xlviii c. poensen, brieven over den islam uit de ... - OUDL Home

More documents

Recommendations

Info

— 12 — niet hetzelfde." Want als het gros der Arabieren tot het wezen der moslimsche belijdenis was doorgedrongen, dan zouden zij immers niet verlangd hebben nog langer den Zwarten Steen te kussen, uit de heilige bron Zemzem te drinken, woeste optochten te houden van de eene heilige hoogte naar de andere, met steenen te werpen in het dal van Mina. Zelfs met de tamelijk ruime concessiën van den Profeet was men op den duur niet tevreden; voortdurend bleven ook door hem niet erkende heilige boomen, bergen, grotten, steenen als van ouds de eerbiedige bezoeken der Arabieren ontvangen. Het eenige, dat de officieele Islam kon doen om zulken eeredienst voor het ware geloof zoo onschadelijk mogelijk te maken, was dat hij er Mohammedaansche legenden aan verbond en zoo verontschuldigde, wat hij niet kon uitroeien. Zoo ging het in het geboorteland van den Islam, waar men niet eens door religieuzen zin'uitmuntte; is het wonder dat het oude Heidendom ook daarbuiten niet werd uitgeroeid, maar voortleeft tot in onzen tijd? Syrië en Egypte, zoo spoedig na Mohammeds dood voor goed voor den Islam gewonnen, zijn vol van Heidendom. h\ Damascus, een middelpunt van moslimsche beschaving reeds twaalf eeuwen lang, bidden vrouwen om den 105 (15) huwelijkszegen op den hoek eener sti'aat bij een olijfboom, „Eerwaarde vrouw Olijfboom" genoemd, en een derwiesj, die zijn gebed met het hare vereenigt, ontvangt hare vrome gaven 1 ). In Egypte heeft bijna ieder dorp eene heilige plaats, die men nu als het graf van een daar gestorven heilige, schutspatroon der gemeente beschouwt; elk patroon heeft een of meer feestdagen in het jaar en de bedevaarten naar de meest geèerden onder deze „vrienden van Allah" worden door een niet geringer aantal vromen ondernomen dan die naar het Heilige Huis te Mekka 2 ), 't Is waar, de eerbied, aan zulke plaatsen door het volk betoond, is met de eenheid van Allah niet wei te rijmen; moge de geleerde zulk grafbezoek, gepaard met gebeden tot Öod, zoo rechtzinnig mogelijk maken, het volk roept de tusschenkomst der patronen in om welvaart te doen toenemen, om van ziekten on rampen bevrijd te worden, en deze aanroeping verschilt in het populair bewustzijn niet of nauwelijks van een gebed. Maar zijn dan dergelijke verschijnselen in de Christelijke kerk u onbekend? Trouwens, het heiligste graf op de wereld is voor alle moslims dat van den Profeet te Medina, den Profeet die 1) Sprenger, Leben und Lehre des Mohammad II: 10—11. 2) Lane, Manners and Cu9toms of the modem Egyptians, 5 th edition, I: 302—3. e. a. p. Over de voortleving des Heidendoms in moalimsohe landen zie men vooral het voortreffelijke werk van Dr. I._Goldziher, „Le culte des saints chez les Musulmans" in Tomé II van de Revue de Thistoire des religions.
— 13 — zeide: „Allah vervloeke de Joden en Christenen, die de graven hunner profeten tot bidplaatsen maken!" Wel zien de hoogst ontwikkelde moslims ten allen tijde met weerzin zulk onkruid voortwoekeren, ten nadeele van de ware leer en ten bate van derwiesjen en andere godsdienstige parasieten. Maar zij vormen eene kleine minderheid; de meesten ook der wetgeleerden deelen het bijgeloof des volks waaruit zij voortkwamen. Meer dan de ongeletterde menigte mógen zij die ongelijksoortige voorstellingen ordenen, zóó dat aan Allah's grootheid de minste afbreuk wordt gedaan; zij bezoeken toch dezelfde heilige graven, gebruiken dezelfde 106 (10) amuletten en zij zijn het juist, die een goed deel van deze vreemde waar in de officieele geloofs- en plichtenleer hebben binnengesmokkeld. Aan het bestaan van allerlei geheimzinnige wezens te gelooven, is dan ook geenszins onrechtzinnig; maar naar de theorie behoort men hun allen hunne plaats aan te wijzen in de wereld der engelen, der duivelen en der djin's. Dat deze niet juist allen van Arabischen oorsprong zijn, kan men reeds in do Arabische Nachtvertellingen zien, welke beter het volksgeloof weerspiegeien dan een moslimsche catechismus. Wali's, vrienden van Allah, en door hem met buitengewone macht begiftigd, hebben naast de profeten hunne plaats veroverd in de orthodoxe leer. Voor de aanroeping dier heiligen heeft zij den minst schadelijken vorm vastgesteld. Ook in de Javaansche en Maleische volkslitteratuur is de oude mythologie wel niet vernietigd, maar toch zooveel mogelijk geïslamiseerd. De geschiedenis van den aanvang en van het toekomend einde der wereld is in hoofdzaak de moslimsche; tusschen deze grenzen ligt een tijdvak, waarin moslimsche profeten en heiligen met wezens uit de oud-Javaansche overlevering samenkomen waarbij natuurlijk met alle chronologie wordt gespot. Maar de machtige Batara Goeroe trekt naar Arabië, om door Mohammeds grootheid beschaamd, de wonderdoende Adji Saka, om van den Profeet onderwezen te worden 1 ). Zekel, de Javaan, die zich den genius des Rijkdoms, Kjaï Belorong, in de armen werpt, wordt schatrijk maar.... om na zijn dood des Duivels te zijn 2 ). En de aanroepingen der Danhjangs sluiten bijna geregeld met de moslimsche geloofsbelijdenis 3 ), terwijl zij met andere dergelijke formulen doorspekt zijn. Geheel gelijk elders leeft dus hier veel van het oude voort, maar gevoelt men ook telkens behoefte in verschillende 1) Men zie Mededeelingen van wege het Nederlandsen Zendeiinggenootsohap XIII: 318 vv. 2) Med. Zend. Gen. VIII: 237 vv., XXIII: 1 vv. 3) Med. Zend. Gen. VIII: 230, 232.
Page 2: C. SNOUCK HURGRONJE VERSPREIDE GESC
Page 7: VERSPREIDE GESCHRIFTEN VAN C. SNOUC
Page 11 and 12: XL VI DE; BETEEKENIS VAN DEN ISLAM
Page 13 and 14: Het is meer vermakelijk dan vruchtb
Page 15 and 16: — 5 — met de veelbewogen eerste
Page 17 and 18: de Javaan geen Christen wordt!" De
Page 19 and 20: — 9 — zijn ware, heidensche wez
Page 21: — 11 — Geene getrouwe wetsbetra
Page 25 and 26: — 13 — zeide: „Allah vervloek
Page 27 and 28: — 15 — slechte in haar geboorte
Page 29 and 30: — 17 — De godsdienstige belasti
Page 31 and 32: — 21 — zindheid mag gelden. De
Page 33 and 34: — 23 — Zijn er nu, die meenen d
Page 35 and 36: — 25 — een plus of minus der ta
Page 37 and 38: XLVII EEN EN ANDER OVER HET INLANDS
Page 39 and 40: Niet zelden hooien wij over de inla
Page 41 and 42: — 3L — vertoonen zal, mogen wij
Page 43 and 44: — 33 — vindt bij dit woord door
Page 45 and 46: — 35 — 64 (8) De derde en vierd
Page 47 and 48: — 37 — taren op het gebied der
Page 49 and 50: — 39 — dit gebied nader onderzo
Page 51 and 52: _ 41 — hij. Wanneer wij dezen alg
Page 53 and 54: — 43 — dringen. Met had is is n
Page 55 and 56: — 45 — De wijsgeer, dien het ee
Page 57 and 58: — 47 — den oningewijde. Veelal,
Page 59 and 60: — 49 — Met dit mysterie wordt,
Page 61 and 62: — 51 — "Wij mogen vooralsnog ui
Page 63 and 64: XLVIII C. POENSEN, BRIEVEN OVER DEN
Page 65 and 66: „De Heer C. Poonsen, sedert vele
Page 67 and 68: — 57 — 1004 Doch stappen wij hi
Page 69 and 70: — 59 — den vrome meer nadrukkel
Page 71 and 72: — 61 — voor geoorloofd houdt; w
Page 73 and 74:
— 63 — nacht dikwijls als van d
Page 75 and 76:
— 65 — hunne Europeesche hoorde
Page 77:
— 67 — taling vereischen zouden
Page 80 and 81:
Verschenen in de Nieuwe Rotterdamsc
Page 82 and 83:
— 72 — aan de waarheid hunne ta
Page 84 and 85:
— 74 — naar de regelen der orde
Page 86 and 87:
— 76 — massa's waren, welke als
Page 88 and 89:
— 78 — werkzaamheid der sjêchs
Page 90 and 91:
— 80 — die met lichtgeloovighei
Page 92 and 93:
— 82 — van zekeren sjêch Isma'
Page 94 and 95:
— 84 - onbereikbaar, de tariqa de
Page 97 and 98:
L RAPPORT OVER DE MOHAMMEDAANSCHE G
Page 99 and 100:
Zoo dikwijls geschreven of gesproke
Page 101 and 102:
— 91 — Het zoogenaamde „Moham
Page 103 and 104:
— 93 — schouwd worden. Buiten d
Page 105 and 106:
— 95 — het zoo eens te noemen,
Page 107 and 108:
97 — Uit welk oogpunt wij den pë
Page 109 and 110:
— 99 — volgde ten halve en noem
Page 111 and 112:
— 101 — 3°. de „Priesterrade
Page 113 and 114:
— 103 — wel het langdurig verke
Page 115 and 116:
al-Moeghni (commentaar van al-Chati
Page 117 and 118:
— 107 — van de zoo frequente ec
Page 119 and 120:
— 109 — Het is te weinig gezegd
Page 121 and 122:
LI BRIEVEN VAN EEN WEDONO-PENSIOEN
Page 123 and 124:
I Geachte Redacteur, Toen ik het la
Page 125 and 126:
— 115 — dood voor mij gelden, t
Page 127 and 128:
— 117 — door de rede van een me
Page 129 and 130:
— 119 — in hunne chefs iets van
Page 131 and 132:
— 121 — niet minder stellig ver
Page 133 and 134:
— 123 — blijft, om met de noodi
Page 135 and 136:
— 125 — IV Onlangs las ik in ee
Page 137 and 138:
— 127 — zich dan de aanstaande
Page 139 and 140:
— 129 — geefs op den kinderzege
Page 141 and 142:
— 131 — formules dienen in den
Page 143 and 144:
— 133 — De eerste slametan ter
Page 145 and 146:
— 135 — wezens gunstig door hun
Page 147 and 148:
— 137 — verklaren; het zijn alt
Page 149 and 150:
— 139 — tijd om inlichting. Wel
Page 151 and 152:
— 141 — te vaak de ontginner va
Page 153 and 154:
— 143 — De Soendasche adat wijk
Page 155 and 156:
— 145 — het verwerven van een p
Page 157 and 158:
— 147 — instrumenten " voor die
Page 159 and 160:
— 149 — de vreeselijkste aller
Page 161 and 162:
— 151 — gevallen als de aangedu
Page 163 and 164:
— 153 — hebben, de liefde en te
Page 165 and 166:
— 155 — dat de soekmo, de leven
Page 167 and 168:
— 157 — enz., die de school bez
Page 169 and 170:
— 159 — ergens elders op gelijk
Page 171 and 172:
— i6l — echter niet met de eers
Page 173 and 174:
— 163 — laat varen, heeft ook a
Page 175 and 176:
— 165 — rijstbereiding, die men
Page 177 and 178:
— 167 — eiken Donderdag een paa
Page 179 and 180:
— 169 — handelingen verantwoord
Page 181 and 182:
— 171 — De eigenlijke pondok is
Page 183 and 184:
— 173 — dikwijls tevens als sch
Page 185 and 186:
— 175 — sembahjang. Is deze laa
Page 187 and 188:
— 177 — De wakers hebben in de
Page 189 and 190:
— 179 — het onthalen van zulke
Page 191 and 192:
— 181 — die van den volleerden
Page 193 and 194:
— 183 — Nog meer dan hunne eige
Page 195 and 196:
— 185 — lichaam of kleed, welke
Page 197 and 198:
— 187 — Naar mijne overtuiging
Page 199 and 200:
— 189 — In de aangeleerde houdi
Page 201 and 202:
191 — maar verder elk op zijne wi
Page 203 and 204:
— 193 — over spreken en zijn zi
Page 205 and 206:
— 195 — zijne leerlingen niets
Page 207 and 208:
— 197 — dat gebied toezicht noo
Page 209 and 210:
— 199 — het in mijn XIX den bri
Page 211 and 212:
— 201 — Om te kunnen sembahjang
Page 213 and 214:
— 203 — Zonder bijzonderen nadr
Page 215 and 216:
— 205 — buiten rekening kan lat
Page 217 and 218:
— 207 — nadat de jongen of jong
Page 219 and 220:
— 209 — besneden zal worden, na
Page 221 and 222:
— 211 — vooravond of den dag v
Page 223 and 224:
— 213 — Elk gedeelte der bewerk
Page 225 and 226:
— 215 — taroep daarvoor werd op
Page 227 and 228:
— 217 — plaats, dat de rand der
Page 229 and 230:
— 219 — loopbaan te richten, ma
Page 231 and 232:
S2i — ik reeds in mijn II den bri
Page 233 and 234:
— 223 — dochter aanbiedt aan ee
Page 235 and 236:
— 225 — verwachten mocht. Somti
Page 237 and 238:
— 227 — vreeselijk ontaard, daa
Page 239 and 240:
— 229 — voor, bijv. wordt aan d
Page 241 and 242:
— 231 — fabelachtigen bri-vogel
Page 243 and 244:
— 233 — Bij de Soendaneezen ges
Page 245 and 246:
— 235 — ook is des bruidegoms o
Page 247 and 248:
— 237 — over hen spreken; in hu
Page 249 and 250:
239 — kagepok, d. i. op eene of a
Page 251 and 252:
— 241 — Waar eene epidemie (bag
Page 253 and 254:
— 243 — graf af om het lijk aan
Page 255 and 256:
— 245 — gaarne zijne laatste si
Page 257 and 258:
- 247 — in zijne boepati's de rec
Page 259 and 260:
LIl NIEUWS OVER BANTAM? 1893
Page 261 and 262:
Wij hebben reeds op verschillende p
Page 263 and 264:
— 253 — was toen de indruk van
Page 265 and 266:
— 255 — steeds vereerd als vert
Page 267 and 268:
In antwoord op UHEG.'s missive dd.
Page 269 and 270:
— 261 — Gelijk alle practische
Page 271 and 272:
— 263 — alleen in Menangkabausc
Page 273 and 274:
— 265 — van eenig onderwerp zic
Page 275 and 276:
— 267 — kinderen bijna geene re
Page 277 and 278:
— 269 — Vruchteloos zou men op
Page 279 and 280:
— 271 — meer als ambtenaren bes
Page 281 and 282:
— 271 — meer als ambtenaren bes
Page 283 and 284:
— 273 — bemoeienis of Iastgevin
Page 285 and 286:
— 275 — archale inrichting enz.
Page 287 and 288:
LIV IETS OVER PRIESTERRADEN 1894
Page 289 and 290:
Veel is reeds over de „priesterra
Page 291:
— 281 — heerschten zij vaak de
Page 294 and 295:
Geteekend: Weltevreden, November 18
Page 296 and 297:
— 286 — is hier geboren en woon
Page 298 and 299:
— 288 — Deze geheele voorstelli
Page 300 and 301:
— 290 — schrift of later die in
Page 302 and 303:
— 292 — Met dat al leveren de v
Page 304 and 305:
— 294 — In het voorbijgaan merk
Page 306 and 307:
— 296 — Alleen maakt hij eene u
Page 308 and 309:
— 298 — is. Geene sajjidsdochte
Page 310 and 311:
— 300 — zonder middelen achterl
Page 312 and 313:
— 302 — inkrimpen dan reeds het
Page 315 and 316:
LVI PENANGSCHE WIJSHEID? 1896
Page 317 and 318:
Gebeurtenissen als die onlangs in A
Page 319 and 320:
— 309 — moge het wezen, dat zij
Page 321 and 322:
— 311 — op zijne veine; maar te
Page 323 and 324:
LVII ATJEH 1896
Page 325 and 326:
I Ieder nieuw bedrijf in het langdu
Page 327 and 328:
— 317 — dat na al het gebeurde
Page 329 and 330:
— 319 — meer denkbaar, waar per
Page 331 and 332:
— 321 — om hetgeen wij wilden u
Page 333 and 334:
— 323 — ontnemen. Wij konden vo
Page 335 and 336:
— 325 — verwend zijn aan toesta
Page 337 and 338:
LVIII ZWAGERSCHAP VOLGENS DE GODSDI
Page 339:
Volgens de op Java geldende godsdie
Page 342 and 343:
Gedagteekend: Koetaradja, 19 Septem
Page 344 and 345:
— 334 — eerzuchtig familielid v
Page 346 and 347:
— 336 — noodig blijken. Zouden
Page 348 and 349:
— 338 — genegen was, maar in ge
Page 350 and 351:
— 340 — dikwijls op Java vergee
Page 352 and 353:
— 342 —- worden sinds Oemar van
Page 354 and 355:
— 344 — beweging geheel te brek
Page 356 and 357:
— 346 — Zeer juist werd onlangs
Page 358 and 359:
Advies van den Adviseur voor Inland
Page 360 and 361:
— 350 — theoretisch onzichtbaar
Page 363 and 364:
LXI HADJI- POLITIEK ? 1899
Page 365 and 366:
Er zijn van die onderwerpen, die zi
Page 367 and 368:
— 357 — hunner landgenooten, wa
Page 369 and 370:
— 359 — Tegen de scheiding van
Page 371 and 372:
— 361 — men stroomen om de dogm
Page 373 and 374:
— 363 — Degenen dus, die hunnen
Page 375 and 376:
— 365 — door het geweld van lic
Page 377 and 378:
— 367 — legenheid gebruik te ma
Page 379 and 380:
LXII EENE ONBEZONNEN VRAAG 1899
Page 381 and 382:
In de Locomotief van 21 October wer
Page 383 and 384:
— 373 — 4 Atjèh en onderhoorig
Page 385 and 386:
— 375 — overal, en zoo ook de o
Page 387 and 388:
— 377 — de wetgeleerden op den
Page 389 and 390:
— 379 — wegens de „concentrat
Page 391 and 392:
— 381 — Atjèh den rug had toeg
Page 393 and 394:
— 383 — sneuvelden, of zich in
Page 395 and 396:
— 385 — den jeugdigen Panglima
Page 397 and 398:
LXIII DE EXCURSIE TER NOORD- EN OOS
Page 399 and 400:
In Atjèh hebben wij thans weder ee
Page 401 and 402:
— 391 — Dit alles neemt niet we
Page 403 and 404:
— 393 — van Fölóm zeker de ge
Page 405 and 406:
— 395 — vallen na inspanning ha
Page 407 and 408:
— 397 — nemen. Volgens deze met
Page 409 and 410:
— 399 — gevolg ons opwachtende
Page 411 and 412:
— 401 — Sedert de militaire mac
Page 413 and 414:
- 403 — linkeroever der Pasè-riv
Page 415 and 416:
— 405 — ondernomen om de verhou
Page 417 and 418:
— 407 — nog niet zoover kwamen,
Page 419 and 420:
— 409 — zooveel mogelijk vernie
Page 421 and 422:
— 411 — maar onder de voorwaard
Page 423 and 424:
— 413 — naar Peusangan, ja waar
Page 425:
— 415 — beste soort — die zic
show all

xlviii c. poensen, brieven over den islam uit de ... - OUDL Home

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?