Inloop Jaarboek 2005-2006.indd - Isso

2004 - 2005
2005 - 2006
ISSO benadrukt wederom kansen voor installatiebranche
Onderhoud en beheer bieden grote perspectieven
ISSO is voor velen synoniem voor het leveren van techni-
sche publicaties waar ontwerp en rekenmethodes cen-
traal staan. Onderhoud en beheer zijn eveneens rele-
vante onderwerpen, benadrukken ISSO-directeur Jaap
Hogeling en voorzitter van de Raad van Begeleiding
Egbert Wagenaar. “In onze publicaties komen ze welis-
waar meestal aan bod en soms is de rol groot zoals in
de publicatie ‘Inspectie en onderhoud van noodverlich-
tingsinstallaties’. Niettemin zijn onderhoud en beheer
doorgaans een ondergeschoven kindje bij het ontwer-
pen van installaties en dat is jammer. Zeker omdat het
belang ervan steeds groter wordt.” Een visie.
“Aan de ene kant is ISSO facilitair door te leveren wat
een doelgroep vraagt; anderzijds zien we voor ons als
kennisinstituut een voortrekkersrol weggelegd”, stelt
Jaap Hogeling. “Dat hebben we onlangs laten zien bij
bijvoorbeeld de legionellaproblematiek en bij de invoe-
ring van de EPBD. Op dit moment dringt zich onder-
houd en beheer op de voorgrond. De markt vraagt in
toenemende mate om een veel integralere werkwijze
en dat maakt onze boodschap vooral positief: zie het
als een interessant gebied met groeipotentie, vooral
voor installatiebedrijven.”
De roep naar een betere aanpak van beheer en onder-
houd is allesbehalve nieuw. Al in 1991 wees Egbert
Wagenaar in Verwarming en Ventilatie op dit stiefkindje
binnen de installatietechniek. “Ik haalde cijfers aan uit
1986. Toen al bleek dat herstel, verbouw en onderhoud
- ik plaats ze voor ’t gemak even onder de noemer
‘beheer’ - ongeveer 45% van de totale bouwproductie
innamen. Het ging jaarlijks om een bedrag van circa
20 miljard gulden. Dit was éxclusief de situaties waar
onderhoud op z’n plaats zou zijn om woningen bouw-
technisch op het niveau te brengen van vergelijkbare
nieuwbouwwoningen. In de installatiemarkt besloeg
beheer ongeveer eenzelfde percentage. Ondanks die
enorme omvang concludeerden marktonderzoekers
destijds dat vraag en aanbod elkaar nog niet gevonden
hadden.”
Onder invloed van energiebesparing en hogere com-
forteisen zal het aandeel dat beheer inneemt inmiddels
boven de vijftig procent liggen. Zoals gezegd neemt
de roep naar een integrale aanpak toe. Hogeling: “Het
gaat om het antwoord op de vraag wat de opdrachtge-
ver te wachten staat gedurende de totale levenscyclus
van een installatie. Op componentniveau spelen der-
gelijke vragen dagelijks. Bijvoorbeeld als een cv-ketel
9
een bepaalde leeftijd heeft bereikt, zeg dertien jaar.
Wellicht kan die dan technisch gezien nog wel twaalf
jaar mee maar wat gebeurt er in de tussentijd? Welk
energetische prestaties worden geleverd; welke repa-
raties en vervanging van onderdelen zijn te verwach-
ten; hoeveel kost dat? Misschien wordt de opdracht-
gever een dief van eigen portemonnee als deze de
ketel niet direct vervangt door een modern exemplaar.
Bijkomende vragen zijn of de volgende ketel dezelfde
capaciteit moet bezitten of dat door verbeterde thermi-
sche kwaliteit van het gebouw een warmtepomp, zon-
neboiler of microwarmtekrachtkoppeling een gunstig
alternatief is.”
Totaal kostenplaatje
Een dergelijke integrale benadering wordt veel te weinig
toegepast, oordelen beide heren. Jaap Hogeling: “In
de procesindustrie ligt dat anders maar daar zijn de
belangen ook veel groter. Niettemin constateren we
bij professionele gebouwbeheerders dezelfde vraag
opkomt en uiteindelijk zal de trend zich voortzetten
naar particulieren. Men wil simpelweg steeds meer toe
naar een totaalinzicht in de kosten.”
Het antwoord kan worden gegeven door degene die
gedurende jaren de prestaties van in onderhoud geno-
men installaties heeft bijgehouden en hieruit conclu-
sies kan afleiden. Egbert Wagenaar: “De gegevens die
de leverancier verstrekt, bieden slechts in beperkte
mate informatie. Sterker, die zal zich beperken tot het
vermelden van de garantietermijn terwijl levensduur te
maken heeft met veel meer aspecten als de systeem-
keuze en de ontwerptechnische invulling daarvan, de
selectie van de componenten, de montagetechnische
kwaliteit, het gebruik en de mate van onderhoud.”
Hogeling: “Bij mij thuis kan ik bijvoorbeeld verwachten
dat de ketel eerder kapot gaat omdat de installatie niet
goed in elkaar zit. Vanwege onvoldoende doorstroming
aan de waterzijdige kant, loopt de ketel alleen op deel-
last en valt deze daarom voortdurend in circulatiesto-
ring. De conclusie is dus dat goed onderhoud bij een
slecht ontworpen installatie zal leiden tot een negatief
resultaat als niet eerst de prestatie van de totale instal-
latie wordt verbeterd.”
Systematiek
Het bijhouden van relevante informatie vereist syste-
matiek. Egbert Wagenaar: “Het mooie is dat ISSO
in de vorm van het ‘Model Kwaliteitsbeheersing
Klimaatinstallaties’ over een geschikte systematiek