citaten uit de tafelgesprekken - Geschriften van Maarten Luther

Christus lijdt (gemeenschap hebt aan Zijn lijden)? In deze woorden 2 leert de Heilige Geest
ons door Petrus, dat wij zelfs in de grootste angst en nood moeten vrolijk zijn en gelijk de
kinderen de roede kussen. Hoe dwaas is de mens, die Gods Woord aan zijn verstand wil
onderwerpen en zo koud is voor de waarachtige godsdienst. Terwijl bij de heidenen oude en
jonge vrouwen met hun haren de tempels van hun goden schoonvegen!
Op een andere keer sprak Luther: Gods Woord is niet te doorgronden en ook de geleerde
godgeleerden begrijpen niet één woord uit de Bijbel geheel, omdat het woorden zijn van de
Heilige Geest. Alleen de wedergeborene begrijpt er iets van, maar nog niet het tiende
gedeelte. En ofschoon ik zelf een oud doctor in de Heilige Schriften ben, zo ben ik nooit
verder gekomen dan het begin en begrijp ik zelfs de Tien Geboden, de Geloofsartikelen en het
Gebed des Heeren niet eens goed. Ook leer en studeer ik nog elke dag uit de Catechismus,
met mijn zoon Hans en mijn dochtertje Magdalena.
Om een voorbeeld te geven: Wie begrijpt ook maar een weinig van het eerste woord uit het
Gebed des Heeren, als wij zeggen: “Die in de hemelen zijt”? Want als ik deze woorden
begrijp en geloof: God, die 't al geschapen heeft, is mijn Vader, dan staat het bij mij vast, dat
ik dan ook een heer des hemels en der aarde ben; alles is het mijne: Christus is mijn broeder,
Gabriël mijn knecht en Rafaël 3 mijn geleider; ja alle engelen zijn mijn dienaren, uitgezonden
door mijn hemelse Vader, om mij te behoeden, dat ik mijn voet niet aan één steen stoot. Maar
als dit geloof eens op de proef gesteld wordt, als onze Vader in de hemel ons in de gevangenis
laat werpen of toelaat, dat wij verdrukt worden, dan ondervinden wij, hoe goed wij dit woord
hebben begrepen en hoe groot onze zwakheid wel is. Dan faalt ons geloof en wij vragen: Zou
het wel waar zijn, wat in de Heilige Schrift staat? Die eenvoudige woordjes: “uw” en “ons”
zijn het moeilijkst voor ons te begrijpen, zoals ook duidelijk blijkt uit dit woord: Ik ben de
Heere uw God. Het is een waar wonderwerk, de Heilige Schrift te verstaan.
6. Wie het wèl verstaan.
Hij sprak eens: “De wijzen in eigen oog en de groten van deze wereld verstaan Gods Woord
niet, maar de geringen en eenvoudigen,” zoals Jezus zegt: “Ik dank U, Vader! dat Gij deze
dingen voor de wijzen en verstandigen verborgen hebt, en hebt ze aan de kinderkens
geopenbaard.” En, vervolgde Luther: Gregorius heeft het goed begrepen, toen hij zei: “De
Heilige Schrift is een water, waardoor een olifant zwemmen moet, maar een schaap kan er op
zijn pootjes door.”
7. Toekomstig gebrek aan trouwe predikers.
Binnenkort zal er een zó groot gebrek aan predikanten komen, dat men de tegenwoordige als
uit de grond zou willen opgraven. Dan zullen de Roomsen en de boeren 4 die nu onze
predikers zo plagen, zien wat zij gedaan hebben. Want geneesheren en rechters zijn er allicht
genoeg; maar men moet wel tweehonderd predikanten hebben tegen één rechtsgeleerde. Ieder
dorp en gehucht moet zijn eigen predikant hebben. Onze genadige leer, de keurvorst van
Saksen, heeft in zijn hele land niet meer dan twintig rechtsgeleerden nodig, maar er moeten
meer dan achttienhonderd predikanten zijn. En hoe die te vinden?
8. De vervolging van het Woord Gods heeft weinig resultaat.
2 Volgens Luthers vertaling; (noot v. d. vertaler).
3 Rafaël is de naam van een engel, die o.m. voorkomt in het boek Tobias. (noot v.d. vertaler).
4 Denk aan de boeren-opstand. (noot v. d. vertaler).