor, bekyk en uiteindelik ’n tipe “uitkalwer”-boorpunt<br />
van 50 mm gekry, maar dié was 2 mm te klein. Daar was geen manier om<br />
die 52 mm-munt in die 50 mm-gat te kry nie, glo my, ons het probeer. Oupa<br />
Frans het aangesweis, gevyl, ensovoorts ... maar dit was nie perfek nie.<br />
Naderhand het ons twee<br />
prosesse gevolg met twee tipes bore om die 52 mm te bewerk.<br />
Dit was ’n stadige proses in Oupa Frans se werkskamer waar hy<br />
elke Bybel ’n paar keer hanteer het en uiteindelik die munt in<br />
posisie geplak het, die voorwoord ingeplak het, terug in die boks<br />
en siedaar. Stadig, een-vir-een! Toe die wonderwerk! Otto Coetzer<br />
van Brakpan-Suid (my gemeente) maak vir ons ’n kombinasieboor<br />
in sy fabriek uit die twee bore wat ons gebruik het! Dus,<br />
nou net een proses om die gat te boor, plak die munt in posisie,<br />
plak die voorwoord in, terug in die boks en siedaar!<br />
Tot en met die fees is nagenoeg 400 Bybels deur Oupa Frans se<br />
hande. Een-vir-een, met moeite maar ... dag in dag uit, week na<br />
week, ’n liefdestaak.<br />
Dankie Oupa Frans, Pa, vir die meesterstukke wat orals in die<br />
land pryk tot eer van die Here; vir ons kinders se kinders as<br />
erfstukke om hulle te herinner dat ons in 2009 Klein voor die<br />
Here was. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 41
in dankbare herinnering ...<br />
Petrus (Peet) Jacobus Steyn<br />
• • 29 29 September September 1932 1932 – – 3 3 Desember<br />
Desember<br />
2008 2008 •<br />
•<br />
Petrus Jacobus Steyn is op 29 September 1932 op Gobabis in Suidwes-Afrika<br />
gebore. Sy ouers het deel gehad het aan die Dorslandtrekke, en het ook ’n tyd in<br />
Angola gebly. Hy het op Mooipoort (distrik Kamanjab) grootgeword as een van<br />
ses kinders (vier susters en een jonger broer) en is vanaf agtjarige ouderdom kosskool<br />
toe. Hy voltooi sy skoolloopbaan by Hoërskool Windhoek, waarna hy begin 1951 na die<br />
PU vir CHO vertrek vir sy teologiese studies.<br />
Peet begin sy teologiese studies in 1951 en voltooi dit suksesvol aan die einde van<br />
1957. Op die PUK was hy aktief deel van die studentelewe en was onder andere lid van<br />
Korps Veritas en kaptein van die PUK se jukskeispan. Gedurende sy studies ontmoet hy<br />
vir Adri (dogter van dr. Wynand Jacobus van der Merwe) en hulle trou op 10 Januarie<br />
1958. In 1958 word Peet in Pongola bevestig vanwaar hy lidmate (meestal boere) in<br />
beide Noord-Natal en Swaziland bedien. Hy en Adri reis gereeld in die uitgebreide<br />
gemeente om huisbesoek te doen. Hulle bedien hierdie wydverspreide gemeente vir vyf<br />
jaar tot in 1962, toe hy na Wolmaransstad beroep word. Vanaf die subtropiese ooste<br />
van die land vertrek hulle na die droë Wes-Transvaal. In Wolmaransstad bedien hulle die<br />
gemeente (wat weer grootliks uit boere bestaan) vir ’n verdere vyf jaar en word hulle<br />
oudste seun, Petrus, gebore. In 1967 volg hulle die roeping op na Westonaria, waar die<br />
lidmate eerder met goud as mielies boer. In hierdie myngemeenskap en omgewing speel<br />
die volgende 30 jaar van hulle bediening af. Hier word Wynand en Anna-Mart gebore,<br />
en gaan al die kinders skool. Peet is nou betrokke in die gemeenskap en dien vir baie jare<br />
in die beheerrade van die laer- en hoërskool. Hy is ook nou betrokke by die Transoranje<br />
Instituut vir Buitengewone Onderwys. Peet is ook nou betrokke by die wyer kerklike lewe<br />
en neem aktief aan verskeie klassisse, part. sinodes en sinodes deel. In die gemeente<br />
word ’n kerkgebou opgerig en styg en daal die lidmaatgetalle ongeveer saam met die<br />
goudprys.<br />
In 1997 emeriteer hy in Westonaria en verhuis hy en Adri na die Wesrand waar hulle in<br />
Witpoortjie aanmeld. Hier, waar hulle steeds in dieselfde klassis as die vorige 30 jaar<br />
bly, bly hy betrokke met hulpdiens in Roodepoort en Krugersdorp. Hulle doen ook<br />
hulpdiens in Windhoek vir drie maande. Hy help waar nodig met kerkraadadviese en<br />
beroepe vir die verskeie gemeentes in die klassis. Hy raak betrokke by die eredienste in<br />
Dobsonville, en bring gereeld Sondae deur waar hy eers in een van die plaaslike (waar<br />
alles op tyd begin) gemeentes preek, en dan later in die oggend die erediens (saam met<br />
’n bedrewe tolk) in die buurgemeente waarneem. Hierdie hulpdiens het hy steeds op ’n<br />
kleiner skaal voortgesit tot in 2008.<br />
Behalwe sy gemeentelike werk was daar baie dinge waarin Peet belang gestel het. Sy<br />
grootwordjare op die plaas het gemaak dat hy altyd ’n boer gebly het, en op klein skaal<br />
vir baie jare hieraan uiting gegee het. Om in Suidwes te gaan jag, was ook amper ’n<br />
jaarlikse instelling, en hy kon biltong maak en vleis werk soos min ander. Sy kosmaaktalente<br />
het ook baie wyer as vleisverwerking gestrek. Peet was nie net bedrewe met preke en<br />
mense nie, maar kon ook deeglik met sy hande werk. Sy liefde vir houtwerk en metaalwerk<br />
het gestalte gevind in ’n menigte gedraaide lampe, veiligheidsdeure, kaskarre en ander<br />
konstruksies.<br />
(Ingestuur deur sy seun, prof. Wynand JvdM Steyn, Pretoria)<br />
Sy groot sportliefde was gholf. Dit was vir<br />
hom altyd ’n groot vreugde om tyd op die<br />
gholfbaan deur te bring saam met wie ook<br />
al beskikbaar was. Menige kere het hy<br />
staaltjies vertel van besondere groepe<br />
gholfmaats saam met wie hy ’n oggend op<br />
die gholfbaan deurgebring het, veral in die<br />
senior groep gholfspelers na sy aftrede.<br />
Gedurende 2007 word kanker by hom gediagnoseer.<br />
Hy reageer baie goed op die<br />
aanvanklike behandeling (sodanig dat sy gereelde<br />
gholfmaats nie altyd kan glo dat hy<br />
die vorige dag behandeling ontvang het<br />
nie). Gedurende 2008 vererger die kanker<br />
egter, en hy begin om sy gemeentelike werk<br />
en gholf (beide onder protes) af te skaal.<br />
Peet laat sy vrou Adri, seuns Petrus (met<br />
skoondogter Molly en twee kleinkinders)<br />
en Wynand (met skoondogter Anita en twee<br />
kleinkinders) en dogter Anna-Mart na. Hy<br />
het gereeld verwys na Psalm 125:2 –<br />
“Soos die berge Jerusalem aan alle kante<br />
beskerm, so beskerm die Here sy volk, nou<br />
en vir altyd.” Dit is iets wat in die geografiese<br />
uitleg van Windhoek (waar hy op hoërskool<br />
was) vir hom uitgestaan het, en ook<br />
in sy geloofs- en gesinslewe tot uiting gekom<br />
het.<br />
Hy het die verhouding tussen ’n predikant<br />
en gemeente as soortgelyk aan ’n huwelik<br />
beskou – God het hulle met sy hand bymekaar<br />
gebring en hulle moet mekaar dra en<br />
verdra. Vir hom was dit altyd ’n voorreg<br />
en vreugde om sy geestelike huweliksmaat<br />
asook sy aardse huweliksmaat en gesin op<br />
die hande te dra en te dien. Daar was nooit<br />
’n uur wat te laat was of ’n opoffering wat<br />
te groot was nie. Sy voorbeeld vir die gemeente<br />
en sy kinders is iets wat vas bly<br />
staan, en ons glo dat sy plek gereed was<br />
en dat hy saam met ’n groot hemelskare<br />
kan beleef dat die Here ook in die nuwe<br />
Jerusalem naby sy kinders is. DK<br />
42 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
Ewige waarhede<br />
Ds. Adri van Staden. 2009.<br />
Ewige waarhede. Bybelstudie aan die hand van die<br />
Nederlandse Geloofsbelydenis.<br />
Uitgewer: Lig en Duisternis. Prys: R70,00.<br />
Kontaknommer: 012 362 1390.<br />
Resensent: Dr. Hennie van Wyk (Bloemhof/Christiana)<br />
boekbespreking<br />
Algemene opmerkings<br />
Hierdie is een van die mees intensiewe Bybelstudieboeke wat ek nog onder hande gehad het oor die<br />
Nederlandse Geloofsbelydenis.<br />
Positiewe punte<br />
In die Voorwoord maak die outeur die volgende stelling: Die Belydenisskrifte bly altyd ondergeskik aan die<br />
Woord van God, maar vervul veral in gereformeerde kring die belangrike funksie om die suiwer gereformeerde<br />
uitleg daarvan te verseker. Teen hierdie aagtergrond het die outeur elkeen van die 37 artikels in gedagteeenhede<br />
opgedeel – hoewel elke sin nie noodwendig volledig bestudeer word nie. In hierdie gedagte-eenhede<br />
word die volgende indeling gemaak:<br />
• Bestudeer: Hier word Skrifgedeeltes gelys wat bestudeer moet word.<br />
• Raadpleeg: Kruisverwysing na die Heidelbergse Kategismus, Nederlandse Geloofsbelydenis en Dordtse<br />
Leerreëls (waar van toepassing).<br />
• Opmerkings: Kort opmerkings oor die inhoud van die gedagte-eenheid.<br />
• Bespreek: Hier word ’n stelling gemaak wat in ’n groep bespreek kan word.<br />
Ander indrukke<br />
Persoonlik dink ek nie dat ’n persoon of Bybelstudiegroep hierdie boek van voor tot agter sal deurwerk sonder<br />
onderbrekings nie. Elkeen van die 113 studies kan ’n Bybelstudiegroep ’n uur besig hou, wat beteken dat die<br />
boekie oor vier jaar deurgewerk sal word. Dit kan die entoesiasme demp, omdat dit dieselfde tema oor ’n baie<br />
lang tydperk dek. Dit sou baie effektief afgewissel kan word met ander Bybelstudies.<br />
’n Tweede sakie is dat daar dikwels in die Bestudeer ’n klompie tekste gelys word, sonder om werklik aan te dui<br />
waarom die teks gegee word. Voorbeeld: By artikel 6 word Deuteronomium 4:2 en Openbaring 22:18 aangehaal<br />
sonder om vir die leser te verduidelik dat sommige apokriewe ontstaan het omdat daar moontlik vermoed is dat<br />
die Bybel onvolledig sou wees. Artikel 6 verwys nie na alle apokriewe nie, terwyl die leser moontlik aan ander<br />
apokriewe kan dink as dié wat gelys is in Artikel 6.<br />
Derdens: daar word ruimte gelaat na sommige artikels vir ’n gebedslys. Daar word voorsiening gemaak vir<br />
Datum, Bede, Teksvers, Antwoord en weer Datum. Ek weet nie presies wat die doel van ’n blokkie is waar mens<br />
nouliks twee woorde kan inskryf nie, en verder: Kan ’n mens werklik die antwoord op gebede vaspen aan<br />
datums?<br />
Aanbeveling<br />
Ek wil graag hierdie boekie aanbeveel vir Bybelstudiegroepe wat ’n diepgaande studie wil maak oor die Skrifgrond<br />
van die Nederlandse Geloofsbelydenis. Ek dink nie ’n beginnergroep sal die volle waarde van hierdie boek kan<br />
ontdek nie. DK<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 43
iewe van ons lesers<br />
Dankbaar dat ons klein kon word!<br />
Ds. Ds. Ds. Pieter Pieter van van der der W WWalt<br />
W alt (V (Voorsitter (V oorsitter F FFees<br />
F ees 150-deputate)<br />
150-deputate)<br />
Met die feesvieringe van ons kerk se 150-jarige bestaan agter die rug, bedank ek<br />
graag die redaksie van Die Kerkblad vir hulle besondere positiewe samewerking<br />
met die Feesdeputate. Die name van prof. Amie van Wyk, die vorige redakteur, en mev.<br />
Johanna Fourie verdien besondere vermelding. Baie dankie dat u altyd bereid was om na<br />
ons te luister, vir u insette vanweë u meerdere kennis en vir die ruimte wat u telkens<br />
voor, tydens en na die fees in u blad afgestaan het. Dit was treffend en ek het talle<br />
lidmate hoor sê hoe jammer hulle is dat hulle nie die fees bygewoon het nie, veral nadat<br />
hulle die berigte en die prominente foto’s van die feesverrigtinge in Die Kerkblad gesien<br />
het. Die les is: moet nooit so ’n geleentheid ongebruik laat verbygaan nie. Baie dankie<br />
aan almal wat dit bygewoon het!<br />
Afgesien van die feesverrigtinge op Potchefstroom was daar ook ’n paar inspirerende<br />
streekfeeste op verskillende plekke in Suid-Afrika aangebied. ’n Groot woord van dank<br />
aan predikante en lidmate wat as feeskomitees uit hulle pad gegaan het en groot bydraes<br />
gemaak het om dit so suksesvol te maak.<br />
Bo alles dank ons die Here dat ons as<br />
kerk en as lidmate kon klein word voor die<br />
lewende God en sy groot genade. Laat ons<br />
Hom elke dag dank vir die Gereformeerde<br />
Kerke waarvan ons lidmate is, en vir die<br />
groot rol wat hierdie kerk oor jare heen in<br />
ons voorgeslagte se lewens gespeel het en<br />
steeds in ons lewens speel deur Woorden<br />
sakramentsbediening. Mag ook ons nageslagte<br />
klein word voor God en sy almag<br />
as lidmate van hierdie kerk, en mag die<br />
Here sy kerk bewaar tot die einde toe.<br />
En so is die Gereformeerde Kerke op<br />
pad na 2059 wanneer sy DV haar 200ste<br />
verjaardag sal vier. Wat ’n mooi geleentheid<br />
gaan dit nie wees nie!<br />
Verskille in Skrifbeskouing en gebruike: Hoe verder?<br />
Dr Dr Dr. Dr Dr.<br />
. HS HS HS van van van der der der W WWalt,<br />
W Walt,<br />
alt, Pretoria<br />
Pretoria<br />
By GKSA se Sinode 2009 het vele<br />
beskrywingspunte, beswaarskrifte en<br />
appèlle gedien. Veranderings aan prosedures<br />
en voorskrifte om dit te beperk, gaan<br />
nie werk nie. Hierdie aksies is ’n simptoom<br />
van ’n onderliggende probleem, naamlik<br />
heterogeniteit tussen gemeentes se doen<br />
en late binne ’n rigiede “struktuur”. (Taal<br />
en kultuurverskille daar gelaat.)<br />
Gelowiges het in hulle geloofsverhouding<br />
met die Here verskillende behoeftes<br />
om hulle spiritualiteit uit te leef. Meermale<br />
gaan dit eerder om die mens as die<br />
Here se voorskrifte hoe Hy gedien wil wees<br />
(2de Gebod, HK v/a 96). In die stede bestaan<br />
verskeie gemeentes en in hulle doen<br />
en late kom verskille voor. ’n Gelowige voeg<br />
hom/haar nie noodwendig by die naaste<br />
gemeente nie, maar by een wat sy/haar<br />
godsdiensbelewing “bevredig”.<br />
Om soortgelyke redes word eredienste<br />
soms ook nog by gemeentes van ander<br />
“groeperinge/denominasies” bygewoon.<br />
Hierdie verskynsel is nie tot die GKSA beperk<br />
nie, maar kom onder andere ook by<br />
die NG Kerk voor. (Gelowiges in die platteland<br />
wat beginselbesware teen sekere gebruike<br />
het, ondervind gevolglik gewetensdwang<br />
omdat alternatiewe nie geredelik beskikbaar<br />
is nie.)<br />
Ons bely een algemene Christelike<br />
kerk (NGB 27). In wese is die universele<br />
kerk onsigbaar, maar plaaslike gemeentes<br />
behoort hiervan ’n sigbare openbaring te wees. Die ouderlinge is die opsieners en saam<br />
met die leraar verantwoordelik vir die orde, regering en opbouing van die gemeente<br />
(NGB 30-31).<br />
Daar is egter ook duidelike verskille in die mate waarin die gemeentes die universele<br />
kerk openbaar (Openb 2-3). Op grond van ooreenstemming in Skrifbeskouing en Belydenis<br />
vind sekere gelowiges/gemeentes in die praktyk nouer aansluiting by mekaar in<br />
hulle dienswerk.<br />
Vir doeleindes van “meerdere” vergaderings (KO 41) word gemeentes met geografies<br />
naburige gemeentes gegroepeer. Met ’n beroep op KO 86 het Sinode 2009 die reëling<br />
dwingend gemaak deur appèlle teen afwykings te handhaaf. Verskille in Skrifbeskouing<br />
en gebruike skep egter probleme as ’n gemeente binne ’n groepering teregkom waar die<br />
meerderheid ander uitgangspunte huldig.<br />
Eerstens kom die verantwoordelikheid van die opsieners in gedrang (Heb 13:17; 1<br />
Pet 5:1-4; Ef 4:11), want hulle word onderhewig gestel aan “strukturele” besluite.<br />
Tweedens ondervind ’n gemeente wat “ontuis” is binne ’n groepering gewetensdwang,<br />
wat dan op beswaar-/appèlskrifte uitloop. Baie tyd en energie word hierdeur opgeneem.<br />
Tyd en krag wat aan opbouing van die gemeente en uitdra van die evangelie bestee kon<br />
gewees het. Derdens ontstaan frustrasie as besware en appèlle oor die sake afgewys<br />
word. Vierdens word die betrokkenes nie maklik deur diegene met ander uitgangspunte<br />
as voorgangers/afgevaardigdes gekies nie. Sodoende ondervind hulle “liefdeloosheid”<br />
en hulle gawes word misken.<br />
Fundamentele Skriftuurlike denke is nodig om uit hierdie dilemma te kom. Dit geld<br />
ook ten opsigte van “grense” tussen soortgelyke kerkgroeperinge binne dieselfde taal en<br />
kultuur, byvoorbeeld die APK, HK, NGK. Hierdie “grense” het hedendaags redelik<br />
“kunsmatig” geword weens verskille in Skrifbeskouing en gebruike binne en tussen gemeentes.<br />
Gemelde rigiede strukture en grense is menslike maaksels en skep ernstige<br />
dilemmas. In Openbaring 2-3 word die “opsieners” van elk van die sewe gemeentes<br />
deur die Here aangespreek. Gemeentes word nie met mekaar vergelyk nie en daar is<br />
geen verwysing na strukture nie.<br />
As moontlike oplossings kan eerstens gedink word aan wyses om uitgangspunte<br />
oor die “kerk” nader aan basiese Skrifbeginsels te bring. Tweedens aan wyses van “herskikking”<br />
van groepe gelowiges met soortgelyke Skrifbeskouings dwarsoor grense van<br />
bestaande “denominasies”.<br />
Mag die Here ons hierin deur sy Heilige Gees lei.<br />
44 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
Dr Dr. Dr Dr . Natie Natie van van van V VVuuren,<br />
V uuren, Nylstr Nylstroom Nylstr oom<br />
Daar word gedebatteer oor die<br />
stigtingsdatums van onder andere<br />
die Gereformeerde Kerke Potchefstroom,<br />
Pretoria en Waterberg. Vraag: Wat maak<br />
vier jaar eintlik saak? Maar vir kerkhistorici<br />
en seker ook vir lidmate van genoemde<br />
kerke bly dit tog belangrik en interessant.<br />
In 2009 is ’n kerkhistoriese konferensie<br />
oor hierdie saak in Potchefstroom gehou<br />
(wat ek ongelukkig nie kon bywoon nie).<br />
Maar hierdie saak interesseer my al geruime<br />
tyd. Wat ek hier skrywe, is my eie standpunt,<br />
al verwys ek na persone en bronne.<br />
Ek is daarvan bewus dat ds. Peet Coetzee<br />
van die Geref. Kerk Potchefstroom besig<br />
is met ’n verhandeling waarin hy ook<br />
op die saak ingaan. Ek hoop hy bring groter<br />
duidelikheid met nuwe inligting.<br />
Ek was vroeër lidmaat van die gemeentes<br />
Colesberg, Potchefstroom en Waterberg,<br />
en daarom interesseer die saak my<br />
nog meer. En natuurlik stel ek as historikus<br />
belang in ons kerke se geskiedenis. Ek is<br />
nie ’n kenner van kerkreg nie en hierdie<br />
saak het ook implikasies vir die kerkbegrip<br />
in die GKSA. Hieroor sal ons meer duidelikheid<br />
moet kry.<br />
Toe die gemeente Potchefstroom in<br />
1988 sy 125-jarige bestaan gevier het, het<br />
ek as redakteur opgetree met die publikasie<br />
“Die Gereformeerde Kerk Potchefstroom,<br />
1863-1988”. Daar is aangetoon dat die<br />
eerste kerkraadsvergadering van die gemeente<br />
op 17 April 1863 plaasgevind het.<br />
Die vorige vier jaar was Potchefstroomgemeente<br />
deel van die Rustenburggemeente<br />
toe slegs een ouderling en een diaken<br />
as kerkraadslede verkies is om “Mooiriviergemeente”<br />
in Rustenburg te verteenwoordig.<br />
En so skryf ds. PJ Venter van die Geref.<br />
Kerk Pretoria (dolerend) in Die Kerkblad<br />
van September 2009 dat daardie gemeente<br />
eers amptelik in 1863 gestig is, al was die<br />
lidmate van Pretoria “aanvanklik in die<br />
streng kerkregtelike sin nog lidmate van<br />
Rustenburg”. Net soos Potchefstroom- en<br />
Waterberggemeente kan nêrens gelees<br />
word van die formele stigting van hierdie<br />
gemeentes nie. Buitendien, kan ’n gemeente<br />
met slegs een ouderling en diaken<br />
erken word, veral as daar geen kerkraadsnotules<br />
bestaan nie? Tot dusver kon ek geen<br />
kerkraadsnotules van Potchefstroom of Waterberg<br />
tussen die jare 1859 en 1863 opspoor<br />
nie. Slegs notules van Rustenburg<br />
GKSA: kerkstigting - 1859 of 1863?<br />
bestaan. Net soos die geval met Potchefstroom verskyn Waterberg se eerste notule in<br />
1863. In die Eeufeesgedenkalbum van die Klassis Waterberg in 1959 lees ons: “Die<br />
presiese stigtingsdatum van Waterberg en Zoutpansberg kan ongelukkig nie dokumentêr<br />
bepaal word nie.” Verder verskyn daar ’n fotokopie in die handskrif van ds. D Postma<br />
van ’n kerkraadsvergadering van 1863 waarin hy skryf: “Lidmaatboek van die Geref<br />
gemeente van Waterberg. Nota bene! Almal wat voor Jan 1863 lidmate van die gemeente<br />
geword het, staan ingeskryf in die Algemene Lidmaatboek van die Geref Kerk in die<br />
ZAR, wat gedeponeer is by die Leraar of Kerkraad van die gemeente te Rustenburg”<br />
(vert.).<br />
Ds Postma het wel op 25 Januarie 1859, op een van sy vele reise by die Krokodilrivier,<br />
’n groepie Waterbergers ontmoet wat hulle “by ons kerk aangesluit het” – dus by die<br />
Geref. Kerk Rustenburg sonder dat kerkraadslede verkies is. Kan daar nou geredeneer<br />
word dat dit die stigting van die Geref. Kerk Waterberg was? Tydens die Tweede Algemene<br />
kerkvergadering van die Geref. Kerk Rustenburg op 16 April 1859 doen ds. Postma<br />
verslag van sy rondreis in die ou Transvaal. Hy wys spesifiek daarop dat daar geen<br />
kerkraadslede verkies is nie.<br />
Die situasie in die ZAR verskil grootliks met dit wat in Kaapland gebeur het met die<br />
uiteindelike stigting van byvoorbeeld die Geref. Kerke Colesberg, Burgersdorp en Middelburg<br />
in 1860. Dit geld ook vir die gemeente van Reddersburg wat in Junie 1859<br />
amptelik gestig is. Al vier is gestig met kennisgewing aan en goedkeuring deur die<br />
owerheid; iets wat nie in Transvaal geskied het nie, behalwe in die geval van Rustenburggemeente.<br />
Ek is dus van mening dat slegs twee gemeentes in 1859 gestig is: Rustenburg<br />
en Reddersburg.<br />
In sy boek “Die Doppers in Suid-Afrika, 1760-1899” (1963) skryf prof. Bouke<br />
Spoelstra (bl. 172): “Teen die einde van 1859 bestaan daar net een Geref. Kerk in die<br />
SA Republiek (ZAR), met kerkraadslede in die belangrikste distrikte.” Rustenburg se<br />
kerkraad word ’n “Algemene Kerkvergadering” wat die “gemeentes” in ander “distrikte”<br />
insluit. Hy skryf verder: “Die stigting van die kerke Pretoria, Potchefstroom, Waterberg,<br />
Soutpansberg en Lydenburg kan nie voor 1863 gestel word nie.” Tydens die eerste<br />
Sinode van 1862 is gemeentes met selfstandige kerkrade teenwoordig, maar uit Transvaal<br />
is egter nie “gemeentes” wat glo in 1859 gestig is teenwoordig nie, behalwe natuurlik<br />
Rustenburg.<br />
Dit moet ook vermeld word dat die kerkplek en aansoek om ’n kerkterrein altyd<br />
onlosmaaklik aan gemeentestigting verbonde was. Dit het eers teen 1863 gebeur sodat<br />
slegs die Geref. Kerk Rustenburg in 1859 in Transvaal gestig en deur die owerheid<br />
erken is.<br />
Kortliks<br />
Die Redaksie het ’n brief is ontvang van Danie Danie Danie de de K KKock<br />
KK<br />
ock van Klerksdorp, in reaksie<br />
op die artikel van dr. Jan Visser (Die Kerkblad Oktober 2009), waarin die mening<br />
uitgespreek word dat om medegelowiges en veral gelowiges van dieselfde kerkverband<br />
as oneerlik te beskryf, nie in belang van die kerkverband is nie. Omdat verskeie gemeentes<br />
reeds liedere uit die liedboek sing en vroue as ouderlinge bevestig, ontstaan die vraag:<br />
Wie is die oneerlikes – die kerkrade wat die besluite neem, of elke lidmaat? Daar is<br />
duidelik groot verskille, nie net hieroor nie, maar ook oor ander sake. Gemeentes neem<br />
besluite volgens wat hulle meen in belang van God se koninkryk is, en ook in belang van<br />
die betrokke gemeente – en om sulke gemeentes oneerlik te noem, is nie die oplossing<br />
nie. Daar moet eerder gekyk word waarom gemeentes besluite neem wat afwyk van<br />
sinodebesluite.<br />
Br. De Kock stem saam dat die GKSA ’n geweldige groot taak het, en dit is om die<br />
evangelie van Christus te verkondig en sy liefde aan die wêreld sigbaar te maak. Dit sal<br />
egter nie bereik word deur mekaar “oneerlik” te noem nie.<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 45
Personalia<br />
Dit is vir die redaksie van Die Kerkblad ’n dankbare vreugde om<br />
maandeliks die emerituspredikante, hulle eggenotes en die<br />
emeritusweduwees wat 80 jaar en ouer is, geluk te wens met hulle<br />
verjaardae. God sê: “Die getal van ons jare kan 70 wees, of as ons<br />
sterk is, 80.” Totius het dit in Psalm 90 berym: “Die sterkste klim ten hoogste tot die top van sewentig of tagtig jare op.”<br />
Ons wil in <strong>Februarie</strong> die volgende broeders en susters gelukwens:<br />
• Mev. M (Marie) de Klerk (Huis Eikelaan) vier op 18 <strong>Februarie</strong> 2010 haar 92ste verjaardag. Sy was getroud met prof.<br />
dr. BJ de Klerk. Hulle het die volgende gemeentes bedien: Middelburg KP (1939-1944), Kroonstadkombinasie (1944-<br />
1945), Bloemfontein (1945-1952); professor Teologiese Skool Potchefstroom 1952.<br />
• Ds. CMJ (Fires) van Vuuren (Kilnerpark) is op 1 <strong>Februarie</strong> 2010 84 jaar oud. Hy het die volgende gemeentes bedien:<br />
Randfontein (1952-1954), Carletonville (1954-1964) en Bethal (1964-1991).<br />
• Mev. B (Breggie) du Plessis (Heuwelsig) vier op 9 <strong>Februarie</strong> 2010 haar 82ste verjaardag. Sy was getroud met ds.<br />
WJIM du Plessis en hulle het in die volgende gemeentes gewerk: Bethulie (1953-1956), Kimberley (1956-1965),<br />
Bloemfontein-Suidheuwels (1965-1971), Middelburg Tvl. (1971-1977), Randburg-Oos (1977-1983).<br />
• Mev. AS (Sophie) du Plessis (Cresta) is vanjaar 81 jaar. Sy was getroud met ds. HLM du Plessis en hulle het in die<br />
volgende gemeentes gedien: Theunissen (1952-1955, Kaapstad (1955-1958), Welkom (1958-1966), Linden (1966-<br />
1973).<br />
• Prof. dr. LF (Ludi) Schulze (Potchefstroom) is op 11 <strong>Februarie</strong> 2010 81 jaar oud. Hy het die volgende gemeentes as<br />
predikant bedien: Alberton (1959-1969), Groblersdal (1969-1971), professor Hammanskraalse Teologiese Skool (1971-<br />
1980), Teologiese Skool Potchefstroom (1980-1994).<br />
Die Kerkbladlesers wens u elkeen van harte geluk met u besondere verjaardag. Saam met u en almal wat vir u lief en<br />
dierbaar is, is ons God dankbaar vir gespaarde lewens. Mag God in hierdie nuwe lewensjaar u seën en u lewe vul met<br />
gesondheid en voorspoed.<br />
Die Kerkblad wil graag as instrument dien om enige wel<br />
en wee van predikante en hulle gesinne en families by<br />
wyse van ’n beriggie bekend te maak. So kan die groot “Gereformeerde<br />
familie” in Suid-Afrika van mekaar te wete kom.<br />
Baie lidmate sal wil hoor van vorige predikante en gesinne<br />
vir wie voorbidding gedoen kan word in tyd van teenspoed,<br />
maar ook in tye van voorspoed.<br />
• Die Kerkblad het berig ontvang van die afsterwe van dr.<br />
SCW (Schalk) Duvenage, emerituspredikant van die<br />
Geref. Kerk Reitz, op 3 Januarie 2010. Hy het die volgende<br />
gemeentes bedien: De Aar (1943-1946), Johannesburg-Suid<br />
(1946-1950), Pretoria (1950-1953), Potchefstroom-Noord<br />
(1953-1958), Noordbrug (1958-1967), professor<br />
PU vir CHO (1968-1978), Reitz/Harrismith (1978-<br />
1980), Reitz (1980-1983). In ’n volgende Kerkblad sal ’n<br />
lewenswaardering in verband met dr. Duvenage geplaas<br />
word.<br />
• Die Kerkblad het ook verneem van die afsterwe op 31<br />
Desember 2009 van dr. PJ (Paul) Snyman, ’n voormalige<br />
registrateur van die Teologiese Skool Potchefstroom.<br />
Die families van bogenoemde broeders ontvang die innige<br />
meegevoel van die kant van die Kerkbladlesers, en u word<br />
ook die troos en versterking van God die Heilige Gees toegebid.<br />
Wel en wee<br />
• Berig is ontvang dat dr. Thinus du Plessis van die Geref.<br />
Kerk Bellville op 3 Januarie 2010 in die hospitaal opgeneem<br />
is na ’n hartaanval. Jy en jou gesin word verseker<br />
van die voorbidding van baie Kerkbladlesers. Mag die<br />
Here jou beskut en bewaar en aan jou herstel en gesondheid<br />
gee.<br />
• Met mev. Marie de Klerk, eggenote van prof. Ben de<br />
Klerk, gaan dit stadigaan beter. Die fisioterapeute is aangenaam<br />
verras met die vordering wat sy toon. Dit is gaaf<br />
om te hoor van die positiewe ingesteldheid en geloof<br />
waarmee sy die beproewing verduur. Die Kerkbladlesers<br />
gedenk jou en prof. Ben in hulle gebede. Mag die Here<br />
jou krag na kruis gee.<br />
• Daar word ook gedink aan dr Neels Smit wat reeds ’n<br />
paar chemobehandelings ontvang het. Mag die Here jou<br />
innerlik sterk maak in hierdie tydperk van beproewing. In<br />
baie harte en huise gaan daar vir jou gebede op dat God<br />
aan jou geloofskrag tot lydsaamheid sal gee. Die Kerkbladfamilie<br />
doen vir jou en jou huis innige gebede.<br />
• Mev. Annatjie de Klerk, weduwee van wyle ds. Kosie<br />
de Klerk (Boksburg-Suid), was baie ernstig siek en het<br />
17 dae in die ISE by die Sunward Park-hospitaal deurgebring.<br />
Sy is op aandrang van haar kinders nou by die<br />
huis en hulle het ’n voltydse verpleegsuster wat haar<br />
oppas. Haar een dogter, Irma de Waal, slaap elke nag<br />
ook by haar aan huis. Die probleem was dat ’n stuk van<br />
46 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
die dunderm afgesak het in ’n breuk<br />
wat sy geïgnoreer het, en die gedeelte<br />
het toe septies geraak en<br />
moes verwyder word. Sy is nog baie<br />
swak en die herstel sal ’n tydjie<br />
neem.<br />
In die volgende pastorieë is daar vreugde<br />
met die geboorte van kinders:<br />
• Ds. Retief en Karin Gouws (Newcastle)<br />
het ’n dogtertjie ontvang op<br />
2 Desember 2009.<br />
• Ds. Johannes en Lizanne Aucamp<br />
(Rietvallei) se seuntjie is op<br />
7 Desember 2009 gebore.<br />
• Ds. Thys en Lindie Erasmus (Pretoria-Wonderboom-Suid)<br />
het ’n<br />
seuntjie ontvang op 10 Desember<br />
2009<br />
• Ds. Slabbert en Dorothea le Cornu<br />
(Carletonville) se dogtertjie is op<br />
22 Desember 2009 gebore.<br />
• Ds. Paul en Danelle de Bruyn (Gobabis)<br />
het met vreugde ’n verbondskindjie<br />
van die Here ontvang.<br />
• Prof. Callie Coetzee en sr. Susan word ook van harte gelukgewens met die<br />
geboorte van ’n kleindogter op 15 Januarie 2010. Dra die gelukwensing van<br />
die Kerkbladlesers oor aan julle kinders, en hulle word die seën van die Here<br />
toegebid.<br />
’n Aantal broeders predikante kan vanjaar dankbaar terugkyk op 30 jaar in die<br />
bediening. Dit is die predikante wat in 1980 bevestig is. Hulle is:<br />
• Ds. Lourens Kruger, tans van Uitenhage. Hy het ook die volgende gemeentes<br />
bedien: Uitschot, Uitenhage/Jeffreysbaai.<br />
• Dr. Gerrie Labuschagne, tans van Bloemfontein-Vleuels. Hy het Meyerspark<br />
en Bloempark ook bedien.<br />
• Ds. Jacob Mafojane van Khutsong. Hy het ook Katlehong bedien.<br />
• Ds. Jan Malan, nou te Burgersdorp. Hy was ook herder en leraar te Barkly-<br />
Oos/Maclear, De Aar/Strydenburg en Oudtshoorn.<br />
• Ds. Horatio Sehoole van Temba/Hammanskraal. Hy het Seshego/Pietersburg<br />
en Tlhabane/Rustenburg ook as predikant bedien.<br />
• Ds. Danie Snyman van Pretoria-Magalieskruin. Hy was ook predikant te<br />
Vanderbijlpark, Pretoria-Sunnyside en Heidelberg.<br />
Broeders, saam met julle is die Kerkbladlesers dankbaar vir die bedieningsjare<br />
wat God aan julle in die verskillende gemeentes gegee het. Dit bly ’n ryke voorreg<br />
om deur God in die amp geroep en deur Hom in die gemeentes gebruik te word.<br />
Dit is sekerlik so dat die gemeentes waar julle tans dien, en dié wat julle voorheen<br />
bedien het, kan getuig van julle bekwaamhede en die wyse waarop julle gawes in<br />
die gemeentes gebruik is.<br />
Die redaksie van Die Kerkblad sal dit waardeer indien persoonlike nuus wat van belang is in die GKSA aan ons<br />
bekendgemaak word deur vriende en kennisse en lidmate. Stuur berigte aan dr. Nico van der Merwe, 018<br />
468 1782 of e-pos: nico.vandermerwe@telkomsa.net; of Posbus 6433, Flamwood 2572.<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 47
LIEF en LEED<br />
HUWELIKSHERDENKING<br />
Du Plessis: Pieter (PGW) en Annetjie<br />
van Potchefstroom het op 4 Januarie 2010<br />
hulle 55ste trouverjaardag herdenk. Ons<br />
dank die Here dat Hy hulle so lank saam<br />
ook vir ons gespaar het. Hulle liefde vir mekaar<br />
en vertroue in God bly vir ons ’n inspirasie.<br />
Elida en Willie Jacobsz, Wessel-Louis<br />
en Julie (VSA); Marileen Roelofse, Wean<br />
en Mandi (George); Annerita en Nie Blount,<br />
Jasper en Anja (Pretoria).<br />
Goede: Adrie en Julie Goede van Benoni-gemeente<br />
het op 23 Januarie 2010 hulle<br />
50ste huweliksherdenking gevier. Ons dank<br />
die Here vir die Christelike voorbeeld wat<br />
hulle daagliks uitleef, en bid dat hulle nog<br />
lank vir mekaar gespaar sal bly. Met liefdewense<br />
van hulle kinders en kleinkinders.<br />
Buys: Op 9 Januarie 2010 was ons weer<br />
getuies van die onuitspreeklike liefde van<br />
ons Hemelse Vader. Hy het sy genade in<br />
die waardevolste goud uitgegiet oor Theo<br />
en Rina Buys van Heidelberg (Gauteng), toe<br />
hulle hul goue bruilof kon gedenk. Ons<br />
dankbaarheid lê nie net in die 50 jaar wat<br />
Hy hulle in die huwelik geseën het nie, maar<br />
ook in die rykdom van vyf kinders wat uit<br />
die huwelik gebore kon word. Die Here het<br />
hierdie gesin uitgebrei na ’n familie van vyf<br />
skoonkinders en nege kleinkinders, wat ook<br />
saam die groot dag kon vier. Ons 19 se gebede<br />
behels dat die Here sy genade vir nog<br />
baie jare soos goud oor hulle sal uitgiet.<br />
DOODSBERIGTE<br />
Anna Petronella (Annatjie) van der<br />
Walt: Dit het die Here behaag om van ons<br />
weg te neem op 27 November 2009 ons<br />
op die KERKWERF<br />
BEROEPENUUS<br />
Beroepe ontvang:<br />
• Ds P Cilliers van Delportshoop/Daniëlskuil na Glencoe/Ladysmith-kombinasie.<br />
• Ds HJP de Beer van Pretoria-Meintjeskop na Magol.<br />
• Ds JE Franck van Magol na Glencoe/Ladysmith-kombinasie.<br />
• Dr JH Howell van Heidelberg na Phalaborwa.<br />
• Prop D Kotzee na Sanveldbediening.<br />
• Dr D Lartz van Edenvale na Windhoek.<br />
• Prop KP Steyn na Empangeni en na Vredenburg-Saldanha/<br />
Clanwilliam.<br />
• Prop WJ Steyn na Andeon/Bergsig as medeleraar en na Cullinan.<br />
• Prop JG van der Walt na Reddersburg.<br />
• Ds W Vogel van Cachet na Naboomspruit.<br />
• Ds DG Zwemstra van Amanzimtoti na Bloempark.<br />
geliefde moeder, ouma en grootouma in die ouderdom van 96 jaar, 8 maande en 13 dae.<br />
Ons word getroos deur die wete dat sy met God gewandel het hier op aarde, en dat die<br />
Here haar opgeneem het in sy hemelse heerlikheid. Haar plek in ons harte sal vir altyd<br />
leeg wees, maar ons berus in die wete dat sy ons vooruitgegaan het. Johannes 14:3 – “En<br />
as Ek gegaan het en vir julle plek gereedgemaak het, kom Ek terug en sal julle na My toe<br />
neem, sodat julle ook kan wees waar Ek is.” Die teraardebestelling het op 3 Desember<br />
2009 te Koster-begraafplaas plaasgevind. Kinders: Hendrik en Corrie Audie (Nylstroom),<br />
Giel en Marthie Reinecke (Helderkruin), Karel en Fransie van der Walt (Potgietersrus);<br />
ses kleinkinders en sewe agterkleinkinders.<br />
Mechiel Andries Kruger: 4 Maart 1972 – 19 Desember 2009. In ’n nag so dubbel<br />
duister, ver weg van sy geroep of gefluister, was ons almal onbewus van sy op weg wees<br />
na sy ewige rus. Dit het ons hemelse God en Vader behaag om Andre, ons seun en broer,<br />
in die ouderdom van 37 jaar en 9 maande onverwags deur die dood uit ons midde te neem.<br />
Stil en eensaam soos sy lewe was, het hy sonder ’n laaste druk, soen of groet swyend van<br />
ons afskeid geneem. Sy verbintenis met die Geref. Kerk Midrand, nie alleen as lidmaat<br />
nie, maar ook vroeër as koster en die laaste tyd as diaken, was vir hom ’n verrykende<br />
ervaring. Sy pligsgetrouheid, verantwoordelikheid en lojaliteit teenoor sy werkgewer,<br />
Chronic Solutions, is vir ons ’n aangename en blywende herinnering aan hom. Ons dank<br />
die Here dat Hy hom vir soveel jare aan ons geleen het. Graag bedank ons almal wat ons<br />
in hierdie hartseer tyd op die een of anderwyse bygestaan het – ons waardeer dit opreg.<br />
Jan en Bettie (Buffelspoort), Hennie (Hartbeespoortdam), Ilze en Danie Bakker (Pretoria),<br />
Laetitia en Schalk Pienaar (Oos-Londen), Elmarie en Paul Swart (Gordonsbaai).<br />
Abraham Jacobus Struwig (Oom Braam): Dit het ons Hemelse Vader behaag om<br />
van ons weg te neem ons vader, oupa en grootoupa in die rype ouderdom van 94 jaar, 5<br />
maande en 24 dae. Hy is oorlede op 24 November 2009<br />
in die AMOT-Ouetehuis, Parys, waar hy vanaf 1997 ’n<br />
inwoner was. Oom Braam was alombekend as opsigter<br />
by die Teologiese Skool te Potchefstroom. Hy en sy gesin<br />
was die laaste inwoners van die Totiushuis in Molenstraat.<br />
Hy het in 1969 by die destydse PU vir CHO se<br />
Chemiedepartement begin werk. Hy het ons lewens verryk<br />
met sy onwrikbare geloof en eerlike lewensuitkyk.<br />
Ons sal hom mis, maar ons weet dat ons deur God ons<br />
Vader self vertroos word. Oom Braam word oorleef deur<br />
sy kinders: Andries en Esmé Struwig, Pieter en Rachel<br />
Struwig, Braam en Cher Struwig, Bets en Jaap Koen,<br />
sewe kleinkinders en ses agterkleinkinders.<br />
• Prop G Niemann na Cullinan.<br />
• Ds. HS Coetzee van Potchefstroom-Noord na Windhoek.<br />
• Prop JF Mouton na Barkly-Oos/Maclear/Elliot-kombinasie.<br />
Beroepe aanvaar:<br />
• Ds HJP de Beer van Pretoria-Meintjeskop na Magol.<br />
• Ds JE Franck van Magol na Glencoe/Ladysmith-kombinasie.<br />
• Prop D Kotzee na Sanveldbediening.<br />
• Ds LH Moretsi van Diepkloof na Teologiese Skool Potchefstroom<br />
as professor in Ou Testament.<br />
• Prop KP Steyn na Empangeni.<br />
• Prop WJ Steyn na Andeon/Bergsig as medeleraar.<br />
• Prop JG van der Walt na Reddersburg.<br />
• Ds DG Zwemstra van Amanzimtoti na Bloempark.<br />
Beroepe bedank:<br />
• Ds N Boy van Thabazimbi na Phalaborwa.<br />
• Ds P Cilliers van Delportshoop/Daniëlskuil na Glencoe/Lady-<br />
48 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
smith-kombinasie.<br />
• Ds JJ Cloete van Koster na Hermanus.<br />
• Ds ASA de Bruyn van Wilropark na Reddersburg.<br />
• Ds MJ Erasmus van Pretoria-Wonderboom-Suid na Cullinan.<br />
• Dr D Lartz van Edenvale na Windhoek.<br />
• Prop KP Steyn na Vredenburg-Saldanha/Clanwilliam.<br />
• Prop WJ Steyn na Cullinan.<br />
• Dr SP van der Walt van Benoni na Nelspruit as medeleraar, en<br />
na Windhoek.<br />
• Ds TJ van Vuuren van Heilbron na Brakpan-Suid, en na Naboomspruit.<br />
• Dr. JH Howell van Heidelberg na Phalaborwa.<br />
Bevestiging<br />
Die kerkrade van die Geref. Kerke Bloemhof en Christiana het<br />
op 5 Desember 2009 saam met deputate van Klassis Noordwes<br />
vergader, en verklaar hiermee dat dr. HF van Wyk behoorlik<br />
volgens die formulier wat daarvoor vasgestel is, as bedienaar van<br />
die Woord in hierdie kerke bevestig is, en dat die daarby behorende<br />
stukke onderteken is. Ons bede is dat die Drie-enige Verbondsgod<br />
hierdie broeder tot ’n groot seën sal maak in die diens waarin Hy<br />
hom gestel het.<br />
Die kerkraad van die Geref. Kerk Dordrecht het op 4 Oktober<br />
2009 saam met die deputate van Klassis Burgersdorp vergader en<br />
verklaar hiermee dat ds WP (Willem) van der Merwe behoorlik<br />
volgens die formulier wat daarvoor vasgestel is, as bedienaar van<br />
die Woord in hierdie kerk bevestig is en dat die daarby behorende<br />
stukke onderteken is. Ons bede is dat die Drie-enige Verbondsgod<br />
hierdie broeder tot groot seën sal maak in die diens waarin Hy hom<br />
gestel het.<br />
Losmaking<br />
Hiermee word verklaar dat die deputate van Klassis Burgersdorp<br />
saam met die gekombineerde kerkraad van die Geref. Kerk<br />
Barkly-Oos/Maclear-Elliot op 9 September 2009 vergader het. Volle<br />
losmaking is aan ds WP (Willem) van der Merwe gegee as bedienaar<br />
van die Woord van bogenoemde gemeentes. Ons bid dat die<br />
Here hom ryklik sal seën in die gemeentes waar hy nou gaan dien.<br />
Emeritusverklaring<br />
Ds. ME Cooke, sedert 28 Oktober 2006 bedienaar van die<br />
Woord alhier, het die kerkraad van die Geref. Kerk Magol meegedeel<br />
dat hy sy emeritaat aanvra. Daarom het die kerkraad op sy<br />
vergadering van 29 Oktober 2009 besluit om, nadat goedkeuring<br />
van Klassis Waterberg met die deputate van Streeksinode Bosveld<br />
verkry is, aan ds. Cooke emeritaat te verleen. Die kerkraad betuig<br />
sy dank aan ds. Cooke vir die diens wat hy drie jaar lank in hierdie<br />
gemeente gedoen het, en bid hom die seën van ons Verbondsgod<br />
toe.<br />
Adres- en telefoonnommerveranderings<br />
• Geref. Kerk Vleuels (Bloemfontein): tel. 051 446 1212 (kantoor).<br />
• Dr. AJ (Braam) Krüger (Benoni): Posbus 12077, Benoryn 1504.<br />
• Deputaat Korrespondensie Streeksinode Pretoria: WJ Cilliers,<br />
e-pos willina@telkomsa.net<br />
Nuwe adres vir Ruit 2010<br />
Dr. Hennie van Wyk het na Christiana/Bloemhof toe verhuis.<br />
U word versoek om u voltooide Ruite in die Almanak van<br />
2010 na die volgende adres toe te stuur:<br />
Dr. HF van Wyk, Posbus 88, Bloemhof 2660.<br />
Verspreiding van ongebruikte Bybels<br />
Brs. HB van der Walt en K Pienaar van Potchefstroom het met<br />
hulle projek om ongebruikte Bybels te vergader en te versprei,<br />
tot dusver al meer as 1 000 sulke Bybels versprei. Hulle het Bybels<br />
van Durban, Klerksdorp en ander plekke ontvang, en versoek gemeentes<br />
om te oorweeg om in hulle onmiddellike omgewing ook<br />
hiermee te begin. Daar sal wel armes en gevangenes wees wat sulke<br />
Bybels met dankbaarheid sal kan gebruik.<br />
Ou Kerkblaaie gesoek<br />
Ek wil graag ’n volledige stel van Die Kerkblad versamel vanaf<br />
1980 tot 2005. Is daar moontlik iemand wat ou Kerkblaaie<br />
het wat u kan afstaan sal ek bly wees om van u te hoor. Ek soek die<br />
volgende:<br />
1980-1984; 1986; Feb 1987; Jan, Mei, Sept, Okt en Des 1988;<br />
Jan, Feb, Mrt, Apr 1989; Des 1990; Jan, Feb, Mrt 1995; Sept<br />
1998; Jun 1999; Des 2000; Jun, Sept, Des 2001; Jul, Des 2002;<br />
Des 2003; Nov 2005.<br />
Ek sal dankbaar wees as iemand kan help. Kontak:<br />
Kobus van Tonder, Posbus 5035, Krugersdorp Wes 1742; tel 011<br />
660 6164; e-pos gksakdpwes@absamail.co.za<br />
Burgersdorp 150-jarige herdenking<br />
Die Geref. Kerk Burgersdorp is op 21 Januarie 1860 gestig op<br />
die plaas Roosterhoek as die eerste Gereformeerde gemeente<br />
in die Kaapkolonie. Die gemeente het deur die jare ’n groot rol<br />
gespeel in die kerkverband, veral met betrekking tot teologiese<br />
opleiding.<br />
Die gemeente beplan om DV die naweek van 13-14 Maart 2010<br />
die gebeure te herdenk in die lig van die Here se genadige bestuur<br />
van sy kerk. Dit begin met die sustersaamtrek Saterdagoggend 13<br />
Maart met registrasie om 08:00 – 09:00. Prof. JH van Wyk tree as<br />
spreker op. Gedurende die namiddag is daar ’n besoek aan die<br />
museum en begraafplaas, gevolg deur die formele program om<br />
17:00. Dr. JL Venter (em. Annlin), ’n oudleraar van die gemeente,<br />
tree as feesspreker op.<br />
Die verrigtinge word gevolg deur ’n spitbraai. Die herdenking<br />
word Sondagoggend afgesluit met die erediens om 09:00. Alle<br />
oudlidmate, persone wat belang by die gemeente het en belangstellendes<br />
word uitgenooi om die naweek met ons te deel. Dit is<br />
belangrik dat u onmiddellik antwoord:<br />
• Susters wat die sustersaamtrek wil bywoon, moet dadelik<br />
skakel met Gerda Henning: 051 653 1631 om plek te bespreek.<br />
• Vir die Saterdag se verrigtinge moet u antwoord aan ondergetekende<br />
of Gerda Henning, tel. nommer hierbo. Ter wille van<br />
kontrole moet die spitbraai se kaartjies vooraf gekoop word<br />
teen R20 vir volwassenes en R10 vir skoolkinders. Spitbraai<br />
en bykos ingesluit, besoekers moet eie verversings en glase<br />
bring.<br />
• Verblyf is beskikbaar in die skoolkoshuis teen R50 per persoon<br />
per nag.<br />
Verdere inligting kan u by my kry:<br />
Ds. Jan Malan, tel. 051 653 0040; e-pos: jankrummel@gmail.com<br />
Na bl. 51<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 49
kleinADVERTENSIES<br />
Die Bemarkingsafdeling, DIE KERKBLAD,<br />
Posbus 20004, Noordbrug 2522.<br />
Tel: 018 297-3989. Faks: 018 293-1042.<br />
E-pos: wymiedup@gksa.co.za<br />
TARIEWE:<br />
Advertensies en kleinadvertensies:<br />
Op aanvraag beskikbaar.<br />
Berigte: R0,20 per woord (min. R5,00)<br />
plus R2,20 per sentimeterkolom vir ’n foto.<br />
BTW is ingesluit. Volledige besonderhede is by<br />
bostaande adres beskikbaar.<br />
VAKANSIE EN VERBLYF<br />
NATALSE SUIDKUS<br />
UVONGO: 12-bed vakansiehuis. Mooi see-uitsig, loopafstand van strand. Alle<br />
geriewe. 3 Badkamers, ruim balkon, 9 x 5 meter. TV, mikrogolfoond, ruim ysen<br />
vriesgeriewe. Tel. 013 932 2433 of sel 083 944 5935; faks 013 932 0581.<br />
UVONGO: LA CRETE SANDS NO. 1. 6-Bed luukse en moderne vakansiewoonstel<br />
met ’n 180º see-uitsig en brandersig. Slaap 6 persone; ’n braai-area<br />
op jou eie balkon; toesluitmotorhuise; swembad; TV, DSTV en beddegoed<br />
ingesluit by prys. Skakel Luzelle by 011 678 5440 of sel 083 326 6329;<br />
www.uvongoholidays.co.za<br />
MARGATE: MARLICHT VAKANSIEWOONSTELLE. Aangename, see-uitsigverblyf<br />
in goed toegeruste 2-, 3- en 4-slaapkamer selfsorgwoonstelle. TV met<br />
M-Net en linne ingesluit. Gesellige braai-area. Onderdakparkering. Perseel<br />
omhein met veiligheidshekke. Slegs 50 m vanaf seefront. Skakel Boet en Marie<br />
Grobler gedurende kantoorure vir verdere besonderhede of kleurbrosjure.<br />
Tel. 039 312 1052 of faks 039 317 1870.<br />
E-pos: marlicht@uasa-ops.org.za Webbladsy: wheretostay.co.za/marlicht<br />
MANABA-MARGATE: Gerieflike 4-slaapkamer selfsorgwoning. Slaap tot 10<br />
persone. Mooi see-uitsig. Braaigeriewe, ens. Skakel Nita by 039 317 4146.<br />
SCOTTBURGH: Woonstel, heeltemal privaat, slaapplek vir 3, badkamer, yskas,<br />
mikrogolfoond ens. TV, onderdak braaigeriewe. Billike binne- en buiteseisoentariewe.<br />
Naby strand. Tel. 039 976 0288 of 076 578 6346.<br />
SCOTTBURGH: Tweeslaapkamer, slaap maks. 6, ten volle toegerus, onderdakparkering<br />
in kompleks by die see met swembad en sauna. Geen troeteldiere.<br />
Slegs DSTV, skottel word voorsien. Kontak Henry by 082 853 1423.<br />
AMANZIMTOTI DROMEDARIS 503: 2-Slaapkamerwoonstel op strand. Toegerus<br />
vir 6 persone. Skakel 031 903 8227.<br />
AMANZIMTOTI – STELLA MARIS: Pragtig, strandfront, luuks, veilig. 2 Slaapkamer,<br />
2/6 persone, TV, swembad, braaigeriewe. Spesiale aanbiedinge, buiteseisoen.<br />
Tel. 031 903 5477. Faks 031 903 5479.<br />
AMANZIMTOTI – AFSAAL 602: Ruim<br />
2-slaapkamerwoonstel met see-uitsig.<br />
Toegerus vir 6/7 persone. Spesiale aanbiedinge<br />
buiteseisoen.<br />
Tel. 011 954 5288 of 082 335 7101.<br />
DOONSIDE (SHANGRI LA): (Twee km<br />
suid vanaf Amanzimtoti.) Twee- en drieslaapkamer<br />
vakansiewoonstelle vir tot<br />
9 persone teen die strand. Rustige omgewing,<br />
vriendelike kompleks, see-uitsig,<br />
beveiligde onderdakparkering,<br />
kleur-TV, ens. Braaiplek en swembad<br />
op perseel. Privaatbesit, billike tariewe.<br />
Skakel asseblief 012 567 3933.<br />
GLENMORE – MUNSTER (naby Margate):<br />
3-Slaapkamer meenthuis in veilige,<br />
omheinde gebied. Naby strand.<br />
Groot balkon, 2 badkamers. Pragtige<br />
see-uitsig. Buiteseisoen: R350 per dag (minimum 5 dae). Skakel 018 290 5670<br />
of 084 504 6640.<br />
ELYSIUM: Akkommodasie beskikbaar. Billike prys. Ten volle toegeruste 8slaapplekhuis<br />
en ten volle toegeruste 6-slaapplekhuis. Kan apart of saam vir<br />
groepe gehuur word. Skakel Dinie by 082 336 9326.<br />
NATALSE NOORDKUS<br />
LICORNA BEACH, UMHLANGA ROCKS, NOORDKUS: Volledig gemeubileerde,<br />
luukse vakansiewoonstelle te huur. Skakel Durban 031 561 2344 of<br />
031 561 2986. Onmiddellik beskikbaar.<br />
WESKAAP / TUINROETE<br />
KAAPSTAD/BELLVILLE: Naby Tygervalleisentrum en N1-hoofroetes, 6 minute<br />
vanaf Kaapstad. Akkommodeer tot 8 persone. Luuks en billik. Skakel Lou 083<br />
234 5250 of 021 919 4358.<br />
BELLVILLE/WELGEDACHT: Volledig toegeruste selfsorgeenheid in sekuriteitswoonbuurt.<br />
Onderdakparkering, pragtige uitsig. Luuks en billik. Skakel Elza<br />
Beekman 082 372 2647.<br />
BELLVILLE/OAK GLEN: DISA Selfsorg. Luukse, ruim, volledig toegeruste 1slaapkamer<br />
selfsorgeenheid in rustige woonbuurt. Slaap 2-3, linne ingesluit.<br />
Sentraal geleë vir die Kaapse toeriste-attraksies, besigheidsentrums, hospitale<br />
en winkelsentrums. Sien www.wheretostay.co.za/disa of skakel Fenny van<br />
der Hout by 021 910 0561 of 084 771 0312 of e-pos: dvanderhout@gmail.com<br />
BLOUBERGSTRAND: Luukse tweeslaapkamerwoonstel, selfsorg, seefront.<br />
Verhitte swembad. Tel/faks: 051 654 0504. E-pos: blouwberg@mweb.co.za<br />
Webadres: http://mysite.mweb.co.za/residents/blouwberg<br />
SOMERSET-WES: Groot 4-slaapkamerhuis, 2-slk- en 1-slk-woonstel. Volledig<br />
en luuks toegerus. DSTV, ens. Ideaal geleë naby N2 en op wynroete. Billike<br />
tariewe. Chrisna Aucamp 072 139 0000.<br />
STRAND/BLOUBERG/GORDONSBAAI/STELLENBOSCH/BETTIESBAAI/<br />
WATERFRONT/BELLVILLE/KAAPSTAD:<br />
Vakansieverhuring van woonstelle, huise heeljaar en Desember!<br />
Kontak 083 313 4215 of cosybeach@absamail.co.za<br />
STRAND: 2-Slaapkamer Kuswegwoonstel, met balkon en dubbelmotorhuis.<br />
DSTV. Faks en tel 021 559 0623 / 073 421 3826 of 083 448 2162.<br />
STELLENBOSCH: KIERIE KWAAK selfhelpeenhede en gastehuis (2, 3 en<br />
10 persone) geleë op ’n plaas buite Stellenbosch. Skakel Sonja of Koos van<br />
Zyl: faks/tel 021 883 3163 / 082 551 4784 of www.kieriekwaak.co.za vir verdere<br />
inligting.<br />
STELLENBOSCH/DIE BOORD: Netjiese, goedversorgde selfsorgeenheid<br />
(115 m²) in sekuriteitskompleks, 2 slaapkamers vir 4 tot 5 persone. Beskikbaar<br />
vakansies, Mrt/April, Junie/Julie en Nov tot begin Feb. Skakel Margaret 084<br />
466 7121 of e-pos rkhoving@mweb.co.za<br />
GORDONSBAAI: Gesellige, luukse vakansiehuis teen die hange van die Hottentots-Hollandberge<br />
met asemrowende uitsigte oor die berge en baai, in rustige<br />
omgewing, naby alle Kaapse toeriste-attraksies. 6 Persone, 2 badkamers, sondek,<br />
patio met braaigeriewe, dubbelgarage. Tel. 012 329 2395 (w) of 012 332<br />
2828 (h). Website: www.capetownadventure.com<br />
GORDONSBAAI: BERG EN SEE. Ten volle toegeruste vakansiehuis (6 persone)<br />
enig in sy soort. Geleë teen berghange met 180º see-uitsig oor Valsbaai<br />
en Hottentots-Hollandberge. In veilige, rustige woongebied, loopafstand vanaf<br />
Bikini-swemstrand en dorpsentrum. 3 Slaapkamers, 2 badkamers, aparte stort,<br />
groot sondek, braai-patio, toesluitmotorhuis en DSTV. Vir meer besonderhede<br />
skakel Jonker 083 325 4369.<br />
GORDONSBAAI: Splinternuwe, luukse, volledig toegeruste 2-slaapkamer, 2badkamerwoonstel.<br />
Goeie sekuriteit, parkering in kelder. See-uitsig, 50 m vanaf<br />
hoofstrand en restaurante. Stapafstand na die hawe. Slaap 4. Tariewe: R300<br />
per dag buiteseisoen, R400 per dag binneseisoen. Skakel Marianne, 082 325<br />
3699.<br />
GORDONSBAAI: 2-slaapkamer, gemeubileerde vakansiewoonstel in Gordonsbaai<br />
binne sekuriteitskompleks (slaap 3-4 persone). Teen berg met uitsig, on-<br />
50 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
geveer 2 km van Gordonsbaai se strand. Geen beddegoed. R650 per dag,<br />
50% deposito.<br />
Kontak: Riana van der Walt, 083 654 5759. E-pos: riana@derwalt.co.za<br />
GORDONSBAAI: HOOGGENOEG. Selfsorg, 3-slaapkamer vakansiehuis.<br />
Slaap 5. Uitsig op see en berge. Veilige parkering. Foto’s op aanvraag. Tel.<br />
021 856 0736 of 082 320 6577.<br />
DANABAAI: Net 7 km buite Mosselbaai en naby alles. Stil, rustig met natuurskoon,<br />
strand en see-uitsig (180º) uit alle vertrekke en braai-area. Ruim, netjies,<br />
skoon woonstel met 2 slaapkamers en dubbelslaapbank in leefarea. Volledig<br />
toegerus met badkamer, stort, kleur-TV, privaat buitebraai en toesluitmotorhuis.<br />
Slaap vir maksimum 6 persone wat kinders insluit. Binneseisoen @ R750 per<br />
dag vir woonstel. Buiteseisoen @ R280 per dag. Naweektariewe beskikbaar<br />
@ R750 per naweek (net buiteseisoen). Skakel nou Gerrit Badenhorst 083<br />
274 6493 (sel); e-pos: gerrit@gerritbadenhorst.co.za<br />
HARTENBOS: Vakansiehuis te Hartenbos. R570 per dag. Goedkoper en<br />
onderhandelbaar buiteseisoen. Skakel 053 631 1623 of 083 288 6973.<br />
HARTENBOS: VILLA RIVIERA. Voor op lagoon. Stapafstand na see. Skakel<br />
082 780 3407.<br />
JONGENSFONTEIN: Ten volle toegeruste 3-slaapkamereenhede (6 slaap).<br />
Handdoeke en beddegoed ingesluit. Onbelemmerde see-uitsig. Kontak Jan of<br />
Marlene, tel. en faks 028 755 8119 of sel 072 460 4508.<br />
GOURITSMOND: 3-Slaapkamerhuis met 2 badkamers (slaap 6). Slegs vir<br />
volwassenes. Laaste twee weke van Desember nie beskikbaar nie. Tarief R200<br />
per dag. Mooi see-uitsig. 400 meter vanaf strand. Skakel 018 294 6197 of 082<br />
556 8308.<br />
GOURITSMOND: Dubbelverdieping, 3-slaapkamerhuis met 2 badkamers en<br />
groot woonkamer met 2 ekstra beddens vir kinders. Huis geleë op rivier met<br />
pragtige see-uitsig. Loopafstand van swemstrand en riviermond. Minimum 5<br />
dae. Tariewe April en Desemberskoolvakansies: R900 per dag. Buiteseisoen:<br />
R600 per dag. Skakel 082 322 5352.<br />
GLENTANA: Selfsorg, slaap 2. Luuks met linne, minste wind, pensioenarisen<br />
laagseisoentariewe. Stap uit op strand. Kontak 082 346 5886.<br />
GLENTANA: Ruim selfsorgwoonstel, baie netjies en volledig toegerus, TV,<br />
ens. Slaap 4/6; 80 m vanaf see. Skakel 044 879 1381 of 082 871 5859.<br />
GLENTANA: Strandhuis met 4 slaapkamers, 4 badkamers. Lieflike omgewing.<br />
Toegerus vir 9 persone. Loopafstand vanaf swemstrand. Fantastiese uitsig<br />
oor die see en swemplek. Buiteseisoen: R350 per dag (minimum 5 dae). Skakel<br />
018 290 5670 of 084 504 6640.<br />
STILBAAI: Gerieflike huis op rivier, alle geriewe, slaap 8. Billike tariewe. Sel<br />
082 800 2039 of e-pos: nanno@etime.co.za<br />
SWELLENDAM: Gerieflike bed- en ontbytverblyf by GRACE WALK in ’n prentjie-mooi<br />
omgewing. Beskikbaar 4 dubbelkamers en-suite met privaat ingang<br />
en ’n mooi uitsig op die berg. Kom geniet ware gasvryheid en ’n heerlike ontbyt.<br />
Skakel my by 028 514 3432 of 082 458 8224.<br />
OUDTSHOORN: LAVENDER HOUSE. AA en 3-ster gradering. Statige Karoojuweel<br />
in stil omgewing, stapafstand vanaf restaurante en winkels. 4 Luukse<br />
lugversorgde en-suite kamers beskikbaar, B&B of selfsorg, asook ’n selfsorg<br />
tuinkothuis wat tot 6 persone kan akkommodeer. Kom verlustig u in die skoonheid<br />
van die Klein-Karoo en sy mense en geniet die lieflike tuin, swembad,braaigeriewe<br />
en veilige onderdakparkering.<br />
Besoek ons webblad gerus by www.lavenderhouse.co.za Billike tariewe en<br />
vriendelike diens, skakel Rita by 044 272 0579 of 083 543 9493.<br />
PLETTENBERGBAAI: Strandhuis, 5 min. se stap na hoofstrand. Slaap 9. Minimum<br />
2 nagte. Skakel 021 913 5552 of 084 503 5552.<br />
HERMANUS/VERMONT: Gesellige, ten volle toegeruste 2-slaapkamer<br />
vakansiehuis. Slaap 4-6.<br />
Tel. 028 316 3904 of 072 386 3904 of e-pos: knersis@itec.co.za<br />
HERMANUS/ONRUSRIVIER: Netjiese vakansiehuis, loopafstand na swemstrand.<br />
Slaap 6 persone. Beskikbaar regdeur die jaar. Toesluitmotorhuis.<br />
Tel. 021 979 0563 (h) of 084 751 5018.<br />
OOSKAAP<br />
kleinADVERTENSIES<br />
GRAAFF-REINET: KADASH GASTEHUIS op die plaas Damesfontein. Moeg<br />
van die gejaag? Ons bied u: rus en vrede, ’n gerieflike gastehuis, kaggelvuuraande,<br />
plaasmuseum, fossiele, bossiepad, wandelpaaie ... Karoostilte. U is<br />
baie welkom! Kontak Marguerite by tel/faks 049 845 0253, sel 082 4130 579.<br />
Webbladsy: www:kadash.co.za<br />
GRAAFF-REINET: BUITEN VERWAGTEN GASTEHUIS: Twee selfsorgeenhede<br />
asook luukse kamers in pragtige omgewing. Swembad & braaigeriewe.<br />
Drie restaurante binne loopafstand. E-pos: info@buitenverwagten.co.za of<br />
skakel Peet/Cheré by 082 819 4488 of 049 892 4504.<br />
JEFFREYSBAAI: Woonstel en huis by die see. Sel 082 828 4344.<br />
JEFFREYSBAAI: Dubbelverdieping-, drieslaapkamerhuis met pragtige seeuitsig,<br />
ten volle toegerus, loopafstand van see. Huis bestaan uit 3 slk, 2 badk,<br />
2 ruim leefvertrekke, ten volle toegeruste kombuis, 2 TV’s, videomasjien, DVDspeler.<br />
Slaapplek vir 8 persone. Foto’s van huis en uitsig per e-pos beskikbaar.<br />
Dwarsdeur die jaar beskikbaar, skakel vir tariewe. Tel/faks: 016 428 1495 of<br />
sel 082 374 2700. E-pos: j.dutoit3@absamail.co.za<br />
JEFFREYSBAAI: Twee-(2)slaapkamer s/s vakansiewoonstel te huur. Skakel<br />
042 296 0290 of 083 408 7811.<br />
JEFFREYSBAAI: Drieslaapkamerwoonstel met twee badkamers te huur. Pragtige<br />
branderuitsig. 100 meter vanaf see. Nie Des-Jan. Tel en faks: 042 296<br />
1965 of 079 783 9521.<br />
ASTONBAAI (NABY JEFFREYSBAAI): Strandhuis te huur. Pragtige see-uitsig.<br />
300 meter vanaf strand. Woonkamer, sitkamer, 4 slaapkamers, 3 badkamers,<br />
kombuis, waskamer, balkon, TV, skottel en videomasjien, mikrogolfoond, ysen<br />
vrieskas, buite braaiplek, 1 motorhuis. Minimum tydperk: 7 dae.<br />
Skakel Ansie du Plessis by 073 166 8166.<br />
Faks 086 219 2193. E-pos: jakduplessis@absamail.co.za<br />
JEFFREYSBAAI (WAVECREST): Bekostigbare, goed toegeruste selfsorgwoonstel.<br />
Baie netjies, stil omgewing, lieflike see-uitsig, braaigeriewe, afdak. 1<br />
km vanaf strand, stap 800 m vanaf strand. Pensioenarisse spesiale tariewe.<br />
Skakel Helena by 082 576 4285.<br />
BOKNESSTRAND: DOPPERSNES op Boknesstrand. 2-slaapkamerhuis met<br />
2 badkamers asook ’n 2-slpk woonstel met 1 badk. 8 minute se loop vanaf<br />
swemstrand. Verhuring regdeur die jaar. 50% afslag vir senior burgers (buiteseisoen).<br />
Kontak Callie van der Merwe by 082 784 4519.<br />
KAAP ST. FRANCIS: Seefronthuis: 32 meter van die rotse – waarskynlik<br />
een van die naastes aan die see in SA. U kan spreekwoordelik “amper van die<br />
stoep visvang” asook dolfyne en walvisse dophou. 2 slaapkamer (slaap 6,<br />
uiters 8); 1 badk; aparte toilet; groot oopplan kombuis/eet/woonkamer plus<br />
groot “plaasstoep”. Goed toegerus – heerlike skoonversorgde vakansiehuis.<br />
Baie billike tariewe. Nie beskikbaar middel Desember tot middel Januarie. Tel/<br />
faks: 012 809 0121 of 082 887 3479. E-pos: ekoster@mweb.co.za<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 51<br />
KAROO<br />
BEAUFORT-WES: RUSTHUIZ GAS-<br />
TEVERBLYF. Veilige, stil woonbuurt met<br />
binneparkering. Weg van hoofstraat.<br />
Besondere gehalte en atmosfeer. Vullende<br />
ontbyt.<br />
Skakel 023 414 3516 of 082 829 4591.<br />
COLESBERG: KAROO HUISE. Oornag<br />
in gerestoureerde dorpshuise, nasionale<br />
gedenkwaardighede met antieke<br />
meubels. Die gerieflike huisies is<br />
selfsorgeenhede, geleë in ’n stil straat.<br />
TV, braaigeriewe en veilige parkering.<br />
Restaurante binne loopafstand.<br />
Kontak T Vorster 051 753 0582;<br />
e-pos: hvzvorster@absamail.co.za;<br />
web: www.karoohuise.co.za<br />
COLESBERG: Rustige oornagakkommodasie,<br />
veilige parkering.<br />
HERBERG 051 753 0147.
kleinADVERTENSIES<br />
COLESBERG: ONZE RUST GASTEHUIS EN KARAVAANPARK (ook vir tente).<br />
Rustige oornagakkommodasie met eie badkamer (koffie, tee, handdoeke,<br />
seep, beddegoed) sekuriteitsparkering, nagwag, weg van hoofstraat, buitedeure,<br />
selfsorg. R130 p/p (kinders R60) (Gastehuis). Chalets R95 p/p (kinders<br />
R55) en tentakkommodasie R60 p/p. Karavaanpark rolstoelvriendelik – tente<br />
en karavane. Beskikbaar: toesluitparkering, braaigeriewe. Alle etes. TV, DSTV.<br />
Earl Haigstraat 18. Skakel Rina van Jaarsveld by 051 753 0249 of 082 768<br />
0616. E-pos: prvj1@xsinet.co.za<br />
COLESBERG: OUDE HOSTEL. Luukse kamers met privaat badkamer en<br />
TV. Billike prys, veilige parkering, swembad. Tel. 051 753 0131.<br />
COLESBERG: GUINEA-FOWL GASTEHUIS. Geleë in stil omgewing, weg<br />
van hoofstraat, veilige parkering op die erf. Alle kamers het eie buitedeur en<br />
eie badkamer. TV in gesamentlike sitkamer vir gaste. Billike tariewe. Stapafstand<br />
van eetplekke. Koffie- en teegeriewe in elke kamer. Skakel Jan en Louise<br />
Augustyn by tel/faks 051 753 0197 of 082 899 3964.<br />
DRIE SUSTERS: RONDAWEL GASTEPLAAS 300 meter vanaf N1-roete tussen<br />
Richmond en Drie Susters. Kom geniet ons veilige Karooplaas vanuit die<br />
gerief van u eie kliprondawel. Braaipakke, ligte aandetes en vol ontbyt beskikbaar.<br />
Skakel Tereza van der Merwe, sel 082 442 1567.<br />
DRIE SUSTERS: Selfsorg oornagakkommodasie op rustige, privaat en baie<br />
veilige Karooplaas beskikbaar. Ten volle toegerus, baie naby N1 roete, tussen<br />
Richmond en Drie Susters. Skakel Retief 049 851 9222, sel 083 406 6236.<br />
DRIE SUSTERS: GAMAMADI GASTEPLAAS oornagakkommodasie naby<br />
Drie Susters. Geleë 800 m vanaf die N1 – 19 km voor Drie Susters in die<br />
rigting van Kaapstad. Kom geniet die Karoo-gasvryheid. Kontak Analise by<br />
083 284 2460.<br />
MPUMALANGA<br />
SABAAN VAKANSIE-OORD: Volledig toegeruste woonstelle. Geleë tussen<br />
Sabie en Hazyview. Goed geleë vir dagritte na Wildtuin en ander besienswaardighede.<br />
Vir bespreking, skakel 013 737 8114.<br />
DULLSTROOM: Volledig toegeruste 5-slaapkamerhuis op ’n plaas, 10 km<br />
vanaf Dullstroom. Ontbyt op aanvraag. Visvang, stap, ens. Skakel Sarie 082<br />
550 1126.<br />
GRASKOP: Sentraal geleë buite malariagebied. Binne ’n uur vanaf talle toeriste-aantreklikhede,<br />
insl. Kruger Wildtuin. Naby Fanie Botha-staproete. Volledig<br />
toegeruste selfsorgvakansiehuis met drie slaapkamers vir tot 7 of 8 persone.<br />
Skakel Seakle of Elsa 012 335 4810, 082 395 7582<br />
of e-pos godschal@mweb.co.za<br />
MARLOTH PARK: Langs Kruger Wildtuin. Slaap 8. Tariewe vanaf R1 000<br />
naweke of mid-week. Skakel Rika 082 434 7313; www.toevallig.co.za<br />
NOORDWES<br />
POTCHEFSTROOM: BEUKES GASTEHUIS: Luukse kamers in stil woonbuurt.<br />
Eie badkamer, TV met DSTV-kanale. Elke kamer het eie yskas asook koffie/<br />
teegeriewe. Sel. 082 852 2426. Faks 018 297 1348.<br />
VRYSTAAT<br />
GARIEP DAM: PANORAMA GASTEHUIS langs N1 op Gariep Dam, Suid-<br />
Vrystaat. 2 Woonstelle, akkommodeer 4 kamers, 11 persone. Tariewe R90-<br />
R120. Ontbyt op aanvraag. DSTV, tuin, veilige parkering, braaigeriewe en<br />
pragtige uitsig. Skakel 082 922 1479 of eric-p@telkomsa.net<br />
BLOEMFONTEIN OORNAG: Luukse oornagwoonstel met veilige parkering,<br />
TV. Skoon en netjies. Gasvrye en rustige atmosfeer. Skakel 051 522 6035 of<br />
082 726 9959.<br />
BLOEMFONTEIN: KOMWEER B+B vir billike, huislike en gasvrye oornagverblyf.<br />
Naby N1 en hospitale. Veilige onderdakparkering.<br />
Navrae: tel. 051 522 3778, faks 086 670 8251 of 083 709 0684.<br />
E-pos: ventersg@mweb.co.za Webbladsy: www.komweer.za.net<br />
BLOEMFONTEIN: Selfsorg oornagkamers. Slaap 1-4 persone. Eie badkamer,<br />
TV. Veilige onderdakparkering. Maklik bereikbaar vanaf N1. Skakel Piet of<br />
Belie by 051 433 2635 of 072 342 7530.<br />
MIDDENDEEL GASTEPLAAS: Middendeel Gasteplaas, 100 km vanaf Bloemfontein<br />
en 75 km vanaf Kimberley. Geskik vir kerkkampe en familiebyeenkomste.<br />
Slaap 30 persone. Kontak Callie van der Merwe by 082 784 4519.<br />
GAUTENG<br />
PRETORIA: Selfsorgwoonstelle in ooste van Pretoria. Naby Wilgers Hospitaal<br />
en Menlyn. Slaap tot 6 persone. Navrae: Sarie 082 550 1126 of Grizelda 082<br />
923 2554.<br />
JEUGHUISE: Gereformeerde Kerk Meyerspark. Aangename verblyf vir jongmense<br />
in rustige woonbuurt. Twintig ruim slaapkamers, woonkamer, kombuis<br />
en waskamer met alle geriewe, swembad, braai-area, veilige parkeerafdakke<br />
en pragtige tuin. Skakel Elsje 082 940 5804 of Liza 083 309 1340.<br />
ALLERLEI<br />
BOEKE VAN MARNIX<br />
Deur prof. V.E. d’Assonville. Pryse sluit posgeld en verpakking in. Bestel by:<br />
MARNIX, Posbus 38174, Faerie Glen, 0043. Tel en faks: 012 991 2009. E-pos:<br />
marnix@absamail.co.za<br />
SJ du Toit van die Paarl (biografie, hardeband, 450pp, 50 foto’s) R175; (genommerde<br />
eksemplaar: R225).<br />
Dit is Totius (biografie, hardeband, 284pp, 50 foto’s) R83; (genommerde<br />
eksemplaar R108).<br />
Die boek Openbaring (Lig van God se Woord op die wêreldgebeure.<br />
Sagteband, tweede nuutverwerkte uitgawe, 250pp), R98.<br />
Kerk op die Wit Hooglande (’n Gedenkboek oor die Gereformeerde Kerke in<br />
Kenia met volledige doopregisters. Hardeband, 128pp, foto’s) R58.<br />
Gereformeerde Doopsformulier (God se beloftes en eise aan ons.<br />
Hardeband, 114pp) R18.<br />
Gids vir Kerkgeskiedenis (’n Omvattende oorsig oor die kerkgeskiedenis<br />
vanaf die eerste eeu nC. Sagteband, 245pp) R38.<br />
Kerkgeskiedenis in 30 lesse (’n Katkisasie-handboek. Ook baie geskik vir<br />
nuwe lidmate wat in die gemeente verwelkom word. Hardeband, 117pp) R20.<br />
Dogmageskiedenis (Gids vir die Gereformeerde leer. Sagteband, 83pp) R15.<br />
Calvyn verdedig sy stad (Die dramatiese geskiedenis rondom een van Calvyn<br />
se belangrikste geskrifte tydens sy ballingskap. Sagteband, 16pp) R7.<br />
Majuba (Ongelooflike Boere-oorwinning oor Groot-Brittanje op 27 Feb. 1881.<br />
Sagteband, 75pp met foto’s) R45.<br />
Majuba (Engelse uitgawe. Sagteband, 82pp) R45.<br />
Kruger en Rhodes (Die berugte Jameson-inval in 1896 en die aanslag van<br />
Milner teen Transvaal in 1899. Sagteband , 82pp) R45.<br />
Bloedrivier (Een van die grootste dramas in Afrika – keerpunt van ’n beskawing.<br />
Sagteband, 70pp met foto’s) R65.<br />
Blood River (’n Engelse weergawe van bogenoemde boek. Sagteband, 71pp<br />
met foto’s) R65.<br />
Totius se oorlogsdagboek (Die digter Totius se ervarings as Kaapse rebel<br />
1899 – 1900. Sagteband, 72pp met foto’s) R45.<br />
Op die bodem van die Vaaldam (Dramatiese geskiedenis van ’n Boereplaas<br />
wat in 1936 deur die Vaaldam se waters toegestoot is. Die aangrypende episodes<br />
van hierdie mense in die Anglo-Boereoorlog, die krygsgevangene- en<br />
konsentrasiekampe en die Rebellie van 1914 saam met genl. De Wet. Sagteband,<br />
211pp, 55 foto’s) R108.<br />
Die Psalms sing van Christus (’n Dagboek oor die Psalms wat ons van God<br />
se beloftes verseker. Sagteband, 194pp) R98.<br />
Die koms van Christus en die Antichris (Die kerk wag elke dag op die koms<br />
van Jesus Christus. Die Antichris is egter alreeds daar, maar word tans nog<br />
teëgehou totdat die Evangelie eers klaar verkondig is. Kardinale vrae word<br />
beantwoord. Sagteband, 104pp) R65.<br />
Die Van der Merwes van Middendeel VE d’Assonville en Nico van der Merwe.<br />
R158 posgeld ingesluit.<br />
Eugène Marais en die Waterberge (ook in Engels) R108.<br />
OPMETINGSINSTRUMENTE: Bukswaterpasse (dumpy levels), teodoliete,<br />
meetwiele, laser vir konstruksie. Protea Opmetings Instrumente. Tel. 011 976<br />
2070. Sel 083 259 8931 of 083 265 7272. E-pos: sales@protsurv.co.za<br />
BINDWERK: Flinke bindwerk van hoogstaande gehalte. Dienste sluit in die:<br />
• Inbind van proefskrifte en verhandelinge<br />
• Herstel van ou of beskadigde boeke<br />
• Inbind van tydskrifte, sowel as<br />
• Gespesialiseerde binddienste<br />
Kontak Lukas van Vuuren, tel. 011 477 4183.<br />
ONTHAALBENODIGDHEDE<br />
KRANENBURG VERHURINGS. Vir al u onthaalbenodigdhede (linne, breek-<br />
52 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •
ware, eetgerei, kerse, servette, draperings) skakel Hilje by 012 332 3878 of<br />
082 817 7387.<br />
OUTYDSE TRAPORRELS: Vir herstel en/of restourasie van outydse traporrels,<br />
skakel mnr. Jan Zielman.<br />
Tel. 012 330 3087 / 083 338 3240 of e-pos: janzielman@mweb.co.za<br />
DIE UITTOG: Bybelstudie-werkboek deur Edmund de Beer en Anneke Botha.<br />
Die betekenis van hierdie groot gebeurtenis vir ons vandag. Vir enkelinge of<br />
groepe. Foto’s en kaarte. R40 (posgeld ingesluit). Bestel by Hester 082 857<br />
7347.<br />
Riaan the Magic man: Riaan kan u funksie, klein of groot, ophelder met sy<br />
kulkunsies. Ry ook ’n eenwielfiets, is ’n ballon-vou spesialis, en doen ongelooflike<br />
(close-up) kulkunsies. Baie goedkoop met sy tariewe. Skakel 012 329<br />
0444 of sel 084 582 9063.<br />
King Louis Musikale Instrumente waar u al u musiekinstrumente en toebehore<br />
Geref. Kerk Alberton 70-jarige feesviering<br />
Die Geref. Kerk Alberton herdenk sy<br />
70-jarige bestaan tydens die naweek<br />
van 27 en 28 <strong>Februarie</strong> 2010. Dit gaan die<br />
vorm aanneem van ’n outydse nagmaalnaweek.<br />
Saterdag word ’n gemeentedag beplan<br />
met onder andere ’n potjiekoskompetisie<br />
en die Voorbereidingserediens om<br />
18:00. Sondag is die Nagmaalerediens en<br />
daarna ’n gemeente-ete. Die naweek word<br />
afgesluit met ’n aandbyeenkoms waar die<br />
Albertonse Mannekoor gaan optree. Alle<br />
oudlidmate en belangstellendes word hartlik<br />
uitgenooi na die feesgeleentheid. Vir nadere<br />
besonderhede kontak Henriëtte Viljoen by<br />
011 907 6919.<br />
kleinADVERTENSIES<br />
kan aankoop teen groot afslagpryse. Skakel vir Riaan of Louis van der Walt<br />
012 329 0444 of sel 084 582 9063. E-pos: kinglouis@telkomsa.net<br />
EIENDOMME<br />
BLOEMFONTEIN: Vir al u eiendomsbehoeftes. Woonhuise, meenthuise, studenteverblyf,<br />
hoewes en plase beskikbaar. Besoek gerus ons webtuiste:<br />
www.cheetahprop.co.za vir foto’s & inligting.<br />
Skakel Dirk Coetzee, 082 784 1993. Cheetah Eiendomme.<br />
Besprekings: Busse, vlugte, akkommodasie.<br />
SHELL VOORBAAI Besprekingskantoor. Telefoon 044 695 1172. Faks: 086<br />
617 8899. Besoek ons webwerf: www.shellvoorbaai.co.za<br />
E-pos: shellvoorbaai1@telkomsa.net<br />
shellvoorbaai2@telkomsa.net<br />
shellvoorbaai3@telkomsa.net<br />
Regstelling<br />
In Die Kerkblad van Desember 2009 op bl. 14 (“Ekumeniese vrede”) is die naam van die skrywer ongelukkig<br />
foutief as dr. FP Kruger gestel. Die skrywer was egter ds. Dinant Zwemstra. Ons vra die betrokke skrywers en<br />
ons lesers om verskoning. - Red.<br />
Nog ’n proponent beroepbaar gestel<br />
Jacobus Frederik (Koos) Mouton – Koos is op 17 November 2009<br />
deur die Streeksinode Noordwes beroepbaar gestel. Hy was vir 25<br />
jaar predikant van die NG Kerk, en voor dit vir vier jaar lektor in Semitiese<br />
Tale aan die Universiteit van die Oranje-Vrystaat. In 2006 is hy in die<br />
GKSA opgeneem, en is tans lidmaat en ouderling van die Geref. Kerk<br />
Noordbrug, Potchefstroom. Hy is getroud met Wendy, ’n persoonlike<br />
assistent by Profert, ’n kunsmismaatskappy in Potchefstroom. Hy kan<br />
geskakel word by 082 925 3959.<br />
Van bl. 47 - Op die Kerkwerf<br />
Klassis- en Streeksinode-oproepe<br />
Klassis Wesrand: Hiermee word die<br />
kerke in die ressort van Klassis Wesrand<br />
opgeroep om DV op Saterdag 17 April 2010<br />
om 07:30 vir 08:00 in die kerkgebou van<br />
die Geref. Kerk Noordrand te vergader.<br />
Stukke vir die agenda moet na die Korresponderende Kerkraad (Witpoortjie – ds. Dirk<br />
van’t Zand) gestuur word, en kredensiebriewe na die Roepende Kerkraad (Noordrand –<br />
ds. FM Dreyer, Landhuisstraat 1129, Allensnek, Roodepoort; tel. 011 679 4748 / 011 679<br />
1316; e-pos gknoordrand@netspace.co.za).<br />
Klassis Burgersdorp: Hiermee word die kerke in die ressort van Klassis Burgersdorp<br />
opgeroep om DV op Dinsdag 9 Maart 2010 om 09:00 in die kerkgebou van die Geref.<br />
Kerk Steynsburg (Kerkstraat, Steynsburg – S 31 o 17’ 43.96” O 25 o 49 29.38) te vergader.<br />
Kredensiebriewe moet die Roepende Kerkraad voor 28 <strong>Februarie</strong> 2010 bereik. Gesien die<br />
probleme wat met landpos bestaan, kan afskrifte van kredensiebriewe per telefaks (048<br />
884 0005) of per elektroniese pos (benaucamp@gmail.com) gestuur word en die<br />
oorspronklike daarvan op die dag van die vergadering ingehandig word. Alle beskrywingspunte<br />
en beswaarskrifte moet voor of op 8 <strong>Februarie</strong> 2010 ingedien word by die Korresponderende<br />
Kerkraad, en alle deputaterapporte en verslae van gemeentes moet die Korresponderende<br />
Kerkraad voor 22 <strong>Februarie</strong> 2010 bereik (Posadres: die Roepende en Korresponderende<br />
Kerkraad Klassis Burgersdorp, Posbus 10, Aliwal-Noord. 9750; e-pos<br />
gkaliwal@lantic.net)<br />
Proponent/e wat beroepbaar is<br />
• HM (Herens) Nkoana. Sel. 083 765 1354. E-pos: nkoana@gmail.com<br />
• LP (Peter) Ndou. Sel. 083 618 6419<br />
• W (Wilhan) Jobse. Sel. 072 478 2762. Tel. 012 543 0279<br />
• GJ (Gerhard) Niemann. Sel. 082 050 9071 / Sel. 082 702 9048 (eggenote)<br />
Gee asseblief alle inligting in verband met beroepe deur aan Wymie du Plessis, Administratiewe<br />
Buro, tel. 018 297 3986, faks 018 293 1042 of e-pos wymiedup@gksa.co.za.<br />
• Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 • 53
Die Almanak van die<br />
Gereformeerde Kerke in Suid-<br />
Afrika<br />
Met Bybeldagstukkies<br />
Beskikbaar by die Admin Buro<br />
teen R45 per eksemplaar<br />
(posgeld uitgesluit)<br />
Tel. 018 297 3986<br />
Faks 018 293 1042<br />
E-pos: bestellings@gksa.co.za<br />
54 • Die Kerkblad <strong>Februarie</strong> 2010 •