Mensenhandel - Nrc

Slachtoffers als daders en het non punishment- beginsel
verwijzing naar het non punishment-beginsel te vinden is. Wel levert het slachtofferschap ten
aanzien van C, D en E een strafverminderende omstandigheid op.
6.3.1 Vreemdelingenrechtelijke consequenties voor verdachte slachtoffers
Wanneer ongedocumenteerde slachtoffers verdacht worden van een strafbaar feit, of hiervoor
veroordeeld zijn, kan dit in de praktijk consequenties hebben voor hun (tijdelijke) verblijfsrechten
waarop zij op basis van hun slachtofferschap van mensenhandel recht hebben.
Onderstaande casus illustreren dit.
Casus ongewenste vreemdeling 81
De in de vorige casus al beschreven E, afkomstig uit India, is slachtoffer van mensenhandel. De
rechtbank heeft E echter ook veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie jaar voor het medeplegen
van zware mishandeling met de dood ten gevolge en voor meineed.
Als gevolg van alle gebeurtenissen heeft E te kampen met psychische problemen (PTSS). In de
gevangenis krijgt zij psychologische hulp. De advocaat van E doet voor zijn cliënt een beroep
op de B9-regeling, omdat zij slachtoffer van mensenhandel is en als enige heeft meegewerkt
met politie en justitie. Op dit verzoek wordt door de IND geen beslissing genomen. Nadat E
haar gevangenisstraf heeft uitgezeten wordt zij meteen overgeplaatst naar vreemdelingendetentie.
E is ongewenst verklaard vanwege haar veroordeling voor bovengenoemde feiten. 82
Vanwege haar veroordeling zou E een gevaar vormen voor de openbare orde en dient zij te worden
uitgezet. Haar advocaat stelt beroep in. Ruim een maand later beslist de rechtbank dat de
vreemdelingendetentie van E onrechtmatig is. 83 E wordt op vrije voeten gesteld. E heeft echter
nog nooit op eigen benen gestaan. E was nog erg jong toen zij naar Nederland kwam alwaar
zij jaren werd opgesloten en uitgebuit. Vanuit deze situatie is E in de gevangenis gekomen en
vanuit de gevangenis belandde E in vreemdelingendetentie. Nu staat zij op straat zonder dat zij
de taal spreekt of over financiële middelen beschikt. Uiteindelijk vindt E tijdelijke logeeradressen
bij twee vrouwen die zij kent uit de gevangenis. Vanwege de ongewenstverklaring krijgt E
niet de hulp en opvang waarop zij als slachtoffer mensenhandel op grond van de B9-regeling
recht heeft.
Ondertussen kan E niet terug naar India vanwege ernstige bedreigingen van haar mensenhandelaren
die zich in India bevinden. 84 In Nederland heeft zij geen recht op opvang en hulpverlening.
In de mensenhandelzaak tegen A en B is hoger beroep ingesteld. Het OM wil graag dat E
als getuige beschikbaar blijft voor dit hoger beroep.
Haar advocaat dient een verzoek in tot opheffing van de ongewenstverklaring. Drie maanden
later schort de voorzieningenrechter de ongewenstverklaring van E op. De voorzieningenrechter
bepaalt onder andere: “Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is verweerder in het
besluit tot ongewenstverklaring van 17 maart 2008 echter ten onrechte in het geheel niet ingegaan
op het feit dat verzoekster slachtoffer is van mensenhandel […]. Verweerder dient, mede
gelet op zijn beleid tot bescherming van slachtoffers van mensenhandel (B9 Vc 2000), uitdruk-
81 Deze casus werd in bovenstaande paragraaf (§6.3) ook besproken.
82 Ongewenstverklaring op basis van art. 67 lid 1 aanhef, onder c Vw: “1. De vreemdeling kan door Onze Minister
ongewenst worden verklaard: c. indien hij een gevaar vormt voor de openbare orde of nationale veiligheid
en geen rechtmatig verblijf heeft als bedoeld in artikel 8, onder a tot en met e dan wel l;”
83 Rb. Den Haag, 29 april 2008, AWB 08/13151.
84 Nadat de voorlopige hechtenis van A en B was geschorst zijn zij uit Nederland vertrokken. Ze zijn bij verstek
veroordeeld.
283