Darde Klokke nr 153 - Historische Kring Ommen

of meer toevallig op bezoek in Ommen raakte zij tijdens een wandeling in
de Wolfskuil zo onder de indruk van het uitzicht op de Archemerberg dat
zij besloot deze plek te kopen en er te gaan wonen: Bargsigt. Ze trouwde
later met de veel oudere bankier Pierson, die in 1936 in haar pas gereedgekomen
villa (ontworpen door de architect F.A. Eschauzier) komt wonen. Ze
ontvingen er vele kunstenaars en literatoren zoals A Roland Holst, Victor
van Vriesland en Jacques Bloem. De rest van de geschiedenis, tot de huidige
eigenaar, werkgeversvoorzitter Wientjes, is ons vooralsnog onbekend.
De tuinmanswoning (nu 46a/b) werd bewoond door Wissink (eerder Roelof
Timmer, G 28a of 23?).
Het Giethemer kerkpad heeft door de aanleg van het brugje in 1907 meer
betekenis gekregen. Het huis aan de Hammerzijde ervan (48) was de kruidenierszaak
Aan het Rot, wiens dochter (geb. 1929) met postbode Winters
is getrouwd. Hierna komt nog steeds een kale vlakte, we zijn dan buiten de
bebouwde kom. In de verte zag men het Tolhuis, dat destijds allang buiten
gebruik was, bewoond door de familie Pannen. Nog vóór het tolhuis kwam
de woning van rietdekker Vosjan (52), bij wie zijn medewerker Bril (50)
later ook een huis zette, dat 1875 gulden heeft gekost. Hem volgde
Linthorst op. Na het tolhuis kwam voor de splitsing alleen nog Hutman
(58), die o.a. een pension had.
Schuin tegenover het tolhuis stond de molen - de splitsing van de weg kwam destijds al
vóór de molen. De Lemelerweg, die tot en met de Nieuwe Brug ook nog tot Besthmen
gerekend wordt, kende in de jaren ’30 de volgende bewoners: Makkinga
(kuikenbroederij), de ‘kantonnier’ (wegwerker) Bouman, schoolmeester VdWerf, Hellwich
in het Eekhoorntje en Aan het Rot op erve Willems, de oude boerderij die bij de bevrijding
vernield is en in 1951 weer opgebouwd. Aan de Steile Oever woonden nog de
dames Knappert in het Mierennest en Mw Wilmans van de SDAP. De vakantiehuisjes aan
de Regge stonden er toen ook al.
We zijn nu toe aan de oneven zijde van de Hammerweg en voor het gemak keren we eerst
naar de spoorlijn terug. Daar verrezen enkele grote gebouwen: de huidige garage Bouwman
werd voorafgegaan door verschillende andere (Leerenveld, Scholten, Stegeman)
maar voor de oorlog stond hier tot circa 1960 de suikerwarenfabriek van de Deventenaar
Peters en de Amsterdammer De Graaf; ernaast stond de rijwiel en autoreparatie van de
familie Spaaij, een naam die op de bevolkingslijst overigens niet voorkomt. Iets verder
naar achteren was een gebouwencomplex dat in de jaren dertig gebruikt werd als buitenslagerij
van de joodse familie De Haas, wier eigenlijk zaak in de stad was. Zij hebben als
één van de weinige joden in Ommen het transport naar de gaskamers weten te ontlopen:
vader stierf in de oorlog, moeder vlak erna en de kinderen doken succesvol onder. Toch is
de zaak niet voortgezet. Dit complex heeft ook een koffiehuis gehad (Guichelaar), later
kwam hier ook de wasserij van Wagenaar.
Het huis met het huidige nr 7 werd bewoond door de heer Sijtsma, eerste ambtenaar van
de gemeente. Later kwam hier de technisch ambtenaar Beunk.
Het dubbele huis 9-11 werd bewoond door
de vader van onze informant, Wagenaar, die
van daaruit zijn wasserij begon. De buurvrouw
was juffrouw Mulder. Het huis is in
1922 gezet door Van Eerten, de boekdrukker,
wiens zoon Dirk er in 1928 geboren is.
Ook houthandelaar Van Dijk moet er enige
tijd hebben gewoond.
Op nr 13 woonde in de jaren ’30 de weduwe
De Graaf, de moeder van de suikerwaren-directeur.
Later woonde Chris de Graaf
er, de vader van de huidige tandarts.
Vele bewoners heeft het wat naar achter
gelegen huis nr 15 gehad: dit was het pension
Boschlust van de H Zwart en T Wage-
13