'Vertrouwen en betrouwbaarheid' – Deel I - Expertisecentrum ...

Verbeterpunt 1
Bouwregelgeving staat te ver af van de
bouwpraktijk
Tot voor kort had Nederland een toonaangevende
positie in de wereld als het gaat om vorm en inhoud van
de bouwregelgeving. Vooral omdat deze regelgeving is
gebaseerd op het prestatiebeginsel. De ontwikkeling
daarvan is in de periode 1982-1992 ter hand genomen
en leidde in 1992 tot de inwerkingtreding van het
Bouwbesluit met bijbehorende aangepaste normbladen
(gestandaardiseerde specificaties, voornamelijk bepalingsmethoden).
Daarna is het Bouwbesluit uitgebreid met
Bouwbesluit fase 2 in 1998.
In de ontwikkeling die daarop volgde, is schemawetgeving
in tabellen ontwikkeld en zijn gebruiksfuncties in de
wetgeving geïntroduceerd. Daar is op zichzelf niets mis
mee, maar de praktijk wijst steeds opnieuw uit dat er
sinds 2003, anders dan wat de monitorstudies ons doen
vermoeden, een verdere verwijdering is ontstaan tussen de
bouwregelgeving en de bouwpraktijk. Terminologie en
modellering sluiten niet meer aan bij de belevingswereld
van de praktijk. De interne consistentie van de regelgeving
is ook deels verloren gegaan. Voorschriften die betrekking
hebben op het hele gebouw (of op het samengaan van
meer gebruiksfuncties) ontbreken. De samenhang tussen
doelstelling en prestatie-eis is ook lang niet altijd logisch.
De doelen op het gebied van de vijf pijlers zijn niet helder
genoeg en onvoldoende kwantificeerbaar, dientengevolge
worden zij niet altijd gerealiseerd. Dat voorschriften soms
het gevolg zijn van een samenloop met andere wetgeving
en dus ook andere dan de vijf pijlers als grondslag hebben,
is voor de gebruiker lang niet altijd helder. De toelichting
wordt vaak als ontoereikend beschouwd.
18
Verbeterpunt 2
Kwaliteit van toepassing regelgeving
laat te wensen over
De praktijk leert ook dat de kwaliteit van de toepassing van
de bouwregelgeving veel te wensen overlaat. De noodzakelijke
ontwikkelingen rond de gecertificeerde bouwplantoets
en het Gebruiksbesluit zijn daar symptomen van.
Dit laatste besluit is vooral bedacht om de wildgroei aan
regelgeving en de administratieve lasten op gemeentelijk
niveau in goede banen te leiden. Verder hebben gemeenten
de grootste moeite om voldoende geschoold personeel te
vinden en dat geldt ook voor de uitzendorganisaties voor
overheidspersoneel. Het Bouwbesluit 2003 wordt door het
op de werkvloer aanwezige personeel moeilijk begrepen.
Dit staat niet alleen het correct toepassen op zich van de
technische prestatie-eisen in de weg, maar evenzeer wordt
de mogelijkheid van gelijkwaardigheid van andere vaak
innovatieve oplossingen daardoor bemoeilijkt. Overigens
hebben ontwerpers, bouwers, adviseurs, toeleveranciers,
verstrekkers van certificaten en ook de eigenaren en
beheerders van bouwwerken te kampen met vergelijkbare
problemen. Wel zijn er grote verschillen tussen min of meer
gevestigde kennisgebieden als constructief ontwerp en de
bouwfysica en andere kennisgebieden als brandveiligheid,
energieprestatie en duurzaamheid.
De afstand tussen de regelgeving en de kennis op de
werkvloer is zó groot, dat dit een bedreiging vormt voor
de bouwregelgeving in zijn geheel (ontwikkeling en
toepassing) en daarmee de kwaliteit van de gebouwde
omgeving. De dossiers die in de Tweede Kamer worden
behandeld over het binnenmilieu (scholen en woningbouw)
en brandveiligheid (zorgsector en justitiële inrichtingen
en recent woningbouw) getuigen daar ook van. Dit alles
wekt weerstand en onbegrip op bij de burgers en bij
het bedrijfsleven. Vooral ook omdat de administratieve,
bestuurlijke en exploitatielasten onnodig toenemen.
De Commissie Dekker signaleert dit probleem eveneens