Deelrapport

23 % van de Belgische gedetineerden tussen 20 en 25 jaar scoorde positief op de TBCtest,
wat ongeveer 10 keer zo hoog is als het nationale gemiddelde voor dezelfde
leeftijdsgroep. De index voor de niet-Belgen was significant hoger dan die voor de
Belgen (39.9 % tegenover 17.1 %). 1.2 % werd HIV-positief bevonden en bij 4.4 % werd
een besmettelijke vorm van hepatitis B gedetecteerd.
Registratiestudies m.b.t. de hulpverlening
• De registratiestudie die in het licht van ons onderzoek het meest interessant is, betreft
een registratieonderzoek bij vier hulpverleningsinstellingen voor (problematische)
druggebruikers in de stad Antwerpen, dat uitgevoerd werd door SODA (Stedelijk Overleg
Drugs Antwerpen), in samenwerking met de UIA (Vakgroep Epidemiologie en Sociale
Geneeskunde) 76 . Het gaat met name om Het Alternatief, het Antwerps Drug Interventie
Centrum (ADIC), Free Clinic / MSOC en De Sleutel. Niet alleen het aantal gebruikers
dat bereikt wordt door de hulpverlening, wordt belicht. Er wordt ook getracht om een
profiel te schetsen op demografisch en sociaal-economisch vlak van die gebruikers 77 . De
periode waarop de gegevens betrekking hebben, gaat van 1996 tot en met 1999.
In 1999 werden in de vier gespecialiseerde drughulpverleningsinstellingen samen ca.
1250 cliënten begeleid, een stijging van meer dan 30 % tegenover 1996. Belangrijke
nuance: de toename doet zich bijna uitsluitend voor in 1997, als gevolg van de start van
de MSOC-werking in Free Clinic. Sinds dat jaar blijft de omvang van de populatie in die
instellingen vrijwel constant. De meerderheid van de beschouwde populatie (nl. bijna
60%) is cliënt van Free Clinic / MSOC. De Sleutel neemt ca. 25% tot één derde van de
populatie voor zijn rekening, en ADIC jaarlijks ca. 11 à 12%. Het Alternatief werkt op
jaarbasis met een beperkt aantal personen: 12 cliënten in 1999.
De verhouding tussen mannen en vrouwen in het totale cliënteel verandert niet in de
beschouwde periode, met één cliënt op vier van het vrouwelijke geslacht. Nochtans is
er op dit vlak een niet te verwaarlozen verschil tussen de instellingen. Bij ADIC en De
Sleutel was in 1999 een kleine 20% vrouw, tegenover ca. 30% bij Free Clinic / MSOC,
wat kan verklaard worden door het feit dat het MSOC zich buigt over specifieke thema's
zoals prostitutie, zwangerschapsbegeleidingen en kinderen van druggebruikende ouders.
De gemiddelde leeftijd varieert van 26 tot 31 jaar. De jongste cliënt vinden we bij De
Sleutel en is 13 jaar, de oudste is 57 jaar en cliënt van Free Clinic / MSOC. De
gemiddelde leeftijd vertoont weinig evolutie, tenzij bij de cliënten van Free Clinic /
MSOC, die gemiddeld één jaar ouder worden per kalenderjaar. Bij de programma's die
zich specifiek tot jongeren richten (het Kort Therapeutisch Programma van ADIC en Het
Alternatief), situeert de gemiddelde leeftijd zich rond 22 jaar.
76 VAN DIJCK, A. e.a., Inventarisatie en analyse van publiek beschikbare gegevens m.b.t. de
gespecialiseerde drughulpverlening in Antwerpen (1996-1999), Antwerpen, SODA - UIA, 2000.
77 Het is duidelijk dat het hier gaat om een kleine, specifieke gebruikersgroep, nl. de cliënten van deze vier,
specifieke instellingen. De informatie die deze studie opleverde kan dus niet zomaar veralgemeend worden
naar alle druggebruikers in de hulpverlening, laat staan naar de totale populatie van druggebruikers!
34