M - Vereniging tegen de Kwakzalverij

dank voor zijn optreden. Het drankje is, volgens
het onderzoek van den heer J. VAN RIEL
te 's Gravenhage, niets anders dan een aftreksel
van Valeriaan-wortel. Wel wat duur voor / 6.50
en vermoedelijk, in het beoogde geval, geheel
onwerkzaam.
Buitenlandsche rege e ringen tegen de kwakzalvers:
Pruisen Oostenrijk, Rusland en
Noorwegen.
* Zonder onderscheid achten in het buitenland
de overheden het zich ten plicht om het publiek
bij herhaling te waarschuwen tegen de praktijken
der kwakzalvers en hun bende van helpers.
Onlangs deelden wij mede, wat de Pruisische
regeering heeft gedaan om te voorkomen, dat
eene Amerikaansche zwendelfirma WINTER zich
zou voorzien van agenten daar te lande, die als
tusschenpersonen zouden moeten optreden om
het argeloos publiek in de luren te leggen ; op
het laatst van het vorige jaar (23 Dec. 1904),
heeft de Minister van Binnenlandsche Zaken in
Oostenrijk tegen dezelfde firma te Washington
gewaarschuwd en tegen den geheimmiddelhandel,
dien hij tracht ingang te doen vinden.
Het hoofd der politie te Berlijn deelt mede,
dat de zoogenaamde Johannisthee. ook Blankenheimer
thee of Liebersche kruiden genaamd, die in
den laatsten tijd weder druk geadverteerd worden
als geneesmiddel tegen hoest, verkoudheid
en longtering lang bekende kruiden zijn {Galeopsis
ochroleuca) zonder geneeskracht. In zoogenaamde
origineele verpakking kost h^t pakje
een gulden en is geen dubbeltje waard. De
kruiden groeien op vele plaatsen in het wild.
Een gelijke waarschuwing als tegen de firma
Winter richt terzelfder tijd de Oostenrijksche
Minister ook tegen den bekenden DR. JAMES W.
KIDD in Noord-Amerika, dezelfde die ook hier
te lande zijn netten uitspant om domme visschen
te vangen en velen, die zich verbeelden het niet
te zijn.
In vroegere Maandbladen (Febr., Juni, Oct.
en Nov. 1903) hebben wij uitvoerig over hem
en zijn praktijken gehandeld, zonder er echter
aan te kunnen toevoegen, dat ook onze Regeering
zich met hem bemoeit of zich geroepen
acht het publiek tegen hem te waarschuwen.
De Minister van Financiën in Rusland heeft
kort geleden de lijst van spécialités die, mits
tegen hooge inkomende rechten, daar te lande
mogen worden ingevoerd weder herzien en tal
•van praeparaten laten schrappen, omdat hun
samenstelling onbekend was, omdat zij voor de
gezondheid schadelijke bestanddeelen bevatten
of hun waarde niet in evenredigheid was met
den verkoopprijs. Bovendien is verboden reclames
of bijzondere aanbevelingen bij de verpakking
te voegen.
De politie in Hessen heeft een tweetal zeer
vermetele kwakzalvers aan de kaak gesteld. De
eerste noemde zich professor, doch was een gewoon
handelsbediende, DE CARTRES genaamd,
die reeds meer dan eens wegens bedrog in het
binnen- en buitenland, was veroordeeld. Onder
den naam : Sanator, veni, vidi, vici ! had bij op
de meer en meer gebruikelijke wijze te Darmstadt
een zoogenaamd natuurgeneeskundig instituut
opgericht, waarin hij eene bijzondere afdeeling
had gevestigd voor behandeling per brief.
Met grooten ophef kondigde hij geheele genezing
aan van alle slepende ziekten, ook zelfs van
dezulke, zooals hij er uitdrukkelijk bijvoegde :
„die algemeen als ongeneeslijk worden aangenomen"
en bovendien alles „zonder operatie."
De geheele inrichting was op grootschen voet
ingericht en zooals de politie niet verzuimt aan
hare waarschuwing toe te voegen, vele hulpzoekenden
hebben tot hun schade er kennis mee
gemaakt, zoowel landgenooten als vreemdelingen.
De andere kwakzalver adverteert, dat ieder
die, voor welke ziekte ook, genezing zoekt, aan
zeker adres te Londen moet schrijven. Het is
aan de politie gebleken dat ook weder een zoogenaamd
natuurgeneeskundige zich daar verborgen
houdt, zekere HEINEMANN, die o. a. een
paar jaar geleden wegens vruchtafdrijving in
meerdere gevallen te Berlijn werd veroordeeld
tot 1 jaar en 3 maanden gevangenisstraf ; ook
hij heet aan het hoofd te staan van een zoogenaamde
Natuurgeneeskundige* Vereeniging.
De autoriteiten in Hessen wijzen er op, dat
het plaatsen van de advertenties dezer kwakzalvers
niet geoorloofd is.
Ten gevolge eener nieuwe wet, van 16 Mei
1904, is in Noorwegen eveneens de verkoop van
zeer vele, met name genoemde spécialités verboden
en hebben de ambtenaren van justitie en
politie aanzegging ontvangen van wege het Departement
van Justitie om den handel tegen te
gaan van alle geheimmiddelen,, waarvan de samenstelling
onbekend is of waarvan de verkoopprijs
in geen verhouding staat tot de waarde.
En zoo gaat het overal : Pruisen, Oostenrijk,
Rusland, Noorwegen treden krachtig en bij voortduring
op tegen het voortwoekeren der kwakzalverij,
vooral in haar modernen vorm van
groote en kleine exploitatie-maatschappijen, alleen
Nederland niet.
Weer een paar valsche attesten.
Aan „Het Vaderland" van 9 Aug. j.1. ontleenen
wij het volgende :
- „In het blaadje van 31 Mei 1905 Ebenhaëzer,
uitgever R. J. Fuik, Suezkade 100, Den Haag,
kwam een ingezonden stukje voor, hetwelk aldus
luidde :
Aan den Keer doctor de Jong,
Waterdokter, Den Haag.
WélEd. Zeergel. Heer !
Door deze letteren breng ik UEd. mijn oprechten
dank voor de volkomen genezing van
mijn vrouw, die, zooals UEd. weet, geleden heeft
aan maagversteening ; zij kan nu alles eten en
heeft ook flinken eetlust en ziet er flink uit.
Mocht ik UEd. later 'noodig hebben, reken ik
steeds op UEd. hulp.
Inmiddels,
UEd. Dw. Dn.,
A. HASPELS,
Piershil. Ontv. der Dir. Bei.
In de Rotterdammer schrijft thans echter de
heer Haspels :
Mijnheer de Redacteur, daar ik geen lezer
ben van dat blaadje, kwam ik eerst kort geleden
te weten (van hooren zeggen), dat ik daarin
een ingezonden stuk geplaatst zou hebben. Ik
heb mij bij herhaling gewend tot d«n uitgever van
Ebenhaëzer, om eenige plaatsruimte machtig te
worden, ten einde het publiek ïn kennis te stellen
van de waarheid, doch de waarheid kon ook
daar geen herberg vinden. Nu wend ik mij
tot u mijnheer de redacteur, om te verklaren :
1°. dat ik nooit iemand ontmoet heb, die zich
noemde doctor De Jong ;
2°. dat ik aan niemand anders ook permissie
heb verleend voor de plaatsing van-die dankbetuiging
; . • i
3°. dat ik op grond daarvan onder de oogen
van het publiek wensch te brengen, dat genoemd
ingezonden stuk, voorkomende in Ebenhaëzer
van 31 Mei '05, een brutaal leugens tuk
is en ik dus dr. De Jong niet kan aanbevelen
om reden ik nooit met hem in aanraking kwam.
Zou gefingeerde aanbeveling niet strafbaar
zijn ?"
De Nieuwe Groninger Courant van 21 Augustus
bevatte het volgend „Ingezonden Stuk."
, ,Mijnheer de Redacteur !
Naar aanleiding van de advertentie, voorkomende
in uw veel gelezen Courant omtrent de Foster's
rugpijn nieren pillen, ben ik zoo vrij mij daarop
te verantwoorden, om reden dat er boven staat
een dankbaarste inwoner en dat ik zes jaar heb
geleden aan de nieren en nu volkomen ben genezen.
Ik begrijp niet hoe ze bij die apenkool
komen, want daar is hoegenaamd niets van waar.
Maar ik weet wel hoe dat komt dat ze het
schrijven, dat komt voor de reclame, maar dan
moet mijnheer Fosters maar een andere kiezen
en dan volgens portret, dat helpt volgens mijn
oordeel nog veel meer, maar mij asjeblief niet,
want ik heb een monsterpakje Foster's nierenpillen
gehad en er maar tien van gebruikt, om
reden ik mij er niet wel bij gevoelde.
Hopende dat dit ingezonden stukje in uw veel
gelezen courant opgenomen kan worden, verblijf
ik, U mijnheer de Redacteur dankende voor de
opname,
Uw dw. dienares,
Wed. KORHORN.'*
De titel. ,Homoeopaath".
De Hooge Raad heeft een uitspraak gedaan,
waardoor nu in hoogste instantie beslist is, dat
de titel „homoeopaath" iemand aan het publiek
als geneeskundige aanwijst, zoodat uitsluitend
geneeskundigen dien titel mogen, voeren. Het
betrof het geval van HAVERHOEK, die door de
Rechtbank \e Utrecht in hooger beroep schuldig
verklaard was aan de overtreding van „geen
geneeskundige zijnde, een titel voeren, die hemj
aan het publiek als geneeskundige aanwijst", omdat
hij een naambordje met het opschrift „R.
HAVERHOEK, tfomoeopaath" op zijn deur had.
Tegen deze beslissing had HAVERHOEK cassatie
aangeteekend, op grond van twee grieven tegen
het vonnis, waarvan de eerste eenvoudig daarop
neerkomt, dat in zijn dagvaarding een schrijffout
in plaats van Hoemoeopaath, Homoespaath ge**
staan had.
De tweede grief grondde zich daarop, dat het
woord „homoeopaath" niet een geneeskundige
zou aanwijzen.
Hierover zegt nu de Advocaat-Generaal ORT
in zijne conclusie :
Wat de andere grief betreft, blijkt uit het vo- nis,
dat du Rechtbank aan den t.tel van „Homotopaath"
de beteekeni? toekent als van iemand die d° geneeskunst
uitoefent op nomoeopathische method 1 . Zij
vereenigde zich te dien aanzien op wetenschappelijke
g onden met dit gevoelen van d n deskundige Dr.
ALI CHEN, hetwelk gegrond wa* én op hetgeen
hieromtrent in de wetenschappelijke geneeskundige
litteratuur van den kant van voor- als van tegenstanders
der homoeopatische ge nee; wij ze voorkomt,
én op het algemeen spraakgebruik.
Door deze beslissing kan m. i geen wetsartikel
zijn geschonden. Immers de geneeskundige wetgeving
geeft niet aan hoe de titel mo >t luiden, waardoor
iemand geacht wordt zich aan het publiek als geneeskundige
aan te wijzen. Waar derhalve naar wetenschap
en spraakgebruik een zekere titel eene bepaalde
beteekenis he ft mag deze betev-enis worden aangenomen
ook te zijn die, welke de wet op het ODg
heeft. Ware de bedoeling anders, dan zou de wet
eene bepaalde omschrijving hebben moeten geven,
welke titel wél en welke n et deze aanwijzing inhield.
Ik houd daarom ook deze grief voor ongegn nd. *)
• De beslissing van den Hoogen Baad luidde :
verwerping van het beroep, wat de tweede grief
betreft overwegende :
dat de tweede grief zi.h richt tegen die overweging
van het bestreden vonnis, waarin de Rechtbank,
z ch veieonigende met het gevoelen van den door
haar gehoorden deskundige, in overeenstemming met
de wetenschappelijke geneeskundige litteratuur en
het algemeen spraakgebruik aan den titel homoeopa
tli de beteekeiis hecht van „iemand, die de geneeskunde
uitoefent op homoeopathisehe methode",
b> weren de de iequirant toch, dat het woord homoeopaath
niet aanwijst een geneeskundige ;
O., dat in art 3 der wet van 1 Juni 1865 (Stbl.
n°. 60) wordt verboden het geen geneeskundige zijnde
een titel voeren, die hem aan het publiek als geneeskundige
aanwijst, maar nergens in de wet nader
wordt aangegeven, door welken titel zulks geschiedt
en mitsdien de door de Rechtbank in de wetenschappelijke
litteratuur en in het algemeen spraakgebruik
grzochte beantwoording dezer vraag juist is
te achten, zoodat daardoor geen wetsartikel is geschonden
en ook d j ze grief ongegrond is te achten. *)
*) Overgenomen uil „Het Paleis tan Justitie" van 7 Juli-
1905.
{Vox Medicorum.)
Een der oorzaken van het sneces der
kwakzalvers-advertenties.
Een onzer lezers, Mr. in de Rechten en een
vijand van kwakzalverij, schrijft ons o. a. het
volgende :
„Ik wil u terloops wel meedeelen, dat ook op
mij langen tijd een kwakzalvers-advertentie
machtige bekoring heeft uitgeoefend, nl. die
van de electr. gordels. Ruim een jaar ben ik
zenuwziek, gelukkig ben ik thans, onder goede
behandeling, flink herstellende.
In den beginne trof ik doktors aan, die mij
niet veel hulp «verschaften. En o ! hoe deed de
bedoelde advertentie mij heerlijk aan ; verruk-