Inventariserend veldonderzoek door middel van ... - Gemeente Oss

5 fysische geografie
Gerard Boreel
5.1 inleiding
Het plangebied Oss-Haren Groenstraat bevindt zich in de zuidelijke overgangszone van het rivierengebied
naar het Brabantse pleistocene dekzandlandschap (bijlage 6). Op deze overgang, zuidelijk van het
plangebied dagzomen resten van het Laat Pleniglaciale Laagterras. De afzettingen van de pleistocene
rivieren, die tot de geologische formatie van Kreftenheye worden gerekend, worden echter verder in
het rivierengebied afgedekt door jongere, holocene afzettingen. Slechts hier en daar duiken nog de van
oudsher hoger gelegen rivierduinen door dit jongere dek heen. Deze duinen zijn tijdens de laatste koude
en droge periode van het Weichselien, het Jonge Dryas, opgewaaid uit de droog liggende rivierbeddingen
van Terras X. De pleistocene afzettingen zijn niet alleen afgedekt door holocene kom- en oeverafzettingen.
Verschillende stroomgordels hebben zich er tevens in en door ingesneden. Het plangebied
bevindt zich grotendeels op een (deels) afgedekt rivierduin. Langs de uiterste oostelijke grens van het
plangebied, heeft in het Holoceen erosie plaatsgevonden van het duin. De hiervoor verantwoordelijke
stroomgordel Haren was actief in de periode Laat Neolithicum – Midden Bronstijd (2545 – 1363 voor
Chr.) en heeft hier het duin aangesneden. 7 Het vooronderzoek dat binnen het plangebied is uitgevoerd
heeft laten zien dat zich langs deze erosiegrens een geheel verlande restgeul is achter gebleven. 8 Dit
hoofdstuk zal nader ingaan op de fysische geografie van het onderzoeksgebied binnen het bovengeschetste
kader.
5.2 vraagstelling
Het doel van het fysisch-geografisch onderzoek is inzicht te bieden in de landschappelijke context van
de vindplaats door antwoord te geven op de volgende vragen: 9
-In welke mate is de bodemopbouw binnen het onderzoeksgebied intact? Is er sprake van grootschalige
verstoringen?
-Wat is de geologische/bodemkundige opbouw binnen het onderzoeksgebied?
-Zijn er aanwijzingen dat de tijdens het vooronderzoek aangetroffen restgeul nog watervoerend was ten
tijde van de bewoning?
-Zijn er indicaties voor gebruik van de restgeul die niet direct zijn gerelateerd aan bewoningssporen op
de oeverwal (afvaldump of rituele deposities?)
-Wat is de relatie tussen de vindplaats en het landschap?
5.3 methoden en werkwijze
Om tot beantwoording te komen van de gestelde onderzoeksvragen is gebruik gemaakt van de gegevens
die zijn verzameld tijdens het onderhavige proefsleuvenonderzoek. Tijdens dit onderzoek is de
meest informatieve zuidwestelijke wand van de werkput 9 beschreven door hierin een profiel aan te
leggen en te documenteren (bijlage 5.4). In de andere werkputten is het vlak een beide kopse kanten
steeds machinaal verdiept om hierin profielkolommen te documenteren. Bovendien zijn in de lange
7 Berendsen/Stouthamer 2001, appendix 3.
8 Norde 2009, 8.
9 Koot/Norde 2009.
5