de BiograFie - Pauw & Witteman

De leerlingen van de Openbare Lagere School Drie aan de Zwinweg in Anna Paulowna, rond 1950. Ard Schenk derde rij van boven, vierde van links, met blond haar.
seizoenen trokken over hun landerijen, het ene jaar
was de oogst goed en het volgende jaar minder. Ze wis-
ten hier maar al te goed hoe voorspoed en tegenslag
elkaar konden afwisselen. Ze werkten zich een slag in
de rondte om het lot gunstig te stemmen, maar ze wis-
ten ook dat je de dingen maar beter kon nemen zoals
ze kwamen en dat je er niet op moest rekenen dat je
leven één lange blije lach zou zijn.
De herinnering aan het rampjaar 1916 lag nog tamelijk
vers in de geheugens van de mensen in de Anna Pau-
lownapolder. Toen, in de stormnacht van 13 op 14 janu-
ari die ook elders voor grote overstromingen zorgde,
brak de Amstelmeerdijk door. Daardoor kwam de hele
Oostpolder onder water te staan, net als delen van de
Westpolder. De watersnood was de directe aanleiding
voor de bouw van de Afsluitdijk.
Zo had het land het karakter van de mensen hier ge-
vormd. Ze waren nuchter en stonden met hun poten
stevig op de aarde. Hun ja was ja, hun nee nee. Ze hiel-
den hier niet van praatjesmakers. Iedereen kende hier
iedereen en van generatie op generatie. In de polder
was je de zoon van je vader en maakte je deel uit van
een gemeenschap die in alle verscheidenheid en on-
danks het individualisme van zijn bewoners, hecht
was.
Ze werkten voor zichzelf, maar ze wisten ook dat ze
alleen samen konden overleven. De polder was óók een
sociaal project, dat alleen kon functioneren als de be-
woners ervan samenwerkten. Dat maakte dat veel
mensen hier zich verantwoordelijk voelden voor de
publieke zaak en zich actief opstelden in het sociale
leven. Dat de overheid hier ver weg was en de boeren
van generatie op generatie hadden geleerd hun eigen
boontjes te doppen, speelde daarin misschien ook een
rol.
De polder had zijn beperkingen, maar je kon er ook om
je heen kijken en de blik naar de verten richten. De
wereld werd niet begrensd door bergen of bossen. Ze
hoefden maar even naar het noorden te lopen, of ze
waren bij de zee en de poort naar de grote wereld. Ze
h o g e l u c h t e n h o o f d s t u k 1 17