Mensenhandel - Nrc

Nederlandse wet- en regelgeving
In het Programma versterking aanpak georganiseerde misdaad wordt ingegaan op alternatieven
waarmee criminele winsten kunnen worden ontnomen, waardoor het ‘afnemen’ van crimineel
vermogen in een breder perspectief wordt geplaatst. Naast ontneming van wederrechtelijk verkregen
voordeel kan namelijk ook worden gedacht aan het ‘afnemen’ door verbeurdverklaring
van voorwerpen die door middel van het strafbare feit zijn verkregen. Het resultaat dat aan een
veroordeelde wordt ontnomen wat hem rechtens niet toekomt, kan ook worden bereikt met
het eisen van een geldboete. Overigens kan ook langs fiscale weg worden bereikt dat misdaad
niet loont.
In het Versterkingsprogramma wordt aangekondigd dat instrumenten zullen worden ontwikkeld
om meer zichtbaar te maken wat andere manieren om crimineel geld af te pakken, opleveren.
Opbrengsten uit ontneming zouden dan niet langer als enige indicator gelden in het
beoordelen van de mate waarin criminele winsten worden afgepakt.
Het Programma versterking aanpak georganiseerde misdaad wordt verder besproken in
Hoofdstuk 8 Opsporing, §8.2, Nationale (beleids)ontwikkelingen en initiatieven.
Wijziging Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging strafrechtelijke sancties in verband met
de toepassing op beslissingen tot confiscatie
Met name wanneer het gaat om in beslag nemen van (vermoedelijk) door misdrijf verkregen
vermogen (conservatoir beslag) is ook internationale samenwerking van belang. In EU-wetgeving
wordt het beginsel van de ‘wederzijdse erkenning’ steeds meer toegepast en zijn inmiddels
verschillende kaderbesluiten in werking getreden. Dit betreft bijvoorbeeld het EUkaderbesluit
inzake bevriezing van voorwerpen of bewijsstukken, 80 en het EU-kaderbesluit
inzake beslissingen tot confiscatie. 81 Wetgeving ter implementatie van dit laatstgenoemde
kaderbesluit is in maart 2009 in werking getreden. 82 De bedoeling van deze uitvoeringswet is
het vergemakkelijken van grensoverschrijdende ontneming van criminele winsten. Het voorziet
in wederzijdse erkenning van beslissingen tot verbeurdverklaring en confiscatie.
Een aantal (wets)voorstellen en maatregelen voor het effectiever afnemen van wederrechtelijk
verkregen voordeel is door de minister van Justitie ook op Europees niveau geagendeerd.
Dit is vooral gebeurd met het oog op het nieuwe Europese meerjarenprogramma op
het gebied van Justitie en Binnenlandse Zaken (JBZ) dat eind 2009 in Stockholm zal worden
vastgesteld (zie Hoofdstuk 3 Internationale ontwikkelingen). Zo heeft de minister van
Justitie onder meer een reisverbod voorgesteld voor criminelen die veroordeeld zijn voor
misdrijven met een grensoverschrijdend karakter – bijvoorbeeld mensenhandel – waarmee
grote criminele winsten zijn gemaakt. Een reisverbod als bijkomende straf zou voorkomen
80 Nederlandse wetgeving tot uitvoering van dit kaderbesluit trad in 2005 in werking, Wet van 16 juni 2005, Stb.
2005, 310, inwerkingtreding 1 augustus 2005, Stb. 2005, 353.
81 EU-kaderbesluit inzake beslissingen tot confiscatie, Kaderbesluit 2006/783/JBZ van 6 oktober 2006, PbEG
L328/59 van 24 november 2006.
82 Wet van 5 maart 2009 tot implementatie van het kaderbesluit nr. 2006/783/JBZ van de Raad van de Europese
Unie van 6 oktober 2006 inzake de toepassing van het beginsel van wederzijdse erkenning op beslissingen
tot confiscatie (PbEG L 328/59) (Wijziging Wet wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging strafrechtelijke
sancties in verband met de toepassingen op beslissingen tot confiscatie, Stb. 2009, 124.
65