november - Meet- en Regeltechniek

Bij de Tetra-projecten hoort een gebruikerscommissie die de ontwikkeling
van het project viermaandelijks bekijkt. In die gebruikerscommissie zitten
bedrijven die ook echt belangstelling hebben in de latere commercialisatie
van dergelijke projecten.
Initiatief
Louis Peeraer: “We hadden binnen deze hogeschool een opleiding orthopedische
technologie. We hadden het departement gezondheidszorg en
chemie en we hadden onze ingenieursafdeling. Toen het departementshoofd
mij in het kader van de academisering van de opleidingen vroeg om
een plan uit te werken om meer onderzoek te gaan doen, ontstond het idee
van een multidisciplinair laboratorium, waar ingenieurs samenwerken met
mensen uit de gezondheidszorg. Zo is die structurele samenwerking ontstaan.”
Vanrumste: “Aan het profiel van industrieel ingenieur moet nu ook een
onderzoekscomponent verbonden worden. Een master impliceert dat er
ook onderwijs wordt gegeven, gebaseerd op onderzoek. Met het profiel van
industrieel ingenieur konden we dat heel goed realiseren. Een industrieel
ingenieur gaat meer in de
breedte: hij gaat de state
of the art van verschillende
dingen gebruiken om
een prototype te bouwen.”
Bij Mobilab werken afgestudeerde
ingenieurs en
eindwerkstudenten nauw
samen met afgestudeerden
uit de gezondheidszorg.
Peeraer: “Er zijn mensen met een meer technische achtergrond en mensen
met een meer paramedische achtergrond. Die leren van elkaar. Op dit
ogenblik doen hier 18 mensen onder-
“We beschouwen Mobilab
ook als een piste om meer
vrouwelijke studenten te
kunnen aantrekken voor
industrieel ingenieur.
Er is immers een heel
sterke sociale component
aanwezig.”
zoek. Binnenkort komen er daar nog
twee bij. Maar het is niet eenvoudig
om goede mensen te vinden voor
Mobilab. Onze stelling is dat je geen
dingen moet proberen te doen waar
je niet echt goed in bent. Als een
ingenieur iets nodig heeft over beweging
of pathologie, dan kan hij zich
wenden tot mensen die daarin
gespecialiseerd zijn en omgekeerd.”
Vanrumste: “De mensen werken hier
allemaal voltijds als onderzoeker. We kunnen hen wel het vooruitzicht van
een doctoraat aanbieden. De regelgeving voor doctoraten is vereenvoudigd
voor industrieel ingenieurs. Dat maakt het mogelijk om die mensen
op een onderzoeksproject te zetten en ze toch een doctoraatstraject aan
te bieden. De eindwerkstudenten komen van verschillende hogescholen.
Ze vullen een bepaald onderzoeksaspect in dat past binnen het doctoraatswerk
van de vaste onderzoekers.”
Gezondheidssector
De onderzoekers wisselen
geregeld informatie uit.
De meeste vragen komen uit de gezondheidszorg, maar Mobilab kan niet
op alle vragen ingaan.
Vanrumste: “Een vraag naar onderzoek moet uiteraard passen binnen mijn
expertisegebied. Is dat niet zo, dan kan ik het ook niet optimaal opvolgen.
Het belangrijkste criterium is natuurlijk dat de toepassing van de technologie
in de gezondheidszorg moet liggen. En we moeten er ook over waken
dat we in de breedte naar een prototype kunnen gaan. We moeten de pro-
TECHNOLOGIE
Voetafdrukken,
bewegingsanalyse
en gangpatroon
Centraal in Mobilab ligt een 21,5 meter lange
'catwalk', maar op bepaalde plaatsen ligt er verfijnde
meetapparatuur en staan er hoogtechnologische
camera's opgesteld.
Louis Peeraer: “Als een patiënt hier over stapt,
meten we alle bewegingen op in 3D en kunnen
we alle krachten in kaart brengen. Zo krijgen we
een volledige gang- en bewegingsanalyse. De
vorm van het been van de patiënt wordt ingescand.
De designcriteria worden bepaald door
wat de orthese moet kunnen voor die specifieke
patiënt.”
Het totaalbeeld leidt tot de vorming van een
model. Dat wordt mechanisch getest op de testbank
en het uiteindelijke resultaat moet het
gangbeeld van de patiënt worden met de orthese.
Stijn Van Melckebeke: “De bewegingsregistratie
vindt plaats met actieve infraroodmarkers, die
we bevestigen op de proefpersoon. Elke infraroodmarker
is uniek gedefinieerd en het infrarode
licht wordt opgevangen door het camerasysteem,
dat de signalen omzet in 3D. De camera's
hebben een zeer hoge resolutie: tot een halve
millimeter. Het resultaat is digitaal afleesbaar en
geeft de beweging volledig weer. Via een drukplaat
op de grond meten we tegelijk ook de
krachten en de drukverdeling onder de voet die
bij het stappen worden gegenereerd. We combineren
dus bewegingsregistratie en drukmeting
onder de voet in één opmeting. We kunnen dat
vergelijken met standaardpatronen en zo afwijkingen
vaststellen. Ik doe de berekeningen en de
software. Mijn collega doet de klinische interpretaties.”
Koen Janssens: “Daarnaast kunnen we ook
spiersignalen opmeten. We kunnen acht spiersignalen
tegelijk opmeten. Die gegevens hebben
we nodig om te kunnen vergelijken. Zo kunnen
we bijvoorbeeld nagaan of alle spieren naar
behoren werken en waar er ergens verhoogde of
verminderde spierwerking is.”
LVE
9 I-mag november 2008