Boerenkaas - TNO
Boerenkaas - TNO
Boerenkaas - TNO
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
De boerenkaas productieketen<br />
<strong>Boerenkaas</strong> (d.w.z. kaas gemaakt op de boerderij en van rauwe melk) is een traditioneel<br />
Nederlands zuivelproduct dat de introductie van fabrieksmatige productie van kaas meer dan<br />
een eeuw geleden heeft overleefd. Met een aandeel van slechts 2% van de Nederlandse<br />
kaasconsumptie en 1% van de Nederlandse kaasproductie (een groot deel van de Nederlandse<br />
fabriekskaas wordt geëxporteerd), is het een relatief klein product binnen de Nederlandse<br />
zuivelsector. Bovendien, het aantal boerenkaasmakers blijft gestaag dalen en ook de productie<br />
en consumptie van boerenkaas neemt af (tabel 2). Dit ondanks verschillende initiatieven in het<br />
recente verleden om de kwaliteit van boerenkaas op een hoger plan te brengen en beter te<br />
promoten.<br />
Tabel 2: De Nederlandse zuivelsector en boerenkaas<br />
1995 2000 2005 1995=100<br />
Aantal boeren met melkvee 37.465 29.467 23.527 62,8<br />
Totale melkproductie (1000 ton) 11.294 11.155 10.847 96,0<br />
Melk productie per boerderij (1000 kg) 301 379 461 152,9<br />
Melk geleverd aan kaasfabrieken (1000 ton) 6.283 6.289 6.085 96,8<br />
Melk gebruikt voor boerenkaas productie (1000 ton) 92 88 68 74,0<br />
<strong>Boerenkaas</strong>productie (1000 kg) 8.727 8.368 6.460 74,0<br />
<strong>Boerenkaas</strong>makers 572 452 340* 59,4<br />
<strong>Boerenkaas</strong>productie per bedrijf (kg) 15.257 18.513 19.000* 124,5<br />
*Geschat<br />
De gemiddelde grootte van de boerenkaasmakers is de afgelopen tien jaar toegenomen, maar<br />
blijft achter bij de consolidatie die onder boeren met melkvee plaats vindt (tabel 2). Ingedeeld<br />
naar het melkquotum dat gebruikt wordt voor het maken van boerenkaas (tabel 3), blijkt dat<br />
een relatief klein aantal grote boerenkaasmakers (> 500 ton melk) goed is voor de bulk van de<br />
totale boerenkaasproductie. Daarnaast bestaat er een groot aantal kleine boerenkaasmakers<br />
(100 ton melk 1.000 ton 7 9.235 1.319 14,6<br />
Totaal 313 63.450 203 100,0<br />
Noot: Het totale aantal boerenkaasmakers wordt geschat op 340 voor 2005. Er ontbreken dus een aantal (vooral<br />
kleinere) boerenkaasmakers in deze tabel. Niettemin, kunnen de cijfers als redelijk representatief worden<br />
beschouwd.<br />
3