RIVM rapport 340001001 Ranking van drugs

uitgeput raakt, of wanneer de drug niet meer verkrijgbaar is. De ‘crash’ is bij basecoke sterker dan bij
poedercocaïne. Men zou, om aan dit vervelende gevoel te ontkomen, geneigd zijn om snel een nieuwe
dosis te nemen. Het is op grond van deze veronderstellingen dat basecoke wel ‘sterk verslavend’ wordt
genoemd. Uit epidemiologisch onderzoek blijkt overigens dat van de mensen die ooit coke in rookbare
vorm hebben gebruikt, de meeste het bij één keer houden.
Acute toxiciteit
Het gebruik van cocaïne en crack-cocaïne brengt risico’s met zich mee. Risico’s op korte termijn zijn
hartaanval, ademhalingsstoornis, hersenbloeding, nierinfarct, epileptische aanval, acute toestand van
opwinding en overdoses. Cocaïne belast het hart- en bloedvatenstelsel; cocaïne is bovendien een
vaatvernauwende stof, waardoor doorbloeding van hart en hersenen tijdelijk vermindert, wat de kans
op hart- en/of herseninfarcten vergroot. Er zijn gevallen bekend van hartinfarcten en plotselinge dood
na gebruik van cocaïne. Mensen met een zwak hart, zwakke vaten, hoge bloeddruk, suikerziekte of
epilepsie lopen extra risico.
Cocaïne-overdosering is minder met crack roken geassocieerd dan het snuiven of intraveneus
cocaïnegebruik. Een crack-cocaïne-overdosis leidt tot verhoogde bloeddruk en hartritme, epileptische
krampen en hartritmestoornissen. Uiteindelijk overlijdt de gebruiker aan hartfalen of ademstilstand.
Gebruikers kunnen na een grotere hoeveelheid cocaïne het gevoel krijgen dat het onder hun huid krioelt
van de beestjes, vliegjes, wormen enzovoort. Ze krabben zich wezenloos en daarmee hun huid kapot,
zodat ze ontstoken wonden krijgen.
Wanneer de effecten van crack-cocaïne afnemen worden deze snel opgevolgd door depressieve- en
angstgevoelens. Bij hogere doseringen of bij langer gebruik kunnen ook nog hallucinaties optreden, die
samen met de depressie en angst tot suïcidepogingen en paranoia kunnen leiden. De dysforie kan alleen
verholpen worden door nog meer crack te roken of door sederende middelen zoals heroïne of
benzodiazepines te nemen om de scherpe kantjes van de depressie af te halen of slaap te induceren.
Ook bij ‘binge’-gebruik neemt de gebruiker zijn toevlucht tot sederende middelen, zoals alcohol,
benzodiazepines, barbituraten of heroïne om de herhaalde inname te kunnen stoppen. Het gevolg is
eveneens een intense depressie en lethargie.
Chronische toxiciteit
De risico’s voor de gezondheid als gevolg van basecoke zijn door de snelle, heftige en zeer verslavende
werking vele malen groter dan die van poedercocaïne. Ongecontroleerd gebruik van basecoke heeft
bovendien nog een aantal specifieke risico’s. Doordat cocaïne honger en vermoeidheid wegneemt, kan
langdurig basecokegebruik leiden tot oververmoeidheid. Gebruikers gaan soms dagen achter elkaar
door zonder eten of slaap, waardoor ze zichzelf volledig uitputten. Ze kunnen in een korte tijd veel
gewicht verliezen. Door deze uitputting in combinatie met de ‘crash’ van de coke worden de gebruikers
prikkelbaar, somber, agressief of paranoïde.
Specifiek voor crack, maar niet voor intraveneuze cocaïne, is de acute luchtwegvernauwing. Mogelijk
komt dit effect voort uit irritatie of thermale aantasting door de verbrandingsproducten van crack. Tot
de longcomplicaties van crack behoren acute symptomen, zoals hoesten met slijmproductie; pijn op de
borst met kortademigheid; ophoesten van bloed en astma-aanvallen.
Slaapstoornissen (slapeloosheid gevolgd door uitputting), eetstoornissen (onderdrukking van de eetlust
afgewisseld door intense honger) en seksueel disfunctioneren (vaak impotentie) komen bij zware
gebruikers vaak voor. Chronisch cocaïnegebruik is geassocieerd met neuropsychiatrische stoornissen,
zoals acute psychose en paranoïde gedrag; er is vaak sprake van psychische co-morbiditeit.
Neurologische effecten kunnen ook zijn: cerebrale atrofie en verslechterd neuropsychologisch
functioneren.
Het gebruik van cocaïne en crack-cocaïne brengt ook risico’s op het gebied van seks met zich mee.
Onder invloed van coke is de libido sterker dan de ratio, waardoor veiligheidsmaatregelen bijvoorbeeld
68 RIVM-rapport 340001001