'Vertrouwen en betrouwbaarheid' – Deel I - Expertisecentrum ...

De lidstaten zijn bij dit werk op publiekrechtelijk niveau
vertegenwoordigd in het SCC (Standing Comittee for
Construction). Op privaatrechtelijk niveau worden de lidstaten
vertegenwoordigd door de Normalisatie Instellingen
in het CEN (Comité Européen de Normalisation).
Erkenning en Certificatie is op Europees niveau vormgegeven
in de CPD en de Guidance Papers en wordt
organisatorisch belichaamd door de zogenaamde GNB
(Group of Notified Bodies) en de EOTA (European
Organisation for Technical Approvals). Er is een Europese
Regeling in voorbereiding ter vervanging van de CPD. Een
Europese Regeling is algemeen verbindend recht in een
lidstaat. Een deel van het Nederlandse stelsel zal daarom op
korte termijn ingrijpend wijzigen.
Mutaties op Europees vastgestelde “documenten” in
de technische regelgeving lopen via bovengenoemde
organisaties en volgen hun protocollen.
Alle nationaal voorgenomen publiekrechtelijke regelgeving
en normbladen, dus ook die in de bouw, moeten formeel
door de lidstaat worden aangemeld in overeenstemming
met de zogenoemde Informatie Richtlijn (Notification
Directive). Dit om marktverstoringen vroegtijdig te
signaleren en te voorkomen.
Op Europees niveau is verder ook aangegeven hoe het
toezicht op het vrije verkeer van producten moet zijn
geregeld (Market Surveillance). Een essentieel element
is dat producten CE (Conformité Europeen) gemarkeerd
moeten zijn. Een bouwwerk als eindproduct valt hier
uiteraard buiten. Ook al omdat er geen vrij verkeer van
bouwwerken bestaat. De markering, op het product zelf
of op de verpakking, maakt zichtbaar welk niveau de
voor het publiekrecht van belang zijnde eigenschappen
van het product volgens de fabrikant bezitten. Dit
is relevant voor een aangegeven toepassing van het
product in een bouwwerk. Een CE markering is daarom
geen kwaliteitsmerk, maar een informatie-etiket
waarvan de inhoud de facto voor juist moet worden
10
gehouden. Keurmerken gebaseerd op een nationale
beoordelingsrichtlijn zijn overigens wél kwaliteitsmerken.
Wij komen hier later nog op terug.
Diensten
Om te kunnen voldoen aan de wens om ook het dienstenverkeer
in Europa vrij te maken is naast het harmoniseren
en bijvoorbeeld het erkennen van opleidingen en diploma’s,
in de ontwerp-, en ingenieurswereld nog heel wat meer
nodig. Naast normalisatie van producten kennen we op
Europees niveau bepalingsmethoden van eigenschappen
van bouwwerken die vrijwillig tot stand komen en bij de
implementatie in de lidstaten harmoniserend werken.
Dit type normalisatie, Eurocodes zijn het resultaat daarvan,
bevordert het vrije verkeer van diensten. Het ERB
constateert echter, dat harmonisatie van normbladen op
Europees niveau in de lidstaten soms contraproductief
werkt omdat het kan leiden tot ongebruikelijke vormen
van bouwen met opdrijving van kosten zonder nut en
noodzaak. Publiekrechtelijke sturing ontbreekt namelijk bij
de totstandkoming van deze normbladen.
We hebben bijvoorbeeld in Nederland sinds de ontwikkeling
van het Bouwbesluit de normbladen zo ingericht
dat er een strikte scheiding is tussen technische inhoud en
administratieve bepalingen. De Nederlandse normbladen
zijn ook eenduidig geformuleerd en kennen geen
functioneel geredigeerde voorschriften meer die aanleiding
zijn voor tal van discussies. Voorts is er een strikte scheiding
tussen normatieve tekst en opmerkingen en toelichtingen
die geen normstellende inhoud mogen hebben.
Wij zijn van mening dat de ontwikkeling van de Eurocodes
een forse stap voorwaarts is in de ontwikkeling van de
Europese harmonisatie. Echter, met de invoering van de
Eurocodes zal de Nederlandse eenduidige aanpak met
betrekking tot de bepaling van de constructieve veiligheid
van bouwwerken echter in zijn geheel teloor gaan. De
administratieve lasten zullen fors toenemen omdat de
Eurocodes tal van open einden kennen, soms bevoegdheden
neerleggen waar ze niet thuishoren en belangrijke