Download verhaal (28,5MB) - Blaauwlakenblok

lakenhandelaars en lakenververs. De vaak vermogende lakenproducenten hadden arbeiders in dienst
die werkzaam waren in de werkplaatsen op het binnenterrein.
Werkzaamheden
In de lakenproductie bestond een scheiding in vrouwen- en mannenwerk: de vrouwen werkten als
kamsters, spinsters, knipsters, kaardsters en snijders. De mannen waren de wassers, de wevers, de
vollers en de ververs.
Na het schoonmaken van de wol, kamden de kamsters de wolharen in dezelfde richting. Spinsters
maakten daar lange draden van die door de wevers tot een laken van een bepaalde grootte werden
geweven.
Werkzaamheden lakenproductie, circa 1595, Isaac Claesz. van Swanenburg, collectie: Lakenhal Leiden
Door in een grote kuip met urine, water en aluin langdurig op de geweven lakenstof te trappen,
maakten de zogenaamde vollers van het laken een dichte stof. Vollers is oud-Nederlands voor
‘vullers’.
De kaarders met hun kaardebollen (van de gelijknamige plant; een distelsoort) maakten het laken
weer wat wolliger, waarna de scheerders het oppervlak netjes afwerkten. Vervolgens werd het laken
tot op de juiste lengte opgerekt en tenslotte gevouwen.
Het verven van de stof kon op twee momenten in het process plaatsvinden. De woldraden konden
direct na het spinnen geverfd worden of het verven vond plaats als het laken al geweven was.
100