LASpost Nooit Final.pdf - Atlas

post van Klukhuhn
Andre Klukhuhn is door zijn interesses nauw verbonden aan
onze studie. Hij heeft scheikunde gestudeerd. Daarnaast heeft hij
een brede belangstelling voor alles wat het leven te bieden heeft.
Scheikunde, geschiedenis, kunst en filosofie komen bij hem dan
ook allemaal aan bod. Met zijn lezing “Liever de Gifbeker” opende
hij in de beginjaren van LAS het studiejaar voor iedereen.
NOOIT
Er staat een laboratorium in Engeland waar genetisch
wordt gemanipuleerd met virussen die gevaarlijk zijn
voor dieren. Dat hoeft volgens de betrokken wetenschappelijke
onderzoekers geen probleem te zijn, als er maar
voor gezorgd wordt dat die virussen nooit kunnen ontsnappen.
Daartoe is er een waterdicht programma van
strenge veiligheidsmaatregelen opgesteld dat elke mogelijkheid
tot ontsnappen moet uitsluiten. Zo zijn er in een
straal van drie kilometer rondom het gebouw hoge hekken
geplaatst om het terrein diervrij te houden, mocht er
onverhoopt toch een hert over het hek springen dan wordt
dat onmiddellijk afgeschoten. Iedereen die in het laboratorium
werkt – onderzoekers, technische medewerkers,
kantine- en schoonmaakpersoneel – moeten alle kleren
uittrekken en worden dan van bedrijfskleding voorzien
voor ze het gebouw via een luchtsluis mogen betreden,
en bij vertrek wordt er eerst ontsmet en gedoucht voor de
eigen kleren weer aan mogen. In het laboratorium heerst
onderdruk, zodat er bij lekkage alleen lucht naar binnen
stroomt en niet naar buiten, en de onderzoekers werken
in speciale kasten waaruit nooit iets kan ontsnappen. Al
het afval wordt chemisch bewerkt en het afvalwater wordt
eerst tot 120 graden Celsius verhit voor het wordt afgevoerd.
Mensen die binnen zijn geweest mogen gedurende
drie etmalen geen dierentuin, kinderboerderij of weiland
betreden. Voor het werken met virussen die ook voor
mensen gevaarlijk zijn gelden nog strengere voorschriften
– werken in een soort van maanpakken bijvoorbeeld.
Bij een uitbraak van het voor dieren dodelijke mond-enklauwzeer
(MKZ) in de buurt van het laboratorium in
3
augustus 2007, die alleen maar veroorzaakt kan zijn door
een virus waarmee werd (en wordt) geëxperimenteerd in
een laboratorium in de buurt, stonden de deskundigen
met de mond vol tanden en de handen in het haar, omdat
zo’n ontsnapping, gezien de strikte veiligheidsvoorschriften,
naar hun idee nooit heeft kunnen plaatsvinden.
De Nederlandse viroloog Ab Osterhuis – de adviseur
van de Nederlandse overheid met betrekking tot de
aanschaf van 34 miljoen later overbodig gebleken vaccins
tegen de relatief onschuldige Mexicaanse griep bij het bedrijf
waarvan hij een aandelenpakketje bezat − die het betreffende
laboratorium goed kent, stelde naar aanleiding van die
gebeurtenis in een kranteninterview: ‘Op zichzelf kan dat
nooit. Dit moet te maken hebben met een menselijke fout.’
Maar hoezo dan ‘nooit’? Is het dan denkbaar dat
er ooit mensen zullen zijn die nooit fouten maken? Is
het dan uit te sluiten dat zich ooit nog eens een ramp zal
voordoen, zoals die in Fukushima heeft plaatsgevonden?
Hoogstonwaarschijnlijk is het wel, maar het woord ‘nooit’
zou in de wetenschap eigenlijk ‘nooit’ gebruikt mogen
worden. Osterhuis wilde nog wel kwijt dat wat er in Engeland
is gebeurd voor iedere onderzoeker een nachtmerrie
is, maar heeft kennelijk nog wel het idee dat nachtmerries
redelijkerwijs te voorkomen zijn. Jammer voor hem – en
voor ons − is wel dat nachtmerries zich daar niets van
aantrekken, omdat het bij uitstek onredelijke verschijnselen
zijn, en de commotie in 2012 rond het ontstaan
van nog maar een paar mutaties van een besmettelijke
en voor mensen dodelijke variant verwijderde vogelgriepvirus
H1N5 is dan ook volkomen gerechtvaardigd.