Untitled - Uitgeverij Parthenon

9. De nieuwe kleren van de Arabische leiders
Mark Anspach
De machtige heerser paradeert voor het volk, gekleed in de uitmonstering
van zijn macht. Zijn naam is Kadhafi, Moebarak, Ben Ali.
Plotseling roept een jonge stem: “Moet je zien: hij heeft geen kleren
aan”. Een andere stem herhaalt het, en dan weer een andere. Al gauw
gaat dezelfde schreeuw door de menigte, als een echo: “Hij heeft geen
kleren aan”. En iedereen kan zien dat het zo is.
De snelheid van de gebeurtenissen in de Arabische wereld heeft waarnemers
verrast. Hoe konden almachtige autocraten hun aura van
gezag zo snel kwijt raken? En waarom verspreidde een revolte die
in Tunesië begon, zich zo vlug naar veel andere landen? “Het is onwaarschijnlijk
dat Tunesië copycat opstanden in andere landen veroorzaakt,”
schreef de onfortuinlijke Tony Karon, de Midden Oosten
redacteur van Time Magazine op 18 januari 2011. 1 Zijn voorspelling
bleek er achteraf naast te hebben gezeten, maar het beeld was
raak, want je kunt inderdaad beter spreken van een copycat-effect
dan van een domino-effect: Tunesië en Egypte zijn geen buren, dus
hoe kunnen zij dominostenen zijn? De meeste commentatoren hebben
de macht van de imitatie als een kracht in historische gebeurtenissen
onderschat. Als kopiëren echter schijnbaar onaantastbare regimes tot
in hun fundamenten kan schokken, dan komt dit omdat elk politiek
gezag uiteindelijk gebaseerd is op diezelfde kracht.
Unanimiteit
In het sprookje van Hans Christiaan Andersen applaudisseert iedereen
voor de prachtige nieuwe uitrusting van de keizer zolang alle an-
1. “Tunisia Domino? No, but a U.S. Democracy Dilemma”, http://ti.me/qT0Tlf
– http://www.time.com/time/world/article/0,8599,2042936,00.html
131