Darde Klokke nr 153 - Historische Kring Ommen

More documents

Recommendations

Info

Jan Gerhard en Sally Saltet aandringen op bidden en niet zondigen, ten einde daardoor de hel te ontlopen en een plaatsje in de hemel machtig te worden, zijn onze karakters door en door bedorven. Het verrichten van eene edelen daad om haarzelve is uitzondering geworden, de gedachte aan loon en beloning werd regel.” Jan Gerhard trouwde op 37-jarige leeftijd (7 juni 1894) met de eveneens 37-jarige Sally Saltet uit Amsterdam. Twee jaar later werd hun enige kind geboren: Johannes Arnold Paul Constant ten Bokkel (22 september 1896). De laatste drie namen waren afkomstig van een van Jan Gerhards beste vrienden, Arnold Paul Constant Ising (1857-1904). Broer Wander trouwde op 5 augustus 1892 in het Groningse Termunten met Mina Catherina Hellema (1865-1933). Met Wander had zij gemeen dat haar vader predikant was, zij het dat deze de ‘moderne’ richting was toegedaan. Van Wander (overleden 12 oktober 1923), die van beroep controleur was, is verder vrij weinig bekend. Een enkele keer wordt zijn naam genoemd als schrijver van een artikel in De Dageraad, waaruit we de conclusie mogen trekken dat ook hij zich had ontworsteld van zijn gereformeerde jeugd in Ommen. Uit het huwelijk met Mina werden geen kinderen geboren. In 1897 verhuisde Jan Gerhard naar Leeuwarden, waar hij controleur der directe belastingen werd. Hij maakte een voorspoedige carrière door en werd in 1905 ontvanger der directe belastingen in Nijmegen. Van hem is bekend dat hij sociaal-democratische voormannen en instellingen financieel ondersteunde. Na de Eerste Wereldoorlog leidde Jan Gerhard een teruggetrokken bestaan. Hij gold als een bescheiden en zachtaardige mens, die vond dat hij als vermogend man geen leidende rol in de arbeidersbeweging (SDAP) kon spelen. Zijn gezondheid bleef hem parten spelen. Hij herstelde van zijn tuberculose door te experimenteren met intensieve gymnastiek en koude buitenlucht. Het was daarom dat hij de meeste winters doorbracht in Zwitserland. Ook maakte hij diverse andere verre reizen. Eén winter bleef hij in Nederland, hetgeen hem direct fataal werd. Jan Gerhard overleed op zaterdag 30 april 1932 op 75-jarige leeftijd te Heemstede. Enige dagen later werd hij gecremeerd in Driehuis-Westerveld. Cremeren is in Nederland pas sinds 1955 bij wet erkend, daarvoor werd het slechts gedoogd. De urn van Jan Gerhard, alsmede die van zijn vrouw Sally (overl. 22 april 1926 te Haarlem) en die van Wander en zijn vrouw Mina werden geplaatst in de twee oudste columbaria van Westerveld en zijn daar ook nog als zodanig te vinden. Helaas hebben zowel Jan Willem te Bokkel als zijn zoon Jan Gerhard ten Bokkel geen groot archief nagelaten. Johannes Arnold Paul Constant ten Bokkel, de zoon van Jan Gerhard, moest niets hebben van de ideeën van zijn vader. Hij was een strijdbaar tegenstander van de SDAP en later van de PvdA en heeft wellicht mede vanuit die optiek eventueel aan hem nagelaten documenten van zijn vader vernietigd. Johannes, die van beroep advocaat was, was liberaal en voelde zich meer thuis bij de VVD. Alles wat er bewaard bleef uit de erfenis van zijn vader was de complete uitgave in honderd delen van de werken van Voltaire en enkele boeken van Multatuli en Spinoza. Johannes overleed op 19 juli 1976 in Haarlem op 79-jarige leeftijd. Slot Tot zover dit verhaal van uitersten. Jan Willem had tijdens zijn leven zijn eerste vrouw en vijf van zijn zeven kinderen verloren. De arme man moet vanuit zijn godsdienstige beleving misschien wel het gevoel hebben gehad dat hij ook zijn jongste twee kinderen was kwijtgeraakt. Hij had om met de bijbelse apostel Paulus te spreken de goede strijd gestreden en daarbij het geloof behouden. Voor wat dat laatste waard was, zouden zijn zoons Jan Gerhard en Wander hier onmiddellijk aan hebben toegevoegd. Geraadpleegde bronnen: - ‘De Bazuin’, uitg. Theologische Hogeschool Kampen, 29 juni 1888. - Archief van de Gereformeerde Kerk van Ommen. - ‘De geschiedenis van Ommen’, door G. Steen en W. Veldsink, uitg. Drukkerij en Uitgeverij G. Veldhuis, 1948. - ‘Ommen rond de 19 e eeuw’, door G. Steen, 1982. - ‘Gedenkt uw voorgangers’, deel I en II, door Joh. De Haas, uitg. Vijlbrief Haarlem, 1984. - ‘De Afscheiding van 1834 in Overijssel’, door dr. J. Wesseling, uitg. De Vuurbaak Barneveld, 1986. - ‘Op weg, anderhalve eeuw Gereformeerde Kerk Ommen’, door A. Ruiter, uitg. Gereformeerde Kerk Ommen, 1986. - ‘Dominee, Pastoor of Rabbi?’, door J.G. ten Bokkel, uitg. De Dageraad Amsterdam, 1890. 6
- ‘Gidsen en Genieën, De Dageraad en het vrije denken in Nederland 1855-1898’, door mr. Jan G.A. ten Bokkel, 2003. - ‘God noch autoriteit, geschiedenis van de vrijdenkersbeweging in Nederland’, door Bert Gasenbeek, Herman Blom en Jo Nabuurs, uitg. Boom, 2006. - ‘Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland’, www.iisg.nl. - ‘Het Gereformeerden Boek’, door Willem Bouwman, uitg. Waanders Zwolle, 2009. - mailwisseling met mr. Jan G.A. ten Bokkel te Santpoort. Peterhof Ommen door Henk en Ada Butink-Alferink Van Henk en Ada Butink-Alferink uit Wilnis ontvingen we bovenstaande foto van de Peterhof, aan de Stationsweg in Ommen. Ze hebben niet alleen de geschiedenis van het huis, maar ook van de bewoners tot op de bodem uitgezicht. Toelichting bij de foto van de Peterhof Ongeveer in 1880 gebouwd, eigendom van het landgoed Het Laar. In 1911 gekocht door Ph.D. Baron van Pallandt van Eerde (waarschijnlijk genoemd naar zijn zoon Peter). NB. De Ada Hoeve (scouting) is genoemd naar zijn dochter Ada. Ongeveer 1939 gesloopt. Nieuwbouw (huidig pand) begon in 1940. De personen op de foto zijn Bernardus Alferink en Anje Bos. Ze hebben in Ommen gewoond van 1887-1891 en van 1911-1918 (op de Peterhof) Foto is in bezit van Ada Alferink-Butink (het zijn de ouders van haar opa). Rechts op de foto, naast de Peterhof, is de vleugel van de villa te zien die er nog staat. De foto moet tussen 1911-1918 gemaakt zijn. Uittreksel stamboom gegevens (foto staat ook op deze site): http://home.hetnet.nl/~xela- 94/levenbernardus1841.html Bevolkingsregister 1880-1890 Ambt Ommen Datum inschrijving: 4-3-1887 Vorige woonplaats: Heino, Overijssel Alferink Bernardus M, hoofd, RK, kleermaker en Bos Antje V, vrouw 7
Page 1 and 2: Van de redactie Dit is het laatste
Page 3 and 4: ke provincies. Er werd een gebouwtj
Page 5: Nam vader Jan Willem, de predikant,
Page 9 and 10: Geachte redactie, Zoals steeds lees
Page 11 and 12: fraai ogende optrekjes van (hogere)
Page 13 and 14: of meer toevallig op bezoek in Omme
Page 15 and 16: 1 9 3 2 !! 15 In de Oprechte Ommer
Page 17 and 18: Later ging mijn vader nog een keer
Page 19 and 20: tot ver in de omtrek jaloerse visse

Darde Klokke nr 153 - Historische Kring Ommen

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?