Hoofdstuk 3 - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

46
—
Afb. 3.4 Eersel-Kerkebogten De ligging van de laatmiddeleeuwse wallen vertoont een duidelijk samenhang met de
verkaveling zoals die tot voor kort nog aanwezig was (naar Lascaris 2011, fig. 18.7).
zeventiende eeuw) (Groenewoudt et al. 1998).
In een onderzoek naar de ouderdom van vermeende
hakhoutstoven te Garderen-Wilde
kamp is een sleuf door een wal gegraven om de
opbouw en ouderdom te bestuderen
(Groenewoudt & Van Kregten 2005). De betreffende
wal ligt tegenwoordig in het bos, maar
omgaf oorspronkelijk waarschijnlijk een laatmiddeleeuwse
kampontginning aan de rand van
het akkerland van Garderen (Veluwe). Ook is het
mogelijk dat de wal (in tweede instantie?) deel
uitmaakte van een schapendrift tussen Garderen
en de weidegronden van dit dorp. Op palynologische
gronden is de aanleg van de wal omstreeks
1500 gedateerd. Getuige de (eveneens
palynologische) datering van een eerdere greppel,
bestond de betreffende grens omstreeks
1200 al.
Daar waar wallen op een steilkant tussen hoog
en laag land lagen, bijvoorbeeld langs de rand
van een dekzandrug, hadden wallen nogal eens
een asymmetrisch dwarsprofiel. Aan de binnenkant
van de wal (de zijde van de akker) bevond
zich dan een greppel, aan de buitenzijde
een - beduidend bredere - sloot. Te Hengelo-
Hasselo zijn resten van een dergelijke houtwal
uit de Late Middeleeuwen of Nieuwe tijd opgegraven
(Scholte Lubberink 2011: 58-60) (afb. 3.7).
In dit geval is de greppel aan de binnenzijde als
de standgreppel van een omheining geïnterpreteerd.
Vanwege de sterke gelijkenis met de situatie
te Raalte-Jonge Raan (Groenewoudt et al.
2008) is het aannemelijk dat deze standgreppel
tussen de veertiende en zeventiende eeuw dateert.
Zelfs bij gering reliëf komt het nogal eens
voor dat de ‘binnenste’ greppel smaller is en
minder diep dan de sloot aan de buitenkant. Te
Borne-Bornsche Maten/Zuidesch bedroeg de
afstand tussen greppel en sloot een meter of 4
(Scholte Lubberdink 2007, 64-68, kaartbijlage
1). Op de nabijgelegen Grutterskamp (Scholte
Lubberink & Willemse 2009, 120) liggen sloot
en greppel maar 1.5 tot 2 meter uit elkaar (afb.
3.8). Dat doet vermoeden dat hier geen wal lag,
maar een heg of bomenrij. De datering is achttiende
eeuw. De vele opeenvolgende greppels
langs de rand van de hooggelegen Looërenk bij
Zutphen gaan terug tot de dertiende eeuw
(Fermin 2008a, 305). De houtsingel langs de