citaten uit de tafelgesprekken - Geschriften van Maarten Luther

106. Geen eerzucht.
In Virgilius en Cicero 8 staat gloria! Maar de Heilige Schrift wil verootmoediging en een
gebroken en verslagen geest, want in zulk een hart woont de Heilige Geest.
Ik heb nooit vrees gehad, omdat ik niet goed prediken kan, maar het heeft mij dikwijls
beangstigd, dat ik zo gebrekkig moest spreken over de grote majesteit van God. Wees daarom
sterk en bid!
XIII OVER DE DUIVEL EN ZIJN WERKEN
107. Wat het eervolst is.
Ik wil, sprak Dr. Martinus, liever door de duivel dan door de keizer omkomen, want dan sterf
ik toch door een groot heer. Maar hij zal ook een hap aan mij gekregen hebben, die hem niet
goed bekomen zal. Hij zal hem weer uitspuwen en ik zal alles weer terugkrijgen, als de
jongste dag komt!
108. Van de muziek.
Muziek, sprak Luther, verdrijft alle melancholie (zwaarmoedigheid). De duivel is een
sombere geest en hij maakt sombere mensen; daarom kan hij geen vrolijkheid dulden. Vooral
van de muziek vlucht hij weg, zo ver hij maar kan; hij blijft niet, waar gezongen wordt en
speciaal geestelijke liederen gezongen worden. Zo lezen wij van David, hoe hij met zijn harp
Saul verademing schonk in diens aanval door de duivel.
De muziek is één van de schoonste en heerlijkste gaven van God en één van de beste kunsten.
Koningen, vorsten en regenten behoren alle vrije kunsten te beschermen. Want anders kunnen
ze niet in stand gehouden worden.
Wij lezen dan ook in de Bijbel, dat vrome koningen zangers en zangeressen hebben bezoldigd
en onderhouden.
De muziek is de beste lafenis voor bedroefden, want zij schenkt vertroosting. Muziek maakt
de mensen zachter. Toen Luther eens zangers bij zich te eten had, zei hij, nadat zij enkele
motetten en stukken gezongen hadden, met verwondering: Als God ons in dit korte en
moeilijke leven reeds zulke heerlijke gaven heeft geschonken, wat zal Hij ons dan niet in het
eeuwige leven schenken, waar alles volmaakt zal zijn!
Ik heb altijd veel van muziek gehouden. Wie goed musiceren kan, is tot alles geschikt. Een
schoolmeester moet goed kunnen zingen, anders kijk ik hem niet aan. En ook wie voor
predikant studeren, moeten goed geoefend zijn in de muziek.
De muziek is een schone, heerlijke gave van God, bijna even groot als de theologie.
XIV OVER DE BESTRIJDINGEN EN VERTROOSTINGEN
109. De vrolijkheid van een Christen.
Luther sprak: Onze vrolijkheid en gezangen doen de duivel leed, maar als wij morren en
klagen, lacht hij in zijn vuistje. Hij heeft er genoegen in, ons te plagen en vooral, als wij
Christus liefhebben, roemen en verheerlijken. Daarop heeft hij het niet begrepen.
Want daar hij een werelds vorst is, moeten wij door zijn land trekken. Daarom moeten wij
hem tol betalen en plaagt hij ons, zoveel hij kan.
8 Grote Romeinse schrijvers, beroemde heidenen (noot v, d. vertaler).