12.09.2013 Views

Evolutie van Communicatie, Taal en Cultuur. p 1 Verschillende ...

Evolutie van Communicatie, Taal en Cultuur. p 1 Verschillende ...

Evolutie van Communicatie, Taal en Cultuur. p 1 Verschillende ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Ad II. <strong>Evolutie</strong> <strong>van</strong> de taal als biologische verworv<strong>en</strong>heid.<br />

Twee tal<strong>en</strong>: gesprok<strong>en</strong> taal <strong>en</strong> muzikale taal.<br />

In de West-Europese cultuur begint de discussie over het ontstaan <strong>van</strong> tal<strong>en</strong> bij Herder, 1744-<br />

1803, die voorstelde dat het naboots<strong>en</strong> <strong>van</strong> geluid<strong>en</strong> in de omgeving, <strong>van</strong>uit de dier<strong>en</strong>wereld<br />

of de natuur (gehuil <strong>van</strong> de wind), de basis is voor betek<strong>en</strong>isvolle naamgeving, de<br />

Onomatopoiea theorie. Het is e<strong>en</strong> aanvulling op zijn tijdg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> die emotionele kret<strong>en</strong>, <strong>van</strong><br />

pijn, woede, schrik, etc. als basis zag<strong>en</strong> voor de eerste woord<strong>en</strong>. Dit mechanisme speelt<br />

mogelijk e<strong>en</strong> rol bij de aan<strong>van</strong>g <strong>van</strong> het ontstaan <strong>van</strong> taal.<br />

De eerste wet<strong>en</strong>schapper die e<strong>en</strong> evolutionaire b<strong>en</strong>adering <strong>van</strong> de taal opperde is Darwin in<br />

“The Desc<strong>en</strong>t of Man”, 1871. Hij vooronderstelt dat e<strong>en</strong> evolutionaire ontwikkeling <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />

bewustzijn <strong>van</strong> de m<strong>en</strong>s noodzakelijk is om tot pre-talige voorlopers <strong>van</strong> uiting<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong>,<br />

die later kunn<strong>en</strong> evoluer<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> werkelijke taal. Hoewel er in zijn tijd nog ge<strong>en</strong> hominid<strong>en</strong><br />

ontdekt war<strong>en</strong>, veronderstelde hij e<strong>en</strong> geleidelijke overgang <strong>van</strong> het nog primitieve bewustzijn<br />

<strong>van</strong> de m<strong>en</strong>sap<strong>en</strong>, naar e<strong>en</strong> geleidelijke to<strong>en</strong>am<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> bewustzijn die tot e<strong>en</strong> talige m<strong>en</strong>s<br />

kan leid<strong>en</strong>. Darwin gaat er dus <strong>van</strong> uit dat de ontwikkeling <strong>van</strong> complexere communicatie <strong>en</strong><br />

de taalontwikkeling vooraf gaat aan het groter word<strong>en</strong> <strong>van</strong> de hers<strong>en</strong><strong>en</strong>, <strong>en</strong> ook de drijv<strong>en</strong>de<br />

kracht is die tot grotere (complexere) hers<strong>en</strong><strong>en</strong> zull<strong>en</strong> leid<strong>en</strong>.<br />

Darwin probeert e<strong>en</strong> verklaring te gev<strong>en</strong> voor zowel de gesprok<strong>en</strong> taal als ook de muzikale<br />

overdracht <strong>van</strong> informatie (figuur, Darwin <strong>en</strong> Anna). Deze theorie <strong>van</strong> Darwin sluit aan bij het<br />

idee <strong>van</strong> Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) die al veronderstelde dat de “ natuurlijke m<strong>en</strong>s”<br />

e<strong>en</strong> <strong>Taal</strong> sprak die zang, poëzie, muziek <strong>en</strong> gesprok<strong>en</strong> taal in zich ver<strong>en</strong>igde. Deze oertaal zou<br />

beter instaat zijn de emotionele belev<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> <strong>van</strong> de m<strong>en</strong>s tot uitdrukking te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> (“On the<br />

Origin of languages”, postuum 1781). Door de culturele ontwikkeling ontstond e<strong>en</strong><br />

deg<strong>en</strong>eratie <strong>van</strong> de oertaal, waardoor de culturele m<strong>en</strong>s zich slechts zeer beperkt tot<br />

uitdrukking kan br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. In teg<strong>en</strong>stelling tot de deg<strong>en</strong>eratieve ideeën <strong>van</strong> Rousseau<br />

veronderstelt Darwin e<strong>en</strong> pre-talige muzikale vorm <strong>van</strong> communicatie bij de vroege m<strong>en</strong>s (<strong>en</strong><br />

verwijst hierbij naar het gezang <strong>van</strong> vogels) die zich later zal ontwikkel<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> gescheid<strong>en</strong><br />

muzikale <strong>en</strong> gesprok<strong>en</strong> taal. Zing<strong>en</strong> bij vogels heeft e<strong>en</strong> aantal k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> die overe<strong>en</strong>kom<strong>en</strong><br />

met die <strong>van</strong> de m<strong>en</strong>selijke taal: 1. het zing<strong>en</strong> door de jonge vogel heeft e<strong>en</strong> leerfase dat <strong>van</strong> de<br />

ouder<strong>en</strong> geleerd moet word<strong>en</strong>. 2. De kwaliteit <strong>van</strong> het zing<strong>en</strong> leidt tot seksuele selectie <strong>en</strong><br />

voortplanting. Krachtige zang <strong>en</strong> de grote variaties duid<strong>en</strong> op vindingrijkheid, slimheid wat<br />

nuttig is bij het voedsel zoek<strong>en</strong>, ofwel “survival of the fittest”. Later in de evolutie gaan taal<br />

<strong>en</strong> muziek uite<strong>en</strong> in twee aparte stroming<strong>en</strong> waarbij de taal tot informatie <strong>van</strong> vooral abstracte<br />

begripp<strong>en</strong> over de omgeving <strong>en</strong> sociale structur<strong>en</strong> gaat leid<strong>en</strong>, terwijl de muziek tot informatie<br />

11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!