Denkraam

wat ze konden doen. Ik heb een jaar lang
geleefd op de grens van alles of niets en
zolang ik met lange mouwen liep,
begrensde ik mijn snijden ook niet langer.
Inmiddels had ik een vriendin, die
ook deed aan automutilatie en samen
konden we erover praten. We waren allebei
onze oude woonplek uitgezet vanwege
ons ‘’ontspoorde’’ gedrag en vonden
veel heil bij elkaar. Ik merkte wel, wat ik
heel erg vond, dat zij dieper ging krassen,
omdat ik zo’n mooi voorbeeld was.
Ik liet haar gaan, verzorgde haar wonden,
zij de mijne. Uit liefde, uit respect
en acceptatie. We begrepen van elkaar
ook steeds meer waarom we het deden,
en nog veel belangrijker, dat we alleen
maar voor onszelf konden stoppen. Niet
voor wat men van ons verwachtte. Langzamerhand
begon ik te zien dat mijn
armen een en al verhard littekenweefsel
waren. Wat god zij dank, met de tijd
steeds minder zichtbaar wordt, maar
langzaam begon ik ook in te zien, dat ik
niet op deze manier volwassen wilde
worden.
Ik kwam door een heftige depressie op
mijn negentiende terecht op een PAAZ
afdeling, waar mijn snijden door mijn
situatie gedoogd werd. Ik was dakloos,
had geen enkel sociaalnetwerk, omdat
men door mijn moeilijkheden afstand
beter te bewaken vond. En ik kon niet
anders dan ermee instemmen en mij
laten helpen door professionals. Al was
de opname niet gepland en raakte ik
zelfs in mijn opname dakloos. Ik had
geen inkomen, geen dagbesteding, kortom
ik was gedoemd te falen voor altijd.
Een goede vriend van me, die heeft mij
altijd bijgestaan, vanaf het begin tot nu
en hoewel hij mijn zelfbeschadiging
doodsangsten en woedeaanvallen aanjoeg,
hij heeft me nooit laten vallen.
Mede door hem voelde ik het verlangen
niet meer te willen snijden. Alleen hoe
deed ik dat dan toch?
Ik had inmiddels ook te horen gekregen
dat er daadwerkelijk een verslavende
factor vastzit aan het snijden. In je hersenen
komt namelijk het stofje endorfine
vrij, een stofje waar je vrolijk van
wordt, wat bij sommige mensen in het
hersenhuishouden, door zelfbeschadiging
ernstig uit zijn balans is. Het zit toevallig
ook in chocolade en bananen. Dat
woog helaas niet tegen het snijden op,
alleen omdat het idee van constant
bananen en chocolade eten tot dikmakend
aan toe, al lachwekkend genoeg
was er gewoon overheen te snijden.
‘’Endorfine aan de macht’’ heb ik vaak in
poging tot mijn zwarte humor geroepen.
Zeven maanden lang was ik opgenomen
en heb met twee door God gestuurde
hulpverleners mijn leven op de rails
weten te zetten. Verschillende keren
besloot ik op te geven en sneed ik mijzelf
weer. Ik kwam er nooit vanaf, zo zei ik,
het was samen met mijn extreme blowpatroon,
mijn enige redmiddel tot overleven.
Maar altijd werd mij uitgelegd dat
het de heftige emoties zijn, dat het mijn
onbegrip is, dat ik mij niet moet schamen
en dat ik misschien nog niet klaar
ben voor een ander copingsmechanisme.
Vaak genoeg heb ik op de eerste hulp
gezeten en mij dubbelop geschaamd
door de onredelijke manier waarop men
mij aanpakte, maar altijd had ik mijn
twee vaste hulpverleners bij wie ik het
kwijt kon, en het weer meer kon proberen
te begrijpen. Er zijn momenten
geweest dat ik in een soort van waan
dissociatie de controle van mijn heftigheid
uit handen werd genomen. Helaas
zorgde dit mechanisme, waarin ik mij
afsloot van mijn ellende, er alleen maar
voor dat ik er beschadigder uit kwam te
zien dan ik al was. Natuurlijk was er dan
een groot onvermogen mij te kunnen
helpen, maar altijd was er geduld. Vanuit
de verpleging en vanuit mijn beste
vriend Pim. En dat is waar ik mij een
heel eind mee heb kunnen helpen. Ik
werd blijkbaar geaccepteerd. Eindelijk, ik
was niet gek. Zelfs niet op de PAAZ waar
ik al zeven maanden vertoefde. Mijn
huisje lag in zicht, mijn hulprelaties had
ik eindelijk op gelijkwaardig en vertrouwd
niveau en een sprankje toekomst
met hoop durfde zich te openbaren. Het
begon er steeds meer op te lijken dat ik
minder kon snijden. En mijn spanningen
in andere dingen kon uiten. Ik blowde
nog wel veel, maar dat was al beter dan
littekens. Het kwam zelfs zover dat ik op
de afdeling en soms zelf daarbuiten, met
korte mouwen durfde te lopen. Die confrontatie,
met mijn eigen armen, heeft
mij ook doen nadenken dat ik er eigenlijk
ontzettend verslaafd aan ben
geweest. Al is het beter verwoord als ik
zeg mij er enorm aan te hebben vastgeklampt.
Zo maakte ik het er zelf ook
naar. Het was zich ook een stukje gaan
vormen tot mijn drang naar en van aandacht..
En steeds meer, ook al ging het
langzaam, begon ik er mijn afkeer van te
krijgen en probeerde steeds oprechter
om afleiding te zoeken.
Nu is me dat gelukt. Al denk ik er nog
wel eens aan. Hoe zal het zijn als ik nu
nog kon snijden… Maar het lukt me niet
meer. Ik heb mijn trots naar mijn
lichaam verworven en de steun die ik
krijg van mijn vrienden en hulpverleners
doen me ten goede om het steeds meer
te begrijpen. Want ik denk dat, dat voor
de buitenwereld en misschien zelfs voor
de persoon in kwestie wel het lastigst is,
het begrijpen waarom je jezelf (en daarmee
ook anderen!) zoveel pijn kan doen.
Dat levert zoveel meer rot gevoelens op,
dat je jezelf steeds de reden geeft om
door te gaan. Daardoor is het nu juist
van mij af komen te staan. Ach ja, het
verslavende nasmaakje aan mijn zelfbeschadiging
is dat ik mijn littekens ben
gaan zien als vrienden. Die mij door veel
rotperiodes heen hebben geholpen en nu
alleen maar geaccepteerd kunnen worden,
zodat ik terugval vermijd. Want
zoals de slogan op mijn jeugdgroepen
wel eens in tegenovergestelde richting
luidde; Met krassen en snijden, zal je
Natas NIET meer verblijden. En hè, voor
de mensen die zichzelf beschadigen:
Praat, praat, praat, zoek hulp!! En; ‘’Geef
jezelf een hand, een kans en de ruimte,
zodat je niet verliezen kan, want waarschijnlijk
zal je in eigen ogen altijd de
verliezer zijn, maar dan wel een die nog
altijd winnen kan!’’
Natasja Schreuder
Fotografie: Pim Venhuis
Website: www.zelfbeschadiging.nl
[17]