'Vertrouwen en betrouwbaarheid' – Deel I - Expertisecentrum ...

De daadwerkelijke handhaving door middel van bestuursdwang
of last onder dwangsom kan alleen door het
bevoegde bestuursorgaan plaatsvinden. Van de roep om
bundeling van kennis en kunde op regionaal niveau
hebben wij kennis genomen. Die roep en de door ons
gevoelde noodzaak wordt alleen maar versterkt als gevolg
van wetgevingsinitiatieven zoals de Wabo (Wet algemene
bepalingen omgevingsrecht). De bundeling van kennis
en kunde is echter nog niet voldoende, ook capaciteit en
opleiding zijn aan de orde.
Verzekering
Een belangrijk mechanisme in onze hoog ontwikkelde
samenleving is de verzekering. De afnemer, in welke
transactie dan ook, moet op de betrouwbaarheid van
de levering kunnen vertrouwen. Maar hij moet ook,
indien mogelijk, risico’s kunnen afwegen en beslissen of
verzekeren een adequaat instrument is om de gevolgen
van aansprakelijkheid en economische schade beheersbaar
te maken. Een noodzakelijke voorwaarde is dan wel dat in
geval van een geschil het gelijk of ongelijk gezaghebbend,
objectief en transparant kan worden vastgesteld en de
verzekering de consequenties aanvaardt en dekt.
In de praktijk vraagt een afnemer een leveringsgarantie van
de leverancier. Hij wil zich verzekeren van levering volgens
de afgesproken specificaties. De leverancier kan economisch
en technisch afwegen of hij een dergelijke garantie
kan geven. Als hij dat wel kan, maar het risico voor de
continuïteit van zijn onderneming te groot vindt, dan kan
hij een beroep doen op een verzekeringsmaatschappij. Een
belangrijke vorm ontstaat als de afnemer niet voldoende
vertrouwen heeft in de garantie van de leverancier en
verzekering van die garantie vraagt.
Op dat moment ontstaat de verzekerde garantie. Dat is
geen gewone risicoverzekering meer, want de verzekeraar
bemoeit er zich inhoudelijk mee: hij stelt eisen aan
de borging van de kwaliteit van de leverancier en zijn
diensten of producten, om daarmee het risico voor de
verzekeringsmaatschappij beheersbaar te maken. Dit
mechanisme kan overigens een belangrijk instrument zijn
om de zelfsturing van de markt in delen (te beginnen met
14
standaardoplossingen) vorm te geven. In de Nederlandse
bouwpraktijk wordt dit vooralsnog mondjesmaat ingezet.
Rechtspraak en arbitrage
Conflictbeslechting over de toepassing van publiekrechtelijke
bouwtechnische regelgeving is geregeld in de
Algemene wet bestuursrecht en wordt in eerste instantie
behandeld door het bestuursorgaan dat de beslissing
heeft genomen op advies van de gemeentelijke commissie
Bezwaar en Beroep (op de beslissingen van B&W). Wanneer
partijen, na beslissing op bezwaar, van mening blijven
verschillen, zal de rechtbank zich erover buigen. Tot slot
kan de uitspraak van de rechtbank ter beoordeling nog
worden voorgelegd aan de Afdeling bestuursrechtspraak van
de Raad van State. Privaatrechtelijke onenigheid wordt waar
mogelijk opgelost in gestructureerde arbitrage-instituten
of in het reguliere civiele rechtssysteem. Hierbij moet
worden opgemerkt dat de bestuursrechtspaak vaak zwaar
moet leunen op de toelichting van deskundigen. Hierbij
dringt zich de vraag op of de betreffende deskundige in
sommige gevallen wel deskundig genoeg is. Het is daarom
goed om na te denken over een erkenningsregeling voor
deskundigen.