NB! 34 september 08 - De Noorderbrug

More documents

Recommendations

Info

NB! SEPTEMBER 2008 14 Hersenletsel verandert je leven Eerst deskundige, nu ook ervaringsdeskundige ‘Hersenletsel verandert je leven’ was de titel van de jubileumbijeenkomst van Cerebraal Gelderland op zaterdag 14 juni jl. Cerebraal is een vereniging voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en hun direct betrokkenen. Jet Jacobs (60) was mede-organisator van deze dag. Deskundige Jet: ‘Ik heb als klinisch psychologe een paar jaar in een ziekenhuis gewerkt en later als docente bij verschillende gezondheidszorgopleidingen. In een van mijn lessen had ik eens een jongeman te gast die ons vertelde hoe het is om met een hersenbeschadiging te moeten leven. Hij had een paar jaar eerder een ernstig autoongeluk gehad waarna hij in coma had gelegen. Hij vertelde dat voor bijna iedere ex-comapatiënt geldt, dat je niet meer degene wordt die je was vóór de coma. Hoe je herstelt hangt vooral af van de diepte en de duur van de coma, en van de ernst en van de plaats van de beschadiging. Ook vertelde hij dat je bij veel mensen met hersenletsel aan de buitenkant niets kunt zien. Maar het is vrijwel zeker dat hun leven en dat van hun familie zeer ingrijpend veranderd is. Als voorbeeld vertelde hij dat hij zijn werk wel kon vergeten, zijn vrienden kwijt was en dat zijn verkering was uitgeraakt. Omdat je aan hem helemaal niet kon zien dat hij iets mankeerde en ook omdat hij het allemaal zo boeiend kon vertellen, verbaasde het mij erg dat hij zoveel problemen ondervond op zijn werk en in zijn relaties. Ik besloot me - nadat hij mij lid gemaakt had van Cerebraal - voor deze groep mensen verder te gaan inzetten. Vanaf die tijd besteedde ik in mijn lessen aandacht aan hersenletsel en werd ik steeds meer de ‘NAH- deskundige’. Eén van mijn kinderen, Gijs (31), heeft vier jaar geleden een ernstig auto-ongeluk gehad, waar hij hersenletsel aan overgehouden heeft. Hierdoor werd ik de afgelopen jaren naast deskundige ook ervaringsdeskundige op het gebied van NAH. Ervaringsdeskundige Gijs lag na zijn ongeluk ruim drie maanden in coma. Via het ziekenhuis (intensive care, afdeling neurologie), kwam hij in een revalidatiekliniek en daarna in een psychiatrisch centrum. Sinds anderhalf jaar woont hij op een afdeling van jongdementerenden in een verpleeghuis. De lijdenswegen die veel familie van NAH-patiënten doormaakten en waar zij mij over hadden verteld, maakten wij nu zelf door. Gijs woont nu in een verpleeghuis bij ons in de buurt omdat hier voor hem geen betere plek te vinden is. Hij is ernstig lichamelijk gehandicapt en is rolstoelgebonden. Verder is bij hem het grootste Nicole en Gijs probleem dat zijn geheugen om nieuwe feiten op te slaan slecht/niet werkt. Alles wat hij meemaakt onthoudt hij vijf minuten. Zijn verstand werkt nog goed. Hij kan bijvoorbeeld dammen en hij wint vaak van het personeel dat op zijn afdeling werkt. Maar is het damspel opgeruimd, dan weet hij al niet meer dat hij gedamd heeft. Verder leert hij weinig nieuwe dingen aan. Echter door te blijven herhalen, ‘inslijpen’, lukt het wel. Ook leert hij moeilijk zijn groepsgenoten kennen. Via ezelsbruggetjes – associaties – kent hij na anderhalf jaar wel een aantal personeelsleden bij naam. Iedereen die hij vóór het ongeluk kende, kent hij nog goed. Verder is zijn besef van tijd totaal weg. Maar gelukkig is hij zich dat bewust en vraagt hij elke dag welke dag het is en welk jaargetijde en welk jaar. Ook is hij meestal goed gehumeurd. Dus wat dat betreft is de afdeling voor mensen die op jonge leeftijd gaan dementeren niet zo slecht voor hem. Een groot verschil alleen is dat de meeste mensen die op deze afdeling wonen achteruit gaan in hun vaardigheden, terwijl mensen met NAH nog vele jaren na hun hersentrauma vooruit kunnen gaan. Dit laatste is ook bij Gijs het geval. Mijn man en ik zijn sinds ruim een jaar lid van het koor van het verpleeghuis. Dit geeft ons steun bij onze verwerking van het verdriet om Gijs. Twee keer per maand zingen wij met ruim veertig mensen, die allen op de een of andere manier betrokken zijn bij het verpleeghuis. Gijs gaat altijd met ons mee en stralend zingt hij op zijn manier uit volle borst op elke melodie ’Don’t worry about the things, cause everything will be allright’
met ons mee. Zijn tekst is altijd hetzelfde: ’don’t worry about the things, cause everything will be allright’. Bijzonder Het meest bijzondere wat ik heb meegemaakt door de opname van Gijs in het verpleeghuis is het volgende. Op een dag werd mij gevraagd of ik het goed vond dat Gijs een ‘bezoekvrijwilligster’ zou krijgen. Wij als familie kwamen er dagelijks, maar omdat hij nog voldoende loze momenten had, antwoordde ik meteen enthousiast dat ik dat prima vond. Het betrof Nicole Janssen, een jongedame van dertig jaar die graag muziek maakt met bewoners. Voor Gijs, die zelf saxofoon gespeeld had en graag zingt, zou dat geweldig zijn. Toen ik aan haar werd voorgesteld hadden we het over NAH. Nicole bleek zelf ook NAH te hebben. Ze was bezigheidsbegeleidster geweest en daarna volgde ze een opleiding tot Z-verpleegkundige. Tijdens die opleiding heeft ze een ernstig auto-ongeluk gehad waaraan ze een hersenkneuzing heeft overgehouden. Toen ik Nicole vroeg of zij wel eens van Cerebraal gehoord had, vertelde ze dat tijdens de opleiding een docente daarover verteld had. Nicole was na haar ongeluk zelfs nog gastdocente bij haar geweest. Samen kwamen we er toen achter dat zij mijn leerling met NAH was en ik haar docente! Nu, een jaar later, hebben we regelmatig contact met elkaar en is Nicole de bezoekvrijwilligster van Gijs. Samen maken ze muziek en hebben veel plezier. Na een jaar trouw bezoek van Nicole aan Gijs, herkent hij haar uit zichzelf. Dit is voor Nicole een mooie beloning. Wat verder voor haar van belang is geweest, is dat zij door het bezoeken van Gijs na ruim tien jaar eindelijk haar eigen NAH-beperkingen heeft leren accepteren. Jubileumbijeenkomst Ik hield een inleiding over NAH en de gevolgen hiervan voor de getroffenen en hun familieleden en gaf vervolgens het woord aan Nicole. Zij vertelde hoe zij 12,5 jaar geleden haar opleiding moest beëindigen nadat ze NAH opliep ten gevolge van een ongeluk. Verder vertelde zij waar ze in de jaren erna allemaal tegenaan is gelopen. Vervolgens gaf zij uitleg over de ‘wegwijzer’ (zie kader) die zij gemaakt heeft, een soort handleiding voor hoe mensen het beste met haar kunnen omgaan. Misschien hebben andere mensen hier ook iets aan, dat hoopt zij van harte. We hadden acht workshops georganiseerd waar de aanwezigen (ruim honderd mensen, van Cerebraal en niet-leden uit de zorg) aan deel konden nemen. De onderwerpen waren: op zoek naar de juiste zorg, muziek, naar betaald werk, ambulante begeleiding, wonen na NAH, weerbaarheid, seksualiteit en verwerking. Ons doel, om mensen met en zonder NAH in direct contact te brengen met hulpverleners, hebben wij bereikt. Het was een mooie, zeer geslaagde dag; misschien ook iets voor uw regio? ● Jet Jacobs, Bestuurslid Cerebraal Gelderland, klinisch psychologe, docent verpleegkunde, moeder van een zoon met NAH ‘Wegwijzer’ van Nicole Janssen Op 7 november 1995 heb ik een auto-ongeluk gehad waarbij ik diverse botbreuken en een contusio cerebri (hersenkneuzing) heb opgelopen. Dagelijks ervaar ik de gevolgen van het hersenletsel dat ik over gehouden heb aan het ongeluk. Hieronder heb ik beknopt mijn beperkingen/aandachtspunten weergegeven: ■ Snel vermoeid vanwege beperkte energie, dat betekent dat ik heel bewust keuzes moet maken. Meestal ga ik ‘s middags even naar bed om daarmee klachten te voorkomen. ■ Veel last van zintuiglijke prikkels bijvoorbeeld licht en geluid; hierdoor raak ik snel oververmoeid. ■ De gevolgen van oververmoeidheid zijn: gestoorde spraak en/of een gestoord looppatroon. Het is dus van groot belang om voor deze grens te blijven. ■ Problemen met het uitvoeren van meerdere taken tegelijk, zowel op lichamelijk als op cognitief gebied. Mijn voorkeur gaat daarom uit naar werkzaamheden/activiteiten waarbij ik mijn aandacht maar op één taak tegelijk hoef te richten. ■ Door geheugenproblemen ben ik vergeetachtig. Herhalingen en notities helpen mij dingen te onthouden. ■ Ik ben langzamer geworden: ik doe er langer over om informatie in me op te nemen met name als het om grote hoeveelheden en ingewikkelde informatie gaat. Het gevolg is dat ik niet alles kan onthouden en taken niet goed kan uitvoeren. Daarnaast verlies ik het overzicht en kan in korte tijd niet tot de juiste oplossing komen. ■ Snel afgeleid: om beter om te gaan met dit probleem werk ik het liefst in een overzichtelijke en rustige omgeving. Ik maak gebruik van gehoorbeschermers zodat ik me beter kan concentreren. ■ ‘Nee zeggen’ is voor mij moeilijk dus dring niet teveel aan, geef me de tijd om na te denken, ik kom er op terug. ■ Ik gebruik een dagplanning om mezelf structuur te geven en daarnaast houdt dat de vermoeidheid binnen de perken. ■ Ik maak gebruik van trucjes (herhaling vragen, ordenen) en hulpmiddelen (agenda, herinnering in telefoon zetten, dagplanning) om mijn geheugen te ondersteunen. ■ U helpt mij als u informatie rustig brengt zodat ik de gelegenheid krijg om notities te maken en daardoor informatie later beter terug kan halen. ● NB! SEPTEMBER 2008 15
Page 1 and 2: NB! KWARTAALBLAD VAN DE NOORDERBRUG
Page 3 and 4: CENTRALE CLIËNTENRAAD Cliënttevre
Page 5 and 6: Geschiedenis Piet: ‘Het landgoed
Page 7 and 8: In een voormalig tuincentrum in Sap
Page 9 and 10: We hebben een afspraak met mevrouw
Page 11 and 12: Els de Jongh in gesprek met de bewo
Page 13: Na mijn ongeluk ben ik een leuker m
Page 17 and 18: werk. Dit resulteerde, eind 2003, i
Page 19 and 20: RollOnRoute 2008: voor rolstoelers

NB! 34 september 08 - De Noorderbrug

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?