GRENSVERLEGGING - Dijk van een Delta

14
solitaire bomen. Vijvers blijven ook in droge toestand nog
tot op de dag van vandaag zichtbaar in het landschap.
Zelfs nadat de hoven werden opgedoekt en de landbouw
definitief het gebied veroverde.
Ten onrechte noemt men de landschappelijke staat van
dit oord natuur. Terwijl natuur hier in het noordwestelijk
deel van Europa allang niet meer bestaat. Alles is
gecultiveerd. Misschien zou je zelfs kunnen zeggen
overgecultiveerd. De mens controleert het hele systeem,
dat van minutieuze regels en voorschriften aan elkaar
hangt. Een uitgekiende balans. Op natuurlijke wijze
komt überhaupt helemaal niks meer tot stand. Zeker
in Zeeland voorkomt de oorspronkelijke dreiging van
de elementen en de weerstand die de bewoners zich
daartegen noodzakelijkerwijs opwierpen, dat zich hier
nog natuur handhaaft. Wat algemeen natuur genoemd
wordt is in feite cultuurlandschap dat alleen door
menselijk handelen overleeft. Onnatuurlijker kan niet.
Uiteraard waren de grote ruilverkavelingen na de
overstroming van het eiland in 1944 rampzalig voor
het heerlijke aanzien van het eiland Walcheren. Heggen
waren verdwenen en hoewel er veel werd teruggeplant,
is het nooit meer zo boomrijk en pittoresk geworden
als het ooit was. Maar de mogelijkheden voor agrarische
exploitatie waren aanzienlijk verbeterd. Sanering en
schaalvergroting bieden dikwijls onvoorziene kansen
tot een grote sprong voorwaarts. Armoedige
keuterboeren die Walcheren voor de oorlog nog
wel kende verdwenen als sneeuw voor de zon.
Boeren die niet genoeg land konden verzamelen
vertrokken naar elders, naar Canada, Australië
of Nieuw Zeeland. Of emigreerden naar de
veel dichterbij gelegen Noordoostpolder. Mede
onder invloed van de Marshall hulp maakten
vergaande mechanisatie en innovatie op
het gebied van gewassen het traditionele
boerenbedrijf opnieuw rendabel. En door de
toegenomen algemene welvaart groeiden
voor het eerst sinds tijden de woonkernen uit
hun oude grenzen.
ZILTE TEELT
ZEEKRAAL
OESTERS
ZEEKOOL
TONG
15