M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
M - Vereniging tegen de Kwakzalverij
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
op <strong>de</strong> markt te koopen, <strong>de</strong>ze maand was <strong>de</strong><br />
Zwitsersche Bergwortel te .verkrijgen.<br />
Ie<strong>de</strong>re kooper ontving bij het doosje met wortel<br />
een biljet van <strong>de</strong>n volgen<strong>de</strong>n inhoud : *gm§|<br />
„Nieuw! Nieuw/<br />
De Zwitsersche Bergwortel<br />
Door toeval gevon<strong>de</strong>n en door verschillen<strong>de</strong><br />
doctoren on<strong>de</strong>rzocht. Wordt <strong>de</strong>ze wortel aanbevolen,<br />
als een onfeilbaar mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> hoofdpijn<br />
kiespijn, tandpijn, suizing of zinkings in hoofd<br />
en ooren onmid<strong>de</strong>llijke verlichting verzekerd.<br />
Het mag in geen huishouding ontbreken.<br />
Gebruiksaanwijzing.<br />
Voor kies- of tandpijn neme men een notemuscaatrasp<br />
en raspe <strong>de</strong> wortel tot poe<strong>de</strong>r, doet<br />
«en weinig van die poe<strong>de</strong>r achter <strong>de</strong> «kies of<br />
tand, waar u <strong>de</strong> pijn in heeft, houdt <strong>de</strong> mond<br />
een paar minuten gesloten en u zult onmid<strong>de</strong>llijk<br />
verlichting on<strong>de</strong>rvin<strong>de</strong>n.<br />
Voor hoofdpijn, duizeling, suizing of zinkings<br />
in het hoofd of ooren, neme men van die poe<strong>de</strong>r<br />
een snuifje. Uw hoofd dat door verkoudheid<br />
verstopt is, wordt door het gebruik van <strong>de</strong>ze<br />
wortel onmid<strong>de</strong>lijk verlicht.<br />
Deze poe<strong>de</strong>r is heerlijk van geur en lekker van<br />
smaak.<br />
Prijs per doos f 0.75.<br />
Verkrijgbaar bij :<br />
S. BRAND SCHOOLHOLM<br />
in drogerijen en krui<strong>de</strong>rijen<br />
Groningen.<br />
Bij on<strong>de</strong>rzoek bleek <strong>de</strong> wortel niets an<strong>de</strong>rs<br />
als gemberwortel te zijn, die ten <strong>de</strong>ele vermolmd<br />
was.<br />
Ie<strong>de</strong>r doosje bevatte -j- 10 G. wortel en, kostte<br />
tien cent.<br />
Berekent men een kilo gembefwortel <strong>tegen</strong><br />
tachtig cent, zoo wordt een zoet winstje van<br />
+ 1150 pCt. gemaakt.<br />
Pharmac. Ghem. Laboratorium,<br />
Utrecht, Juli. » (Ph. Weekblad).<br />
Iets over Geneeskunst en <strong>Kwakzalverij</strong>,<br />
is <strong>de</strong> titel van een opstel, voorkomen<strong>de</strong> in het<br />
Tijdschrift „Met Groene en het Witte Kruis",<br />
zijn<strong>de</strong> een omgewerkt verslag van een lezing,<br />
door <strong>de</strong>n heer L. ZEEHANDELAAR in een af<strong>de</strong>e-<br />
Jingsverga<strong>de</strong>ring van „Het Groene Kruis" gehou<strong>de</strong>n.<br />
Een kort uittreksel van dit artikel laten wij<br />
hier volgen :<br />
Als <strong>de</strong>fenitie van een kwakzalver, uit een geneeskundig<br />
oogpunt beschouwd, noemt <strong>de</strong> schrijver<br />
„ie<strong>de</strong>reen, die geen goe<strong>de</strong> studie heeft gemaakt<br />
van <strong>de</strong>n mensch, zijne levensverrichtingen,<br />
<strong>de</strong> ziekten die hem kunnen treffen hare<br />
behan<strong>de</strong>ling en — die ze toch behan<strong>de</strong>lt." Hij<br />
wijst daarna op het on<strong>de</strong>rscheid tusschen geneesheeren<br />
en kwakzalvers, waarvan <strong>de</strong> eersten<br />
alles doen om <strong>de</strong> gezon<strong>de</strong>n te beschermen. Dit<br />
kan, zegt hij, „niet beter geschie<strong>de</strong>nj dan door<br />
ziekten te voorkomen. ' '<br />
„En hoe zullen <strong>de</strong>ze an<strong>de</strong>rs voorkomen kunnen<br />
wor<strong>de</strong>n dan door <strong>de</strong> oorzaken er van dp<br />
te sporen en <strong>de</strong>ze onscha<strong>de</strong>lijk te maken of wel<br />
door maatregelen te nemen, die <strong>de</strong> verspreiding<br />
ervan verhin<strong>de</strong>ren.<br />
„Zijn kwakzalvers in staat dit te doen ?<br />
„Om <strong>de</strong> oorzaken van eenig kwaad te kunnen<br />
opsporen, dient men toch te beginnen met <strong>de</strong>n<br />
aard en <strong>de</strong> gesteldheid zoowel van dat kwaad<br />
als van <strong>de</strong> vermoe<strong>de</strong>lijke oorzaken goed te kennen.<br />
Zulke kennis waait iemand he use h niet<br />
aan ! Daarvoor moet gewerkt, gestu<strong>de</strong>erd wor<strong>de</strong>n.<br />
Daarvoor moet men door veel inspanning<br />
zich tot <strong>de</strong>r zake kundige . hebben opgewerkt.<br />
En <strong>de</strong> ervaring bewijst, dat die inspanning niet<br />
vruchteloos geschied<strong>de</strong>.<br />
„De voorbeel<strong>de</strong>n zou<strong>de</strong>n voor het grijpen zijn,<br />
waarin uitbreiding van een pokken-, typhus- of<br />
pest-epi<strong>de</strong>mie voorkomen werd. Waarom komen<br />
die ontzetten<strong>de</strong> epi<strong>de</strong>mieën niet meer voor zooals<br />
vroeger ? — Omdat het <strong>de</strong>n mensch in <strong>de</strong>n loop<br />
<strong>de</strong>r tij<strong>de</strong>n gegeven is <strong>de</strong> oorzaken na te gaan,<br />
langfen geduldig waar te nemen al wat met het<br />
wezen dier ziekten in verband stond. Door wie<br />
wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze studiën gedaan ? Door <strong>de</strong> beoefenaren<br />
<strong>de</strong>r geneeskunst en wel van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
schoolgeneeskun<strong>de</strong>, waarover wel eens laatdun<br />
kend gesproken wordt door onweten<strong>de</strong>n. En<br />
dat opsporen geschiedt nog dageüjks door <strong>de</strong><br />
geneeskundigen en kan alleen door hen geschie<strong>de</strong>n.<br />
De kwakzalver staat daar buiten !"<br />
De schrijver gaat vervolgens <strong>de</strong> verplichtingen<br />
na, die <strong>de</strong>n geneesheer door <strong>de</strong>n Staat zijn opgelegd,<br />
om daarna ook <strong>de</strong> rechten te bespreken,<br />
die hen gegeven zijn :<br />
„Het grootste is wel, dat het recht tot uitoefening<br />
<strong>de</strong>r geneeskunst alleen wordt verleend<br />
aan personen met zekere wetenschappelijke voorbereiding<br />
toegerust en die examens hebben afgelegd,<br />
waarvoor <strong>de</strong> staat <strong>de</strong> eischen nauwkeurig<br />
heeft omschreven. D© kwakzalver trapt die<br />
rechten ! De staat moest wel groote eischen stellen<br />
aan <strong>de</strong> geneeskunstbeoefenaren, omdat <strong>de</strong><br />
volksgezondheid een zaak van zoo hoog belang<br />
is. De kwakzalver heeft maling aan die eischen 1<br />
Schoenmakers, boertjes, schaapher<strong>de</strong>rs, molenaars<br />
(hoe eerbiedwaardig hun eigen bedrijf ook moge<br />
zijn) hebben geen spier on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n van <strong>de</strong><br />
hooge kosten, die niet alleen boeken, on<strong>de</strong>rwijsgel<strong>de</strong>n<br />
en instrumenten, maar zelfs <strong>de</strong> examens<br />
vergen van <strong>de</strong>n gediplomeer<strong>de</strong>n geneeskundige<br />
en toch — zij werpen zich op <strong>de</strong> uitoefening<br />
<strong>de</strong>r geneeskunst alsof er geen verbod bestond.<br />
De staat eischt dus heel wat van <strong>de</strong> menschen<br />
die officieel <strong>de</strong> geneeskunst willen uitoefenen en<br />
geeft een verbod aan elk en een iegelijk, die<br />
niet aan <strong>de</strong>ze eischen voldaan heeft.<br />
„Maar hoe staan <strong>de</strong> zaken feitelijk ? Aan het<br />
eerste wordt gestreng <strong>de</strong> hand gehou<strong>de</strong>n; ....<br />
doch aan het laatste ? Och, ie<strong>de</strong>r weet, hoe welig<br />
<strong>de</strong> kwakzalverij bloeit. Geen landman laat zooveel<br />
onkruid op zijn akkers tieren. De straffen<br />
zijn van zóó weinig beteekenis, <strong>de</strong> geldboeten<br />
zóó gering, dat <strong>de</strong> kwakzalver lachend zijn boete<br />
betaalt en — voortgaat <strong>de</strong> wetten te trappen<br />
en zieken uit te buiten.<br />
„Ja, zieken uit te buiten, en dat niet alleen<br />
tot scha<strong>de</strong> van hunne beurs, maar ach! ook ozoo<br />
dikwijls tot scha<strong>de</strong> en onherstelbare scha<strong>de</strong><br />
van hunne gezondheid."<br />
Wat <strong>de</strong> schrijver ver<strong>de</strong>r me<strong>de</strong><strong>de</strong>elt over die<br />
scha<strong>de</strong>, <strong>de</strong> directe, zoowel als <strong>de</strong> indirecte, over<br />
<strong>de</strong> gevaren en <strong>de</strong> noodlottig gevolgen, verbon<strong>de</strong>n<br />
aan ^en behan<strong>de</strong>ling van <strong>de</strong>n kwakzalver,<br />
mogen wij met stilzwijgen voorbijgaan. Tot in<br />
<strong>de</strong>n treure hebben wij daar<strong>tegen</strong> gewaarschuwd.<br />
Nog één zinsne<strong>de</strong> uit zijn belangrijk geschrift<br />
willen wij aanhalen :<br />
„Thans nog een enkel woord over het ontstaan<br />
<strong>de</strong>r kwakzalverij.<br />
„Waar licht is — is ook schaduw, waar geteeld<br />
wordt, — poogt ook het onkruid op te<br />
schieten ; waar <strong>de</strong> geneeskunst is — tracht bijgevolg<br />
ook <strong>de</strong> kwakzalverij zich te nestelen. Ze<br />
behoort er als 't ware onafschei<strong>de</strong>lijk bij, ze ontstaat<br />
uit <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> oorzaken. De drang om beter<br />
te wor<strong>de</strong>n, waaraan niet altijd kan wor<strong>de</strong>n voldaan,<br />
omdat menschelijk hulp zoo vaak te "kort<br />
schiet, zoekt een uitweg. En op dien uitweg<br />
staan velen met wijd opengesprei<strong>de</strong> armen om<br />
te ontvangen : Goe<strong>de</strong> en kwa<strong>de</strong>. Kwa<strong>de</strong> het<br />
meest ; ze beloven — en weten dat ze niet geven<br />
kunnen. Ze schud<strong>de</strong>n uit, waar reeds zooveel<br />
ellen<strong>de</strong> is, ze wekken hoop die teleurgesteld<br />
wordt. Dat is <strong>de</strong> groote, ja wellicht <strong>de</strong> eenige<br />
oorzaak van het bestaan <strong>de</strong>r kwakzalverij : <strong>de</strong><br />
zucht om te genezen, <strong>de</strong> wil om te leven, terwijl<br />
<strong>de</strong> kunst niet altijd bij machte is <strong>de</strong>n dood<br />
te weren."<br />
Uit „Hygienische Blätter.' 9<br />
Dit officieele orgaan van <strong>de</strong> Duit? che Vereeniging<br />
ter bestrijding <strong>de</strong>r kwakzalverij bevat in zijne no's<br />
van Juli, Augustus en September we<strong>de</strong>r tal van<br />
belangrijke me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen ; wij kunnen slechts<br />
enkele hiervan overnemen, omdat <strong>de</strong> meeste beschouwingen<br />
betrekking hebben op kwakzalverijen,<br />
die hier nog niet wor<strong>de</strong>n geadverteerd en<br />
wij geen slapen<strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n willen wakker maken.<br />
Zoo noodig, komen wij op <strong>de</strong>ze me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen<br />
terug.<br />
Leerzaam voor ons is te ervaren hoe men in<br />
Duitschland steeds voortgaat met <strong>de</strong> Veroor<strong>de</strong>eling<br />
van kwakzalvers en er op <strong>de</strong>n<br />
duur niet mee spot, ofschoon dikwijls <strong>de</strong> ongeloofelijke<br />
domheid van het publiek, dat het bespottelijkste<br />
voor waar aanneemt, als verzach<br />
ten<strong>de</strong> omstandigheid wordt aangenomen. Zoo<br />
werd b.v. een vrouw, die reeds vroeger gestraft<br />
was, veroor<strong>de</strong>eld tot slechts twee maan<strong>de</strong>n ge- )<br />
vangenisstraf ; zij genas met geel, wit en zwart<br />
kikvorschenvet, ver<strong>de</strong>r met bijbelspreuken en<br />
verlang<strong>de</strong> van <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>rs dat zij, na het begin ;<br />
<strong>de</strong>r „behan<strong>de</strong>ling", zich maan<strong>de</strong>n lang niet zou<strong>de</strong>n<br />
wasschen of kammen.<br />
Intusschen kan een reeks veroor<strong>de</strong>elingen in |<br />
<strong>de</strong> laatste maan<strong>de</strong>n bewijzen, dat vanwege <strong>de</strong><br />
Justitie thans, veel meer dan vroeger, belangrijke<br />
straffen wor<strong>de</strong>n opgelegd.<br />
Een zekere Westphal, koopman en natuurgeneeskundige,<br />
werd eerst tot 600 Mk. boete en<br />
bij recidive tot 1000 Mk. veroor<strong>de</strong>eld en een<br />
an<strong>de</strong>re z.g. „natuurgeneeskundige" tot 4 maan<strong>de</strong>n<br />
gevangenisstraf.<br />
Franz Schmidt uit Dessau kreeg 2 jaar en 2<br />
maan<strong>de</strong>n tuchthuisstraf en 5 jaar verlies van<br />
burgerrechten ; ver<strong>de</strong>r lezen wij van straffen van<br />
2 jaar, 7 maan<strong>de</strong>n, 5 maan<strong>de</strong>n en zelfs een van<br />
5*/4 jaar tuchthuisstraf en 10 jaar verlies van<br />
eer.<br />
En dat in Duitschland, waar <strong>de</strong> uitoefening<br />
<strong>de</strong>r geneeskun<strong>de</strong> aan ie<strong>de</strong>r vrijstaat !<br />
„Als," zeggen <strong>de</strong>Hyg. BI., „straffen waar<strong>de</strong><br />
hebben als afschrikmid<strong>de</strong>l, dan moeten <strong>de</strong> bovenvermel<strong>de</strong><br />
ongetwijfeld werkzaam zijn en als<br />
<strong>de</strong> justitie elk bedrog, door kwakzalvers aangewend,<br />
voortdurend zóó streng zou beoor<strong>de</strong>elen,<br />
dan mag toch een inkrimping van het euvel<br />
langzamerhand wor<strong>de</strong>n verwacht.<br />
„Want dat <strong>de</strong> lichtgeloovigheid en het onverstand<br />
<strong>de</strong>r menigte afneemt, zal, niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong><br />
alle ijverige pogingen om haar in te lichten, nog<br />
zeer veel tijd vor<strong>de</strong>ren."<br />
Volkomen verbod van reclame. In<br />
<strong>de</strong> meeste Duitsche lan<strong>de</strong>n is het adverteeren i<br />
van geheimmid<strong>de</strong>len enz. verbo<strong>de</strong>n ; <strong>de</strong> kwakzalvers<br />
weten er echter raad op en annonceeren<br />
b.v. brochures of boeken, waarin <strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len<br />
wor<strong>de</strong>n aanbevolen. Het , ,Lan<strong>de</strong>smedizinal kollegium<br />
über das Medizinalwesen im Königreich<br />
Sachsen" dringt thans bij <strong>de</strong> regeering aan op<br />
een geheel verbod van elke reclame en annonce,<br />
zelfs voor zoover <strong>de</strong>ze niet publiek geschie<strong>de</strong>n ;<br />
verbod van niet in het openbaar gemaakte propaganda<br />
voor kwakzalvers-aankondigingen en<br />
brochures.<br />
Meer speciaal wordt gewezen op <strong>de</strong> in <strong>de</strong>n<br />
laatsten tijd met veel reclame aanbevolen geneesmetho<strong>de</strong>s<br />
door hypnose, magnetisme en suggestie<br />
door leeken.<br />
Het is aan geen twijfel on<strong>de</strong>rhevig, zoo wordt<br />
gezegd, dat hierdoor het ontstaan van zenuwlij<strong>de</strong>n<br />
zeer wordt bevor<strong>de</strong>rd, terwijl in<strong>tegen</strong><strong>de</strong>el<br />
het aantoonen van direct na<strong>de</strong>el voor <strong>de</strong><br />
gezondheid zoo zel<strong>de</strong>n kan geschie<strong>de</strong>n.<br />
Zoo'n verbojd kon<strong>de</strong>n wij in Ne<strong>de</strong>rland ook<br />
best gebruiken.<br />
Maatregelen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n verkoop van spécialité's<br />
In Oostenrijk.<br />
" Reeds herhaal<strong>de</strong> malen (*) hebben wij melding<br />
gemaakt van <strong>de</strong> maatregelen in Oostenrijk genomen<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong>n verkoop van spécialité's. Dat wij<br />
er nu nog eens — in enkele woor<strong>de</strong>n — op terugkomen<br />
vindt zijn aanleiding in het verschijnen<br />
van een boekje Arzneizubereitungen und pharmaceutische<br />
Spezialitäten" van Dr. L. MELICHAB,<br />
waaraan wij het volgen<strong>de</strong>, aan onze getrouwe<br />
lezers misschien beken<strong>de</strong>, ontleenen :<br />
In beginsel is in Oostenrijk <strong>de</strong> verkoop van<br />
geheimmid<strong>de</strong>len (arcana) verbo<strong>de</strong>n. In <strong>de</strong> apotheken<br />
mogen slechts die spécialité's wor<strong>de</strong>n verkocht,<br />
die ge<strong>de</strong>kt zijn door een autentiek — door <strong>de</strong><br />
regeering gecontroleerd — voorschrift van bereiding,<br />
waaruit zoowel <strong>de</strong> qualitatieve als <strong>de</strong><br />
quantitatieve samenstelling met zekerheid blijkt,<br />
Dit voorschrift moet in elke apotheek, waarin<br />
het betreffen<strong>de</strong> praeparaat ten verkoop aanwezig<br />
is, voor <strong>de</strong> geneesheeren ter inzage liggen.<br />
Het bovengenoemd werkje bevat nu, behalve<br />
<strong>de</strong> in Oostenrijk voor dit on<strong>de</strong>rwerp gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />
regeeringsbesluiten, een opgave van <strong>de</strong> spécialité's<br />
waarvan op ein<strong>de</strong> Maart 1905 <strong>de</strong> verkoop in <strong>de</strong><br />
apotheken, on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> genoem<strong>de</strong> bepalingen, is toegestaan<br />
met vermelding van <strong>de</strong> samenstelling.*;<br />
(*) Zie o. ». <strong>de</strong> Maandbla<strong>de</strong>n von Jan. 1894, Maart 1899,<br />
April en Nov. 1900 eu Juni en Nov. 1901.