download pdf - Vlaams Instituut voor de Zee
download pdf - Vlaams Instituut voor de Zee
download pdf - Vlaams Instituut voor de Zee
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
IEEN HERBERGRUZIE ANNO 17851<br />
door Rudolf WEISE<br />
Herbergruzies zijn blijkbaar van alle tij<strong>de</strong>n. Zoals blijkt uit volgend verslag, opgesteld door Jozef<br />
Nicolaas Decallais, notaris te Oosten<strong>de</strong>. Plaats en tijd van het gebeuren: herberg Den roo<strong>de</strong>n<br />
leeuw' gelegen in <strong>de</strong> 'Lissemorishoeck' in <strong>de</strong> parochie van Bre<strong>de</strong>ne (later Oosten<strong>de</strong>), 03 februari<br />
1785. Protagonisten waren Jacobus Valckaert, slachtoffer, en Olivier Van Overbeke, agressor,<br />
bei<strong>de</strong>n ingezetenen van Bre<strong>de</strong>ne.<br />
We zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze gebeurtenis zon<strong>de</strong>r meer kunnen catalogiseren en negeren als een ordinaire<br />
dronkemansruzie ware het niet dat Olivier Van Overbeke, geboren te Blankenberge op 10 <strong>de</strong>cember<br />
1755 om 04.00u als zoon van Marcus Jacobus en Anna Bony en gehuwd te Bre<strong>de</strong>ne op 09 oktober<br />
1781 met Francisca Rasseauw, later <strong>de</strong>el uitmaakte van '<strong>de</strong>n generaelen raed van <strong>de</strong> commune van<br />
Bree<strong>de</strong>ne' , op 28 februari 1797 in <strong>de</strong>ze raad verkozen werd tot agent-municipaal, zeg maar<br />
ambtenaar van <strong>de</strong> burgerstand, en vervolgens op 09 juli 1800 werd aangesteld als eerste meier<br />
(burgemeester) van Bre<strong>de</strong>ne. De ou<strong>de</strong>rs van zijn eega Francisca, va<strong>de</strong>r Arnold en moe<strong>de</strong>r Maria<br />
Metsu, waren bovendien <strong>voor</strong>ou<strong>de</strong>rs langs moe<strong>de</strong>rszij<strong>de</strong> van mijn vrouw.<br />
He<strong>de</strong>n zou <strong>de</strong>rgelijk <strong>voor</strong>val, bijzon<strong>de</strong>r in verkiezingstijd, een sappig verhaaltje opleveren <strong>voor</strong> <strong>de</strong><br />
rod<strong>de</strong>lpers. Gelukkig <strong>voor</strong> <strong>de</strong> hoofdrolspeler in dit herbergdrama bestond <strong>de</strong>ze toen nog niet.<br />
Geschie<strong>de</strong>nis heeft echter zijn rechten en spreekwoor<strong>de</strong>lijk gezegd: uitgesteld is niet verloren.<br />
Het verslag<br />
Compareer<strong>de</strong>n <strong>voor</strong> ons Josephus Nicolaus Decallais notaris.<br />
In persoonen Elias Verhaeghe hospis woonen<strong>de</strong> in <strong>de</strong>n herberghe genaemt 'Den roo<strong>de</strong>n leeuw'<br />
geleghen op Lissemoris hoeck in <strong>de</strong>n duyn, jurisdictie 's lants van <strong>de</strong>n vrije, en <strong>voor</strong>ts Joanna<br />
Thresia De Vreese sijnne huijsvrouwe en<strong>de</strong> Joseph Cools hunnen domesticq en<strong>de</strong> peer<strong>de</strong> kneght<br />
en<strong>de</strong> Francisca Moereman hunne dienstmaerte wekke comparanten hebben verclaert en<strong>de</strong><br />
gecertificeert <strong>voor</strong> waer en<strong>de</strong> waerachtigh ten versoecke van Jacobus Valckaert lantsman en<strong>de</strong><br />
coopman woonen<strong>de</strong> ter prochie van bre<strong>de</strong>ne oock jurisdictie 's lants van <strong>de</strong>n vrijen op <strong>de</strong> hofste<strong>de</strong><br />
competeeren<strong>de</strong> aen het clooster van <strong>de</strong> potterie binnen <strong>de</strong> stadt brugghe op hunne mannen en<strong>de</strong><br />
vrouwelijcke waerheijt dat Olivier Van Overbeecke <strong>voor</strong> <strong>de</strong>len ghewoont hebben<strong>de</strong> binnen <strong>de</strong> stadt<br />
blanckenberghe en<strong>de</strong> alsnu he<strong>de</strong>nt <strong>de</strong> vier á vijf jaeren ter gemel<strong>de</strong> prochie van bre<strong>de</strong>ne in <strong>de</strong><br />
herberghe genaemt Den soeten inval' staen<strong>de</strong> bene<strong>de</strong>n <strong>de</strong>n dick van <strong>de</strong> haevent van oosten<strong>de</strong> reght<br />
over <strong>de</strong>sselfe overstick aldaer son<strong>de</strong>r eenighe <strong>de</strong> minste re<strong>de</strong>n ofte <strong>voor</strong>gaen<strong>de</strong> dispuijtten <strong>de</strong>n<br />
requirant op <strong>de</strong>n <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ser maendt 's avonts bij <strong>de</strong>n neuse vastgegrepen en<strong>de</strong> gevronghen heeft<br />
dat het vel daeraf was en<strong>de</strong> bloe<strong>de</strong> dan heeft hij <strong>de</strong>n requirant sijnnen eijgenhout willen in het<br />
aensight slaeghen waernaer <strong>de</strong>nselven requirant son<strong>de</strong>r sigh te verweiren al stillekens geretireert<br />
heeft en<strong>de</strong> hem gaen setten is op eenen stoel in <strong>de</strong>n hoeck van <strong>de</strong>n heerdt in <strong>de</strong>n huise en<strong>de</strong><br />
herberghe <strong>de</strong>r twee eerste gecompareer<strong>de</strong>n zon<strong>de</strong>r een enckel woordt alleenelijck te spreeken wies<br />
nietjeghenstaen<strong>de</strong> <strong>de</strong>n gemel<strong>de</strong>n Olivier Van Overbeecke sigh noch niet te vree<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n maer<br />
<strong>de</strong>n requirant uijt <strong>de</strong>n gesei<strong>de</strong>n hoeck van <strong>de</strong>n heerdt getrocken en<strong>de</strong> met sijnnen gevrongen vuijst<br />
dusdanighen stoot in het aensighte toegebroght heeft dat het bloedt uijt <strong>de</strong> requirants neuse<br />
gecommen is sigh disponeeren<strong>de</strong> om hem grootelijckse te gaen slaen hetwelcke hem is beledt<br />
gewor<strong>de</strong>n door het tusschen schieten on<strong>de</strong>r hun beij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> comparante waerdoor hij,<br />
Van Overbeecke, vol gramschap rasernie en<strong>de</strong> colerie sigh naer buijten geretireert heeft en<strong>de</strong> als<br />
hij bijnae aen <strong>de</strong> <strong>de</strong>ure <strong>de</strong>s huijs was uijtgeborsten heeft met <strong>de</strong>ze woor<strong>de</strong>n: indien ick uw tusschen<br />
vier ooghen had<strong>de</strong> ick sou<strong>de</strong>n uw eene neukinge geven en<strong>de</strong> continueeren<strong>de</strong> sijnen uijtganck sey<strong>de</strong><br />
2006 - 80