Help, ik ben een ambtsdrager! (Ambtsdragerscursus CGK Haarlem)

-1-
1. NIEUWTESTAMENTISCHE GEGEVENS IN VERBAND MET DE
DIAKEN
1.1 Het woord 'diaken' in het Nieuwe Testament
Het woord 'diaken' is afgeleid van het Griekse woord
diakonein, wat in de eerste plaats betekent: aan tafel
bedienen. In die betekenis wordt het bijvoorbeeld van Martha
gezegd in Luc.10:40. Vervolgens heeft dit werkwoord een veel
bredere betekenis en is dan uitdrukking voor 'dienstbaar zijn',
een dienst verrichten aan anderen. Dienen als liefdedaad
jegens de naaste. Deze diakonia, dienst, is kenmerkend voor
een discipel van Jezus, en Jezus' eigen dienst tot in de dood is
de basis en het voorbeeld voor de dienst van zijn discipelen.
Het woord diakonia wordt gebruikt voor allerlei soorten van
dienstbetoon, maar het wordt ook specifiek gebruikt voor
ambtelijke arbeid. Het apostelambt heet bv. een dienst
(Rom.11:13, 2 Kor.4:1), en ook het ambt van evangelist (2
Tim.4:5). Heel in het bijzonder heet het bijeenbrengen van
gelden voor de heiligen in Jeruzalem een dienst (2 Kor. 8:4,
9:1,12).
Slechts op twee plaatsen komen we in het NT diakonia tegen
als aanduiding van het ambt van diaken. Allereerst in Fil.1:1
waar de diakenen naast en op één lijn met de opzieners
worden genoemd. Vervolgens in 1 Tim.3:8 en 12 waar de
vereisten voor een diaken worden opgesomd. Over het
ontstaan van het ambt van diaken licht het NT ons niet duidelijk
in. Soms wordt hiervoor verwezen naar de verkiezing van
de zeven mannen in Hand.6:1-6, maar waarschijnlijker is dat
we hier te maken hebben met de instelling van het ambt van
de oudsten, die waarschijnlijk aanvankelijk ook de dienst der
barmhartigheid in de kerken hebben behartigd. Wij weten niet
hoe het diakonale ambt nog weer van dat van de oudsten is
afgesplitst. Duidelijk is wel dat het ambt dat in Hand.6
ingesteld werd mede de diakonale taak omvatte, en dat die
diakonale taak dus al heel vroeg in de kerk een plaats heeft
gehad.
In 1 Tim.3:8-13 somt Paulus de voorwaarden op waaraan een
diaken moet voldoen. Opvallend is het verschil met de
vereisten voor het opzienersambt. We vinden hier de
voorwaarde om niet met twee tongen te spreken en om het
geheimenis van het geloof te bewaren in een rein geweten.
Diakenen moeten in hun zorg voor de mensen niet met twee
monden spreken maar waarachtig zijn. Uit het zo naast elkaar
noemen van oudsten en diakenen blijkt dat Paulus het