Bekijk hier de complete publicatie - Anneke Hakkenberg

Wiskunde en creativiteit
De beste manier om iemand te overtuigen van de voordelen van mijn
werkwijze is toepassing ervan op zijn eigen probleem. Helaas kan ik u niet
allemaal tegelijk op deze wijze van dienst zijn. Als voorbeeld heb ik gekozen
voor het probleem dat mij jarenlang heeft beziggehouden en waarvan ik hoop
en verwacht, dat het ook u ter harte gaat. Dit is de vraag welk onderwijs in
de wiskunde een geschikte basis biedt voor een opleiding tot wetenschappelijk
onderzoeker. De werkwijze die ik u nu ga voorleggen, is mijn bijdrage aan de
aanpak van dit probleem.
Ik benadruk dat de werkwijze mijn bijdrage is. Mijn opvattingen en normen
over dit onderwerp en de uitspraken die ik erover hanteer, kunt u vervangen
door uw eigen normen en opvattingen. Deze werkwijze geldt voor uw kennis en
uw opvattingen, voor die van anderen en voor de mijne. Probeer de werkwijze
uit op uw eigen keuzen en ga ook door als mijn keuzen u niet bevallen.
De start van de verkennende fase is een korte beschrijving van het
probleem. Voor mijn voorbeeld is die als volgt.
Het universitaire onderwijs heeft de intentie om studenten in een afgebakende
periode wetenschappelijke kennis en vaardigheden bij te brengen. Met
deze kennis en vaardigheden moeten afgestudeerden in staat zijn om
zelfstandig en onafhankelijk van derden wetenschappelijk onderzoek te doen.
Overheid en bedrijfsleven verwachten dat afgestudeerden, behalve voor een
wetenschappelijke loopbaan, geschikt zijn voor functies van vergelijkbaar
niveau. De docenten worden geacht studenten tot dit niveau op te leiden. De
universitaire organisaties hebben tot taak dit mogelijk te maken. De vraag is met
welk onderwijs alle betrokkenen bij dit probleem deze doelen kunnen bereiken.
Bij elk probleem treden verschillende doelen en belangen op. Per doel
en per belang verschillen de uitwerkingen van een onderzoek. Iemand die
wil promoveren op dit onderwerp zal andere keuzen moeten maken dan een
ander die voor de overheid wil onderzoeken naar welk onderwijs de meeste
vraag is. Verder kan een team dat bestaat uit verschillende deskundigen en dat
beschikt over een ruim budget meer ondernemen dan een enkeling met een
krap budget. Bij deze verkennende fasen behoren daarom vragen gesteld te
worden naar de wetenschappelijke, maatschappelijke en persoonlijke doelen en
belangen van de onderzoeker(s). Bij de keuzen die nodig zijn om het probleem
aan te pakken, zal worden afgewogen of met die keuzen de doelen worden
bereikt en de belangen worden gediend.
6