maartnummer van AdRem - Remonstrantse Broederschap

overweging
GOD onder ons
Het is niet vanzelfsprekend om bij het thema ‘de stad’ meteen te denken aan de stad als plaats waar God
onder ons woont. Van oudsher wordt in de bijbel vrij ambivalent tegen de stad aangekeken. De eerste
stad die in de bijbel genoemd wordt is Henoch. Deze stad is gesticht door Kaïn die zijn broer Abel heeft
vermoord.
Slechts enkele bladzijden later is de stad Babel met haar
tot in de hemel reikende toren, symbool van menselijke
hoogmoed en zijn de spreekwoordelijk geworden steden
Sodom en Gomorra tot op de dag van vandaag symbool
voor verleiding en (seksueel) wangedrag en voor de
afkeer van de mensen voor God. Ook in onze tijd staan
voor veel mensen moderne steden als Amsterdam of New
York bekend als plekken waar ‘Seks, drugs en Rock and
Roll’ de toon aangeven.
Aan de andere kant is het bijbelse Jeruzalem de stad waar
in het oude Israël de tempel Gods staat. Volgens een
oud visioen van de profeet Jesaja zullen alle volken daar
Hongerdoek 2012
samenstromen en ‘hun zwaarden omsmeden tot ploegijzers
en hun speren tot snoeimessen. Geen volk zal nog
het zwaard trekken tegen een ander volk, geen mens zal
meer weten wat oorlog is.’ De stad is inderdaad vaak een
smeltkroes waar veel mensen van verschillende culturen
bij elkaar komen, maar in onze tijd leidt dit zoals in het
huidige Jeruzalem vaak tot religieus en etnisch gemotiveerde
conflicten. De bijbel eindigt op haar laatste bladzijden
ook met een stad, namelijk met het visioen van het
16 adrem remonstrants maandblad
nieuwe Jeruzalem. Bij de beschrijving van deze uit de hemel
neergedaalde stad in Openbaring valt op dat er geen
tempel staat. Synagogen, kerken, tempels en moskeeën
zijn niet meer nodig omdat de mensen beseffen dat ‘God
onder hen woont’ ook zonder deze gebouwen.
Desondanks hoop Sinds 2008 woont meer dan de
helft van de wereldbevolking in de stad. Bijna 3,5 miljard
mensen leven op slechts 3% van het aardoppervlak. In
veel ontwikkelingslanden trekken mensen massaal van
het platteland naar de stad. Deze gelukszoekers treffen
daar helaas vaak niet meer aan dan bittere armoede en
werkloze lotgenoten. Wereldwijd wonen er nu meer dan
1 miljard mensen in sloppenwijken. Vaak lijkt het leven
hier uitzichtloos.
Toch is er ook hoop te vinden. In veel kerken wordt in de
vastentijd op een bijzondere manier aandacht besteed aan
de nood in andere delen van de wereld. Dit gebeurt sinds
jaren ook door een ‘hongerdoek’. De Togoleze kunstenaar
Sokey Edorh toont dit jaar met zijn hongerdoek ‘God
onder ons’ mensen die het in een sloppenwijk, waar het
aan van alles ontbreekt en waar een menswaardig bestaan
nauwelijks mogelijk is, toch voor elkaar opnemen. De
hongerdoek is daarmee een uitnodiging om erover na
te denken hoe we in een geglobaliseerde wereld solidair
kunnen zijn met onze medemens. Traditioneel is de vastentijd
(de 40 dagen voor Pasen) voor veel christenen een
periode van bezinning door soberder te leven en te delen
met anderen. De gedachte erachter is steeds hetzelfde:
‘Even iets minder. Voor een ander.’
Het nieuwe Jeruzalem is een visioen, maar is het ook een
droom? Dromen hebben mensen vaak aangezet tot concreet
handelen. Als we samen de droom dromen van het
nieuwe Jeruzalem, van de stad waar verschil naar geslacht
en seksuele voorkeur, huidskleur en ras, levensbeschouwing
en godsdienst, onbelangrijk is geworden en waar we solidair
zijn met de ander in nood dan zal het andere deel van
het visioen misschien werkelijkheid kunnen worden. Dan
zal God ‘alle tranen afvegen en zal er geen jammerklacht
meer zijn, geen rouw, geen pijn’. •
Reinhold Philipp
Remonstrants predikant in Den Haag