Infoblad over Gezond Leven - 3de jaargang - nummer 1 - BioGezond

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke 

Infoblad over Gezond Leven - 3de jaargang - nummer 1 - februari 2006 

Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 

Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december

colofoon 

Inhoud 

Vlees, vis en melkproducten: do or don’t ? 

Over het gebruik van dierlijke eiwitten in een gezond dieet bestaat eigenlijk 

geen duidelijke consensus. In deze BIOGEZOND proberen we van 

vlees, vis en melkproducten de pro’s en de contra’s op een rijtje te zetten, 

om dan tot een genuanceerd besluit te komen, waarbij iedereen 

individueel de beste keuze zal kunnen maken. 

pag.10 

Natuurlijke cosmetica 

Producenten van natuurlijke cosmetica concentreren zich op het echt 

belangrijke van de huidverzorging. Belangrijk bij een dermatologisch 

gefundeerde huidverzorging zijn verdraagbaarheid en effectiviteit. . 

Ook de harmonie en ethisch ondernemen met betrekking tot mens, dier en 

milieu zijn belangrijk. 

Natuurlijke maatregelen ter 

preventie van prostaatkanker 

De cijfers liegen er niet om: de laatste decennia 

heeft men een aanzienlijke toename van prostaatkanker 

vastgesteld bij de westerse man. Wat is 

prostaatkanker precies, hoe wordt ze opgespoord 

en behandeld en welke natuurlijke maatregelen 

bestaan er om het risico te verminderen? 

pag.14 

BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant 

EINDREDACTIE 

P. Desmyter 

Biologische hoeveproducten pag.4 

De biologische landbouw was de eerste om groenten en fruit rechtstreeks te 

verkopen aan de kritische verbruiker. De rechtstreekse verkoop beantwoordt 

aan de wens van de bewuste verbruiker die de oorsprong van zijn voeding wil 

herontdekken. Hij verlangt dat zijn melk en vlees naar vroeger smaken en 

tegelijkertijd snuift hij de landelijke sfeer van de boerderij op. 

ADRES 

Evolution Media Group 

Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke 

Tel. 056-60 73 33 

Fax 056-61 05 83 

PUBLICITEIT 

Peter Verbeke 

Tel. 051-22 02 22 

Fax 051-22 66 54 

Voor Wallonië: Bio info, 

Patricia de Moffarts, 

02-534 43 30 

Verantwoordelijke uitgever 

P. Desmyter 

Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke 

Advertenties kunnen zonder enige motivering 

worden geweigerd. De uitgever 

wijst elke aansprakelijkheid voor de 

inhoud van de advertenties af. 

De inhoud van elke advertentie valt 

onder de verantwoordelijkheid van de 

adverteerder. OCEBIO 

PHYTAL-CREA bvba, 

Jozef Plateaustraat 33 

B-9000 Gent 

tel 09/224.16.71 

fax 09/223.57.45 

pag.6 

en verder 

Biergist, eenvoudig en nuttig voedingssupplement 20 

Biologische wijntip: O’Feo 26 

Gemmotherapie: de knop van de berk 27 

Plantenextracten en etherische olie 

ter lichaamsreiniging 28 

BioGezond • februari 2006

4 BioGezond • februari 2006 

De biologische landbouw was de eerste om groenten en fruit rechtstreeks te verkopen aan de kritische 

verbruiker. De 'dicht bij huis'-aanpak appelleerde aan een duurzaam gedachtegoed, maar die strategie 

was evengoed een noodzaak: aanvankelijk was er geen plaats voor de eigenheid van het biologisch 

product in de klassieke grootdistributie. Grootwarenhuizen eisen de beste kwaliteit tegen de laagste 

prijs, waarbij de boer herleid wordt tot een producent van basisgrondstoffen. Het veilingsysteem is 

bovendien te duur en enkel gericht op de bulk van de klassieke landbouwteelten. 

Steeds meer hoeveproducenten organiseren dan ook zelf de afzet 

van hun product tot bij de consument, richten op hun bedrijf een 

groenten-, fruit- of kaaswinkeltje in, of verwerken de melk en verkopen 

ijsjes aan fietstoeristen. Overigens beantwoordt de rechtstreekse 

verkoop aan de wens van de bewuste verbruiker die de oorsprong 

van zijn voeding wil herontdekken. Hij verlangt dat zijn melk en vlees 

naar vroeger smaken en tegelijkertijd snuift hij de landelijke sfeer van 

de boerderij op. 

Wat zijn hoeveproducten ? 

Hoeveproducten zijn de producten van het landbouw- , tuinbouw- of 

fruitbedrijf, die op de hoeve rechtstreeks aan de verbruiker verkocht 

worden. Het zijn vooral verse producten zoals melk, eieren, aardappelen, 

groenten, fruit of ook verwerkte producten zoals boter, karnemelk, 

ijsroom en kaas, vers vlees en vleesbereidingen, fruitsap of confituur. 

Hoeveproducten worden via de korte keten verkocht, dat wil zeggen 

dat het traject van producent naar consument zo kort mogelijk is: via 

thuisverkoop, op de hoeve zelf; in onmiddellijke omgeving van de 

hoeve zoals een buurtwinkel; op de lokale markt of op de boerenmarkt; 

of via voedselteams, groentenabonnementen of coöperaties van 

hoeveproducenten. Dit betekent dat het transport vermindert en daardoor 

het energieverbruik en de CO2-uitstoot in de lucht, wat het 

milieu ten goede komt. 

Wat is biologische land- 

en tuinbouw? 

Biologische landbouw is een milieuvriendelijke productiemethode 

die veel aandacht besteedt aan de 

samenhang tussen plant, dier, mens en omgeving. 

Het behoud van de bodemvruchtbaarheid, het milieu en de 

genetische diversiteit staan centraal. Een ruime vruchtwisseling, 

gebruik van groenbemesters en organische bemesting zijn typische 

kenmerken. In de veeteelt ligt de nadruk op dierenwelzijn, preventieve 

gezondheidszorg en biologisch geteeld veevoeder. Het gebruik van 

chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen, kunstmest, chemische 

toevoegingen in veevoeder, groeistimulatoren, hormonen en genetisch 

gemodificeerde organismen (GGO’s) en/of daarvan afgeleide producten 

zijn strikt verboden in bio. Al deze principes van de biologische 

productiemethode zijn wettelijk vastgelegd. Wie erkend wil worden 

Biologische 

hoeveproducten 

als biologische teler, moet voldoen aan de productieregels, zoals vastgelegd 

in Europese, Belgische en Vlaamse wetten en moet zich aansluiten 

bij een erkende controleorganisatie. De biologische landbouwer 

krijgt regelmatig controle om na te gaan of hij de wetgeving op de 

biologische productie naleeft. In België zijn Integra bvba Afdeling Blik 

en Ecocert Belgium bvba door de overheid erkend als controleorganisaties. 

Wat is duurzame landbouw? 

Duurzaam is niet per definitie bio. Duurzame landbouw is trouwens 

meer verspreid dan biolandbouw. Toch is het in het kader van dit artikel 

niet onbelangrijk om ook even op deze benaming in te gaan. 

De duurzaamheidgedachte is geboren uit de bezorgdheid voor de leefomgeving, 

zeg maar uit ecologische bezorgdheid. Later is het begrip 

uitgebreid tot een drie-éénheid, nl. ecologische, economische en 

sociale aspecten binnen een maatschappij omdat dit de minimale verstrengelde 

omschrijving is waarin menselijke activiteiten plaatsvinden. 

Een duurzame landbouw hanteert praktijken die economisch 

efficiënt, ecologisch en sociaal aanvaardbaar zijn in eerste instantie 

voor de huidige generatie, maar zonder de kansen van toekomstige 

generaties te hypothekeren De economische dimensie van een duurzame 

landbouw houdt in dat we op wereldschaal voldoende voedsel 

blijven produceren en dat diegenen die zorg dragen voor de voedselproductie 

daar ook van kunnen leven en op termijn een leefbare toe-

komst zien. De kosten van de voedselproductie staan ter discussie. 

Landbouw veroorzaakt zoals elke economische activiteit nogal wat 

hinder en het is voorlopig veeleer de maatschappij en niet de consument 

die een groot deel van de kosten draagt om deze hinder te 

beperken, te beheersen en/ of ongedaan te maken. Het doorrekenen 

van deze kosten in de consumentenprijzen zou een eerlijker beeld 

geven van de kostprijs van de landbouwproducten. Ecologisch 

duurzame landbouw wil het ecosysteem waarin landbouw werkt 

gezond houden. Deze betrachting concretiseert zich in (1) het 

beperken van negatieve effecten op het milieu-streefdoel is een goede 

locale 'basismilieukwaliteit'-(denk aan residu's van nutriënten en 

pesticiden) en in (2) de zorg voor biodiversiteit in al zijn facetten 

(denk aan de relatie landbouw- natuur). Het verantwoord omgaan 

met levende wezens (dierenwelzijn) kunnen we hier ook onder 

rekenen. De sociale dimensie van duurzame landbouw houdt in dat 

het uitoefenen van landbouwactiviteiten moet bijdragen tot de 

sociale stabiliteit van de maatschappij. Wie landbouw beoefent, 

moet een plaats vinden in de maatschappij en er moet wederzijds 

respect zijn tussen 'landbouwers' en de rest van de samenleving. 

Bovendien moet er een sociaal toekomstperspectief zijn om te verhinderen 

dat landbouw sociaal gemarginaliseerd wordt. Boeren leveren 

steeds meer inspanningen om milieusparender te telen. Volgens 

het MIRA (Milieurapport) 2004 neemt de milieudruk veroorzaakt door 

de landbouw verder af, in tegenstelling tot de druk die door de huishoudens 

wordt veroorzaakt. Toch dient gesteld dat niemand in staat 

is exacte ‘eindtermen’ (hoever kunnen we gaan zonder ecologische, 

economische of sociale ontwrichting) voor duurzaamheid vast te 

leggen, want de duurzaamheidsgedachte is dynamisch. Werken aan 

duurzame ontwikkeling is werken aan een evolutierichting. 

Landbouwers zijn dus niet milieuvriendelijk of -onvriendelijk. Ze 

bevinden zich op een schaal van toenemende milieuvriendelijkheid, 

een evolutieproces waarbij afhankelijk van de sector (akkerbouw, 

tuinbouw, veeteelt, zuivel..) een min of meerdere graad van milieuvriendelijkheid 

wordt bereikt. En dit proces vraagt zijn tijd… 

Aankopen bij 

(bio-)boeren ? 

Er zijn heel wat bioboeren die hun producten rechtstreeks 

aan de consument verkopen. Deze kan je vinden 

www.bioforum.be/marktdeelnemers.php, klikken op 

‘bioboer’ én op ‘rechtstreekse verkoop’ en je krijgt de 

volledige lijst. 

“Met de boerderij in je rugzak” is de slogan van de 

nieuwe website www.fermweb.be die sinds 25 oktober 

2005 surfklaar is. Geïnteresseerden (in de eerste 

plaats jeugd- en natuurverenigingen, maar ook socioculturele 

verenigingen en individuele burgers...) kunnen 

via een ingebouwde zoekmotor op zoek gaan naar 

hoeveproducenten in de buurt van hun kampeer- en 

verblijfplaats of woning. Het productgamma van iedere 

hoeveproducent kan afzonderlijk nagegaan worden. Er 

staat ook aangeduid of de boer al dan niet “bio” is. 

De economische voordelen van hoeveproducten 

De boer staat in voor de voedselvoorziening. Hij dient dit te doen 

met respect en zorg voor de natuur, voor het ecosysteem waarvan 

elk levend wezen op aarde afhangt. En meestal wil hij ook 

niets liever…Daartoe wordt de productiewijze ook streng 

gecontroleerd. 

Maar landbouw is vandaag een mondiaal gebeuren, afzet en 

prijs worden internationaal afgesproken. De scherpe concurrentie 

dwingt vaak tot een opgedreven productie en onvermijdelijke 

prijzenslag. Maatregelen om milieuvriendelijker te telen, verhogen 

vaak de productiekost. Alleen als hij zelf een betere prijs 

krijgt voor milieuvriendelijk geteelde producten, kan de boer hier 

van leven. Dit lukt ten dele door de tussenschakels tussen boer 

en verbruiker te verminderen. En als wij milieuvriendelijker teeltwijzen 

belangrijk vinden, is het ook onze verantwoordelijkheid 

als consument om letterlijk ‘een duit in het zakje te doen’. 

Rechtstreeks kopen bij de hoeveproducent betekent dus een 

eerlijker prijs voor de boer. 

BioGezond • februari 2006 5

Iedereen weet dat in een natuurlijke basisvoeding verse groenten en fruit, volle granen, peulvruchten, 

noten en zaden thuishoren. Maar over het gebruik van dierlijke eiwitten in een 

gezond dieet bestaat eigenlijk geen duidelijke consensus. Volgens veganisten schuiven we 

best alle dierlijke producten volledig aan de kant, volgens vegetariërs worden best alleen melkproducten 

en/of vis gebruikt, volgens andere bronnen moeten ook met mate vlees en gevogelte 

van een goede kwaliteit aan bod komen. In deze BIO GEZOND proberen we van vlees, vis en 

melkproducten de pro’s en de contra’s op een rijtje te zetten, om dan tot een genuanceerd 

besluit te komen, waarbij iedereen individueel de beste keuze zal kunnen maken. 

VLEES en GEVOGELTE 

Het eten van vlees en gevogelte ligt bij bepaalde bevolkingsgroepen 

heel gevoelig. Er zijn tegenwoordig namelijk heel 

wat mensen die om morele, ethische, religieuze of gezondheidsredenen 

resoluut vlees en gevogelte aan de kant geschoven 

hebben. Het aan de oppervlakte komen van misbruiken 

in de veeteelt als hormonengebruik en mishandeling van dieren, 

crisissen waarbij te hoge dioxinegehaltes werden vastgesteld 

en de toename van kankers die voor een deel aan vleesvoeding 

worden toegeschreven (darmkanker, prostaat - en 

borstkanker), zijn daar uiteraard niet vreemd aan. Maar als 

men nauwkeurig let op kwaliteit en hoeveelheid, dan zijn wel 

een aantal positieve argumenten aan te brengen. 

Positieve punten die pleiten voor het eten 

van kwaliteitsvlees en -gevogelte: 

- vlees bevat eiwit van een “hoogbiologische” waarde: 

het eiwit is compleet qua aminozurensamenstelling en 

bevat alle essentiële aminozuren in een goede verhouding. 

- vlees, en vooral rood vlees, is een uitmuntende bron van 

“heemijzer”. Dit is tweewaardig ijzer (Fe 2+) dat is ingebouwd 

in een heemring, zoals ijzer ook voorkomt in onze 

rode bloedcellen en er als transportbron van zuurstof fungeert. 

Deze vorm van ijzer wordt zeer vlot opgenomen in 

onze spijsvertering. Op die manier is rood vlees een uitstekende 

ijzerbron en helpt ze ijzergebreksanemie te voorkomen 

en aan te pakken. Plantaardig ijzer daarentegen 

komt voor onder de vorm van het moeilijker absorbeerbaar 

driewaardig ijzer (Fe 3+), dat om opgenomen te worden 

een voldoende zuurproductie vereist van de maag en 

voldoende inname van vitamine C vergt (want dan pas 

wordt Fe 3+ omgezet tot Fe 2+) 

- vlees is een goede bron van mineralen, in het bijzon- 


Do or don’t ? 

Vlees, vis en melkproducten…. 

der van zink en selenium. Deze mineralen spelen een sleutelrol in onze 

immuniteit, zijn belangrijk voor de antioxidantenstatus ter bescherming 

tegen vrije radicalen en voor de vruchtbaarheid van de mens 

- vlees is een goede bron van vitamine B12, dat ondermeer een belangrijke 

rol vervult in de bloedaanmaak en in de gezondheid van het zenuwstelsel. 

Plantaardige voeding bevat nauwelijks vitamine B12! 

Negatieve punten die pleiten tegen het gebruik van vlees: 

- malafide praktijken en toediening van lichaamsvreemde stoffen 

in de veeteelt: 

- Hormonen en groeibevorderaars, om meer opbrengst te hebben, zijn veelal 

“xeno-oestrogenen”, die de hormonenbalans bij de vrouw en man kunnen 

verstoren en kunnen bijdragen tot ziektebeelden als PMS (premenstrueel 

syndroom) en menopauzale klachten bij de vrouw, verminderde spermakwaliteit 

bij de man, kankers van ondermeer de borst en de prostaat. 

- Antibiotica: die desondanks de regelgeving vaak preventief worden toegediend, 

komen ook op ons bord terecht en kunnen onze lever belasten en 

onze darmflora verstoren. 

- de voederwijze van dieren laat veel te wensen over. Van herbivoren die groene 

gewassen moet eten, maakt men vaak omnivoren die korrels met granen 

en dierlijk slachtafval moeten eten. Door het eten van minder “groene” voeding 

bevat het vlees van die dieren veel minder omega-3-vetzuren (ALA) 

en CLA (cis-linolzuur). 

- veel dieren worden teveel of helemaal binnen gehouden en hebben te weinig 

ruimte om zich te ontwikkelen. Men kan zich voorstellen dat dergelijk 

“stress-vlees” niet bevorderlijk is voor de gezondheid. 

- vlees bevat vrij veel verzadigde vetten. Een overmatig gebruik van verzadigd 

vet houdt verband met verhoogd cholesterol en aandoeningen als 

hart- en bloedvatziekten, kankers van prostaat, borst en dikke darm. Noteer 

wel dat we verzadigd vet nodig hebben en het zou volgens bepaalde bronnen 

tot de helft van onze vetinname mogen uitmaken. En gevogelte bevat 

naast verzadigd vet ook het interessante mono-onverzadigd oleïnezuur. 

- vlees bevat eveneens een aanzienlijke hoeveelheid cholesterol, wat door elke 

bewerking (koken, bakken, braden, grillen) aanleiding geeft aan het voor 

slagaderverkalking nog schadelijker oxycholesterol 

- de eiwitbehoefte voor een volwassene wordt geschat op zo’n 0,75 à 1 g/kg 

lichaamsgewicht per dag. Wie teveel vlees eet (eiwitgehalte ongeveer 19 %), 

gaat daar ruimschoots over met als gevolgen: 

1 de afvalstof van het eiwitmetabolisme, waarbij uit overbodige aminozuren 

glucose gevormd wordt, is ammoniak: dit vormt een belasting van de lever 

en kan ons opzadelen met een ontgiftings- of detoxificatieprobleem. 

2 de lever zet vervolgens ammoniak om in ureum, wat bij een teveel de nieren 

kan overbelasten: dit kan een eliminatieprobleem opleveren

3 de afbraak van teveel aan eiwitten levert zuren op. Naast een ongunstige verzuring 

van ons organisme zullen fosforzuren ter neutralisering aan het 

lichaam basen onttrekken; vooral het voor het skelet waardevolle calcium 

wordt hierbij verbruikt. Op die manier wordt osteoporose bevorderd. 

4 een intensief eiwitmetabolisme kost het lichaam extra nutriënten: zo zullen 

vit B6 en magnesium sterk verbruikt worden 

5 een teveel aan eiwitinname overtreft de enzymatische capaciteit om eiwitten 

af te breken (pepsine en zoutzuur in de maag, proteïnasen uit de pancreas, 

darmpeptidasen en -proteïnasen) waardoor onvolledig verteerde eiwitten in 

onze darm circuleren en er aanleiding geven tot ondermeer voedingsintoleranties 

en rottingsverschijnselen 

6 In vergelijking met andere voedselgroepen zit in eiwit en vetrijk voedsel 

meer zware metalen en residuen van pesticiden, hormonen en antibiotica 

- Vanwege de hierboven opgenoemde redenen wordt in de natuurgeneeskunde 

dan ook een verband gelegd wordt tussen te eiwitrijke voeding en aandoeningen 

als leverziekte, nierziekte, osteoporose, artritis, jicht, hoge 

bloeddruk, hart- en vaatziekten, en allerlei kankers. 

- de "gekke koeienziekte" (bij de mens mogelijks de zenuwziekte gekend als 

Creutzfeld-Jacob veroorzakend), varkenspest en andere infectieziekten als 

salmonellose, besmetting met pathogene E. coli en wormziekten (spoel - en 

lintwormen, trichonella) worden door vleesvoeding overgebracht 

- langdurig barbecuen van vlees doet veel schadelijke carcinogenen ontstaan! 

- als we de bouw van pure vleeseters in de natuur (carnivoren) bestuderen, 

dan zien we dat de mens een andere bouw heeft die vleesvoeding 

minder geschikt maakt: 

- de mens beschikt niet over die talrijke scherpe, puntige tanden om vlees te 

verscheuren. 

- de mens heeft geen zuur speeksel zoals de vleeseters. 

- de mens heeft niet de eenvoudige structuur van de maag en het korte 

darmstelsel die bij vleeseters vereist zijn om het snel "rottende" vlees snel 

te verteren en in de buitenwereld te lozen. 

- de mens beschikt niet over een dergelijke hoge zuursecretie in de maag als 

vleeseters . 

- de mens is niet uitgerust met een lever die een enzym heeft (uricase) om 

urinezuur (veel gevormd bij vleesvoeding) af te breken. 

- een belangrijk economisch argument is dat landbouwgewassen 14 X zoveel 

mensen voeden dan als ze pas via veeteelt mensen tot voedsel dienen. Er is 

dus een verlies van energie, water en landbouwgrond 

- Natuurvolkeren met talrijke honderdjarigen zoals de Hunza's en Afghaanse 

nomadenstammen gebruiken zelden tot nooit vlees, maar enkel een vegetarische 

voeding, aangevuld met zure melkproducten. Noteer wel dat deze volkeren 

een andere genetische opmaak hebben dan wij, zoals wij ook verschillen 

van eskimo’s, die bijna uitsluitend een dierlijke voeding nuttigen. 

MELKPRODUCTEN 

Het eten van vlees en gevogelte ligt bij 

bepaalde bevolkingsgroepen heel gevoelig. 

Er zijn tegenwoordig namelijk heel wat 

mensen die om morele, ethische, religieuze 

of gezondheidsredenen resoluut vlees en 

gevogelte aan de kant geschoven hebben. 

Het aan de oppervlakte komen van misbruiken 

in de veeteelt als hormonengebruik 

en mishandeling van dieren, crisissen waarbij 

te hoge dioxinegehaltes werden vastgesteld 

en de toename van kankers die voor 

een deel aan vleesvoeding worden toegeschreven 

(darmkanker, prostaat - en borstkanker), 

zijn daar uiteraard niet vreemd 

aan. Maar als men nauwkeurig let op kwaliteit 

en hoeveelheid, dan zijn wel een aantal 

positieve argumenten aan te brengen. 

Besluit: 

Hoewel we niets liever zouden doen dan verkondigen 

dat niemand vlees of gevogelte nodig heeft, blijkt toch 

dat bepaalde mensen, om constitutionele en genetische 

redenen best wat vlees en/of gevogelte van een goede 

kwaliteit in hun dieet opnemen. In dit opzicht kan de 

benadering van de Amerikaanse natuurarts Dr. Peter D’ 

Adamo in zijn “bloedgroependieet” een nuttige vingerwijzing 

zijn. Zo zou bijvoorbeeld bloedgroep O toch beter 

vlees in zijn voeding opnemen, terwijl bloedgroep A veel 

meer de vegetarische toer mag opgaan. Dichter bij huis 

is de holistische visie van Dr. Marc Elsen een interessante 

benadering: in zijn polariteitsdieet worden mensen 

met een te “yinne” constitutie toch aangeraden om 

vlees te gebruiken. Om op een verstandige manier vlees 

en gevogelte te gebruiken raden wij U aan: 

- gebruik zo mogelijk enkel mager rood vlees en 

gevogelte van een biologische kwaliteit 

- vermijd vlees, afkomstig van vee dat behandeld 

werd met hormonen en antibiotica en vlees van 

vee dat binnen wordt grootgebracht met korrels in 

plaats van buiten met grassen 

- vermijd gevogelte dat binnen in een te krappe 

ruimte wordt gekweekt ten voordele van buitendieren 

als scharrelkippen 

- vermijd alle mogelijke verwerkte vleeswaren, met 

een moeilijk te controleren samenstelling en storende 

ingrediënten als transvetzuren, suiker en 

diverse voedingsadditieven: worst, charcuterie, 

salami, vleessalades, paté…. 

- het is aan te bevelen om alle zichtbaar vet weg te 

snijden en van gevogelte het vel te verwijderen 

- eet bescheiden porties van het zuurvormende 

vlees en gevogelte en zorg ervoor dat je ter neutralisatie 

voldoende basische voedingsmiddelen eet 

als groenten en fruit 

Wie absoluut geen vlees of gevogelte wil eten doet er 

best aan toch wat dierlijke eiwitten van een goede kwaliteit 

te gebruiken onder de vorm van zure melkproducten, 

eieren of vis. 

Zeer compleet voedingsmiddel, 

maar…. 

Wanneer we koemelk zuiver analytisch bekijken, 

dan kunnen we niet anders dan besluiten dat het 

een zeer compleet voedingsmiddel is. Het bevat om 

te beginnen compleet of “hoogbiologisch” eiwit 

met alle essentiële vetzuren in een goede verhouding. 

Daarnaast bevat het met lactose of melksuiker 

een ongeraffineerde bron van koolhydraten en 

er zitten ook lichtverteerbare, kortketenige verzadigde 

vetten in. Melk bevat ten slotte ook essentiële 

vetzuren en vrij veel vitaminen en mineralen. 

Helaas is koemelk in de meeste gevallen, de eerste 

levensjaren niet meegerekend, voor de mens moeilijk 

te verteren en kan er amper genoten worden 

van de rijkdom aan voedingsstoffen zonder al dan 

niet merkbare last! Zo komen na het derde levensjaar 

twee belangrijke enzymen om melk te verteren 

nauwelijks nog voor: het enzym renine om het 


melkeiwit te verteren en het enzym lactase om lactose of melksuiker te 

verteren. 

Lactasedeficiëntie leidend tot lactose-intolerantie 

Om het tweewaardig suiker lactose goed te kunnen verteren, hebben 

we dus het enzym lactase nodig, en daar beschikken we eigenlijk alleen 

maar in onze prille kinderjaren in voldoende mate over. Het is zelfs zo 

dat soms baby’s al onvoldoende of geen lactase meer aanmaken (lactase-deficiëntie). 

Bij het zwarte ras heeft het grootste deel van de baby’s 

zelfs last ervan. Chronische diarree, vermagering of andere spijsverteringsstoornissen 

kunnen dan hiervan het gevolg zijn; men spreekt van 

lactose-intolerantie. Er kunnen verschillende graden bestaan van lactose-intolerantie. 

Als bij oudere kinderen, volwassenen en bejaarden, die 

sowieso over weinig lactase beschikken, bovengenoemde klachten snel 

optreden na het gebruik van melk, dan legt men vaak het verband met 

melk en wordt bij een dergelijke uitgesproken lactose-intolerantie verder 

afgezien van melkproducten. Maar als er slechts vage spijsverterings-klachten 

zoals zwaartege-voel, krampen, en winderigheid optreden 

en dit vaak verschillende uren tot twee dagen na inname van lactose, 

dan wordt bij een dergelijke vorm van matige lactose-intolerantie 

soms geen verband gelegd met melkproducten. 

Koemelkallergie en koemelkintolerantie 

Ook bevat koemelk, en in nog meer geconcentreerde vorm koeienkazen, 

moeilijker te verteren eiwitten als caseïne en lactalbuminen. Zeker 

voorbij de prille kinderleeftijd, als er nagenoeg geen renine als specifiek 

verterend enzym meer wordt aangemaakt, kan dat problemen opleveren. 

Onvoldoende vertering van het caseïne en/of lactalbumine zorgt er 

Besluit: 

Of het gebruik van melkproducten al dan niet gunstig is voor onze 

gezondheid, is eigenlijk ook afhankelijk van individuele constitutionele 

en genetische factoren. Voor wie melkproducten wil gebruiken, 

hebben we de volgende tips: 

- De natuurarts Dr. Peter D’Adamo, die het al dan niet goed verdragen 

van melkproducten onderzocht, stelde vast dat bij het 

blanke ras bloedgroep B doorgaans zeer breed kan genieten 

van koemelkproducten, dat A meestal enkel zure koemelkproducten 

goed verdraagt, terwijl bloedgroep O best volledig koemelkproducten 

links laat liggen 

- Zure koemelkproducten als yoghurt en kwark zijn beter verteerbaar 

dan koemelk en koeienkazen en hebben een aantal 

extra gezondheidsbevorderende factoren 

- Zorg ervoor, als je yoghurt gebruikt, dat het “rechtsdraaiende” 

yoghurt is, waarbij het fermentatieproces werd voltrokken door 

melkzuurbacteriën als lactobacillus bifidus, lactobacillus 

caseï, streptococcus cremoris, streptococcus lactis en/of lactobacillus 

acidophilus. Klassieke yoghurt bevat naast streptococcus 

thermophilus doorgaans de melkzuurbacterie lactobacillus 

bulgaricus, die linksdraaiend melkzuur vormt en voor ons organisme 

niet zo bevorderlijk is 

- De eiwitten in geitenmelk en geitenkaas lokken doorgaans een 

stuk minder allergieën en intoleranties uit dan die uit koeienmelk. 

Zo kan geitenmelk vaak met goed gevolg gegeven worden 

aan kinderen die geen koemelk verdragen en zijn geitenkazen 

een beter alternatief voor koeienkazen 

- Bij uitgesproken lactose-intolerantie mijdt men uiteraard best 

alle melkproducten, alle voedingsmiddelen met melk erin verwerkt, 

alsook producten (lees het etiket!) waarin geïsoleerde, 


dan voor dat onvoldoende verteerde melkeiwitcomponenten in de 

darm circuleren. Sommige van deze eiwitten kunnen symptomen uitlokken 

als winderigheid, krampen en stoelgangproblemen. Andere 

kunnen doorheen de darmwand “lekken”, een reactie van het immuunsysteem 

uitlokken en op afstand symptomen doen ontstaan of verergeren 

als eczema, hooikoorts, astma, slijmvorming, oedemen, lage bloeddruk 

en tal van andere aandoeningen. Bij deze vormen van koemelkallergie 

of koemelkintolerantie treedt de last vaak pas uren tot dagen op 

na de inname van koemelkproducten, zodat het verband vaak niet 

wordt gelegd. 

“Voorverteerde” zure melkproducten 

Gelukkig bestaan er zure melkproducten als kwark (platte kaas) en 

yoghurt, die een fermentatieproces onder-gaan hebben door melkzuurbacteriën. 

Hierbij: 

- wordt het moeilijk te verteren melkeiwit of caseïne door inwerking 

van de melkzuurbacteriën al in kleinere eiwitketens (peptiden) 

"voorver-teerd" en is er al een stuk minder kans op koemelkallergie 

en intolerantie 

- wordt melksuiker of lactose gedeeltelijk door het lactase-enzym 

van de melkzuurbacteriën "voorverteerd" tot glucose en galactose; 

een ander gedeelte (20 à 30 procent) wordt tot melkzuur omgezet. 

Vooral het rechtsdraaiende melkzuur is voor het lichaam heel 

bruikbaar: 

- rechtsdraaiend melkzuur bevordert het ontstaan van een goede 

darmflora; dit heeft een aantal gunstige gevolgen als het verbeteren 

van de lichaamseigen weerstand, het verminderen van de kans op 

en de duur van diarree, het verbeteren van de spijsvertering… 

gezuiverde lactose als zoetmiddel of vulmiddel verwerkt zit: 

medicijnen, tabletten, chocolade, gebak…. 

- Als men in bovengenoemd geval toch lactosehoudend voedsel 

wil gebruiken, kan men beroep doen op voedingssupplementen 

met het enzym lactase, aangemaakt door de gist Aspergillus 

oryzae. Deze enzymen moeten ingenomen worden vanaf een 

half uur voor tot tegelijk met de inname van zuivelproducten. 

Ofwel kunnen ze 12 à 24 uur voor gebruik aan het melkproduct 

zelf toegevoegd worden. 

- Bij minder uitgesproken lactose-intolerantie, kunnen nog (met 

mate) gefermenteerde zuivelproducten zoals yoghurt en kwark 

(platte kaas), kazen als cottage cheese, ricotta, mozarella, 

Zwitsere kaas en cheddar, room, roomijs en karnemelk 

gebruikt worden. Zij bevatten ofwel niet zoveel lactose ofwel 

bevatten ze melkzuurbacteriën die het enzyme lactase aanmaken 

en zo helpen in de dunne darm het lactose te verteren. 

- De eiwitten die zich in de melkwei bevinden zijn beter verteerbaar 

dan caseïne en lactalbumine. Dit waardevolle eiwit is 

zelfs een interessante aanvullende proteïnebron 

- - Officiële gezondheidsinstanties en media willen ons vaak 

doen geloven dat je zonder melkproducten een ernstige kans 

op calciumtekort loopt. Maar heel wat voedingsmiddelen die 

geen melk bevatten zijn rijk aan calcium! Zoals groene groenten 

(broccoli, groene kool), vissoorten met zachte, eetbare 

beenderen (zalm, sardines), noten en zaden (sesamzaad is een 

topper), peulvruchten, gedroogd fruit…En in deze bronnen is de 

verhouding met het mineraal fosfor een stuk interessanter dan 

in zuivel.

VIS 

Het eten van vlees en gevogelte ligt bij 

bepaalde bevolkingsgroepen heel gevoelig. 

Er zijn tegenwoordig namelijk heel wat 

mensen die om morele, ethische, religieuze 

of gezondheidsredenen resoluut vlees en 

gevogelte aan de kant geschoven hebben. 

Het aan de oppervlakte komen van misbruiken 

in de veeteelt als hormonengebruik en 

mishandeling van dieren, crisissen waarbij 

te hoge dioxinegehaltes werden vastgesteld 

en de toename van kankers die voor een 

deel aan vleesvoeding worden toegeschreven 

(darmkanker, prostaat - en borstkanker), 

zijn daar uiteraard niet vreemd aan. 

Maar als men nauwkeurig let op kwaliteit 

en hoeveelheid, dan zijn wel een aantal 

positieve argumenten aan te brengen. 

Positieve punten die pleiten 

voor het eten van vis: 

- Vis is een uitstekende bron van proteïnen: 

het bevat “hoogbiologisch eiwit” 

met alle essentiële aminozuren in een 

goede verhouding. 

- In vis en vooral in vette vissoorten zoals 

makreel, haring, sardines, ansjovis, zalm en 

heilbot zitten waarde-volle omega 3- vetzuren 

(EPA en DHA), waaraan we in BIO GEZOND 

al voldoende aandacht schonken. Zo vermindert 

het regelmatige gebruik van vis in vergelijking 

met vleesvoeding het risico op hart- en 

vaat-ziekten, de kans op depressiviteit, ADHD, 

huidziekten en dementie (o.a. de ziekte van 

Alzheimer) 

- Vis is tevens rijk aan de vetoplosbare vitamines 

A, D en E, aan calcium (vooral zalm en 

sardines met beenderen) en aan het mineraal 

jodium, dat goed is voor de schildklierfunctie. 

Negatieve punten die pleiten 

tegen het gebruik van vis: 

- Vis is vaak gepollueerd met zware metalen 

(zoals kwik) en accumuleert snel vervuilers 

als dioxine, PCB’s, herbiciden en aromatische 

koolwaterstoffen. 

- In dit opzicht zijn schaal - en schelpdieren, 

nochtans goede bronnen van mineralen als 

selenium, zink en ijzer, nog eerder toxisch 

vervuild. Deze lagere levensvormen kunnen 

zich minder dan vissen ontgiften van voornoemde 

stoffen. 

Besluit: 

Indien onze zeeën niet vervuild zouden zijn, dan zou vis zondermeer door zijn compleet eiwit, de 

omega-3-vetzuren en de minerale zouten een als een topvoedingsmiddel zijn. Wie vis op het menu 

wil plaatsen, kan met de volgende zaken rekening houden: 

- Als je twee maal per week vis eet en daarbij zorgt voor variatie, dan wegen de voordelen 

van vis zeker op tegen de nadelen. De kwikconcentraties van de vissoorten die in België op 

de markt komen, liggen namelijk ver onder de maximale toegelaten hoeveelheden en 

bovendien komt kwik vooral in de graten van de vis voor. Ook de gehaltes aan dioxines, 

PCB’s en pesticiden liggen lager dan de limieten zoals bepaald door de WHO en de 

Europese gemeenschap. 

- Vermijd vis, die gekweekt wordt in afgesloten bassins of zee-armen. Dikwijls bevatten ze 

niet meer voldoende omega-3-vetzuren, omdat ze in plaats van hun normale voeding van 

zee-algen en krill vaak korrelvoeding toegediend krijgen. 

- Schaal- en schelpdieren horen eigenlijk niet echt thuis in een natuurlijk dieet. Niet alleen 

accumuleren ze meer toxische stoffen dan vissen, er bestaat veel meer kans op allergie. 


Natuurlijke cosmetica 

De cosmetica-industrie leeft van de verkoop van illusies. Uitzonderlijk mooie vrouwen 

pushen schoonheidsproducten in Tv-commercials en magazines en vragen hun publiek te 

geloven: koop en u zal net zo mooi worden als ik. Producenten beweren dat ze “de” oplos- 

sing gevonden hebben om het verouderen van de huid te voorkomen. Prachtige verpak- 

kingen creëren een imago van luxe, glamour en elegantie. Maar de verpakking zegt niets 

over het essentiële: de verdraagzamheid en de effectiviteit van het product. Het verhoogt 

enkel maar de kosten. Hetzelfde is waar voor de omverpakking die geen enkel effect heeft 

op uw huid maar bovendien een onnodige belasting voor het milieu betekent. 

Producenten van natuurlijke cosmetica concentreren zich op het 

echt belangrijke van de huidverzorging. Belangrijk bij een dermatologisch 

gefundeerde zijn: verdraagbaarheid (het goed samengaan van 

alle ingrediënten met de huid), 

en effectiviteit (de ingrediënten moeten de best mogelijke huidverbetering 

veroorzaken). Ook de harmonie en ethisch ondernemen 

met betrekking tot mens, dier en milieu zijn belangrijk. 

Verdraagbaarheid is de meeste belangrijke factor wanneer het gaat 

over huidverzorging. Langdurige verdraagbaarheid. In het begin 

zijn de meeste schoonheidsproducten goed verdraagbaar. Wat evenwel 

belangrijk is voor de consument is echter een langdurige verdraagbaarheid. 

In veel gevallen treden allergische reacties immers pas 

op na langdurig gebruik van een cosmetisch product. Om te voorkomen 

dat dit gebeurt, moeten ingrediënten die regelmatig allergische 

reacties veroorzaken (allergene factoren) worden vermeden. 

Wetenschappers die veel te maken hebben met allergische reacties 

van de huid, dermatologen en allergologen, zijn zich bewust van de 

allergiegevaren van vele ingrediënten die vaak gebruikt worden in 

schoonheidsproducten. Het gaat daarbij voornamelijk om parfums 

en chemische conserveringsmiddelen, in het bijzonder de regelmatig 

gebruikte parabenen. 

Effectiviteit betekent vooral dat de huid in de best mogelijke toestand 

kan gebracht worden binnen de individuele genetische natuurlijke 


aanleg. Dit kan het beste bereikt worden door een mengeling van 

huidvriendelijke plantaardige oliën en vitamines, samen met de bijzonder 

belangrijke meervoudige liposomen die bestaan uit huididentieke 

lipiden. Daarbij wordt ook gelet op het belang van dieren, 

zeker omdat er geen enkel ingrediënt van dierlijke oorsprong bestaat 

dat niet kan vervangen worden door plantaardige ingrediënten. 

Waarom natuurlijke cosmetica 

Natuurlijke ingrediënten zijn in feite de enige stoffen die de huid kunnen 

verzorgen. Synthetische en niet huideigen stoffen horen per 

definitie niet op de huid vanwege mogelijke risico factoren en directe 

of indirecte verstoringen van het biologisch evenwicht op de huid, 

vooral op de lange termijn gezien. 

Er is een vuistregel die luidt: Smeer alleen ingrediënten op uw lichaam 

die ook geschikt zijn voor inwendig gebruik. 

Hoe lees ik de ingrediënten op een etiket...?! 

Hierna staan de stoffen aangegeven waarvoor u moet oppassen, dus 

kijk ook eens uw cosmetica na op de inhoudstoffen en… schrik niet! 

Let vooral op de stoffen met een * 

• Synthetische emulgatoren (dit zijn mengen bindmiddelen), zoals 

PEG* en Reth* (met vaak een nummer erachter), Polysorbate 20, 

60, 80 etc.; 

• Synthetische oliën, zoals Dimethicone en onnatuurlijke oliën en 

vetten, zoals paraffine en vaseline (de huid wordt monddood, 

paraffineverslaving); 

• Synthetische toevoegingen en/of hulpmiddelen, zoals carbomeren, 

diëthylphalaat (DEP)/methanol, EDTA, TEA* (tri-ëthanol-amine), 

DEA, MEA, NDEA, propylene glycol; 

• Synthetische conserveringsmiddelen, zoals broomverbindingen 

(dus alles waar het woord brom of bromo in voorkomt), phenol 

verbindingen, zoals 2-phenoxyethanol, chloorverbindingen (dus 

alle waar het woord chlor of chloor in voorkomt) en triclosan 

• Synthetische grondstoffen voor shampoo, zoals sodium lauryl sulfate 

varianten, zoals sodium laureth sulfate, magnesium lauryl sulfate, 

sodium lauryl sulfate, ammonium laureth sulfate, sodium oleth 

sulfate, TEA laureth sulfate. 

Veel van deze ingrediënten zijn sterk huid- en milieu onvriendelijk en 

kunnen bijv. de hormoonhuishouding ontwrichten, de vetmantel van 

de huid of de gehele huid ontregelen. 

Ook worden er in veel cosmetica paraffine en siliconen oliën gebruikt. 

Er wordt echter vaak niet bij verteld dat deze voor de huid onnatuurlijke 

oliën en vetten de huid monddood maken en kunnen de poriën

Maag- en 

darmproblemen, 

glutenallergie, 

Candida, 

maagzweren, 

schimmelinfecties, 

chronische 

darmontstekingen,... 

Je ziet vanbuiten 

hoe je bent 

binnenin. 

SPIJSVERTERINGSPROBLEMEN 

Extra Vierge Cocos 

olie van Amanprana 

biedt de oplossing. 

AMAN 

PRANA 

VOEDING VOOR SERENE LEVENSKRACHT 

Extra Vierge Cocos Olie van Amanprana 

Het beste uit de natuur 

voor maag en darmen en... héél lekker 

Cocos van Amanprana kan de slijmvlieslaag 

in maag en darmen herstellen. Kokosolie kan 

een grote bijdrage leveren om ontstekingen 

in het spijsverteringskanaal te voorkomen en 

te verlichten. 

Onderzoek heeft aangetoond dat de ontstekingswerende 

bestanddelen in kokosolie de irritatie van de 

darmen vermindert. Daarenboven gaan de krachtige 

antimicrobiële bestanddelen van kokosolie de 

slechte virussen, bacteriën en schimmels bestrijden. 

Zo worden o.a. Gram-positieve organismen en de 

helicobacter pylori bacterie de kop ingedrukt. Die 

worden vaak verantwoordelijk geacht voor maag en 

darmontstekingen. 

Cocos is zeker aan te bevelen om tijdens en na 

antibioticagebruik schimmelinfecties te voorkomen 

of te genezen. De kleine vetmoleculen van de 

middellange vetzuurketens van kokosolie laten voedingsstoffen 

sneller en gemakkelijker opnemen in de 

gevoelige darmen. 

Cocos van Amanprana bevat voor 60% MCT vetzurenzuren 

die geen pancreas, gal of lever nodig hebben 

voor vertering. vertering. Kokosolie is de gemakkelijkst ververteerbare onder alle vetten. 

Darmproblemen (en vooral chronische) belasten 

het lichaam dermate, dat ze kunnen lijden tot chronische 

vermoeidheid, allergiën, voedselintoleranties 

en een vervormde lichaamshouding. Je kan problemen 

voorkomen door je maaltijden te bereiden met 

Cocos. Varieer met vetten en leg meer nadruk op 

kokosolie bij maag- en darmproblemen. Gebruik 

alleen Extra Vierge Cocos, want die is koudgeperst. 

Je kan Cocos op de boterham smeren als beleg. 

Je kan er mee bakken, wokken en frituren. 

Therapeutisch gebruik je 3 eetlepels per dag. 

Verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels in glas van 

380ml en 1700ml. Bij aankoop van een potje, krijg 

je gratis het 80 pagina infoboekje "Waarom kokos- 

& rode palmolie" 

Dichtstbijzijnde winkel? Manavita 056-43 98 51. 

Andere info 03-653 25 41. 

WAAROM 

KOKOS- & RODE PALMOLIE 

Kokosolie: het geheim voor een gezond en slank lichaam 

Rode palmolie: boordevol carotenen en vitamine E 

Meer energie en geen vet opslag 

Minder hongeraanvallen 

Betere vet verbranding 

Betere opname calcium en magnesium 

Stralende huid 

Gezonde ogen 

Zachte handen 

Natuurlijk antibioticum 

Helend bij darmontstekingen 

Weg schimmelinfecties 

Extra nuttig voor sporters 

Wat zijn gezonde bakvetten? 

Transvetten zijn slecht 

Cholesterol is je vriend 

Verzadigde vetten doen je goed 

Waarom vetarm eten ongezond is 

Weg met die anti-aanbakpan 

Ondersteuning lever, pancreas en gal 

4,95 of 

GRATIS 

bij aankoop 

van een potje 

Amanprana Extra Vierge olie 

Periodieke uitgave over gezondheid, vitaliteit en welvaartziekten • Uitgave van Tai-Pan NV • V.U. BART MAES, B. LATOURLEI 97, BRASSCHAAT 

1 

Februari 2006 

MARATHON CREATIEF 03-653 33 77

Welvaartsrisico? 

Onze westerse levenswijze met 

heel wat stress, een onvolwaardig 

voedingspatroon en te weinig 

lichaamsbeweging, kan zijn gevolgen 

hebben op onze drukwaarden 

en cholesterolpeil. We spreken van 

risicofactoren, omdat bij verhoogde 

cijfers hiervan onze vaten dreigen 

dicht te slibben en onze gezondheid 

wordt belaagd. 

Natuurkracht helpt 

Gelukkig bestaan natuurlijke 

extracten die onze vaten in een 

goede conditie houden door bij te 

dragen tot gezonde drukwaarden 

en een verantwoord cholesterolpeil. 

Knoflook + Mistel + Meidoorn + 

Vitamine E van BIONAL is een 

combinatiepreparaat daarvan. 

De kracht van de combinatie 

• Knoflook ondersteunt breed 

de circulatie en helpt normale 

druk- en cholesterolwaarden 

behouden. 

• Mistel ontspant de vaten en 

draagt zo bij tot een gezonde 

druk. 

• Meidoorn ondersteunt de pompfunctie 

en helpt optimale drukwaarden 

behouden. 

• Vitamine E is het antioxidant dat 

de vaatwand beschermt. 

Verkrijgbaar in uw natuurvoedingszaak. 

Voor informatie: 

Mannavita bvba, Wevelgem 

Tel. 056 - 43 98 51 

info@mannavita.be • www.bional.nl 

12 BioGezond • september 2005 

ontregelen en afsluiten. Deze vetten lossen natuurlijke huidvetten op en de huid maakt geen 

nieuwe aan. 

Als men met dit soort ingrediënten stopt, gaat de huid droog en onprettig aanvoelen. Men grijpt 

dan snel terug naar de vette paraffine producten… Zo ontstaat de zogenaamde paraffineverslaving. 

De huid moet minstens een maand van deze (jarenlange) verslaving herstellen en wennen 

aan een goede, natuurlijke verzorging. 

Allergische reacties 

Allergische reacties zijn de laatste jaren sterk toegenomen. Een Deens onderzoek van de afdeling 

dermatologie van Gentofte Hospital van de Universiteit van Kopenhagen wees uit dat 10% van 

de bevolking binnen de vijf jaar negatief reageert op het gebruik van cosmetica. Allergische reacties 

door cosmetische producten vormen de grootste groep: ze zijn toegenomen van 2.4% tot 

5.6% tussen 1989 en 1999. En het probleem neemt nog uitbreiding. Parfum en chemische conserveermiddelen 

zijn de hoofdoorzaken. Verder ook het gebruik van chemische kleurstoffen en 

chemische UV-filters. Een groot deel van de cosmetica-industrie heeft bijgedragen tot deze 

schadelijke ontwikkeling, door het vermengen van allerlei allergene ingrediënten in schoonheidsproducten. 

Belgisch Ecogarantielabel 

voor natuurcosmetica 

Cosmetica en lichaamsverzorging konden in de biologische wereld lange 

tijd op weinig belangstelling rekenen. Vandaag boomt in Duitsland de trend 

van de natuurcosmetica en dit fenomeen waait nu ook over naar ons land. 

In navolging van buitenlandse voorbeelden heeft België sinds kort een 

eigen ecogarantielabel voor natuurcosmetica. 

Tot het einde van de jaren '80 richtten de biobeweging en de bioindustrie 

zich vooral op de ontwikkeling van regels, certificatieprocedures en 

marktkansen voor biologische landbouw en voeding. Andere producten, 

zoals vezels, textiel, hout en cosmetica speelden geen rol van betekenis. 

In het begin van de jaren '90 begon de interesse te groeien voor 

'natuurlijke' of 'ecologische' schoonmaak- en verzorgingsproducten. 

Biologisch mag je deze niet noemen, want de term 'bio' is voorbehouden 

aan producten van agrarische oorsprong zoals voeding, bloemen en 

stoffen als katoen, hennep en wol. 

Het Ecogarantielabel 

In Duitsland ontstond de nieuwe trend van natuurcosmetica. De organisatie 

BDIH, die producenten en handelaars verenigt, kent aan producenten die haar 

lastenboek volgen een BDIH-label toe. De Franse tegenhanger hiervan is het 

Cosmébiolabel, dat gelijkwaardige kwaliteitsnormen hanteert. Sinds kort heeft ook België zijn 

eigen Ecogarantielabel. 

Vanaf 2003 werkten enkele bedrijven onder de koepel van Biogarantie VZW samen aan een lastenboek 

voor alle ecologische producten die wegens hun niet-agrarische aard uit de boot van 'bio' 

vallen. Een eerste werkgroep richtte zich op cosmetica en hield rekening met de buitenlandse 

lastenboeken, aangezien er op middenlange termijn gestreefd wordt naar een gezamenlijk 

Europees lastenboek en logo voor natuurcosmetica. Eind 2004 was het luik cosmetica van het 

Ecogarantie-lastenboek klaar . 

Principes van biovoeding 

De regels voor natuurcosmetica zijn gestoeld op dezelfde principes als die van biovoeding. Het 

lastenboek volgt dezelfde structuur en definieert welke ingrediënten toegelaten zijn en welke 

niet. Het regelt de etikettering voor de verschillende percentages in bio-input en bepaalt de 

inspectiemethodes en certificatieprocedures. 

Duurzame ingrediënten en minimale milieu-impact 

Producten met het Ecogarantielabel zijn bereid op basis van duurzame ingrediënten. Bij gebruik 

hebben ze een minimale milieu-impact, een lage toxiciteit voor het waterleven en een goede biodegradatie. 

Ze beperken het gebruik van schadelijke materialen zoals borium, aardolie en haar 

derivaten. De ingrediënten worden geselecteerd op basis van hun natuurlijke oorsprong en ecologisch 

gehalte. Bij gebruik van agrarische stoffen moeten deze bij voorkeur uit de biologische 

landbouw afkomstig zijn. Producten waarvoor het slachten van een dier noodzakelijk is, zijn verboden. 

Andere ingrediënten van dierlijke aard mogen enkel gebruikt worden indien dat geen 

schade toebrengt aan het ecologische evenwicht. De eindproducten mogen enkel vervaardigd 

zijn op basis van de fysische en chemische processen die opgesomd zijn in het lastenboek. 

Producten met Ecogarantielabel worden net als producten met Biogarantielabel gecontroleerd 

door onafhankelijke certificeringsorganismen. Bij de etikettering van Ecogarantie-producten 

wordt een onderscheid gemaakt tussen producten met 70% tot 95% ecologische ingrediënten en 

producten met tenminste 95% ecologische ingrediënten.

natuurlijke cosmetica 

Cosmeticagids 

van Greenpeace 

Meer en meer kleine cosmeticafabrikanten profileren 

zich als 'natuurlijk'. Dit als reactie op het 

ondoordacht gebruik van synthetische en chemische 

ingrediënten. Greenpeace maakte een 

document op dat de ontwikkeling van natuurlijke 

cosmetica moet ondersteunen. 

Greenpeace is een actie begonnen tegen cosmeticaconcerns. 

De milieuorganisatie heeft voor het 

milieu en voor de mens schadelijke chemicaliën 

in 450 cosmeticaproducten op een rijtje gezet om 

consumenten erop te wijzen welke gifstoffen zitten 

in de verzorgingsproducten die zij gebruiken. 

Voor de actie geeft Greenpeace een infogids uit 

met als titel 'Mooi', die in een oplage van 900.000 

stuks onder consumenten wordt verspreid. De 

informatie is daarnaast online beschikbaar. Met 

de actie wil Greenpeace de fabrikanten en de 

Europese politiek, die half november stemt over 

het stoffenbeleid (REACH), onder druk zetten. De 

organisatie vindt het voorstel te slap en pleit voor 

strengere regels voor chemicaliën. Greenpeace 

baseert zich voor de informatie over schadelijke 

stoffen op de gegevens die concerns als Proctor 

& Gamble, L'Oreal en Sarah Lee zelf hebben aangeleverd. 

Aan de hand van deze informatie zijn de 

merken ingedeeld met de kleuren rood, oranje en 

groen. Rode producten bevatten schadelijke stoffen, 

de producent is niet van plan ze te verwijderen 

of heeft geweigerd informatie te geven. 

Oranje producten bevatten nu nog schadelijke 

stoffen, maar het bedrijf is bezig het productieproces 

aan te passen zodat het zonder deze stoffen 

kan. Groene producten bevatten helemaal 

geen giftige chemische stoffen. De informatie uit 

'Mooi' is digitaal beschikbaar op de website 

http://www.lichaamzondergif.nl/. Daar kan ook 

de 'cosmeticatest' worden gedaan, waarbij consumenten 

kunnen zien of de cosmeticaproducten 

die zij gebruiken schadelijke stoffen bevatten. Is 

dit het geval dan sturen zij met enkele muisklikken 

een e-mail naar de betreffende producent met 

het verzoek om te stoppen met het gebruik van 

schadelijke stoffen. 

Greenpeace verwacht geen juridische problemen, 

omdat de industrie ruim de gelegenheid had 

te reageren. De brancheorganisatie de 

Nederlandse Cosmetica Vereniging werpt in een 

persbericht tegen dat de producten in het schap 

volgens hen aan alle Europesee veiligheidseisen 

voldoen en onbezorgd dagelijks door de consument 

kunnen gebruikt. "De cosmetica industrie is 

teleurgesteld dat Greenpeace wederom mediaaandacht 

probeert te krijgen voor hun standpunt 

over de nieuwe Europese stoffenwetgeving via 

negatieve berichtgeving over cosmetica," aldus 

de vereniging. 

www.proefdiervrij.nl en 

www.cosmeticagids.nl 

Wilt u cosmetica of andere producten kopen 

van fabrikanten die niet testen op dieren? Op de 

websites www.proefdiervrij.nl en www.cosmeticagids.nl 

vindt u informatie over meer dan 130 

merken waarvan de fabrikanten niet meer testen 

op dieren. Dit geldt voor zowel de eindproducten 

als de ingrediënten. 


Meer dodelijke gevallen 

Vroeger zagen artsen vaak bij mannen met prostaatkanker dat deze 

aandoening niet leidde tot de dood. Omdat de kanker doorgaans pas 

op latere leeftijd ontstond en daarbij nog niet buiten het prostaatkapsel 

trad om verder in het lichaam te woekeren. Lange tijd kon men de 

man dus geruststellen dat prostaatkanker niet zo vaak fataal afloopt. 

Maar nu blijkt ook het sterftecijfer serieus in de lift te zitten. Met in 

het achterhoofd de wetenschap dat Amerika ons vaak voor is en dat 

aldaar het aantal gevallen van prostaatkanker de laatste 5 jaar met 80 

% toenam, mogen we binnen enkele jaren vermoedelijk hetzelfde bij 

ons gaan verwachten. Nu al is het de belangrijkste doodsoorzaak 

door kanker bij de man geworden (lang was longkanker de meest 

dodelijke): het sterftecijfer steeg de voorbije 20 jaar met liefst 23%. 

Wat is de prostaat precies? 

De prostaat is een orgaan dat ongeveer de grootte heeft van een walnoot. 

Deze klier ligt net onder de blaas en omsluit er de urinebuis, 

waar deze ontspringt onderaan de blaas. De belangrijkste functie van 

de prostaatklier is de aanmaak van het zaadvocht, dat tijdens de zaadlozing 

van de man als drager dient van de in de testikels aangemaakte 

zaadcellen. 

Het verschil met BPH of prostaathypertrofie 

Vanaf de leeftijd van 45 à 50 kan de prostaat van de man in volume 

gaan vergroten. Deze goedaardige prostaatvergroting of benige prostaathypertrofie 

(BPH) is geen kanker, maar kan wel vervelende 

klachten veroorzaken. Zoals ’s nachts vaak het bed uit moeten om 

steeds maar kleine beetjes te moeten lozen, een vervelende aandrang 


Natuurlijke maatregelen ter preventie van 

Prostaatkanker 

De cijfers liegen er niet om: de laatste decennia 

heeft men een aanzienlijke toename van 

prostaatkanker vastgesteld bij de westerse 

man. Met 33 % van alle voorkomende kankergevallen, 

heeft deze kwaadaardige tumor 

momenteel zelfs longkanker onttroond als 

koploper. Anders uitgedrukt, mogen we stellen 

dat tegenwoordig ongeveer 17 procent van de 

Belgische mannen het risico loopt om prostaatkanker 

te ontwikkelen in zijn leven en dat 

3 procent eraan zal sterven. Wat is prostaatkanker 

precies, hoe wordt ze opgespoord en 

behandeld en welke natuurlijke maatregelen 

bestaan er om het risico te verminderen? 

die niet vermindert met te plassen, een zwakke, verspreide straal en 

langdurig nadruppelen. Hoewel een natuurlijke preventie of een operatieve 

behandeling zich hier ook opdringt, is deze aandoening dus 

duidelijk verschillend van kanker. 

Symptomen en diagnose 

Prostaatkanker gaat eigenlijk niet gepaard met specifieke symptomen. 

Meestal verloopt dit traag groeiende gezwel onopgemerkt, totdat 

de tumor een aanzienlijk volume heeft ingenomen. Het is zelfs zo 

dat ongeveer 2 % der veertigers, 30 % van alle zestigers en 70 % van 

alle tachtigers microscopisch kleine kankerhaardjes in de prostaat 

vertoont, maar dat die niet noodzakelijk uitgroeien tot een actief kankergezwel. 

Wanneer dat jammer genoeg wel gebeurt en de tumor voldoende 

groot wordt, dan hij kan zich manifesteren door een druk op 

de urinewegen of, als hij naburige organen overwoekert, met vage pijnen 

in de onderrug of -buik. Een belangrijk onderzoek, dat de arts 

liefst routinegewijs bij de ouder wordende man uitvoert is een “rectaal 

toucher”. Hierbij wordt met een gehandschoende vinger in de 

anus gevoeld of de prostaat geen abnormale verhardingen vertoont. 

Dit pijnloze onderzoek wordt soms onterecht door de man als vernederend 

ervaren, maar is het helemaal niet. Wanneer welbepaalde 

symptomen of het rectaal toucher in de richting van prostaatkanker 

wijzen of wanneer bij bloedonderzoek gestoorde parameters gevonden 

worden die prostaatkanker kunnen suggereren (vooral PSA, zie 

verder), dan kan men de kanker gericht gaan opsporen. Meestal voert 

men een echografie uit van de prostaat via de endeldarm. Van verdachte 

zones neemt men vervolgens een punctie, waarna het weefsel 

onder de microscoop wordt onderzocht om de diagnose te bevestigen.

Biofresh 

Gavere 

Sint-Katelijne-Waver 

Alleur 

orders.gavere@biofresh.be 

www.biofresh.be 

biokwaliteit ... dat proef je ! 

adv rapunzel HP.indd 1 27-12-2005 18:36:56

PROSTAATKANKER 

PSA of prostaatspecifiek antigen 

Er bestaat een laboratoriumtest, waarbij de stijging van een welbepaald 

eiwit, het prostaatspecifiek antigen of PSA, kan opgespoord 

worden. Helaas is die PSA niet specifiek voor prostaatkanker. Deze 

waarde kan namelijk ook gestegen zijn bij prostaatontsteking en is 

vooral bij licht verhoogde waarden moeilijk te interpreteren. De 

waarde van de PSA ligt vooral in de opvolging van een patiënt met 

prostaatkanker, om na te gaan hoe de behandeling aanslaat en of er al 

dan niet een terugval is. 

Behandelingsmogelijkheden 

Zonder dat we er hier al te diep kunnen op ingaan, mag gesteld worden 

dat er grofweg vier behandelingswijzen bestaan van prostaatkanker. 

Ze moeten bij elk individueel geval nauwkeurig afwogen worden, 

door het objectieve risico van de kanker in te schatten tegenover de 

agressiviteit van de therapie. Zo kan bij een hoogbejaarde persoon 

met een weinig evoluerend gezwel overwogen worden om de ziekte 

zijn natuurlijk beloop te laten, omdat een krachtige behandeling 

soms veel nadeliger zou kunnen zijn dan de kwaal zelf. Wanneer de 

levensverwachting van de patiënt daarentegen meer dan 10 jaar 

VOEDING TEGEN PROSTAATKANKER 

Er komen steeds meer studies aan de oppervlakte dat het wijzigen 

van de voedings - en leefgewoonten ten gunste, de kans 

op prostaatkanker met meer dan 50 % kan verminderen. De 

belangrijkste krachtlijnen hierbij zijn: 

- zorg voor voldoende bronnen van fyto-oestrogenen in je 

voeding. Deze stoffen met een lichte, natuurlijke oestrogene 

activiteit beschermen ons tegen de veel krachtige inwerking 

van de bovengenoemde schadelijke xeno-oestrogenen 

en tegen een overmaat van lichaamseigen oestrogenen: 

• Sojaproducten: deze bevatten met de isoflavonen daidzeïne 

en genisteïne belangrijke fyto- oestrogenen 

• Andere peulvruchten als linzen, kikkererwten…. 

• Lijnzaden en lijnzaadolie (met als fyto-oestrogenen matairesinol, 

secoisolariciresinol) 

• Volle granen in plaats van witmeelproducten (bevatten 

naast fyto-oestrogenen ook lignanen, die een overmaat 

aan vrij testosteron binden) 

- zorg voor voldoende beschermende, vrij radicalenvangende, 

antioxidanten in je voeding door dagelijks volop 

verse (biologische) groenten en fruit te eten. Vooral de carotenoïden, 

met als bekendste bètacaroteen, beschermen 

tegen het ontstaan van prostaatkankercellen en zitten vooral 

in: 

• donkergroene groenten als spinazie, andijvie, broccoli, 

sla, alfalfa, boerenkool, kool, groene pepers 

• rode en gele groenten: wortels, zoete aardappel, pompoen, 

rode pepers 

• oranje en gele vruchten: papaja, perzik, avocado, abrikozen, 

watermeloen 

- van de bovengenoemde carotenoïdengroep is het 

bovendien zeer interessant het carotenoïde lycopeen 

te benadrukken. Dit rode pigment zit vooral in verwerkte 

tomatenproducten als tomatensoep, tomatensaus, tomatenpasta, 

tomatenketchup (zonder suiker!). Lycopeen heeft een 

bewezen beschermende werking tegen het ontstaan van 

prostaatkanker. Dagelijks een hoeveelheid lycopeen inne- 


bedraagt, wordt doorgaans 

gekozen voor 

een grondige operatieve 

ingreep (prostatectomie) 

of voor 

externe of interne 

bestralingstherapie 

(radiotherapie). Heeft 

de kanker zich uitgezaaid, 

dan zal eerder 

voor een hormonale 

therapie gekozen worden, 

waarbij men probeert 

de tumorgroei af te remmen en de werking van de (stimulerende) 

mannelijke hormonen te blokkeren. Op te merken valt, dat alle 

behandelingen aanhoudende en onaangename neveneffecten kunnen 

veroorzaken. Na een chirurgische ingreep bestaat er de mogelijkheid 

op impotentie (verlies van erecties) en incontinentie (onvoldoende 

kunnen ophouden van de urine), na radiotherapie zijn dat vooral 

brandwonden en bij hormonale therapie mogen een verminderde 

potentie en warmteopwellingen verwacht worden. 

men, overeenkomend met 2 of meer tomaten per dag, geeft 

al een verlaging van 36 % van het kankerrisico 

- zorg ervoor dat je vetinname niet meer dan 30 % van je 

calorie-inname bedraagt. Maar zorg vooral voor een goede 

kwaliteit van vetten: 

• vermijd de schadelijke en storende “transvetzuren” 

die ontstaan door het verhitten en hydrogeneren van 

meervoudig onverzadigde vetten. Vermijd bakken en frituren 

in plantaardige oliën (uitz. olijfolie), vermijd geharde 

margarines, geraffineerde plantaardige oliën, industrieel 

gebak, verwerkte voedingsmiddelen, frituurkost, sauzen 

en mayonaises. 

• vermijd een overmaat aan dierlijk verzadigd vet 

• verhoog je inname van omega-3-vetzuren onder de vorm 

van vette vis, lijnzaadolie, walnoten, pompoenpitten, 

groene groenten 

• gebruik (met mate) boerenboter van een goede kwaliteit, 

omdat die vrij rijk is aan vitamine D, dat ook een beschermende 

werking heeft. 

- zorg voor voldoende voedingsbronnen van selenium en 

zink. Selenium is de cofactor van gluthationperoxidase, een 

sleutelenzym dat vrije radicalen helpt te neutraliseren en 

prostaatkanker helpt voorkomen. Zink helpt niet alleen de 

vorming van dihydrotestosteron (DHT) tegengaan om de 

prostaatgroei af te remmen; er werd vastgesteld dat een 

lage zinkstatus in de prostaatcellen ook de vorming van prostaatkanker 

in de hand werkt. 

• Selenium vind je vooral in vis (kabeljauw, tonijn), biergist, 

tarwekiemen, volle granen, knoflook, uiachtigen, broccoli, 

kwaliteitsvlees 

• Zink tref je ondermeer in vis (zalm, tonijn), lamsvlees, ei, 

lever, peulvruchten, biergist, noten en zaden (vooral pompoenpitten!), 

tarwekiemen 

- gebruik regelmatige groene thee: de polyfenolen erin 

hebben niet alleen een beschermende werking tegen 

schadelijke vrije radicalen, ze zouden ook de “apoptose” of 

geprogrammeerde celdood van pas ontstane kankercellen 

in de hand werken

Proslavit ® 

voor het behoud van 

een normale prostaat 

Dit natuurlijke middel bevat een combinatie van 

plantaardige extracten die goed zijn voor het 

behoud van een normale prostaat en die helpen 

zonder extra plassen de nacht door te komen. 

Proslavit ® bevat o.a.: 

• Serenoa repens (sabal) en Cucurbita 

(pompoenpitten): voor een normale 

prostaat en een goede blaasfunctie. 

• Urtica (brandnetel) en Orthosiphon 

(Java thee): ondersteunen de nierfunctie 

voor een goede vochtbalans. 

• Echinacea: werkt weerstandsverhogend. 

• Zink: elementair mineraal voor de prostaat. 

Proslavit ® is er in 40 capsules 

en 90 capsules verpakking 

en is verkrijgbaar bij uw 

natuurvoedingszaak. 


Mannavita bvba, Wevelgem, tel 056 - 43 98 51 


Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel 

NV REVOGAN, Landegemstraat 1, 9031 DRONGEN, 

Tel. 09-280 90 60, Fax 09-282 98 73, www.revogan.be

PROSTAATKANKER 

Risicofactoren 

Vooraleer we een aantal natuurlijke preventieve maatregelen proberen 

op een rij te zetten, kunnen we ons afvragen welke de belangrijkste 

risicofactoren zijn op het ontwikkelen van prostaatkanker: 

- de leeftijd: uiteraard geldt dat hoe ouder men wordt, hoe meer 

kans men maakt op prostaatkanker. Eén van de verklaringen 

hierbij is dat de hoeveelheid testosteron bij de man daalt, terwijl 

de oestrogenenspiegel hetzelfde blijft. Deze relatieve overmaat 

aan lichaamseigen oestrogeen kan als “co-iniator” de vorming 

van prostaatkanker bevorderen, omdat ze leiden tot een toename 

van welbepaalde “androgeenreceptoren” op de prostaatcellen, 

waardoor deze meer gaan reageren op mannelijke hormonen. 

Ook de lagere spiegel van het beschermende vitamine D bij het 

verouderen kan een rol spelen. 

- het ras en milieu: het zwarte ras loopt de meeste kans op prostaatkanker, 

gevolgd door het blanke ras en op grote afstand 

gevolgd door het gele ras. Dat Aziaten veel minder sterven door 

prostaatkanker ligt vooral aan hun dieet rijk aan groenten, soja, 

vezels en arm aan verzadigde vetten. Het verschil is dus niet 

genetisch, want Aziaten, die in het westen gaan wonen en er de 

leefgewoonten overnemen, krijgen hetzelfde risico. 

- erfelijkheid: mannen uit families met een voorgeschiedenis van 

prostaatkanker, lopen 2 à 3 maal meer kans op prostaatkanker 

- overgewicht: hoe meer buikvet we hebben, hoe meer een enzym 

“aromatase” erin zorgt voor de omzetting van het vrij circulerende 

testosteron en het daaruit afgeleide dihydrotestosteron (DHT) 

tot oestrogenen, die onrechtstreeks de vorming van kankercellen 

kunnen bevorderen. 

- xeno-oestrogenen: deze stoffen, die ook wel “pseudo-oestrogenen” 

of “milieu-oestrogenen” worden genoemd, komen steeds 

meer ongewild in ons lichaam terecht! Door het gebruik van 

herbiciden en pesticiden in de landbouw en van hormonale 

groeibevorderaars in de veeteelt, door het gebruik van detergenten 

die in het milieu terecht komen en door het verpakken in 

plastics, worden we overspoeld met deze prikkelende stoffen. Ze 

liggen niet alleen aan de basis van een mindere spermakwaliteit, 

ze bevorderen ook het ontstaan van de goedaardige prostaatvergroting 

en liggen mede aan de basis van het ontstaan van prostaatkanker 

door het aantal “androgeenreceptoren” te doen stijgen, 

receptoren die bij prikkeling door testosteron en verwante 

verbindingen de groei van prostaatcellen stimuleren 

- maar vooral slechte eetgewoonten spelen, gelukkig een te beïnvloeden, 

rol bij het ontstaan van prostaatkanker 

Pas je leefgewoonten aan 

- rook niet: niet alleen komt de doorbloeding van de prostaat 

geleidelijk in het gedrang, rook bevat ook veel cadmium, een 

stof die de werking van het voor de prostaat zo belangrijke zink 

tegenwerkt en de opname ervan door de prostaatcellen vermindert 

- zorg voor voldoende lichaamsbeweging: hierdoor verbetert de 

bloedcirculatie in het kleine bekken en worden meer zuurstof en 

belangrijke essentiële voedingsstoffen aangeboden aan de prostaat 

- zorg voor loszittende, niet spannende kledij voor een betere 

bloedsomloop 

- vermijd stress, langdurige werkperiodes en neem meer ontspanning: 

stress verhoogt de omzetting van testosteron tot het 

voor de prostaat prikkelende dihydrotestosteron 

- beperk je alcoholinname: vooral bier verhoogt de spiegel van 

het hormoon prolactine in het lichaam, wat leidt tot de toename 

van het prikkelende dihydrotestosteron 

- vermijd geraffineerde suikers: ze verminderen algemeen de 

kwaliteit van je immuunsysteem, dat minder efficiënt kwaadaardige 

cellen herkent en vernietigt 


Natuurlijke voedingssupplementen 

Hoewel uiteraard vooral de aanvoer van de volgende nutriënten via 

de voeding best wordt geaccentueerd, is bewezen dat ze bij een 

regelmatige inname het risico op prostaatkanker verminderen: 

- lycopeen: is het carotenoïde dat de prikkelende werking afremt 

van het “slechte” dihydrotestestosteron (DHT, dat de prostaatgroei 

bevordert en het PSA doet stijgen) en dat zelfs de ontwikkeling 

van een reeds ontstane prostaatkanker afremt 

- vitamine E: niet zozeer als een geïsoleerde bron als alfa-tocoferol, 

maar eerder als een complex van gemengde tocoferolen en tocotriënolen, 

is een belangrijke antioxidant, die de vorming van prostaatkanker 

helpt voorkomen. Vitamine E helpt ook door de aanmaak 

van de androgeenreceptoren af te remmen en het effect van 

PSA op de tumorcel te verminderen. 

- selenium: is zoals hogerop gesteld, als onderdeel van het enzym 

gluthationperoxidase, zeer belangrijk in het vangen van vrije 

radicalen zoals hydroxylradicalen, die de initiatie (ontstaan) van 

het kankerproces, met aantasting van het DNA, in de hand werken. 

Inname van selenium (200 mcg/dag) vermindert duidelijk 

de kans op prostaatkanker. 

- soja-isoflavonen: deze stoffen kunnen inderdaad als een voedingssupplement 

ingenomen worden. Want je moet al dagelijks 

anderhalve liter sojamelk drinken of 225 g gram sojaburger eten 

om aan de nodige dosis isoflavonen te komen, en niet iedereen 

staat daarvoor open. Soja-isoflavonen werken niet alleen xenooestrogenen 

en de humane endogene oestrogenen tegen (die via 

een toename van de androgeenreceptoren de prostaatcellen 

gevoeliger maken voor abnormale groei), ze bevorderen ook de 

apoptose of het proces, waarbij de prostaatkankercellen zichzelf 

programmeren tot celdood. Tevens blokkeren isoflavonen de 

“angiogenese” of de groei van bloedvaten, die de tumor doen 

groeien 

- vitamine D: speelt een beschermende rol door de hoger vernoemde 

“androgeenreceptoren” op de prostaatcellen te bezetten, 

waardoor deze laatste minder tot overmatige groei kunnen 

geprikkeld worden. Bovendien bestaat er een specifieke samenwerking 

tussen vitamine D3 en het soja-isoflavone genisteïne: 

laatstgenoemde remt de afbraak van het actieve beschermende 

vitamine D3 en samen remmen ze de nieuwvorming van bloedvaatjes 

in een prostaatkanker 

pompoenpitten zegepalm brandnetel 

Ondersteunende planten 

Ten slotte bestaan er een aantal planten, die bij regelmatig gebruik 

onrechtstreeks het ontstaan van prostaatkanker helpen afremmen. Ze 

doen dit ondermeer door het enzym aromatase af te remmen, een 

enzym dat vrij testosteron omzet tot het ongunstige oestradiol en 

door in “competitie” te treden met testosteron ter hoogte van de 

androgeenreceptoren op prostaatcellen. Ook remmen ze het enzym 5alfa-reductase 

af, een enzym dat de omzetting van testosteron tot 

dihydrotestosteron bevordert en daardoor het prostaatepitheel aanzet 

tot een abnormale groei. De planten die hierbij kunnen ingezet worden 

zijn: Cucurbita pepo (Pompoenpitten), Serenoa repens (Sabal, 

zegepalm of Zaagpalmetto), Prunus africana (Pygeum africanum, 

Rood stinkhout) en Urtica dioica (Brandnetelwortel).

Moeizame stoelgang? 

Neem de natuurlijke weg. 

Constipatie is geen banaal ongemak. 

Een goede stoelgang is immers net zo 

belangrijk voor uw gezondheid als een 

goede slaap en een gezonde eetlust! 

Grünwalder Nr.1 kruidentabletten bevor- 

deren de natuurlijke stoelgang waar door 

de ontlasting zijn ritme en evenwicht 

terugvindt. 

Voor een optimaal resultaat, raden wij 

1 à 3 krui den tabletten per dag aan. 

Grünwalder ® 

Verkrijgbaar bij de apotheek en 

de natuurvoedingswinkel. Distr.: Hagor-Bioservice - Remylaan 4C bus 9 - B-3018 Wijgmaal

Omdat voor het ondersteunen of verbeteren van onze gezondheid in de natuurgeneeskunde steeds 

meer gebruik wordt gemaakt van voedingssupplementen, heeft de redactie van BIO GEZOND beslist 

er in elk nummer één in de kijker te zetten. We beginnen met biergist, een eenvoudig supplement dat, 

als het ingezet wordt bij de juiste persoon, een breed gezondheidsbevorderend effect kan hebben. 

Wat is biergist precies? 

Biergist is een natuurlijk voedingssupplement dat ontstaat wanneer 

men een eencellig plantaardig organisme zonder chlorofyl, 

Saccharomyces cerevisiae, laat groeien op een geschikte voedingsbodem 

zoals gerstemout, hop, melasse of 

granen. Deze gist vermenigvuldigt zich 

hierbij heel snel - hij verdubbelt zowat in 

aantal om de twee uur - en slaat daarbij 

heel wat waardevolle nutriënten op. 

Wanneer vervolgens de levende cellen vernietigd 

worden door drogen en vermalen, 

blijft een evenwichtig voedingssupplement 

over. Biergist was oorspronkelijk gekend 

als een bijproduct van het brouwen, waar- 

Saccharomyces cerevisiae 

bij men merkte dat tijdens de fermentatie 

van de suiker in het ongegiste bier (of wort) tot alcohol en koolzuurgas, 

de verantwoordelijke gist zich vervier- tot vervijfvoudigde. 

Biergist kan heel snel geproduceerd worden: zo kan 8 ton 

melasse in 10 uur 7 ton biergist opleveren. Dat verklaart de relatief 

lage aankoopprijs ervan. 

Verschillende soorten en smaken 

Het feit dat er verschillende mogelijke voedingsbodems bestaan 

waarop Saccharomyces cerevisiae kan groeien, verklaart dat er verscheidene 

smaken van biergist bestaan. Zo bestaat er een populaire 

vorm van biergist, die wordt gekweekt op houtpulp: torulagist. 

Deze is uitzonderlijk rijk aan mineralen, uitgezonderd chroom. 

Bovendien kan je biergist verkrijgen onder diverse vormen: het 

geconcentreerde poeder dat zich gemakkelijk laat mengen doorheen 

vloeistoffen, de vlokken die je over gerechten kan strooien en 

tabletten of capsules die je kan slikken. 

Geen bakkersgist! 

Opgelet: biergist is niet hetzelfde als bakkersgist! Bakkersgist is 

een nog levende, actieve gist, die zich in onze darmen verder zou 

vermenigvuldigen en daarbij vitaminen van de B-groep zou uitputten. 

Ook mag biergist of Saccharomyces cerevisiae niet verward 

worden met Saccharomyces boulardii, een andere gistsoort, die 

levend wordt gebruikt en als een “probioticum” ondermeer wordt 

ingezet bij diarree. 

Uitzonderlijke voedingswaarde 

Als we de voedingswaarde van biergist van nabij bekijken, kunnen 

we niets anders dan besluiten dat biergist eigenlijk een koopje is! 

- Het bestaat voor ongeveer 45 % uit volwaardig plantaardig 

eiwit, dat alle essentiële aminozuren bevat. Essentiële aminozuren 

moeten in onze voeding aanwezig zijn, omdat we ze in 

ons lichaam niet kunnen aanmaken uit andere aminozuren. 

Op soja en spirulina na, bestaat volwaardig plantaardig eiwit 

in de natuur nauwelijks! 


Biergist, 

eenvoudig en nuttig voedingssupplement 

- Biergist is tevens een zeer rijke bron van vitamines B, zoals vitamine 

B1 (thiamine), B2 (riboflavine), B3 (niacine), B5 (panthoteenzuur), 

B6 (pyridoxine), B9 (foliumzuur), B15 (pangaamzuur), biotine, 

PABA (para-amino-benzoëzuur) en inositol. Zo bevat biergist ongeveer 

20 maal zoveel vitamine B1 en vitamine B2 dan lever, die ook 

als een rijke bron van vitaminen B wordt aanzien. Op te merken dat 

er doorgaans nauwelijks vitamine B12 in biergist zit, maar er bestaan 

wel bepaalde stammen die speciaal gekweekt worden om vitamine 

B12 te bevatten. 

- Verder is biergist een uitstekende bron van mineralen en sporenelementen. 

Het bevat vooral kalium en fosfor; verder ook chroom, ijzer, 

koper, selenium, zink, magnesium, calcium….. Heel interessant is 

het feit dat men het gehalte aan een bepaald mineraal kan doen 

domineren in biergist door het te laten groeien op een geschikte, met 

mineralen verrijkte voedingsbodem. Zo bevat seleniumrijke biergist, 

die op een bodem met seleniumzouten is gekweekt, met organisch 

gebonden selenium een seleniumbron die 20 maal gemakkelijker is 

op te nemen dan gewoon natriumseleniet. Ook kan men een extra 

chroomrijke biergist ontwikkelen, wanneer men expliciet de suikerstofwisseling 

wil verbeteren (zoals bij diabetes) 

- Met het mineraal chroom en de aminozuren cysteïne, glycine en glutaminezuur 

is biergist tevens een bron van de glucosetolerantiefactor 

of GTF, een molecule die de werking van insuline ondersteunt en 

de opname van glucose door de lichaamscellen bevordert 

- Tenslotte is biergist rijk aan enzymen als diastasen, aan nucleïnzuren 

(RNA en DNA), aan betaglucanen…. 

Eigenschappen en indicaties 

Gezien de rijke voedingswaarde van biergist, mag men bij een regelmatige 

inname ervan op verschillende terreinen een gezondheidsbevorderend 

effect verwachten. We proberen de belangrijkste eigenschappen en de 

indicaties op een rijtje te zetten: 

1) Biergist bevordert door zijn compleet eiwit, de vitamines B en de 

mineralenrijkdom algemeen de stofwisseling, de productie van energie 

uit voedingsbronnen (koolhydraten, vetten, eiwitten) en kan op 

die manier versterkend werken. Toepassingen zijn ondermeer: zwakte, 

ouderdomszwakte, vermoeidheid, groeiperiode, sporten, zware 

lichamelijke arbeid, verminderde eetlust, zwakke spijsvertering, constipatie, 

herstel na ziekte, sneller herstel van hepatitis A, vertragen 

van de progressie van levercirrhose, verminderen van het vetgehalte, 

ondersteunen van een afslankend dieet 

2) Biergist bevordert vooral dankzij de vitamines B een goede functie 

van het zenuwstelsel en verbetert daarbij de stresstolerantie. Ze kan 

van nut zijn bij: nervositeit, prikkelbaarheid, lage stressbestendigheid, 

slapeloosheid, depressiviteit, verminderd geestelijk prestatievermogen, 

geheugenzwakte….. 

3) Biergist, vooral chroomrijke biergist, verbetert door de aanwezigheid 

van de glucosetolerantiefactor de “glucosetolerantie”: het ondersteunt 

de werking van insuline en helpt zo de bloedsuikerspiegel 

beter te regelen. Het kan een nuttig supplement zijn bij metabool

1 

op 

Puur fruit 

op je boterham 

In natuurvoedingswinkels 

zijn jams verkrijgbaar zonder 

toegevoegde suiker, die 

bestaan uit 100% fruit. Iedere 

pot jam bevat ongeveer één 

kilo vruchten! Hierdoor komt 

de fruitsmaak pas echt tot zijn recht en hebben deze jams gemiddeld 35% 

minder calorieën dan de gangbare soorten. Het is eveneens belangrijk 

om te weten dat fruitbeleg gezoet met geconcentreerd vruchtensap een 

derde tot de helft minder koolhydraten bevat dan gewone jam. 

Het Ekoland fruitbeleg is gezoet met geconcentreerd appelsap 

(diksap). In plaats van veel suiker toe te voegen, wordt juist de 

smaak van het fruit geaccentueerd door het ingedikte appelsap. 

De Ekoland jams zijn ondermeer verkrijgbaar in de smaken 

bosfruit, cranberry, bosbessen en duindoorn. 

Ontdek meer smaken in uw natuurvoedingswinkel. 

3 

Lekker 

zonder suiker 

Molenaartje is vooral bekend 

voor zijn verantwoorde 

snacks. Volkoren granen, 

oergranen en graanstropen 

die zo min mogelijk 

geraffi neerd zijn en dus nog 

vitaminen en mineralen 

bevatten, vormen de 

basisingrediënten voor deze 

heerlijke snacks. Ze bevatten 

nooit riet- of bietsuiker, 

maar worden gezoet met 

graanstropen. Ook de molen 

op de verpakking verwijst 

naar het pure karakter van 

de Molenaartje producten. 

De Molenaartje biscuits 

zijn volwaardige koekjes gemaakt van volkoren meel en 

gezoet met tarwestroop. De biscuits zijn verkrijgbaar 

in 5 smakelijke soorten: honing/sesam, carobe, tarwe, 

chocolade en spelt. 

Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel. 

2 

Het natuurlijke 

alternatief voor 

limonadestroop 

Ekoland diksap is geconcentreerd 

puur vruchtensap zonder toevoeging 

van suiker, conserveermiddelen, 

kleurstoffen of andere onnatuurlijke 

bestanddelen. Voor het maken van 

1 liter diksap wordt maar liefst elf 

kilo fruit verwerkt. Diksap heeft 

een zoete smaak die afkomstig is 

van de natuurlijke suikers die in 

de vruchten aanwezig zijn. 

FOOD for 

THOUGHT 

100% fruit = 100% natuur 

Diksap kent vele toepassingen. 

Het grote voordeel van diksap is dat 

u zelf kunt bepalen of u het aanlengt 

met al dan niet koolzuurhoudend (bron)water (verhouding: 

1 deel diksap op 5 tot 7 delen water). Diksap is puur ook 

ideaal in desserts (vla, yoghurt, muesli, ijs, enz.) of als 

zoetmiddel in gebak. Met diksap kunnen ook heerlijke 

waterijsjes gemaakt worden. 

1 liter diksap = 8 liter fruitsap 

Ideaal voor kinderen 

De belangrijkste gebruikers van diksap zijn (jonge) kinderen. 

Diksap is zelfs geschikt voor baby’s vanaf vier maanden. 

Voor baby’s moet het wel meer verdund worden. Diksap is 

lekker fruitig en zoet, bevat geen toegevoegde suikers en 

valt in de smaak bij jong en oud. 

Ekoland diksap bestaat onder andere in de smaken rode 

vruchten en appel-peren. Ontdek ook andere smaken in 

uw natuurvoedingswinkel. 

RECLAME

Een jeugdige probleemhuid? 

Onzuivere huid? 

Probeer Huidrein ® van BIONAL, 

het voedingssupplement dat de 

nodige vitaalstoffen aanvoert 

voor een mooie en frisse huid. 

Huidrein ® bevat als werkstoffen: 

• Biergist: het natuurlijke mineralenen 

vitamine B-complex dat van 

binnenuit reinigt en bijdraagt tot 

een gave en gezonde huid. 

• Biotine: de belangrijkste vitamine 

voor een optimale structuur van 

de huid. 

• Zink: het mineraal dat het herstel 

van de huid ondersteunt. 

Huidrein ® , en je huid gaat weer 

stralen… 

Huidrein ® is er in een 60 capsules 

verpakking en is verkrijgbaar bij 

uw natuurvoedingszaak. 


Mannavita bvba, Wevelgem 

Tel. 056 - 43 98 51 



biergist 

syndroom (voorstadium van ouderdomsdiabetes met verhoogde bloedsuikerspiegel), 

ouderdomsdiabetes, hypoglycemie (te lage bloedsuikerspiegel) en een overdreven 

drang naar suiker 

4) Biergist bevordert de gezondheid van de huid, ondersteunt het herstel van de beschadigde 

huid, helpt de talgafscheiding regelen en versterkt de haren en de nagels. Het 

kan met succes toegepast worden bij: acné, furonkels (steenpuisten), zweren, een 

slecht genezende huid, eczema, herstel van de huid na brandwonden, blessures en 

operaties, dunner wordend haar, haaruitval, broze nagels 

5) Biergist verhoogt de lichaamseigen weerstand (ondermeer door de betaglycanen en het 

RNA) en kan ingezet worden bij gedaalde immuniteit, bacteriële infecties, verminderde 

weerstand na radio- of chemotherapie 

6) Seleniumrijke biergist, die per dag 200 microgram selenium aanvoert, helpt het risico 

op kanker verminderen, vooral van long, prostaat en dikke darm 

7) Biergist verlaagt de totale cholesterol en verbetert de verhouding van de “goede” HDLten 

opzichte van het “slechte” LDL-cholesterol. Het ondersteunt bij de aanpak van 

atherosclerose (aderverkalking), verhoogde cholesterolwaarden en hartziekten 

8) Biergist is door zijn compleet plantaardig eiwit een waardevolle aanvulling van de voeding 

bij vegetariërs 

9) Biergist is door zijn natuurlijk gehalte aan ijzer en koper een ideaal supplement bij ferripieve 

anemie (bloedarmoede door ijzergebrek) 

Waarschuwingen 

Ondanks de brede toepassingsmogelijkheden van biergist, moeten enkele 

waarschuwingen in acht genomen worden: 

- Begin steeds met lage doses biergist en voer deze geleidelijk op. 

- Bij te grote doses ineens kunnen voorbijgaande verschijnselen optreden 

als winderigheid en hoofdpijn. 

- Personen die allergisch zijn aan biergist en verschijnselen ontwikkelen 

als jeuk, urticaria (netelroos), huiduitslag of Quincke’s oedeem, 

onthouden zich! 

- Er bestaat een mogelijkheid van intolerantie (“slecht verdragen”) op 

biergist met als eventuele klachten als indigestie, opgeblazenheid en 

uitgesproken winderigheid. Deze intolerantie wijst eigenlijk op een 

zwakke spijsvertering en een uitgeputte darmflora, waarbij biergist 

precies van nut zou kunnen zijn. Indien men in deze gevallen toch 

biergist wil gebruiken, moeten kleine doses ingenomen worden en 

geleidelijk opgevoerd worden 

- Personen met veralgemeende candidiasis (Candida-syndroom) onthouden 

zich, tenzij op voorschrift van een arts of therapeut: omdat er 

de mogelijkheid bestaat van een zware intolerantie op biergist 

- Door het grote gehalte aan fosfor (de “antagonist” van calcium) 

gebruiken personen met osteoporose beter geen biergist of dient 

men naast biergist ook een goed calciumsupplement te gebruiken 

- Door het hoge gehalte aan eiwitten en nucleïnezuren, is biergist een 

purinenvormend voedingsmiddel. Bij mensen met een door overmaat 

aan purinen veroorzaakte aandoening (vooral jicht), kunnen grote 

doses biergist de aandoening verergeren. Neem in dergelijke gevallen 

enkel kleine doses biergist en gebruik ondertussen een basisch 

dieet, rijk aan groenten en fruit. 

- Zwangere en zogende vrouwen nemen best enkel biergist op voorschrift 

van een arts of therapeut. Er bestaan namelijk er geen studies 

over de veiligheid tijdens de zwangerschap en zogen. 

- Biergist niet gebruiken bij de inname van M.A.O–remmers (welbepaalde 

medicijnen): er is gevaar op een hypertensieve crisis 

- Biergist niet gebruiken samen met narcotische analgetica (verdovende 

pijnstillers)

Advies aan alle mannen boven de 40 jaar: begin tijdig met het gebruik van 

Prostacare! De bestanddelen van Optimax Prostacare zijn 100% natuurlijk 

en ondersteunen de functie bij het ouder worden. Het product kan 

zonder bezwaren langere tijd achtereen worden gebruikt en houdt de 

prostaat in goede conditie. 

• Optimax Prostacare is 100% natuurlijk en en geeft de nodige 

ondersteuning aan de functie en conditie tijdens het ouder worden. 

• Bijzondere samenstelling met Sabal serrulata, 

pompoenzaadolie, Opuntia cactus, lycopeen, zink en selenium. 

• Prostacare ondersteunt eveneens de blaasfunctie en 

beschemt de cellen en weefsels. 

• Kan zonder bezwaren langere tijd achtereen worden gebruikt. 

60 capsules van 13. 65 

180 capsules van 29. 50 

Verkrijgbaar bij de natuurvoedings- of kruidenwinkel en op bestelling bij de apotheek. 

Voor meer informatie: Optimax, Antwoordnummer 5, 2440 GEEL optimax@skynet.be www.gezondmetoptimax.nl 

Voor het behoud van een normale prostaat! 

Michel Montignac 

Biologische soepen 

4 heerlijke, originele biologische soepen : 

Bio brandnetelsoep 1 L 

Bio bladgroentensoep 1 L 

Bio spliterwtensoep 1 L 

Bio posteleinsoep 1 L 

ZONDER ZETMEEL, ZONDER AARDAPPELEN 

NIEUW 

Distributie 

Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel 

Giovanni Pasta 

Biologische half-verse 

Italiaanse pastaspecialiteiten 

Giovanni vervaardigt enkel biologische producten. Ze 

bevatten geen bewaarmiddelen noch smaakstoffen 

noch kleurstoffen. Zonder vlees, zonder eieren. 

• Economisch : 250 g = ± 430 g gekookte pasta. 

• Onze pasta’s kleven niet. 

• Altijd «al dente». 

• Vacuüm verpakt geeft een lange houdbaarheid (hoeft 

niet in koelkast bewaard te worden). 

NIEUW 

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: info@hygiena.be • www.hygiena.be

100 jaar vitaal en in goede gezondheid 

ʻHet Okinawa Programmaʼ geeft het antwoord 

Andrew Weil, authoriteit op het gebied van 

integratieve geneeskunde die de Westerse en 

alternatieve geneeskunde combineert. Dokter 

Weil schreef het voorwoord in ʻHet Okinawa 

Programmaʼ en is zelf auteur van tientallen 

boeken. www.drweil.com 

ʻWat zijn de geheimen 

van een lange 

levensduur en een 

gezonde oude dag?ʼ 

ʻDe heren Willcox en Suzuki zijn er goed 

ingeslaagd om in hun boek ʻHet Okinawa 

Programmaʼ de sleutel voor een gezonde 

oude dag te verwoorden. De Okinawaʼs 

aten hoofdzakelijk plantaardige voeding 

met veel verschillende groenten en matige 

hoeveelheden van de juiste vetsoorten. 

Ze namen hun eigen verantwoordelijkheid 

op voor hun gezondheid. Dit 

boek gaat niet over toverdrankjes maar 

over een leefwijze.ʼ Aldus Andrew Weil 

in het voorwoord van het boek ʻHet Okinawa 

Programmaʼ. 

Wat is zo speciaal aan de 

inwoners van Okinawa? 

Okinawa is een eilandengroep ten zuiden 

van Japan met 1,2 miljoen inwoners en 

een Amerikaanse legerbasis. Er is in de 

2 de wereldoorlog door de Amerikanen 

hevig gevochten. Maar toch leven er de 

meeste, actiefste en gelukkige 100-jarigen. 

Omdat gezond ouder worden de 

mens meer en meer fascineert, hebben 

Amerikaanse en Japanse wetenschappers 

gedurende 25 jaar (van 1975 tot 

2000) dit fenomeen grondig bestudeerd 

in de bekende ʻOkinawa 100-jarigen 

studieʼ. Uit hun boek ʻHet Okinawa Programmaʼ 

bleek dat de 100-jarige Okinawaʼs 

een slank en lenig lichaam hadden 

en sterke beenderen. Ze hadden soepele, 

jonge slagaders, een laag cholesterol- en 

homocysteïnegehalte en weinig kans op 

hart- en vaatziekten. Ze hadden weinig 

kans op hormoonafhankelijke kankers 

zoals borst-, prostaat- en darmkanker. 

Ze hadden een scherpe geest en kenden 

nauwelijks dementie (3 keer minder op 

85-90jaar). Ze hadden een gezonde geslachtshormonenspiegel 

en doorstonden 

de menopauze zonder problemen. Ze zagen 

er ʻjeugdigʼ uit, waren energiek en 

hadden heldere ogen. 

Wat is het geheim 

voor deze eeuwige jeugd? 

Genetische studies tonen aan dat genetische 

factoren wel enige bescherming 

kunnen bieden, maar dat de belangrijkste 

reden van ʻsuccesvol 100 jaar wordenʼ 

ligt bij hun leefwijze. 

De Japanse en Amerikaanse wetenschappers 

screenden intensief zeshonderd van 

deze jeugdige 100-jarige Okinawaʼs 

en ontdekten de 5 pijlers die volgens 

hen de basis vormden waarom de 100jarige 

Okinawaʼs blijkbaar de sleutel 

hadden gevonden voor de 100-jarige 

jeugd: 1) Ze hadden een sterk sociaal 

netwerk en stevige familiale banden. 

2) Ze waren stressbestendig en konden 

beter tegen tijdsdruk door meditatie. 3) 

Ze raadpleegden Oosterse en Westerse 

geneeswijzen. 4) Ze namen voldoende 

lichaamsbeweging. 5) Ze aten weinig 

en en gezond (volkoren granen, 

veel en gevarieerde groenten, 

voldoende fruit, weinig vis en 

nauwelijks zuivel) 

Shangri-la 

Onsterfelijkheid zoals de eeuwige 

jeugd en gezondheid van de Okinawaʼs 

is een onderwerp dat de mens reeds jaren 

doet doet fantaseren. De Okinawaʼs hebben 

misschien niet het eeuwige leven maar 

ze slagen er in hun kans op 100-jarige 

gezondheid te vergroten. De Okinawaʼs 

lijken de sleutel tot het 100-jarige geluk 

gevonden te hebben. 

ʻIn vroegere tijden werden de mensen 

meer dan 100 jaar oud, bleven actief en 

werden niet gebrekkig in hun activiteiten.ʼ 

(Uit Nei Tjing Su Wen, het klassieke 

boek van de Gele Keizer over inwendige 

geneeskunde, circa 2600 voor Christus 

geschreven) 

Uit het vergelijkend bloed onderzoek 

bleek o.a. dat: 

- ze 3 maal meer omega-3 in hun bloed 

hadden dan westerlingen 

- hun vetzuurspiegel 3 à 4 maal meer 

omega-6 dan omega-3 vertoonde 

- ze beduidend meer vitamine E ʻanti-verouderingsvitamineʼ 

in hun bloed hadden 

- ze namen hun gezonde omega vetten 

voornamelijk uit plantaardige bronnen 

Het boek aanschaffen? 

Bradley en Craig Willcox en Makoto 

Suzuki geven je in dit 418 paginaʼs tellende 

boek het recept hoe je 100 jaar 

wordt, vitaal en in goede gezondheid. Ze 

verwoorden een 25 jaar durende wetenschappelijke 

studie naar de leefwijze van 

de oudste mensen ter wereld, de Okinawaʼs. 

Ze belichten alle facetten van hun 

gezondheid: voeding, beweging, sociale 

contacten, omgaan met stress, etc. 

De normale prijs is 27 euro. Nu tijdelijk 

aan 22 euro. Zolang de voorraad strekt. 

Verkrijgbaar in de natuurvoedingswinkels 

op bestelling of rechtstreeks bij 

Tai-Pan n.v. telefonisch: 03-653 25 41 

of per overschrijving op rekening 412- 

8089841-22 met vermelding ʻOkinawa 

boekʼ met je adresgegevens. Het wordt 

je binnen de 10 dagen opgestuurd. Gratis 

verzending.

Marathon Creatief 03-653 33 77 

OKINAWA OMEGA 

3 

6 + 6 

9 

+ 

Ω1,5g palmitine (Ω7 * ) 

1eetlepel = 

14,4g Ω3/6/9 en 7 * 

11mg vit E (8 soorten) 

7mg carotenen 

niets toegevoegd, 

100% puur 

Sommigen schenken veel aandacht aan groenten en fruit, maar 

vergeten dat er twee essentiële vetzuren bestaan die een gezond 

lichaam niet kan missen. Het zijn alfa-linoleenzuur (ALA) 

uit de omega-3 familie en linolzuur (LA) uit de omega-6 familie. 

Je lichaam kan ze niet zelf aanmaken. Je moet ze uit je voeding 

halen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie komen ze te 

weinig voor in onze voeding. ALA en LA komen niet voor in 

fruit, en weinig in eiwitproducten, groenten, granen en vlees. 

Visolie biedt geen oplossing. Visolie bevat omega-3 vetzuren die 

je lichaam zelf kan aanmaken. ALA of LA zitten 

er nauwelijks in. Okinawa Omega, 100% plantaardig, 

is de betere oplossing. Met minimaal 1 

theelepeltje of optimaal 1 eetlepel per dag zijn je 

omega-behoeften aangevuld. Ook je ALA en LA 

levensnoodzakelijke vetzuren. 

WAAROM OMEGA-3,6,7,9 ? 

Een gezond lichaam kan niet zonder omega’s. Ze 

gaan pijnen tegen, versterken de spieren van je 

tikker en gaan klontervorming tegen. Ze verlagen 

cholesterol en de druk op het vatensysteem. Ze 

verhogen je libido en versnellen je recuperatie. 

Ze voorkomen emotionele dips in je leven. Ze beheersen 

je gemoedsrust en humeur. Ze zijn noodzakelijk 

voor het geheugen en voor een goede concentratie. Ze 

gaan droge en schilferende huid tegen. 

Een gebrek aan ALA en LA leidt tot gezondheidsproblemen 

omdat ze vele noodzakelijke levensprocessen vervullen. Amanprana 

gelooft in het geheel en niet in de aparte deeltjes. Daarom 

biedt Okinawa Omega een complete formule waarin alle omega-vetzuren 

aanwezig zijn die je nodig hebt. Ook voldoende 

Omega-7 en 9, nodig voor een goede longfunctie en cholesterolbeheersing. 

Alles koud geperst en niet geraffineerd. 

VOOR MAN, VROUW, BABY EN 100-JARIGE 

Omega-3,6,7,9 zijn even belangrijk als groenten en fruit 

maar we consumeren er te weinig van 

Okinawa Omega biedt de oplossing 

OKINAWA OMEGA 

is rijk aan ALA (Ω3) en LA (Ω6). 

Zonder deze twee essentiële 

vetzuren is er geen gezonde 

geest en lichaam. 

Omdat omega-vetzuren zonder voldoende beschermstoffen, 

meer kwaad doen dan goed, bevat Okinawa Omega van zichzelf, 

zonder dat deze toegevoegd werden, 8 soorten vitamine 

E en veel carotenen. Die zijn noodzakelijk om omega’s, huid, 

hersenen, spieren en lichaam te beschermen. Om pijnen, verouderingsprocessen 

en gezondheidsproblemen te voorkomen. Alléén 

Okinawa Omega voldoet zonder enige toevoeging aan het 

vitamine E advies van de Wereldgezondheidsorganisatie. 

Okinawa Omega is 9 maanden houdbaar na 

opening. Verpakt in donkere glazen fles omwikkeld 

met gerecycleerd papier. 100% bio. 100% 

plantaardig. 100% koud en mechanisch geperst. 

0% geraffineerd en niet vervuild. Neem Okinawa 

gewoon zo, met een lepeltje. Of voeg het bij je 

yoghurt, groentensap of maaltijd. Verkrijgbaar in 3 

heerlijke smaken en 1 bittere. 

Amanprana doet niet mee aan de omega 3 hype en 

houdt rekening met de drie studies die omtrent de 

omega 3/6 verhouding in België gedaan werden. 

Volgens deze studies moeten we in België meer 

consumeren van zowel omega-3 en-6 en dienen 

we ons aandeel dierlijke en ‘geraffineerde’ vetten 

te minderen. 

Okinawa Omega is verkrijgbaar 

in natuurvoedingswinkels. 

Okinawa Omega is 

veel goedkoper dan capsules 

1 fles = 100 porties 

van 5 g omega’s. 

1 fles = 500 grote 

of 2000 kleine capsules 

Dichtbijzijnde winkel? 

Mannavita: 056-43 98 51 

AMAN 

PRANA 

Info 03-653 25 41 

VOEDING VOOR SERENE LEVENSKRACHT

Biologische wijntip 


O’Feo 

Wijnen uit biologische 

druiventeelt 

Wijnen gemaakt met respect voor de natuurlijke 

kwaliteit, voor het milieu en voor de gezondheid 

BIOTIEK-biodyvino 

Rechtstreekse invoerder uit Frankrijk, Italië, Spanje, 

Portugal, Australië, Argentinië. Chili, Zuid Afrika. 

220 kwaliteitswijnen van 62 biologische wijnbouwers 

GRATIS PROEVEN OP ONZE OPENDEURDAGEN in 

Zoersel, Bree-Opitter en Galmaarden-Vollezele 

Vraag vrijblijvend de data, wegbeschrijving en prijslijst 

of kijk op internet 

Ten Hoflaan 22 - 2980 Zoersel 

Invoerder, Groot- en kleinhandel 

T. 03/3122438 - F. 03/3125914 

e-mail: biotiek@biotiek.be 

w w w . b i o t i e k . b e 

Bij het begin van het nieuwe jaar kiezen we 

voor een wijn uit SICILIË, dat prachtige 

eiland waar de voorwaarden voor het 

maken van wijnen ideaal zijn en zeker voor 

biologische wijnen. 

De vulkanische gronden zijn uitermate 

geschikt voor wijnranken en het klimaat, 

droog en zeer zonnig in de zomer laat weinig 

kans aan ziektes in de wijngaard. 

De wijnbouwer is de CANTINE FORACI, 

een zeer groot wijnhuis, vooral gericht op 

de export. De eigenaar Alessandro FORACI 

vertelde ons dat hij resoluut voor de biologische 

wijnbouw koos zowel voor de bewaring 

van het natuurlijk patrimonium als 

voor de echte natuurlijke smaak en aroma 

van het “terroir” die alleen met deze teelt 

volledig tot uiting komen. Voor de verbouwing 

van deze wijnen vonden zij een uniek 

gebied in Sicilië, de Valle del Belice, een 

totaal geïsoleerde vallei, omgeven door 

gebergte en ver weg van elke vorm van 

luchtbezoedeling. 

De witte O’FEO is gemaakt van de plaatselijke 

druiven Damaschino, Grillo en Inzolia 

en wordt gevinifieerd in citernes van roestvrij 

staal. De kleur is licht goudgeel met fijn 

groene tinten. In de neus vindt men delicaat, 

iets exotische wit fruit wat zich door- 

zet in de mond met een harmonische frisse 

en fruitige smaak gevolgd door een eerder 

droge afdronk. Deze wijn drinkt men fris 

(ong.10 à 12° C°) bij koude voorgerechten, 

vis en schaaldieren, wit vlees, gevogelte en 

pasta’s. 

Voor de rode O’FEO worden de zeer 

typisch Siciliaanse druiven Nero d’Avola en 

Nerello Mascalese gebruikt.. De wijn wordt 

gemaakt door lange maceratie met gecontroleerde 

temperatuur in roestvrij stalen 

citernes. De kleur is robijnrood met paarse 

tinten. In de neus ontdekt men vooral rood 

fruit (bosvruchten en kersen). De mond 

biedt een goede body met zachte uitgebalanceerde 

niet uitdrogende tannines en 

mooi fruit. 

Geniet van deze wijn op 18°C met antipasta 

en pasta, rood en wit vlees. 

De prijs van deze wijnen situeert zich rond 

de 6 Euro. Hetzelfde huis biedt ook een iets 

lichtere versie, de Sollatío in wit en rood 

voor minder dan 5 Euro. 

Meer info: www.foraci.com 

Antoon De Paepe 

ALPHA/THETA TRAINING 

Volgens de befaamde 

SILVA METHODE 

De originele, authentieke en 

eenvoudige methode die écht werkt. 

Ontspannen op elk gewenst moment 

✽ 

Gezondheid verbeteren 

✽ 

Afrekenen met stress, slapeloosheid, 

vermoeidheid, hoofdpijn, migraine 

✽ 

Zelfvertrouwen vergroten 

✽ 

Verbetering van geheugen en concentratievermogen 

✽ 

Afrekenen met angsten en fobieën 

✽ 

Gewenste doelen bereiken 

✽ 

Ongewenste gewoonten veranderen 

(roken, vermageren, …) 

✽ 

Uw intuïtie beter ontwikkelen en leren gebruiken 

✽ 

Verbetering van relaties 

Voor verdere inlichtingen en info avonden neem vrijblijvend contact op met: 

Silva - België 

Villastraat 3 - 3120 Tremelo - Tel: 016/35 36 93 

0475/471 006 - info@silvamethode.be 

www.silvamethode.be

Gemmotherapie 

De knop van de berk: 

drinken om te elimineren 

In het Noorden van Europa, in Rusland en 

Noord-Amerika zijn uitgestrekte gebieden 

begroeid met berken. De berk gedijt op een 

brede ecologische ondergrond: kalkgrond, 

zure bodem, al dan niet bebost. 

Hij wordt beschouwd als de boom van het 

licht, van de lenigheid, van de wijsheid en 

wordt geassocieerd met de komst van de 

lente en met een jong meisje. (Op de tentoonstelling 

“Het Sovjet realisme” die thans loop 

te Luik toont de affiche een jonge vrouw met 

op de achtergrond een berkentak met bladeren!). 

berk 

De knop van de berk brengt de homeostase 

(zelfregulering) terug in evenwicht: het gaat 

om het constante evenwicht tussen het 

interne deel van het organisme en het externe 

milieu dat voortdurend wijzigt. 

De homeostase is gebaseerd op een dynamische 

en synthetische conceptie van het organisme 

als geheel en niet enkel een deel 

ervan. Ze richt zich op de eerste plaats tot de 

functies van het organisme, en niet tot ziektes, 

en benadert het zieke organisme in zijn 

geheel. 

Dit begrip is reeds aanwezig bij Hippocrates 

in de “humorenleer” (op haar beurt afgeleid 

van de wet der 4 elementen van Plato): volgens 

hem wordt een ziekte veroorzaakt door 

de “dyscrasie” of verstoring van het normale 

evenwicht van de humores. Vanaf 1878 werd 

door Claude Bernard, beroemd fysioloog, 

aangetoond dat de gevoeligheid voor ziekte 

stijgt naarmate de interne stabiliteit verstoord 

wordt. Deze dokter bevestigt dus de 

hippocratische visie van de ziekte: de ziektekiem 

is niet de enige factor, maar het organisme 

wordt kwetsbaarder door een verstoring 

van het normale evenwicht. 

Planten en voedingsmiddelen oefenen dus 

een regulerend werking uit met als bedoeling 

het fysiologische evenwicht te herstellen: 

de homeostase. (Op langere termijn verstoren 

heel wat geneesmiddelen chronisch 

deze homeostase). 

De knop van de berk wordt in de lente geactiveerd 

door het sap, een intercellulair vocht 

vol energie, naar het beeld van het intracellulaire 

vocht in onze cellen die aangetast zijn 

met diverse toxines. 

De berk bevordert de urineafscheiding en het 

elimineren van de organische afvalstoffen 

zoals urinezuur en cholesterol. Om die 

reden precies werd berk reeds vele honderden 

jaren geleden beschouwd als de 

“Europese nierboom”. 

De knop van de berk wordt met succes 

gebruikt bij personen die lijden aan waterretentie 

(wat oedeem, obesitas, .... veroorzaakt), 

reumatische aandoeningen, artrose 

en jichtaanvallen, cellulitis, steenvorming in 

de nieren en de blaas, sommige huidziektes 

die vaak veroorzaakt worden door een 

gebrekkig functioneren van het afscheidingssysteem. 

Er is een algemeen drainerend effect ter 

hoogte van de lever (anti-toxisch, hepatitis) 

en de urinewegen (nierontsteking, nierstenen). 

De behandeling is bijzonder doeltreffend 

tegen osteoporose, evolutieve chronische 

poly-artritis (in combinatie met het 

maceraat van zwarte bessen) waar het een 

anti-inflammatoir en weefselregenerend 

effect heeft. 

De knop van de berk helpt bij rachitis, groeistoornissen 

en algemene vermoeidheid. 

Het geconcentreerde berkenmaceraat wordt 

genomen à rato van 5-15 druppels/dag op de 

tong of in een weinig water of in combinatie 

met een soeplepel vers sap. Deze laatste 

combinatie zorgt voor een versterking van 

het onderlinge effect van de bestanddelen. 

Philippe Andrianne 


Van tijd tot tijd dringt zich een grondige reiniging van het lichaam op. Bijvoorbeeld in het voorjaar, als we ons abnor- 

maal futloos en vermoeid voelen en men spreekt van “voorjaarsvermoeidheid”. Hulp mag dan verwacht worden van 

een geschikte synergie van plantenextracten, versterkt door een passende etherische olie: die bevorderen op ver- 

schillende manieren de stofwisseling, waardoor meer afvalstoffen worden uitgescheiden en we ons geestelijk fris- 

ser en lichamelijk meer energiek gaan voelen. 

Doeltreffende combinatie van plantenextracten 

en etherische olie ter lichaamsreiniging en voor 

meer vitaliteit 

Plantenextracten die lichaamsreiniging bevorderen: 

Grote brandnetel (Urtica dioica): hoewel deze plant door sommigen 

als een vervelend, prikkend onkruid wordt beschouwd, heeft 

ze tal van positieve eigenschappen. In de eerste plaats bevordert ze 

de eliminatie van storende stoffen. Vooral urinezuur, die zich weefsels 

als spieren, pezen en gewrichten hebben opgehoopt, wordt 

gemobiliseerd en via de nieren uitgescheiden. Maar daarnaast mag 

ook aangestipt dat de grote brandnetel een uitstekende aanbrenger 

van mineralen als calcium en ijzer is; ze vangt hierbij mineraaltekorten 

op en bevordert de bloedaanmaak. 

Paardebloem (Taraxacum officinale): dit overbekende kruid met 

zijn stralend gele bloem helpt het lichaam op twee manieren zuiveren 

en wordt veel ingezet bij voorjaarskuren. Van de wortel is 

geweten dat ze door haar bitterstoffen de reinigende werking van 

de lever ondersteunt en spijsvertering bevordert. Het bovengrondse 

gedeelte dan weer bevordert vooral de urineaanmaak (de naam 

“pissebloem” is hier uiteraard niet vreemd aan) en helpt zo het 

bloed te zuiveren. 

Stress? Angstig? 

Slaapproblemen? 

De moderne prestatiemaatschappij eist steeds meer 

van de mens. Daardoor slagen veel mensen er niet meer 

in om ’s avonds tot rust te komen, wat leidt tot stress en 

slaapproblemen. Chronisch slaaptekort, het jachtige leven 

en de vrees om niet te kunnen voldoen aan de hoge eisen 

van werk of gezin veroorzaken nog meer stress en slapeloosheid, 

wat uiteindelijk kan leiden tot chronische angsttoestanden. 

Ruwe Berk (Betula pendula/pubescens): de bladeren van deze ranke, elegante 

boom helpen de vochtbalans regelen en ondersteunen de nieren bij 

de uitscheiding van stofwisselingsgiften, waardoor we ons een stuk vitaler 

kan voelen. Ook het in de lente afgetapte berkenwater wordt vaak om 

die reden toegepast. 

Kliswortel (Arctium lappa): de bitterzoete wortel van deze plant met zijn 

typisch klittende dopvruchtjes bevordert de leverfunctie en werkt tevens 

urinedrijvend. De uitgesproken zuiverende eigenschappen op ons organisme 

vertalen zich vooral naar een gezonde huid toe. 

Etherische olie die de stofwisseling bevordert: 

Gewone jeneverbes (Juniperus communis): de olie uit de blauwzwarte 

bessen en de takken van deze aromatische struik staat bekend als een 

krachtige bloedzuiverende olie. Ze bevordert in de eerste plaats de doorbloeding 

van de nieren, waardoor meer afvalstoffen en overtollig vocht 

worden afgescheiden. Deze olie niet gebruiken tijdens de zwangerschap 

en bij nieraandoeningen! 

Overwin angst-, stress- en slaapproblemen op natuurlijke wijze 

OjIbwa De roeck 

ZENBEV is een poeder op basis van pompoenpitten en 

natuurlijke ingrediënten, oplosbaar in water of vruchtensap. 

Door zijn unieke samenstelling verzekert Zenbev 

overdag een beter humeur, betere stressbestendigheid, 

minder angst en een verhoogd gevoel van welzijn. 

Wanneer het ‘s avonds wordt ingenomen, zorgt Zenbev 

voor een rustige, natuurlijke slaap. 

Een dagelijkse dosis ZENBEV zorgt ervoor dat u uitgerust de dag kan beginnen en helpt u om het jachtige leven beter aan te kunnen. 

Voor meer info, surf naar www.ojibwa-deroeck.com of bel +32 (0)52 48 43 00 

your health, our mission

Draina Draina ++ 

BIOLOGISCH 

ZUIVERINGSCOMPLEX 

VOOR MEER FUT 

EN ENERGIE 

Verkrijgbaar in elke 

goede natuurvoedings- 

en kruidenzaak 

Info Mannavita: 

T 056/439851 

F 056/426251 

E info@mannavita.be 

I www.mannavita.be 

Ons lichaam kan op tijd en 

stond een grondige reinigingsbeurt 

gebruiken ! Niet 

alleen belasten alcohol, koffie, 

suiker, vetten en vleeswaren 

onze organen, we worden ook 

ongewild “vervuild” via milieu, 

medicijnen, bestrijdingsmiddelen 

en voedingsadditieven. 

De tol die we daarvoor betalen 

is niet zelden een gevoel 

van futloosheid en energiegebrek. 

Met DRAINA + van 

La Drôme Provençale bestaat 

een biologisch complex met 

12 reinigende planten die 

op verschillende manieren 

de lichaamsontgifting 

stimuleren en ons weer 

de broodnodige vitaliteit 

verschaffen. 

• Ondersteunen de 

reinigende functie 

van de lever: mariadistel, 

artisjok en 

paardebloem. 

• Ondersteunen de eliminatie via 

de urine : guldenroede, berk en 

brandnetel 

• Bevorderen een vlotte darmlediging 

: pruimenconcentraat en -sap, 

vuilboom 

• Verhogen het energiepeil : blaaswier, 

groene thee, citroen en ahornsiroop 

B I O D Y N A M I C S 

Gezond van binnen 

Gezond van buiten 

Berkensap, 

het geheim om je 

goed te voelen én 

er goed uit te zien. 

•De actieve bestanddelen van de 

berk helpen je lichaam zuiveren. Een 

zuiver lichaam betekent glanzende 

haren, mooie nagels, een gezonde 

huid en een stralende teint. 

•Berkensap is niet alleen gezond 

voor het lichaam, maar heeft 

bovendien een aangename en 

verfrissende smaak. 

•Ook voor personen die op hun 

lijn letten is Berkensap een echte 

weldaad. 

Inhoud: 700 ml – Prijs: € 20,80 

Met deze bon ontvangt u bij uw 

volgende aankoop van een fles 

Berkensap een korting van 1,- euro 

1 bon per verpakking, niet cumuleerbaar 

met andere kortingen op dit artikel. Bonnen 

geldig uiterlijk tot 30/04/06. Enkel geldig in 

de deelnemende winkels. 

✁ 

KORTINGSBON € 1,- 

Voor meer info en verkooppunten 

+32 59 550 947 ■ www.extranutri.be 

info@biodynamics.be 

Extra-Nutri – Biodynamics nv

Curtisa 

Ligt U lekker? 

ALTISA maakt enkel gebruik van ingrediënten van de allerbeste kwaliteit en zuiverheid in 

(fyto)therapeutisch actieve doseringen, met als resultaat een gewaarborgde doeltreffendheid. 

Al onze producten zijn vrij van bewaar-, smaak- en kleurstoffen, suiker, zout, 

zetmeel, gist, tarwe, maïs, melk (-derivaten), soja, gluten, talk, lactose en dierlijke 

Comfortabel slapen, het is niet iedereen gegeven. Dat kon de Amerikaanse Jean Kelly aan den lijve 

ondervinden. Geplaagd door een spierziekte kon ze de slaap niet vatten…tot ze een cocon van kussens 

rondom haar lichaam legde. Zo ontstond het idee voor de Comfort-U, een U-vormig kussen dat je lichaam 

langs alle kanten ondersteunt. Zowel cocooners op zoek naar gezelligheid als moeilijke slapers kunnen 

niet meer zonder. W&P, de Belgische verdeler van Comfort-U, wist de geknipte persoon te strikken om 

het nieuwe product aan het publiek voor te stellen. Niemand minder dan TV- actrice Greet Rouffaer is 

het campagnegezicht van Comfort-U. Als wederdienst verbindt W&P zich ertoe om, telkens in België een 

verkocht aantal van 500 Comfort-U of Fossfill producten wordt bereikt, een volledige Fossfill Collectie te 

schenken aan het Hulpfonds van het Greet Rouffaer Huis. 

Voor verkooppunten: slaapwinkels en mediotheken: zie www.comfort-u.be. 

Richtprijs: Senior: € 159 - Junior: € 119 - Boemerang: € 49 - Mini Nek: € 45 - Knie/Enkel: € 45 

Infonummer: 03/ 294.80.85 

, voor een gezonde plasfunctie. 

Een natuurlijke hulp op basis van plantaardige extracten (o.a. van bijzondere 

pompoenpitten). Bevordert het behoud van een normale en regelmatige 

plasfrequentie, speciaal vanaf het 40ste levensjaar. 

De CURTISA softgels zijn gemaakt op 

basis van o.a. de weekschalige en donkergroene 

pompoenpitten van de speciale variëteit 

cucurbita pepo convar. citrullinina var. 

styriaca natuurlijk rijk aan plantaardige 

sterolen, cucurbitine, mineralen (o.a. selenium), 

ß- en γ- tocoferol. Uit onderzoek is 

gebleken dat deze een gunstig effect hebben 

op het behoud van een normale plasfunctie 

en een regelmatige plasfrequentie 

bij de vrouw (vanaf de leeftijd 

van 20 jaar, zeker tijdens de overgangsjaren 

- een verzwakking van de bekkenbodemspieren 

als gevolg van een bevalling, 

te veel zware lasten optillen, stress, een 

operatie of zelfs overgewicht kan de oorzaak 

zijn van een verstoorde plasfunctie bij de 

vrouw) en de man (zeker op gevorderde 

leeftijd, die verstoord kunnen worden door 

een verandering van de omvang van de typische 

mannelijke ‘kastanjevormige’ klier). 

Voor een nog doeltreffendere aanpak is het 

aanbevolen om de CURTISA softgels en/ 

of de tinctuur op basis van o.a. de 

extracten van de pompoenpitten van de speciale 

variëteit te gebruiken in combinatie 

met Selenium Plus en/of Ultradophilus 

Acidophilus en/of Zink picolinaat 

Plus van ALTISA. 

Ter ondersteuning kan u uiteraard zeker 

gebruik maken van 

ORIENTAL 

GROENE 

THEEMIX 

van 

ALTISA. 

softgels 

De actieve stoffen in CURTISA werken sterkend 

en regulerend. Ze zijn aanbevolen in 

geval van veelvuldig‘s nachts opstaan, bij 

nadruppelen, en voor de vrouw vanaf de 

leeftijd van 20 jaar, zeker tijdens de overgangs- 

jaren. 

tisane 

derivaten, en worden geproduceerd volgens de internationaal erkende en zéér strenge GMP (Good 

Manufacturing Practices) richtlijnen en/of andere farmacopee- 

/productiestandaarden. Te verkrijgen exclusief in de betere reform- en 

dieetwinkels. Een product van DIEXIMPORT. 03/321 67 19. 

pitten 

tinctuur 

ALTISA ® 

Sinds 1970

Verdeeld door: Hagor-Bioservice N.V. - Remylaan 4C bus 9 - B-3018 Wijgmaal 

Overdadig gebruik van suikers, 

zout, vetstoffen… 

Het is niet moeilijk om de essentiële regels 

van een evenwichtige voeding te vergeten. 

Deze gewoonten, die gelinkt zijn aan de 

stress van het moderne leven en een 

gebrek aan lichaamsbeweging, zijn vaak 

de oorzaak van een onevenwichtige voeding 

en problemen van overgewicht. 

In dit kader bieden de biologische producten 

van Evernat u een echt alternatief! 

Ze zijn tegelijk een bron van voedingsevenwicht 

en plezier, en helpen ons elke dag en 

op elke leeftijd goed te eten… 

Vraag naar de gloednieuwe 

brochure met 

de garanties van 

Evernat in uw 

natuurvoedingswinkel 

De garanties van Evernat 

voor de generatie van morgen 

In zijn charter “De Biogeneratie” vertaalt Evernat 

zijn globale aanpak voor een gezonde en tegelijk 

lekkere biologische voeding. Een aanpak die verder 

reikt dan zijn producten, aangezien deze ook een 

wereldvisie omvat: met respect voor het milieu en 

met aandacht voor een betere levens- en gezondheidskwaliteit 

voor allen. 

• Een 100% biologisch gamma dat de natuur 

respecteert : gemaakt zonder chemische synthetische 

producten (meststoffen, pesticiden), 

zonder kleurstoffen, smaakversterkers en GGO’s, 

conform de wetgeving op de biologische productiemethode. 

• Producten van hoge kwaliteit: dankzij regelmatige 

controles vanaf de bevoorrading van de 

grondstoffen tot en met de lancering van het 

product. 

• Het evenwicht tussen voeding en smaakplezier: 

goede producten, meestal rijk aan vezels, vitaminen 

en mineralen of met een verlaagd suikergehalte, en 

een verminderd vetgehalte… 

• Een praktisch en vernieuwend familie-aanbod: 

meer dan 250 producten (koekjes, vruchtensappen, 

plantaardige dranken…) om een antwoord te 

bieden op het moderne consumptiegedrag en de 

verwachtingen van de hele familie. 

Hoe kan je gezond en 

evenwichtig eten en 

toch genieten? 

Wat is een evenwichtige voeding? 

Enkel een gevarieerde voeding is de bron 

van een goed voedingsevenwicht en bezorgt 

het organisme de essentiële voedingsstoffen 

(vitaminen, mineralen …) die het nodig 

heeft. 

Verbruik daarom elke dag meervoudige 

koolhydraten (brood, 

volkorengranen, peulvruchten), 

ten minste 5 porties fruit en 

groenten, 3 zuivelproducten en 

1 à 2 maal per dag vlees, vis of 

eieren. 

Vergeet niet redelijk te blijven 

met vetstoffen en gesuikerde 

producten! 

Drink tot slot minstens 1,5 l 

water per dag en doe regelmatig 

aan lichaamsbeweging 

om uw vitaliteit te bewaren! 

Het AB-logo: 

een herkenpunt 

voor biokwaliteit 

Biologische producten die 

dit logo dragen, bevatten 

minstens 95% ingrediënten 

afkomstig van biologische 

landbouw. 

Ze zijn bewerkt conform de vereisten van de biologische 

landbouw, teeltwijze die geen gebruik 

maakt van kunstmeststoffen, synthetische pesticiden, 

noch genetisch gemodificeerde zaden. 

Al deze producten zijn in elke stap van de verwerking 

(teelt, verwerking, opslag, distributie) 

gecontroleerd door een erkend onafhankelijk 

controleorganisme. 

Koekjes voor een evenwichtige en lekkere pauze! 

Mini-taartjes aardbei, vieruurtjes framboos, vieruurtjes chocolade 

fondant, Nutri’fruits met rode bessen… 

De nieuwe Evernat recepten zijn nog altijd even lekker en nog evenwichtiger! 

“Met verlaagd suiker- of vetgehalte”, “bron van vezels” of “geschikt bij 

lactose-intolerantie”… 

Elk recept is uitgewerkt volgens de aanbevelingen van onze voedingsdeskundigen 

om het beste voedingsevenwicht te bereiken. 

Om uw kleine honger te stillen in alle rust! 

Alle Evernat koekjes zijn natuurlijk gemaakt met ingrediënten afkomstig van 

biologische landbouw. Zo bewaren zij hun oorspronkelijke voedings- en smaakkwaliteit. 

Advertentie

De Biover-natuurproducten voldoen aan 

strenge kwaliteitseisen. Hun samenstelling is 

wetenschappelijk onderbouwd. Ze zijn uw vertrouwen waard. 

BIOVER NV ● Monnikenwerve 109, 8000 Brugge ● www.biover.com 

je natuurlijke bron van gezondheid 

Lagere temperaturen, minder zonneschijn, 

striemende regen en wind,... het zijn zeker 

ingrediënten van de weerberichten in de 

komende maanden. 

Wapen u dus vóóraf tegen die gure omstandigheden 

die uw weerstand aantasten. 

De basis voor een optimale gezondheid is een 

goede weerstand. De maanden waarin een “r” 

voorkomt, zijn dé maanden waarin we vatbaar 

zijn voor allerhande “winterkwaaltjes”. Dikwijls 

is zelfs een gezonde levenswijze onvoldoende 

om hiervan gevrijwaard te blijven. 

In de natuur vinden we evenwel alles wat ons 

lichaam nodig heeft om zich optimaal te 

beschermen. Bij Biover hebben we hiervan 

dankbaar gebruik gemaakt voor het samenstellen 

van ons “natuurlijk wintergamma”. 

Met Biover Natural Wintercare krikt u de 

natuurlijke weerstand van uzelf en heel uw 

gezin op. 

In alle veiligheid, in alle natuurlijkheid. 

En voorkomen is beter dan genezen …. 

Verkrijgbaar in de betere natuurwinkel, 

Bioshop, Essenza of Bioplanet.

Infoblad over Gezond Leven - 3de jaargang - nummer 1 - BioGezond

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?