Inloop Jaarboek 2005-2006.indd - Isso

mogelijk elk deel afzonderlijk te beschouwen.
In VO-deel 1 wordt eenvoudig het verband weergege-
ven tussen de belangrijkste bouwfysische en instal-
latietechnische ontwerpuitgangspunten en de interne
warmtelast in relatie tot de thermische behaaglijkheid
en het energiegebruik.
In VO-deel 2 wordt per klimaatsysteem de energiebe-
hoefte (exclusief opwekking!) bepaald. Deze energie-
behoefte is onderverdeeld in verwarming, bevochti-
ging, koeling en transport.
Tenslotte wordt in VO-deel 3 een keuze gemaakt voor
de opwekkingsinstallaties aan de hand van de rende-
menten van (combinaties van) opwekkers van warmte
en koude. Daarnaast komen de energiegebruiken voor
verlichting, apparatuur en warmtapwater globaal aan
de orde, zodat een totaalbeeld van het energiegebruik
ontstaat.
Tenslotte wordt ten behoeve van de DO- (definitief
ontwerp) fase checklisten gegeven van te overwegen
extra energiebesparende maatregelen met de daarbij
behorende besparingseffecten.
Publicatie 3 8
Handboek Warmtepompen.
In dit ISSO-handboek zijn de praktische kennis en
ervaring met betrekking tot het toepassen van warm-
tepompen in de gebouwde omgeving gebundeld. Het
handboek is een gereedschap om verantwoorde en
succesvolle toepassingen te realiseren toegespitst op
de Nederlandse situatie. Onderscheid wordt gemaakt
in mechanische- en thermische warmtepompen. De
mechanische warmtepomp wordt weer onderscheiden
in het elektromotor- en gasmotorgedreven type. Bij
de thermische warmtepomp wordt het gasgestookte
absorptietype behandeld.
Voor een succesvolle toepassing is het van belang dat voor-
delen, randvoorwaarden en gevolgen voor het ontwerp en
gebruik in een vroeg stadium overzien kunnen worden.
Met het handboek wordt daarom de gehele ‘levensloop’
van een warmtepomp in beschouwing genomen.
In deze levensloop wordt onderscheid gemaakt in de
fasen:
− Programma van eisen (initiatief, haalbaarheid en
projectdefinitie);
− Ontwerp (structuur-, voorlopig- en definitief
ontwerp);
− Uitwerking (bestek en prijsvorming);
− Realisatie (werkvoorbereiding, uitvoering en
oplevering);
− Gebruik (beheer en onderhoud);
− Sloop.
De diepgang van de informatie is afgestemd op dat
wat in de beschouwde fase nodig en beschikbaar is.
Belangrijke hulpmiddelen zijn daarbij beslisbomen,
kengetallen en procedures, waarmee snel inzichtelijk
wordt welk proces doorlopen moet worden, op welke
wijze dat het beste kan gebeuren en welke invoergege-
vens daarbij nodig zijn.
Hoewel veel informatie is toegespitst op ontwerpende,
installerende en beherende partijen, bevat het hand-
boek ook voor de samensteller van het programma van
eisen belangrijke informatie.
In diverse bijlagen zijn verder hulpmiddelen en richt-
waarden opgenomen voor het uitvoeren van haal-
baarheidsstudies, energieberekeningen, bepaling van
de efficiëntie, het rapporteren van energiegebruiken en
onderhoud en dergelijke. Daar-naast zijn enkele prak-
tijkvoorbeelden opgenomen.
Publicatie 39
Langetermijnkoudeopslag in de bodem.
Langetermijnkoudeopslag in de bodem of kortweg LTK
is uitgegroeid tot een technisch betrouwbare en milieu-
vriendelijke manier van koelen. De methode kan ook
economisch interessant zijn als aan een aantal rand-
voorwaarden qua schaalgrootte en temperatuurstra-
jecten is voldaan. Deze publicatie beschrijft de ver-
schillende onderdelen van een koudeopslaginstallatie.
Daarnaast biedt deze publicatie inzicht in het eerste
deel van het realisatietraject, het haalbaarheidson-
derzoek. Het haalbaarheidsonderzoek bestaat uit een
quickscan, het formuleren van het Programma van
Eisen, het selecteren van relevante installatieconcep-
ten, het opstellen van het voorontwerp en het beoorde-
len van de haalbaarheid ervan. In de publicatie wordt
ook ruim aandacht besteed aan de benodigde ver-
gunningen en de benodigde tijd voor de verschillende
fasen in het onderzoek c.q. de realisering.
De publicatie is bedoeld voor de professionele
opdrachtgever, de ontwerper, de adviseur en de ont-
werpende installateur.
Publicatie 4 0
Werkplekklimatisering door
verdringingsventilatie.
De publicatie behandelt verdringingsventilatie in de
kantooromgeving. Het betreft een ventilatiesysteem
ISSO jaarboek
52 ISSO jaarboek