Untitled - Uitgeverij Parthenon

11. De zevende kaars
Berry Vorstenbosch
Op Koninginnedag 2009 breekt een man in Apeldoorn met zijn auto
door de politieafzettingen en probeert op de open bus van de koninklijke
familie in te rijden. De aanslag mislukt, de auto komt een paar honderd
meter voor de ogen van de koninklijke stoet tegen een monument
tot stilstand. Zes mensen waren bij deze dolle rit om het leven gekomen.
De bestuurder die later in het ziekenhuis overleed was de zevende
dode. 1 In de daarop volgende dagen zou zich een discussie ontspinnen
over hoeveel kaarsen er bij de herdenkingsdienst voor de slachtoffers
van deze gebeurtenis gebrand zouden moeten worden. Zes of zeven?
Twee jaar later, Alphen aan den Rijn. Een jongeman van 24 jaar
trekt gewapend een winkelcentrum binnen. Hij schiet wild om zich
heen, vuurt meer dan honderd kogels af en brengt daarbij zes mensen
om het leven. Aan het eind schiet hij zichzelf dood. In de dagen
daarna volgt precies dezelfde discussie, zelfs de aantallen zijn gelijk.
Moeten er zes kaarsen gebrand worden of zeven?
Geen eenstemmigheid
Je zou verwachten dat, als er één type misdadiger is waartegenover
we in onze maatschappij de rijen nog willen sluiten, het bedrijvers
van misdaden als deze zijn. Anders dan bij ‘gewone’ misdaden ligt
er aan deze misdaden geen nauw egoïstisch motief ten grondslag. Bij
een roofmoord of een uit de hand gelopen ruzie kan men zich nog
iets voorstellen, maar bij een geplande geweldsdaad als deze is dat
veel moeilijker. Dan is er de omvang van het geweld, de aantallen willekeurige
slachtoffers, mensen die helemaal niets met de dader te ma-
1. Op de dag van de herdenkingsdienst bezweek nog een slachtoffer aan zijn
verwondingen waarmee het totaal aan doden op acht kwam.
157