VOL 7 - N° 2 - UCL

NOSO-info, vol.VII n°2, 2003
4
Referenties
1. http://www.who.int/csr/sars/en/
2. http://www.cdc.gov/ncidod/sars/
3. http://www.hc-sc.gc.ca/english/protection/warnings/sars/index.htmlcanada
4. A Novel Coronavirus associated with Severe Acute Respiratory
Syndrome. Thomas G Ksiazek, DVM, PhD, Dean Erdman, Dr
P H, Cynthia Goldsmith, MS and others. The New England
journal of Medecine. http://www.nejm.org April 10, 2003.
5. Identification of a Novel Coronavirus in Patients with Severe
Acute Respiratory Syndrome. The New England journal of
Medecine.http://www.nejm.org April 10, 2003.
6. Coronavirus as a possible cause of severe acute respiratory
syndrome. J S M Peiris, S T Lai, L L M Poon and others. The
Lancet. Online April 8, 2003.
7. Outbreak of severe acute respiratory syndrome in Hong Kong
Special Administrative Region: case report. Moira Chan-Yeung,
W C Yu. British Medical journal. 19 april, 2003.
Maskers : welke, wanneer en hoe ?
F. Van Laer, J.J. Haxhe
1. Inleiding
WAT JE DIENT TE WETEN
Als gevolg van de epidemie van SARS, waarvan de
overdracht via de lucht en wellicht ook via contact gebeurt,
is het nuttig om het gebruik van maskers nader te bespreken.
Als onderdeel van de persoonlijke bescherming tegen SARS
adviseert de WGO een aangepast masker type N95 (1) . Deze
aanbeveling werd in de eerste omzendbrief van de minister
van Volksgezondheid overgenomen (2) : "Het dragen van een
ademhalingsmasker (type N-95) is verplichtend voor het
verzorgend personeel". In de tweede omzendbrief (3)geldt
de richtlijn om een respiratoir masker te dragen "type CE
149.2001, klasse FFP2 of FFP3".
Hoe zit de vork nu precies in de steel?
De keuze van het type masker wordt bepaalt door de wijze
van overdracht van micro-organismen. In dit verband
verwijzen we naar de isolatierichtlijnen van de CDC (4)
waarbij naast overdracht via o.a. contacten ook de
overdracht via druppels (droplet transmission) en via de
lucht (airborne transmission) worden vermeld.
Overdracht via druppels is theoretisch een vorm van
overdracht via contact. Nochtans is de wijze van overdracht
duidelijk verschillend van de overdracht via direct of
indirect contact. Daarom dat in de CDC-richtlijnen de
"droplet transmission" als een aparte overdrachtsweg wordt
beschouwd. Druppels ontstaan als gevolg van hoesten,
niezen en spreken en tijdens het uitvoeren van bepaalde
8. SARS in the Greater Toronto Area. Christopher M Booth, MD,
Larissa M Matukas, MD, George A Tomlinson, PhD and others.
JAMA, 2003 ; 289.
9. Clinical progression and viral load in a community outbreak of
coronavirus-associated SARS pneumonia: a prospective study.
JSM Peiris, CM Chu, VCC Cheng and others. The Lancet online
May 9, 2003.
10. Development of a standard treatment protocol for severe acute
respiratory syndrome. Loletta K-Y So, Arthur C W Lau, Loretta
Y C Yam and others. The Lancet 2003: 361: 1615-17.
11. Epidemiological determinants of spread of causal agent of
severe acute respiratory syndrome in Hong Kong. Christle A
Donnelly, Azra C Ghani, Gabriel M Leung and others. The
Lancet. Volume 361, number 9370. 17 May, 2003.
12. A Major Outbreak of Severe Respiratory Syndrome in Hong
Kong. Nelson Lee, MD, David Hui, MD, Alan Wu, MD and
others. The New England journal of Medicine.
http://www.nejm.org April 7, 2003.
13. http://www.health.fgov.be/AGP/devices_alert/SARS/NL/SARS-frame_indexNL.html
procedures zoals aspiratie en bronchoscopie. Transmissie
doet zich voor wanneer druppels met micro-organismen
afkomstig van een geïnfecteerde en/of gekoloniseerde
persoon zich over een korte afstand door de lucht gaan
verspreiden en vervolgens terechtkomen bij een andere
persoon (bv. in de conjunctiva, op neusslijmvlies of in de
mond). De druppels met een grootte van meer dan 5 micron
blijven niet in de lucht hangen, zodanig dat speciale
luchtbehandeling en –ventilatie ter preventie van
druppeloverdracht niet noodzakelijk is. Druppeloverdracht
mag echter niet verward worden met overdracht via de lucht
(airborne transmission).
Overdracht via de lucht ontstaat door verspreiding van
partikels kleiner dan 5 micron (stofpartikles ofwel
druppelkernen ("droplet nuclei")) die micro-organismen
bevatten en die langdurig in de lucht blijven hangen. De
micro-organismen kunnen zich op die manier over een grote
afstand verspreiden en ingeademd worden door personen
die zich in dezelfde ruimte bevinden. Daarom dat speciale
luchtbehandeling en –ventilatie noodzakelijk is ter preventie
van "airborne transmission". Micro-organismen die zich via
de lucht verspreiden zijn o.a. Mycobacterium tuberculosis
en het mazelen– en varicellavirus.
2. Chirurgische maskers (5,6)
Eigenschappen
Chirurgische maskers zijn disposable en meestal bestaande