Zedenangst. Het verhaal van Oude Pekela - History of Social Work

vele andere vonnen van, in zijn ogen, maatschappelijk verval. De zaak Oude
Pekela bood hem de kans, dacht hij, nieuwe bOndgenoten te vmden.
Toen de affaire net aan het rollen was, stelde hij een pamflet op aan de ouders
van Oude Pekela. Het Nieuwsblad van het Noorden benchtte hierover;
"Bij bevolking en sChoolleiding in Ouele Pekela IS gisteren grote verontwaardiging
en boosheid ontstaan over de verspreiding van folders bij scholen
aan sChoolkinderen en aan volwassenen in andere delen van Oude Pekela.
Bij de EuropaSChool kwam het gistermorgen tot een woordenwIsseling
tussen de verspreiders van de folders en mwoners en leerkrachten." 144
Dit bewijst te meer dat een groot deei van de bevolking in Oude Pekela ZIch
met door de massahysterie had laten meeslepen. Burgemeester Smidt:
.. We kunnen dit soort acties niet tegenhOUelen. maar ik: vlOd het misbruik:
maken van de SItuatie. Ik hoop dat de Pekelders zich hierdoor met laten opfokken.
Dergelijke acties hebben ook geen zm." 144
Het IS echter met denkbeeldig dat Dinnesen v lak na het optreden van dr. Mik
een ontvankelijker publiek had aangetroffen. Nu verdween Tom Dinnesen lilt
het Oude-Pekelaverhaal.
Een andere buitenstaander was Judith Laadstra, geen onbekende van Tom Dinnesen.
Zij hebben vaak contact met elkaar en streven op velerleI gebied een
zelfde doel na. Haar vooraanstaande positie heeft Judith Laadstra te danken
aan de 'snoepwmkel-affaire" die in Haarlem speelde.
Deze zaak verdient enige toelichting. De affaire maakte een golf van massahystene
los die veel lijkt op die in Oude Pekela. De eigenaar van een snoepwlllkel
had gedurende een periOde van een aantal maanden, of misschien wel
langer, ontucht gepleegd met ten minste één meisje. In die penode kwamen
veel kinderen In de winkel en de man zou ook met een aantal andere kinderen
onoorbare contacten hebben gehad.
Toen de feiten werden ontdekt. werden de verhalen van de angstige en verontwaardigde
ouders steeds onwaarschijnlijker. Bij hun ondervraging gmgen zij
ongeveer net zo te werk ais 10 Oude Pekela, waardoor hun kinderen ongewild
aanzIenlijke psychische Schade opliepen. In elk geval moest één kind psychiatnsch
en medisch worden behandeld. De Haarlemse politie had moeite de ge­
Obsedeerde ouders In de hand te hOUden. Renate Dorrestem besChreef in De
Tijd hoe het Openbaar Ministene tegen de zaak aankeek:
156
,,De stads arCheoloog is ingeschakeld om te onderzoeken wat de geheimzmmge
grot toch kon zijn waarvan alle kinderen repten, en heeft alle grachten
m de buurt nagespeurd op mogelijke ondergrondse krOChten. OOk hebben
rechercheurs van de zedenpolitie ;tot ZIekmakens toe' kinderporno bekeken
zonder OOIt een van de buurtkinderen in de films te herkennen. Men heeft
gedaan wat men kon, en die mevrouw moet nu eens ophouden de zaak oe
hele tijd op te rakelen." 145
Met name Judith Laadstra heeft m Haarlem een rol van betekems gespeeld bij
het ontstaan van de massanysterie. Zij was een van de opnchters van de organisatle
'Stichting Stop Seksueel Geweld tegen Onze Kinderen'. Ouder andere
door deze organisatle heeft de zedenangst ZIch toen kunnen verspreiden. Voor
eIgen rekening liet Judith Laadstra een grote blauw-wltte affiche arnkken die
naar veel scholen in Nederland werd gestuurd. Verscheidene leerkrachten en
andere autontelten, zich niet bewust van de pathOLOgIsche motieven achter de
angstaanjagende kreten, meenden er goed aan te doen de affiche op het mededelingenbord
op te hangen. Op die manier werkten zij echter mee aan de verspreiding
van ongegronde angsten. De affiChe hing ook m een aantal gemeentehuizen
en politiebureaus .
Dit soort vrouwen vormt een reëel gevaar. De zedenangst geeft hun als het ware
een vrijbnef hun geraaskal vrijelijk te lilten. Zij krijgen daann zelfs erkenmng
van lichtgelovIge. bange ouders. Zij doen ZIChZelf voor ais deSkUndigen.
verspreiden hun visie via oe media en besmetten het land met zedenangst:
"Nu dit soort zaken mondjesmaat boven water komt, merk Je hoe droeVIg
het is gesteld met de opvang van slachtoffers. Zelfs een gevestigde instelling
als het RIAGG of het daarvan afgeleide MOB weet Z1ch geen raad. Logisch.
het probleem IS altijd bedekt geweest. ( ... )
Een meens onhandelbaar geworden kindje van drie kan een schokkende ervanng
niet onder woorden brengen. Hoe kom je dan achter de waarheid?
Via een poppenrollenspel kwam die plotseling naar boven. Een probeerspel.
maar het werkte, ook bij andere kinderen. En van spontane tekeningen zijn
we ook veel wijzer geworden." 146
Toen de zaak in Haarlem eenmaal wat geluwd was. richtte mevrouw Laadstra
haar Jauistocht op OUde Pekela. Margalith Kleijwegt schreef;
"In hun wanhoop met concrete bewijzen te komen, grepen de ouders alles
aan. Het aanbod van de paragnoste Judith Laadstra 'de zaak' op te lossen,
kwam daarom als een geSChenk uit de hemel. Mevrouw Laadstra reiSde van
Haarlem naar -Oude Pekela en bood haar diensten aan het rechercheteam
aan. Ze ging zelfs een paar keer 011 pad met rechercheur Tijen. Vooral dat
laatste boezemde de ouders vertrouwen m.
De dadertheone van de paragnoste was tamelijk spectaculair. De zaak m
Oude Pekela zou direct verband houden met de ontvoering van Heijn. Volgens
haar visionaire begaafdheid zou de man naar wie heel Nederland zocht
het laatst gesignaleerd zijn in Boertange, een klein plaatSje vlakbij Pekela.
Judith Laadstra sprak ook met een vijftal ouders; ze luisterde en nam de tijd
om met hen rond te rijden. Bij sornrmge verdachte panden kreeg mevrouw
157