Middeleeuwse kloosters van Amsterdam - theobakker.net

De middeleeuwse kloosters van Amsterdam
Sint Pietersgasthuis / Binnengasthuis
Na de Alteratie werd dit complex, samen met dat van de Nieuwe
Nonnen, overgedragen aan het Sint Pietersgasthuis, dat na 1635
Binnengasthuis ging heten. In 1579 verhuisde het Sint Pieters vanuit
de Nes en in 1582 volgde het O.L.Vrouwegasthuis van de Nieuwendijk.
Op het terrein werd een nieuw pesthuis gebouwd, dat na
1631 aan de pas gerooide Nieuwe Doelenstraat kwam te liggen.
Toen in 1635 de patiënten van dit pesthuis naar het nieuw gebouw-
Boven: Oude Manhuys, gevestigd in het voormalige Oude Nonnenklooster
de Buitengasthuis aan de Overtoomsevaart vertrokken werd de
naam van het complex gewijzigd in Binnengasthuis.
In 1614 werd op het gasthuisterrein nog een stadsbank gebouwd en
in 1647 (op de plek van de stadstimmerwerf) het Oudezijds Heerenlogement,
waar ook veilingen georganiseerd werden. Ook bij
dit gasthuis werd opnieuw een bayart (daklozenopvang) ingericht
met een eigen toegang vanaf de Oude Turfmarkt (afb. p.7). Vanaf
1730 werd er veel verbouwd en vernieuwd en in 1828 werd het
BG gekoppeld aan de faculteit geneeskunde van het Atheneum Illustre.
In de 19e eeuw ging het hele complex nog eens op de schop
en reikte bijvoorbeeld de nieuw gebouwde kraamkliniek tot aan de
Oude Turfmarkt. Daarvoor werd de Grimnessesluis afgebroken en
vervangen door een dichter bij het Rokin gelegen brug.
In 1877 wordt het Atheneum Illustre omgezet in de Gemeente-universiteit
en het Binnengasthuis opnieuw gekoppeld aan de medische
faculteit daarvan. In 1883 werd het zelfs even gepromoveerd
tot universiteitsziekenhuis, een status die het even later kwijtraakte
aan het Wilhelminagasthuis, dat in 1893 naast het Buitengasthuis
geopend was. In 1920 wordt de stichtingsvorm met regenten van
beide ziekenhuizen verlaten en veranderd in een gemeenteziekenhuis.
Na het vertrek van het gasthuis naar het AMC (1981/2) betrok de
Universiteit van Amsterdam het hele gasthuiscomplex. Een gedeelte
ervan werd multifunctioneel omgebouwd, zodat er nu ook
woonhuizen, theaters, enz. te vinden zijn.
Oude Manhuys
In 1601 ontstond op de plaats van de kloosterkerk en het kloosterhof
(zie vogelvluchtkaart) het Oude Manhuys, nu eveneens in
gebruik bij de UvA.
8