Wetenschappelijk achtergronddossier genetisch gewijzigde ... - VIB

Veel gestelde vragen
Wat is bio-brandstof?
Biobrandstoffen zijn van biologisch materiaal gemaakt, in de meeste gevallen planten. Zoals alle
brandstoffen, brengen ze CO2 in de lucht als we ze verbranden. Als we biobrandstoffen verstoken,
brengen we gewoon het CO2 terug in de lucht dat de planten er eerst zelf hadden uitgehaald. Dit in
tegenstelling tot fossiele brandstoffen (steenkool, olie en aardgas) die nieuw CO2 in de lucht brengen.
CO2 is een broeikasgas: hoe meer CO2 er in de lucht zit, hoe sterker de aarde opwarmt.
Met biobrandstoffen alleen zullen we de opwarming van de aarde niet stoppen, maar ze zijn wel een
deel van de oplossing, naast energiebesparing en andere vormen van niet-fossiele energie, zoals wind-
en zonne-energie.
Wat is het verschil tussen biobrandstoffen van de 1e en de 2e generatie?
Biobrandstoffen van de 'eerste generatie' worden gemaakt van suikers, zetmeel of olie afkomstig van
voedselplanten, afkomstig uit de reguliere landbouw. Mais en koolzaad leveren bijvoorbeeld
brandstoffen van de eerste generatie.
Biobrandstoffen van de 'tweede generatie' worden gemaakt van niet-eetbare resten van voedselplanten
of van gewassen die niet voor de voedselproductie worden gebruikt zoals bomen. De productie van deze
brandstoffen concurreert niet met de voedselproductie. De gewijzigde populieren van VIB behoren tot
de tweede generatie. Stro en algen zijn andere voorbeelden.
Hoe maak je bio-ethanol?
De productie van bio-ethanol is goed te vergelijken met die van bier: je begint met plantaardig
materiaal dat suiker-polymeren bevat (bij bier is dat het zetmeel uit gerst, bij bio-ethanol is dat
bijvoorbeeld cellulose uit populier). Dat materiaal breek je af tot eenvoudige suikers (glucose). Brouwers
noemen die stap het ‘mouten’; bij populieren heeft die stap niet echt een eigen naam. Vervolgens voeg
je gist toe die de suiker omzet in alcohol.
Zetmeel kun je vlot omzetten in suikers, maar cellulose laat zich slechts moeizaam en gedeeltelijk
verknippen tot suikers. Dat komt doordat de cellulosevezels in hout aan elkaar gekleefd zijn met een
soort cement, lignine. En dat hindert de afbraak van cellulose.
Met de technieken van de moderne biologie kun je bomen maken die minder lignine bevatten, maar die
– voorzover we nu weten – verder nog steeds perfect gezond zijn. Bij de gewijzigde populieren van VIB is
daartoe één van de radertjes van de biologische machinerie die lignine aanmaakt, gedeeltijk
geblokkeerd. Proeven met in het lab gekweekte boompjes leverden tot 50% meer ethanol op. VIBvorsers
werken ook aan lignine met een gewijzigde samenstelling, dat minder hinderlijk is bij de
omzetting van cellulose naar suikers.
16