downloaden - Bureau Beke

De meeste slachtoffers zijn meisjes. Het misbruik begint vaak nog voor het twaalfde
jaar. De misbruikperiode duurt gemiddeld 36 maanden (spreiding 1 maand tot ruim
14 jaar). In de langere misbruikperiodes, die enkele jaren duren, gaat het om meerdere
slachtoffers die na elkaar worden misbruikt en waarin periodes van misbruik worden
afgewisseld met periodes waarin geen misbruik plaatsvindt. Een van de onderzochte
mannen bijvoorbeeld misbruikt op zijn zeventiende jaar een prepuberale jongen. Na
een detentieperiode van 21 maanden volgt een misbruikvrije periode van enkele jaren
(in die tijd studeert hij, staat onder reclasseringstoezicht en wordt verplicht tot ambulante
forensisch psychiatrische behandeling). Daarna begint het misbruik – naar eigen
zeggen – opnieuw, totdat hij weer wordt veroordeeld voor het seksueel misbruiken van
meerdere andere prepuberale jongens.
Het misbruik van de meeste slachtoffers vindt plaats in het gezin (biologische, stief- of
pleegvader) of in de familie (oom, opa). Een aanvankelijk normaal affectief contact met
het kind (eigen kind, stiefkind of pleegkind) in de context van gewone fysieke activiteiten
zoals baden, kietelen of stoeien wordt door de dader op grond van opkomende
of reeds langer bestaande seksuele fantasieën of gedachten geleidelijk omgevormd tot
een geseksualiseerd contact. Deze handelingen, gericht op het gewillig maken van het
kind, worden grooming 25 genoemd. Intrafamiliair misbruik wordt vaak minder snel
ontdekt omdat het seksueel grensoverschrijdend gedrag in veel gevallen gezien kan
worden als verzorgend en functioneel. Het geseksualiseerd contact kan zich ontwikkelen
naar gerichte betastingen op of onder de kleding en penetratie van het lichaam
met tong, vinger of penis.
Bij tien mannen blijven de seksuele handelingen beperkt tot het betasten van het
slachtoffer. ‘Ik paste soms op haar en ze was dan heel aanhankelijk. Als ik met haar in
bad ging, betastte ik haar en kreeg een erectie.’ Bij negen mannen neemt het misbruik
ernstigere vormen aan (penetratie met vinger of penis).
Het seksuele indexdelict en criminele voorgeschiedenis als voorspellers voor recidive
In diverse studies is aangetoond dat de delictgeschiedenis een sterke voorspeller is
voor (seksuele) recidive (zie onder andere Cottle, Lee & Heilbrun, 2001). Met name
het aantal eerdere vergrijpen en de leeftijd waarop het eerste delict is gepleegd, spelen
daarbij een belangrijke rol. Hoe meer vergrijpen en hoe jonger de pleger, des te hoger
de recidivekans (Hanson & Wallace-Capretta, 2000). Een van de specifieke risicofactoren
voor het plegen van pedoseksuele delicten is het hebben van een voorkeur
voor niet-verwante, minderjarige jongens (zie onder andere Harris & Hanson, 2004).
Bij vier mannen wordt het recidiverisico als zeer hoog beschouwd. Ten grondslag
25 Zie ook hoofdstuk 3 voor een uitgebreide beschrijving van het grooming-proces.
141