Deelrapport

tout court, aangezien het ‘dark number’ steeds een belangrijke factor zal blijven in deze
materie.
1.2. Bronnen
Verschillende bronnen werden aangesproken. In de eerste plaats werd er gezocht naar zo
recent 68 mogelijk materiaal dat betrekking heeft op de respectieve onderzoeksregio’s.
Van de gegevens die betrekking hebben op België of Vlaanderen werd de relevantie voor
de onderzoeksregio’s nagegaan. We geven hier een overzicht van de soorten bronnen en
geven kort de knelpunten aan die verbonden zijn aan de informatie die men verkrijgt uit
deze bronnen 69 .
* Bevolkingsstudies of surveys zijn fragmentarisch en beperken zich tot bepaalde
deelgroepen (voornamelijk schoolgaande jeugd) of tot territoriaal beperkte gebieden (een
bepaalde stad of gemeente). De vergelijking van resultaten uit verschillende surveys is
problematisch, onder meer omdat de gebruikte methodologieën, de steekproefnamen en
de lokalisaties in tijd en ruimte onderling sterk verschillen.
** Registratiestudies of utilization studies betreffen de studie van personen die in
contact komen met verschillende soorten van diensten of instellingen, zoals personen die
in contact zijn met de hulpverlening enerzijds en met politie of justitie anderzijds. Gezien
het ontbreken van een uniform landelijk registratiesysteem voor druggebruikers in de
verschillende hulpverleningsvoorzieningen en vanwege de problemen in verband met de
bescherming van de privacy, is het niet mogelijk een beeld te krijgen van het aantal
druggebruikers dat gebruik maakt van de voorzieningen, zelfs indien men zou beschikken
over àlle gegevens van deze centra.
*** Etnografische studies bestuderen druggebruikers die weinig of niet in contact
komen met reguliere voorzieningen, in het milieu waar de druggebruikers vertoeven, de
‘scène’. De uitvoering van etnografische studies, die waardevolle kwalitatieve informatie
kunnen geven, bevindt zich in België nog in de beginfase.
**** Officiële statistieken, zoals het aantal overlijdens door een overdosis en gegevens
over inbeslagnames van illegale drugs, verschaffen ons geen exacte indicaties. Ze kunnen
ons enkel bij benadering een idee geven van de omvang van het gebruik. Deze
statistieken worden immers beï nvloed door de aard en de intensiteit van de activiteiten
van de opsporingsdiensten zelf.
Het probleem van de onderlinge vergelijkbaarheid van de verschillende methoden
verdient in het kader van het evaluatieonderzoek onze bijzondere aandacht. We stelden
voorop dat we voor de onderzoeksregio’s waarbinnen de MSOC’s gevestigd zijn, zowel
68 Dit wil zeggen dat enkel studies vanaf 1990 tot heden bekeken werden.
69 Zie hierover ook: CASSELMAN, J., ‘Epidemiologie in internationaal perspectief’, in DE RUYVER, B.
en DE LEENHEER, A., Drugbeleid 2000, Antwerpen – Maklu, Brussel – Bruylant, 1994, 35-40;
CASSELMAN, J. en VAN DAELE, L., ‘Epidemiologie van drugsgebruik in België’, Handboek
Verslaving, juli 1997, A 5600, 1-19; VAN DAELE, L., CASSELMAN, J., DEBBAUT, D., DE RUYVER,
B., ETIENNE, M., GILLET, I., NOIRFALISE, A. en PASSCHYN, L., Verzameling en beschikbaarheid
van epidemiologische gegevens omtrent het gebruik van drugs in België en in enkele buurlanden. Een
voorbereidende studie, i.o.v. DWTC, Gent, UG - Leuven, KUL - Liège, ULg, 1996.
28