Samenvatting woordsoorten - Klassieke Kring

More documents

Recommendations

Info

MV 1 wij we ons / 2 jullie u gij je / ge jullie u u 3 zij ze hen / hun ze 8. HET WERKWOORD a) ALGEMEEN ▪ Syntactisch: vormt alleen of samen met andere werkwoorden de zinsrelator ▪ Morfologisch: veel vormvariatie b) DRIE SUBTYPES ▪ zelfstandige ww's: hebben op zichzelf betekenis Jan blijft nog vier weken in Parijs. ▪ koppelww's: leggen een relatie tussen subject en gezegde Jan blijft een onverbeterlijke fantast. ▪ hulpww's: worden aangevuld door één of meer andere ww's Jan blijft maar aandringen. 9. HET BIJWOORD a) ALGEMEEN ▪ Semantisch: zeer heterogeen ▪ Morfologisch: onveranderlijk ▪ Syntactisch: • Bw als zinsdeel Hij komt misschien morgen. • Bw als zinsdeelstuk ◦ bijwoordelijke voorbepaling bij een adjectief erg tevreden ◦ bijvoeglijke nabepaling in een NC de kamer hiernaast b) VOORBIJWOORD (= enkelvoudig voorbijwoord) ▪ Morfologisch: Persoonlijk: enkel als eerste deel van een gesplitst voornaamwoordelijk bijwoord Aanwijzend daar – er – hier – ginder – ginds Onbepaald ergens – nergens – overal – elders Plaats Tijdstip Wijze toen – nu – dan zo Ooit – nooit – altijd anders Vragend waar wanneer hoe Betrekkelijk waar toen hoe ▪ LET OP !!!: vragend voorbijwoord ↔ betrekkelijk voorbijwoord geen antecedent → afh. vraagzin antecedent → IAZ Weet je waar hij zijn geld bewaart? Waar hij komt, zorgt hij voor miserie. c) VOORNAAMWOORDELIJK BIJWOORD (= samengesteld voorbijwoord) ▪ Semantisch: voornaamwoordelijke bijwoorden verwijzen ▪ Morfologisch: • Hoe ontstaat een voornaamwoordelijk bijwoord? vz + vnw/voorbw → voornaamwoordelijk bijwoord met + die → daarmee naar + daar → daarnaar • Waaruit is een vnwl. bw. opgebouwd? vnwl. bw. → voorbw. + vzs. bw. met dat → daarmee → daar + mee Woordsoorten in het Nederlands 4 je / /
▪ Soorten vnwl. bw's • persoonlijk: (het = persl vnw) Ik denk na over het. → Ik denk erover na. • aanwijzend (die/dat = aanw vnw) We moeten eens praten over dat. → We moeten eens praten daarover. • vragend (wat = vrag vnw) Met wat is hij vermoord? → Waarmee is hij vermoord? • onbepaald (alles = onbep vnw) Hij speelt met alles. → Hij speelt overal mee. • betrekkelijk (wat = betr vnw) Hier is het pistool met wat ze heeft geschoten → Hier is het pistool waarmee ze heeft geschoten. ▪ OPM! Sommige vnwl bw's kunnen gesplitst worden d) VOORZETSELBIJWOORD ▪ Morfologisch: meestal vormgelijk met een voorzetsel MAAR: enkele uitzonderingen Ga naar de gevangenis → Ga erheen ▪ Syntactisch: NIET voor een subst (↔ vz), WEL • als tweede deel van een vnwl bw daarvan, ermee, waarover • als eerste deel van een scheidbaar samengesteld ww afgeven, doorbijten • als achterzetsel je kunt de boom in e) VOEGWOORDELIJK BIJWOORD ▪ Semantisch = voegwoord: legt qua betekenis een verband tussen twee (deel)zinnen Ik hou niet van sport, ik heb er bovendien de tijd niet voor. ▪ Syntactisch = bijwoord: verplaatsbaar + veroorzaakt inversie op de eerste zinsplaats + kan samen met een voegwoord voorkomen ↔ voegwoord: enkel vooraan + geen inversie + niet samen met andere vgw's f) EVALUATIEPARTIKEL Zelfs op maandag zit hij in de kroeg. ▪ Semantisch: spreker maakt een impliciete vergelijking ▪ Syntactisch: niet bevraagbaar g) SCHAKERINGSPARTIKEL Kom dan toch maar binnen. ▪ Semantisch: nuanceren, verzachten de mededeling ▪ Syntactisch: niet bevraagbaar, niet beklemtoonbaar, niet topicaliseerbaar + clustervorming h) NEGATIEPARTIKEL NIET i) HET MODALE BIJWOORD ▪ Semantisch: geven aan wat de spreker denkt over wat hij zegt • mate van zekerheid van de spreker Hij komt misschien te laat. • waarheidsgehalte volgens de spreker De prof is kennelijk even het noorden kwijt. • subjectieve reactie/emotie van de spreker Gelukkig scoorden ze in de laatste minuut. ▪ Syntactisch: passen meestal in het sjabloon 'Het is X zo dat …' j) HET 'GEWOON', NOEMEND BIJWOORD ▪ = bw's die een aspect van een SvZ beschrijven ↔ niet-noemende bw's (verwijzen) 10. HET VOEGWOORD a) ALGEMEEN ▪ Semantisch: leggen een verband tussen twee zinnen of constituenten ▪ Syntactisch: hebben een vaste plaats (= tussen de zinnen/constituenten die ze verbinden) ▪ Morfologisch: onveranderbaar b) NEVENSCHIKKEND VOEGWOORD ▪ verbinden twee hoofzinnen of twee constituenten van hetzelfde hiërarchische niveau ▪ vormen: en, of, maar (doch), want, noch, dus ▪ nevenschikking kan ook met reeksvormers Woordsoorten in het Nederlands 5
Page 1 and 2: WOORDSOORTEN IN HET NEDERLANDS 1. I
Page 3: antecedent kan tevoorschijn geen an

Samenvatting woordsoorten - Klassieke Kring

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?